Tíminn - 29.05.1956, Blaðsíða 8
8';
O ótíciÖ'aCfQnanDnoQaOaDaDnDcQaOaOoQaOaDcQDQaDaQaDa □
: O O
□ □
-10
p
D
10
P
o
□
í slend'LngajpættLr
□
□
o
□
□
□
□
□
poaoaoDcDOQODnD
□
□□□□□□□□□□□□□
□
Minning: Katrín Jónsdóttir
„Og þegar í síðustu samferð er
lagt,
við söknuð er nátengdin stríðir,
við þegjum að vísu. Hvað verður
þá sagt?
Við vitum hvað gangan sú
þýðir.
Við þekkum hvað svíður, hve
svei-fur að dug
það sár er af missinum stafar.
Það lýir sem bæru menn hjarta
og hug
í; og hamingju sína til grafar."
Stephan G. Stephansson.
12. maí síðastliðinn var jarðsung
ín að Leirá í Borgarfirði, Rakel
Katrín Jóna Jörundsdóttir hús-
Jreyja að Steinsholti í Melasveit
1; Borgarfirði.
::Katrín (en svo var hún jafnan
ivörpuð í átthögum vestra) lézt
í sjúkrahúsi Akraness 6. maí síð-
astl. eftir uppskurð.
PSedd var hún að Brekku á Ingj
aldssandi í Mýrahreppi V- ísafjarð
arsýslu, 17. ágúst árið 1900.
Foreldrar hennar voru þau Sig
ríður Árnadóttir og Jörundur
Ebenesarson, búendur á Ingjalds-
sandi.
1924 giftist Katrín eftirlifandi
manni sínum, Guðjóni Guðmunds-
syni frá Villingadal á Ingjalds-
sandi, þar sem þau hófu búskap
og dvöldu til ársins 1936, er þau
fluttu búferlum suður i Borgar-
fjörð að Steinsholti í Leirársveit.
Þau hjón eignuðust 8 börn. Af
þeim eru 7 á lífi, 4 dætur og 3
synir: Sigríður, Gísli og Guðmund-
ur Hagalín, öll gift og búsett á
Akranesi, Eiríkur kvæntur og bú-
settur í Reykjavík og 3 dætur
Á kvenpalli
(Framhald af 4. síðu.)
ljót með þetta rauða hár og græn
augu. Einbeitti hún sér að því að
afsanna þetta og lagði slíka rækt
við útlit sitt, að myndir af henni
sjötugri gætu verið af fertugri
konu. Hún laðaði karlmenn mjög
að sér og margir merkir menn
voru vinir hennar, sem hún dáði
•á rómantískan hátt og skrifaði í
dagbækur sínar margar lýsingar á
því hugarástandi sínu. Mörg ein-
kennileg tilboð voru henni gerð. í
JEgyptalandi gerði arabiskur höfð-
ingi sendimann á fund Clayton og
spurði hvort hann vildi ekki selja
sér Elinor. Hann vissi, að þau væru
búin að búa saman í tvö ár og það
væri sín reynsla, að þá væru menn
orðnir leiðir á rauðhærðum kon-
um.
í Ameríku bað milljónamæring-
ur einn, sem hún aldrei hafði séð,
um viðtal við hana. Hann tjáði
lienni, að hann hefði mikla trú á
erfðakenningunni, vissi af fengn-
um upplýsingum, að hún væri mik
ilhæf gáfukona, hann sjálfur væri
atorkumaður, sem efnast hefði af
eigin ramleik. Væri hún ekki fá-
anleg til þess að eignast með hon-
um son? Hann skyldi tryggja henni
milljóh dala, dætrum hennar stór-
ar fjárhæðir og eiginmann, sem
Jéti konu eins og hana ferðast
cina, hlyti að vera auðvelt að kom
ast til ráðs við. Hún svaraði hon-
um, að hún teldi slíkt ástlaust sam
band karls og konu ólíklegt t.il far-
sældar. Er hann kvaddi hana, sagði
hann. ,,Þér eruð mikil kona, en
það skal ég segja yður, að á mína
hlið myndi ástina ekki hafa skort.“
Tók hann með sér silkiskó af
henr.i til minja.
Af lýsingu dóttursonar hennar
virðist manni, að Elinor Glyn hafi
verið' ótrúlega samsett persóna,
draumlynd og raunsæ, Ijúfmann-
íeg og dranibsöm, harðdugleg og
fíkin í skemmtanir. Hún sást lítt
fyrir í fjármálum fremur en eig-
inmaður hennar, en lagði lika oft
hart áð sér við ritstörf. Andlegum
kröftum hélt hún fram á síðustu
ár, en hún andaðist árið 1943, tæp
lega 79 ára gömul.
ógiftar: Eerta, Svafa og Bára.
Þegar við kveðjum samferða-
mennina að leiðarlokum, þyrpast
minningarnar fram í hugann og
varpa éndurskyni á lífsstarf og
gengin spor þess, sem kvaddur er,
„fyrst helft vorrar sálar er
minningar manns,
og marg oft sú göfugri og
dýrri.“
Minningin um Katrínu Jónsdótt
ur er fast tengd heilsteyptri lífs-
baráttu og fórnarlund þeirrar konu,
sem finnur lífsfyllingu í árvakri
og móðurlegri snerttingu við grózk
una, hvar sem hún birtist.
Slík var yfirsýn og önn Katrín-
ar mitt í áföllum stopullar heilsu,
þar til yfir lauk. Katrín var kona
rík af kvenlegri snyrtimennsku og
reyndist manni sínum og börnum
leiðsögukona af beztu gerð, er ekki
mátti vamm sitt vita.“
„Höndin sem ruggar vöggunni
stjórnar heiminum“. — Bak við
þetta spakmæli býr lifsneisti mann-
ræktarinnar, „því lengi býr að
fyrstu gerð.“ -
Móðurhlutverkið er örlagaþrung
ið og mikilvægasta starfið, sem
innt er af höndum hér á þessari
jörð.
Vöggusöngur góðrar móður er
dýrðlegasta hljómkviðan, sem
innt er af höndum hér á þessari
jörð.
Vöggusöngur góðrar móður er
dýrðlegasta hljómkviðan, sem
mannverunni getur hlotnazt, á með
an hún er að læra að lyfta sér
úr ferfætlingsástandinu í tígulega
fótstöðu lífsþroskans, mót heiðum
himni ljóss og lífs.
Katrín hefir nú skilað sínu móð-
urhlutverki með sæmd.
Gamlir sveitungar og samferða-
menn votta eftirlifandi manni,
börnum, aldraðri móður og öðrum
aðstandendum innilegustu samúð
í fyllstu trú á eilífan þroska, og
í trausti þess að:
„Sál er skyldu sína rækir
sigurlaunin beztu fær.“
Bjarni fvarsson.
KVEÐJA
Lag: Kallið er komið.
Sumarið svífur
Sólarbros og úði
laða úr moldinni lauf og strá.
Fríkkar í sveitum,
fegurðin gefur
það margt er leiðir bros á brá.
Hljóðlega heyrast
harma-stunur þungar
leita til Drottins um íjúfast vor.
Grát-perlur iireinar
glitra um hvarma
við göfgrar móður gengin spor.
Hún sem er hnigin,
högum iðiumundum
uppfylti skyldur um æfileið.
Börnum og maka,
blessun hins æðsta,
var ástúð hennar yndis-heið.
T í M I N N, þriðjudaginn, 29. maí 1966,..
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiii)iiiiiiiiiiiiii|iiiiiiii!uiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiíiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii(iiiuiiuiiiiuujpiuiiuiupj
amerískar vörur!
Höfum fengið mjög fjölbreytt úr- §
val af amerískum vörum. — I
Vér viljum benda húsmæÖrunum á:
SPAGHETTI í TÓMATSÓSU PIPARRÓT í GLÖSUM
SÓSUR, FJÖLÐI TEGUNDA,
0. M. FL.
Allar þessar vörur eru meÖ hinu heimsþekkta White Rose merki
ÍSKREM í DÓSUM
EPLAEDIK
MAKKARÓNUR í TÓMATSÓSU
Austurstræti
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Olympíuleikarnir
(Framhald af 6. sfðu.)
treysta því að matið á getu þeirra
væri nærri lagi. Verður Skíða-
sambandinu þó varla álasað fyrir
að hafa ofmetið hæfni þeirra, því
aldrei er fullkomlega hægt að átta
sig á því, eða vita hvernig þátttak
andi er fyrirkallaður í hvert sinn,
jafnvel þótt velþjálfaður íþrótta-
maður eigi oftast að geta náð há-
marksárangri sínum, ef mikið ligg-
ur við, sýnir reynzlan margoft, að
svo er ekki — menn eru misupp-
lagðir. í þolkeppni þar sem kepp-
endur eru ræstir hver um sig með
ákveðnu millibili, eins og í skíða
göngu, þarf mikla keppnisreynslu
til að átta sig á hraða og tíma-
aðstöðu einkanlega gagnvart ókunn
um keppinautum.
íslendingar hafa fimm sinnum
tekið þátt í hinum eiginlegu
Ólympíuleikum (sumarleikunum).
Fyrst í London 1908, í Stokk-
hólmi 1912, Berlín 1936, London
aftur 1948 og Helsingi 1952. í öll
skiptin hafa þeir orðið án stiga
eða vei'ðlauna, en alltaf einn eða
fleiri keppendur „komist upp“, þ.
e. a. s. upp úr 1. undanrás eða
undankeppni. í London 1908
keppti Jóhannes Jósefsson í Grísk-
rómv. glímu og komst í úrslit —
hann hefir þá fengið stig, sem
þá var ekki farið að telja — en
varð að hætta vegna meiðsla. í
Ástvini alla
örmum hlýjum vafðir
starf-söm og ástrík með styrka
lund.
Veit ég þú vildir
vina mín kæra,
þeim græða sára sorgar-uncl.
Ljósheima leitar
ljúfra, kærra minja
há-öldruð móðirin hugar-klökk.
Ástvinum öðrum
ásamt, þig blessar.
Þau færa innstu ásiar-þökk.
Heilög er huggun,
heil af þungu meiní
svífur þú vina í sælli heim.
Ástvini alla
elskar og biður
Guð föður Ltsins fyrir þeim.
Vina.
Stoklchólmi 1912 komst Sigurður
Sigurðsson í aðalkeppni í þrístökki.
í London 1948 komust 4 menn
lengra en í undankeppni, Haukur
Clausen í 100 m. hlaupi, Sigfús
Sigurðsson í kúluvarpi, Sigurður
Þingeyingur í 200 m. bringusundi
(í undanúrslit) og Örn Clausen,
er varð 12. í tugþraut, en það
má teljast jafnt og að komast í
undan-úrslit. í Helsingileikunum
1952 komst Torfi einn upp úr und-
ankeppni — í stangarstökki. —
í undankeppni fellur venjulega
helmingur keppenda úr leik, stund-
um, eins og t. d. í 100 m. hlaupi
%—4 af sex í hverjum riðli. Það
er því strax mikill sigur að kom-
ast upp úr undanrás eða undan-
keppni, því þarna keppa aðeins
fræknustu menn hverrar þjóðar. —
í Vetrar-leikunum hafa íslending-
ar keppt þrisvar: í St. Moritz 1948,
í Noregi 1952 og í Cortína 1956
(í vetur). í St. Moritz var röð
íslenzkra keppenda nokkru aftan
við miðju í öilum greinum — bezt
í bruninu 64. af 111 kepp. í Nor-
egi varð bezti árangur, að Ásgeir
Eyjólfsson varð 30. af 85 keppend-
um í svigi karla. í Cortina í vetur
var bezti keppandi íslendinga,
Eysteinn Þóraðarson, 26. af 95
keppendum í svigi karla og Einar
V. Kristjánsson 37. í sömu keppni.
Sést á þessu, að árangur skíoa-
manna okkar hefir farið batnandi,
miðað við keppinauta þeirra í
hvert sinn.
Nú er það svo, að Ólympíuleik-
ar eru háðir aðeins 4. hvert ár.
Er því oft svo, að fræknustu menn
heimsins og einstakra þjóða keppa
aldrei á Ólympíuleikum, eða njóta
sín þar ekki, af því að getuhámark
þeirra lendir á milli leika. Svo var
t. d. um Norðmanninn Charles
Hoff, er lengi var fræknasti stanga
stökkvari heimsins, hann gat aldrei
keppt í þeirri grein á Ólympíuleik
um. Að vísu keppti hann á leik
unum í París 1924, en gat ekki
keppt í aðalgrein sinni vegna
meiðsla. Vannst sú grein þá á
miklu léiegri árangri en heimsmet
hans var þá. (Hæst stökk Hoff 4,
25 m.). Þannig var og um Corneli-
us Warmerdam, er setti hið óvið-
jafnanlega stangarstökksmet sitt,
4,79. á seinni styrjaldarárunum
(1943), svo var einnig um fyrr-
verandi heimsmethafa í tugþraut
og kúiuvarpi, Sívert og Torrance
og ýmsa fleiri.
Ef Ólympíuieikar hefðu verið
háðir þau árin, 1950—51, sem við
áttum fræknasta íþróttamenn í
frjálsum íþróttum, er ekki ólíklegt
— svo varlega sé talað — að við
hefðum ekki aðeins unnið stig á
leikunum, heldur einnig verlaun.
Tugþrautarmet Arnar Clausen er
talsvert hærra en Mathias sigraði
á í London 1948 og svipað og 2.
maður í Helsingfors 1952 hafði.
Sigurvegarinn í stangarstökki í
London stökk sömu hæð (4,30) og
Torfi stökk bæði þessi ár. En með
sömu hæð hefði hann orðið jafn
5. manni í keppninni í Helsinki.
í London 1948 var 2. maður með
líka kastlengd í kúluvarpi (16.68)
eins og met Gunnars Huseby (16.
74), en með sömu kastlengd hefði
Gunnar orðið 5. maður í Helsinki.
Og fleiri íslenzkir íþróttamenn
unnu afrek á þeim árum er jöfn-
uðust við úrslitaafrek í Ólympíu-
keppni. En það er smáþjóð alger*
lega oviða að viðhalda slíkum af-
reks-„standard“ eða færa hann að
vild yfir á aðra íþróttgreinar —
slíkt er aðeins á færi stórþjóða
með miklu mannvali. (Þetta er það
sem sumir blaðamenn okkar telja
vanza og þjóðarhneisu að mistókst
í Cortina). Nokkrir þessara stór-
afreksmanna okkar kepptu of ung-
ir og óþroskaðir á Lundúnaleikun-
um til að njóta sín, en entust ekki
til keppni á Helsinkileikunum, af
ýmsum orsökum óviðkomandi
íþróttaferli þeirra. Þetta, sem að
framan er sagt, sýnir, að ekki er
vonlaust jafnvel fyrir smáþjóðir,
að eiga menn í fremstu röð á
Ólympíuleikunum, þótt róðurinn
þyngist nú óðum í því efni, þar
sem stórþjóðirnar leggja slíkt ofur
kapp á sigurvinninga, að þær skirr
ast ekki við að brjóta höfuðreglu
Ólympíuleikanna og tefla fram dul
búnum atvinnumönnum.
En þessi ágætu afrek íslenzkra
íþróttamanna eru vel kunn meðal
íþróttamanna í flestum löndum
heims, þótt þau séu ekki unnin á
Ólympíuleikum, og á meðan við
eigum allmörg þjóðarmet í íþrótt-
um sem aðeins stærstu þjóðir
heims hafa farið fram úr, þurfura
við ekki að kvíða því að vera taldir
liðleskjur eða eftirbátar annarra
þjóða, jafnvel þótt keppendur okk-
ar séu ekki meðal þeirra fremstil
á Ólympíuleikunum. Ó. Sv. j