Tíminn - 05.10.1956, Blaðsíða 7
T f MI N N, föstudaginn 5. október 1956.
FuUtníar 8 kaupstaða á Norður-
og Austurlandi á ráðstefnu
Eitt helzta mál fundanna var tekju-
stofn bæjarfélaga ©g aukið atvinnu-
öryggi - fulltrúanefnd ræðir við ríkis-
stjóraina.
þess aö standa undir meginút-
gjöldum sínum og ví'ðast hvar má
telja eina tekjustofn þeirra, hefir
á undanförnum árum verið skert-
ur svo að engar líkur eru til þess
lengur, að sveitarfélög landsins
— sérstakiega kaupsta'ðirnir, —
sem allur meginþungi félagsmáia
útgjaldanna, framfærslubyrð-
anna og framfærslukosínaðarins í
landinu hvílir á, fái staðið undir
þessum útgjöldum að óbreyttri
löggjöf um tekjustofna sveitarfé-
laga.
ísafirði: — Hér er nýlega lokiS ráðstefnu fulltrúa frá 8
kaupstoðum á Norður- og Austurlandi og voru þar rædd sam
eiginleg hagsmunamál og gerðar ýmsar ályktanir varðandi
þau. Fundurinn stóð í 3 daga, frá 26.—28. september og voru atvinnuaukningar
mættir fulltrúar frá eftirtöldum bæjarfélögum: ísafirði, Sauð- stofnun bankaútibúa
árkróki, Siglufirði, Ólafsfirði, Akureyri, Húsavík, Seyðis-
firði og Norðfirði. Ennfremur mætti á fundinum Jónas Guð-
mundsson, framkvæmdatjóri Sambands ísl. sveitarfélaga, og
loks mætti Hannibal Valdimarsson félagsmálaráðherra á fund
inum og flutti ávarp. Birgir Finnsson forseti bæjarstjórnar
ísafjarðar var forseti ráðstefnunnar.
Að loknum störfum kaus fund-
urinn 4 manna nefnd til að kynna
stjórnarvöldum álit og niðurstöð-
ur fundarins og eru í nefndinni
Steinn Steinsen, Akureyri, Bjarni
Þórðarson, Neskaupstað, Guð-
mundur Guðlaugsson, Akureyri og
Birgir Finnsson, ísafirði. Mun
nefnd þessi þegar hafa haldið til
Reykjavíkur til að gegna hlutverki
sínu og ræða við ríkisstjórnina um
helztu niðurstöður fundarins.
Útsvör — þörf nýmæla
Á meðal helztu mála, sem fund-
urinn afgreiddi, er ítarleg ályktun
um útsvör og jpörf nýmæla á því
sviði. Segir á þessa leið í ályktun
fundarins um þetta efni: „Fulltrúa
fundur kaupstaðanna á Norður- og
Austurlandi, haldinn á fsafirði í
september 1956, skorar á ríkis-
stjórnina að hlutast til um að
breytt verði lögum, sem snerta út-
svör samkv. eftirfarandi tillögu:
1) Lögð verði útsvör á ýmsar
stofnanir, sem ekki eru bundn-
ar við ákveðin sveitarfélög, svo
sem ríkiseinkasölur, samvinnu-
sambönd, tryggingafélög, sölu-
sambönd, banka o. s. frv. Út-
svör þessi renni í sérstakan
sjóð, sem gangi til sveitar- og
bæjarfélaga samkv. reglum, er
þar um verða gerðar.
2) Sett verði ákvæði um útsvars-
greiðslur fyrirtækja, sem reka
verzlun eða atvinnu víða á land-
inu. Ákvæði þessi tryggi að
sveitarfélög í dreifbýlinu verði
ekki útundan um útsvarsgreiðsl-
ur frá þessum fyrirtækjum.
mark rekstursútsvara verði á-
kveðið með lögum og reglu-
gerð, er samin verði í samráði
við Samb. ísl. sveitarfélaga. Á-
lögð rekstursútsvör verði frá-
dráttarbær frá skatt- og út-
svarsskyldum tekjum fyrirtæk-
isins.
3) Bæjarfélögum og sveitarfélög-
um, þar sem samvinnufélög eru
staðsett, heimilist að leggja
veltuútsvör á rekstur samvinnu-
félaga á sama hátt og rekstur
einstaklinga og hlutafélaga. Há-
Nýir íekjustofnar
Þá var samþykkt eftirfarandi á-
lyktun um nýja telcjustofna bæjar-
félaga: — Fundurinn skorar á ríkis
stjórnina að hlutast til um að þar
til lögfestir hafa verið nýjir tekju-
stofnar fyrir bæjar- og sveitarfé-
lög, taki ríkið að sér að greiða
sum þau gjöld, sem á undanförn-
um árum hafa verið lögfest á bæj-
ar- og sveitarfélög, svo sem greiðsl
ur til Almannatrygginga, greiðslur
til Atvinnuleysistryggingasjóðs o.
fl. Ennfrcmur sjái Tryggingastofn-
un ríkisihs um inhheimtu barns-
meðlaga og taki ríkið að sér að
greiða öll barnsmeðlög, sem ekki
innheimtast hjá viðkomandi barns-
feðrum.
Þá var samþykkt ályktun um
að þar sem bæjarstjórnin hafi eng-
in umráð yfir störfum lögreglu-
þjóna séu þeir að öllu leyti laun-
aðir af ríkínu og þurfi að breyta
lögum að því marki. Um nýja
tekjustofná og breytingar á lögum
að því marki var ennfremur gerð
eftirfarandi ályktun:
Fundurinn skorar á ríkisstjórn-
ina að láta fara fram endurskoð-
un á sveitarstjórnarlöggjöfinni
og að þeirri endurskoðun lokinni
verði lagt fyrir Alþingi frv. að
nýrri sveitarstjórnarlöggjöf. Haft
verði samráð við Samb. ísl. sveit
arfélaga um breytingarnar. í
þessu sambandi bendir fundur-
inn á, að tryggja þarf sveitarfé
lögum nýja tekjustofna því að sá
tekjustofn, útsvörin, sem sveitar-
félögum landsins er ætlaður til
Af öðrum tillögum má nefna, að
skorað var á stjórnarvöld að lilut-
ast til um að fjárveiting á næsta
ári til að bæta úr atvinnuörðug-
leikum verði eigi lægri upphæð en
10 millj. og verði framleiðslubóta-
fé þessu eingöngu varið til þeirra
landshluta, sem frekast þurfa að-
stoðar við sakir atvinnuskorts.
Verði leitast við að verja fénu
sem mest til öflunar nýrra fram-
leiðslutækja. Þá var samþykkt á-
lyktun um að smíða ætti allar síld-
artunnur innanlands og selja þær
sama verði hvar sem er á landinu.
Fundurinn skoraði á ríkis-
stjórn og Alþingi að hlutast
til um að einhver aðalbank-
anna setji upp útibú í þeim
kaupstöðum norðan og aust-
an lands, sem ekki hafa
bankastofnanir.
Lifhgow Osborn
Fulltrúi bandarískra samtaka, sem
vilja aukið samstarí Atlantskaísríkja
Samvinna um vegagerð
Stjórn Sambands ísl. sveitarfé-
laga var falið að hefja undirbún-
ing að því að komið verði á sam-
tökum kaupstaða utan Reykjavík-
ur um kaup og rekstur nýtízku
tækja til gatnagerðar. Jafnframt
verði athugað, hvort unnt sé fyrir
kaupstaðina að taka sameiginlegt
lán til langg tíma vegna vegagerða
framkvæmda og skipulagsbreyt-
inga, sem af þeim kunna að leiða.
Þá var skorað á stjórnarvöld að
hækka fjárframlög til malbikunar
og steypu gatna í kauptúnum og
kaupstöðum og nemi hækkunin
hlutfallslega þeirri hækkun a. m.
k., sem orðið hefir á benzínskatti.
Hér á landi er stödd um þessar
mundir frú Stella Brunt Osborn,
fulltrúi bandarískra samtaka,
sem hafa á stefnuskrá sinni að
efla samstarf Atlantshafsríkj-
anna.
Nefnast samtök þessi „Atlantic
Union Comittee“, og eru ýmsir
nafnkunnir menn í stjórn þeirra
samtaka, m. a. Lithgow Osborn,
forseti American Scandinavian
Foundation í New York.
Að undanförnu hafa samtökin
aðallega barizt fyrir því, að efrit
yrði til ráðstefnu allra NATO-
ríkja tíl þess að ræða hvernig tak-
ast megi að gera ákvæði 2. gr.
Atlantshafssáttmálans áhrifaríkari
en er í dag, en í þessari grein er
eir.kum rætt um aukna efnahags-
og menningarlega samvinnu ríkj-
anna. Ýmsir áhrifamiklir þing-
menn hafa talað fyrir því á þjóð-
þinginu að forselinn taki að sér að
gangast fyrir slíkri ráðstefnu, m. a.
Kefauvér og George öldungardeild
arþir.gmenn, og hefir málið verið
til velviljaðrar athugunar hjá ríkis
stjórninni.
Frú Osborn er ekkja Chase S.
Osborn, sem var fylkisstjóri í
Michigan og er sjálf kunnur rit-
höfundur, með langan feril að
baki við rit- og útgáfustörf. Hún
er hér til að vekja áhuga sem
flestra íslendinga á málefnum
þeim, sem Atlantic Union-nefndin
berst fyrir.
Fermingarböm í Langholtspresta-
kalli í Fríkirkjunni 7. okt. kl. 10,30
Prestur séra Árelíus Níelsson
Ýmsar tillögur
Af öðrum ályktunum
fundar-
Viðhorf
Hvassviðri og íitill
afSi Eyjabáta
Fáeinir bátar eru byrjaðir þorsk
veiðar á línu frá Vestmanneyjum,
en afli er mjög tregur, eða 3—7
lestir í róori. Virðist nokkuð sama
hvar menn leita fyrir sér með lín
una, afli er alls staðar tregur og
virðist svo sem nú sé mjög fisk
lítið.
Hvassviðri var mikið í Eyjum í
gær og ekki sjéveður. Eru menn að
vona að við umrót, sem verða kann
í norðangarðinum, sem nú gengur
yfir kunni breyting að verða á
STULKUR:
Bára Oddsteinsd., Efstasundi 13.
Björg Pétursdóttir, Steinagerði 8.
Díana Nancy Herberts, Efstas. 32.
Elsa Kristín Jónsdóttir, Skipas. 47.
Guðrún Sigríður Gunnarsdóttir,
Bústaðavegi 107.
Ingibjörg Friðbertsdóttir, Lang-
holtsvegi 19.
Ingveldur Guðrún Sigurðardóttir,
Hlégerði 15.
Sigríður Helga Guðmundsdóttir,
Hlíöargerði 22.
Sigríður Vilhjálmsdóttir, Laugarás
vegi 65.
Sigrún Ágústsdóttir, Nökkvav. 23.
Sigrún Stefánsdóttir, Laugarnes-
kamp 23.
Sólveig Þóra Ásgeirsdóttir, Suður-
landsbraut 91F.
Svava Ágústsdóttir, Nökkvavogi 23
Valgerður Gunnarsd., Hraunteigi 7
Þóranna Halla Bjarnfreðsdóttir,
Ferjuv. Í9.
Þórunn Bjarndís Jónsdóttir,
Bræðraparti v/Engjaveg.
Rannveig Pétursdóttir, Laugagerði
76.
. PILTAR:
Baldur Ægir Gunnarsson, Bústaða
vegi 107.
Garðar Erlendsson, Langholtsv. 16.
Garðar Guðjónsson, Karfavogi 58
Gunnar Þór Kristjánsson, Skipa-
sundi 40,
Hallgrímur Rafn Pétursson, Steina
gerði 8.
Heiðar Kristinsson, Skeifu v/Breið
holtsveg.
Hermann Sigurður Sigurðss., Efsta
sundi 39.
Ólafur Erlendsson, Langholtsv. 16.
Sigurður Gústavsson, Kambsvegi 5
(Framhaid af 6. síðu)
Andans hreysti á hún til,
augun gneistum skjóta.
Þessi vísa þarf ekki skýringar
við:
Mitt þó oft á mörgum stað
misjafnt reynist gengi.
Feginn vil ég eiga að
alla góða drengi.
Svo er hér ein nýlega kveðin:
Löngum það hjá lýðum sést,
lífs í ölduróti.
Guð og lukkan gagna bezt
gangi eitthvað móti.
Eftirfarandi vísa er kveðin að
lcvöldi dags:
Leggst til hvíldar lúin drótt
lífs af ströngum önnum.
Guð á hæðum góða nótt
gefðu þreyttum mönnum.
i
NÆSTA VÍSA er kveðin eftir að
hafa rætt við Magnús Kristjáns-
son smið í Ólafsvík, en hann er
fróðleiksmaður mikill:
Góðum málum leggur lið
— lærði gömul fræði,
Er ég mæli Magnús við,
margt ég á því græði.
ins má nefna samþykkt um a'ð |
haida veröi fast á rétti lands-
manua um aukna friðun fiskimiða
og stækkun fiskveiðilandhelgi.
Lýst var ánægju yfir því starfi,
sem unni'ð hefir verið að fiski-
rannsóknum og talið nauðsynlegt
að halda áfram leit að fiskimið-
um og athugun nýrra veiðitækja.
Ennfremur að haldið verði uppi
margvíslegri tilraunastarfsemi i
sambandi vi'ð tæknileg vandamál
sjávarútvegsins. Talið var nauðsyn
legt að halda áfram rannsóknar-
■ starfi með m.s. Ægi og síldarleit
úr lofti.
Fundurinn taldi að staðsetja
bæri nýja togara, sem til lands-
ins koma, á Vestur-, Norður- og
Austurlandi, og þannig væri bezt
að vinna gegn árstíðabundnu at-
vinnuleysi.
Nokkrar fleiri ályktanir voru
gerðar, er einkum snerta samslcipti
bæjarfélaganna og Almannatrygg-
inganna.
Næsti fundur fyrir austan
Ákveðið var að næsti fundur
kaupstaðanna skyldi haldinn að ári
og á Austfjörðum. Var kjörin 3
manna nefnd til að undirbúa þann
fund. Að lokinni ráðstefnunni bauö
bæjarstjórn ísafjarðar fulltrúum
til kveðjuhófs að Uppsölum. Dag-
inn eftir héldu flestir fulltrúa
heim á leið.
r
a
fundum með sveitar-
stjórnum
Ilannibal Valdimarsson, félags-
málaráðherra, heíir að undanförnu
verið á ferðalagi um Vestfjrði. Hef
ir hann heimsótt verkalýðsfélögin
í kauptúnunum þar og rætt við
stjórnir þeirra um félags- og at-
vinnumál. Einnig hefir hann rætt
við sveitarstjórnir á ýmsum stöð
um um atvinnumál sveitarfélag-
anna og félagsmál. Hélt hann alls
staðar fundi með sveitarstjórnum
á þessu svæði .
Baðstofan
(Framhald af 5. síðu.)
um við varnarliðið. Forráðamenn
hinnar voldugu menningarþjóðar
vestursins, sem hlut á að þessu
máli, hafa sýnt skilning á sjónar-
miðum okkar, þegar þau hafa ver-
ið túlkuð fyrir þeim. Reyndin hef-
ir líka orðið sú, að allur fjöldinn
af landsbúum hefir ekkert haft af
varnarliðsmönnum að segja, og
hvorki heyrt þá né séð, enda ber
oft meira á öðrum útlendingum
hér en Bandaríkjamönnum, þrátt
fyrir dvöl liðsins hér á landi.
Að lokum kemur
ný staka:
hér svo ein
Breyta rétt oss bjarga má,
biðja þétt og vaka.
Veitist léttar lyfting þá
lífsins Grettistaka.
f guðsfriði. — Refur bóndl.
Rússar haía tekið boðinu um að fylgj-
ast með handarísku kosningunum
Bjóða ti! endurgjalds amerískum Iréttamönnum til
a<$ íylgjast með kosningum í Rússlandi
Washington 3. október: Utanríkis j og ferðast um þvert og endilangt
ráðuneytið í Washington hefir til
kynnt, að rússneska stjórnin
hefði þegið boð bandarísku stjórn
arinnar um að senda fréttamenn
til a'ð fylgjast með bandarísku
forsetakosningunum og kosninga
baráttunni.
2—3 rússneskir fréttamenn mun
koma til Washington 21. október
ríkið á 2 vikum. Rússneska stjórn
in hefir einnig tilkynnt, að hún
vilji bjóða amerískum fréttamönn
um til Rússlands til að fylgjast me'ð
kosningum til þings Ráðstjórnar-
ríkjanna. Stjórnir annarra komm
únistaríkja, sem boðið var að
senda fulltrúa í sama skyni hafa
enn ekki svarað.