Tíminn - 06.07.1957, Qupperneq 5

T í M I N N, laugardaginn 6. júlí 1957.
5
ÖRÐIÐ ER FRJALST
GISLI MAGNÖSSON
Endurtekið efni í Alþýðublaðinu
Konráð Þorsteinsson, kaupmað- spyr ég: Hver er þessi bersyndugi vænti ég þess að hann láti dylgjur
ur á Sauðárkróki gerir ekki enda-
sieppt við sannleikann.
Ennþá fer hann á stúfana í Al-
þýðublaðinu 13. þ. m. og áréttar
fyrri grein sína í sama blaði með
því að hafa upp aftur sömu stað-
hæfingarnar. Fer hann að dæmi
þeirra dánumanna, er hamra í sí-
fellu á sömu ósannindunum, í von
um, að á endanum verði þeim trú-
að, svo sem fram hefðu þau geng-
ið af munni drottins útvalda.
Eigi skal hér fjölyrt um þessa
síðari ritsmíð Konráðs frekar en
þá fyrri, enda er hún naumast mik
iiiar umræðu verð. Þó skulu stað
stórráðsmaður? | niður falla, sjái hann sér það ann-
3. Þá segir Konráð kaupmaður ars fært, og gjaldi greið svör og
Þorsteinsson, að „bóndi framan úr vúfiliengjulaus við spurningum
sveit“ hafi verið „sendur út á flug-! mínum.
völlinn á Sauðárkróki---------'til j Að lokum þetta:
þess að reyna að hafa áhrif á verka : Konráð Þorsteinsson var til
lýðsfulltrúana og fá þá til að vinna skamms tíma mikill og heill sam-
gegn þeirri fundarsamþykkt, sem vinnumaður. Nú sem stenaur er
þeir áttu að framkvæma“. j hann eldheitur verkalýðssinni.
Hver er þessi bóndi? Af hverj- Hvort tveggja verður raunar að-
um var hann „sendur út á flug- eins ráðið af hans eigin orðum,
völl“? ! töluðum og rituðum. Hvað næst
I 4. Konráð talar um hina „ágætu ' tekur við, má hamingjan vita.
samstöðu í bæjarstjórn Sauðár-! Sennilega fer það eftir því „hvern-
króks“ varðandi kaupin á eignum ! ig kaupin gerast á eyrinni“, svo
Sigurðar Sigfússonar, þeim er að að notaður sé gamall talsháttur.
hæfingar hans, þær er hann setur ftíf7innslu lúta °f telfr,hana m3Ögj En það er nú víst hægara sagt
íram í nokkrum liðum, teknar til
lítilsháttar athugunar í ljósi stað-
reyndanna.
1. K. Þ. segir, að Kaupfélag
til fyrirmyndar. A það skal enginn en gert, að vera hvort tveggja í
dómur lagður hér, hversu hyggi- j senn, samvinnumaður og verkalýðs
leg þessi kaup eru, enda kemur | sinni!! A. m. k. virðist Konráð
utanbæjarmanni eins og mér það j Þorst. vera orðinn hatursmaður
... minna við. En um hina fullkomnu Kaupfélags Skagfirðinga. Mundi
Skagfirðingaihafj neitað ,,að taka 0g ágætu samstöðu er það að segja ef til vill ekki fjarri að ætla, að
togarafisk t:l vinnslu iyrst og , ag kunnugt er> ag fuutrúi Alþýðu- einhverju kynni þar um að valda,
lremst í þvi skyni að koma fyrir- ffo^sjns j bæjarstjórn og hinn að stiórn K. S. þótti ekki alls kost-
tækjum Sigurðar Sigfussonar a raunverulegi fulltrúi verkamanna, ar fýsilegt. að taka tilboði hans
vonarvol . 'Magnús Bjarnason kennari var um kaup á húseign hans og verzlun
mjög andvígur kaupunum á þeimjog leigu á sjálfum honum sem
grundvelli, er gerð voru. Hins veg
ar finnst Konráði sýnilega ekki
ástæða til að geta um það — og
segja sannleikann allan. -r- Hvað
veldur?
Þetta er grálega mælt og af litl-
um drengskap, svo að ekki sé
meira sagt. Sannleikurinn í málinu
er þessi:
Innan K. S., sem byggt er upp af
samvinnubændum, hefir verið
nokkur andstaða gegn því, að fé-
lagið keypti fisk á föstu verði,
enda er ekki sá háttur á hafður um
framleiðsluvörur bænda. Eigi að
síður hefir K. S. hvort tveggja vilj-
að gera, stuðla að aukinni atvinnu
á Sauðárkróki og leysa vanda fé-
lagsmanna sinna, þeirra er sjó
stunda. Því hefir kaupfélagið jafn-
an keypt bátafisk. Hitt mega allir
skilja, þeir sem vott hafa af viti í
kollinum, að samvinnufélag getur
ekki leyft sér að leggja þungar
byrðar á herðar félagsmanna sinna
með því að ana út í fjárhagslega
ófæru vitandi vits.
Nú var svo ástatt sumarið 1955,
að fyrirsjáanlegt tap var á karfa-
vinnslu. Þess vegna neituðu mörg
frystihús að taka karfa til vinnslu,
Ef Konráð kaupmaður Þorstejns-
son geysist enn fram á ritvöllinn
í Alþýðublaðinu — eða Morgun-
blaðinu, sem betur mundi hæfa —
verzlunarstjóra — og bætti svo
gráu ofan á svart með því að setja
á stofn nýtízku verzlun i nágrenni
Konráðs, verzlun, er að nokkru
selur sams konar vörur og hann.
Sinnaskipti eru mannleg og ekki
fátíð, þótt af öðru kunni stundum
að stafa en hugsjónaástæðum ein-
um saman.
Vandamál er krefsi áríausnar
Er ekki hægt aS koma í veg fyrir a‘S grasmaSk-
urinvi eyíi hinum fögm hyggíum V-Skaftafellss. ?
Það er vafasamt að nokkur
byggð á íslandi haíi vfir meiri
náttúrufegurð að ráða en Vestur-
Skaftafellssýsla — og íjölbreytni
háttúrunnar og mikilfengleik akofí
ir ekki. Þar skiptast á hrikalea
fjöll, brunahraun cg eyðisandar og
fjallasýnin, fannhvítir jöklar. En
mitt í auðninni gefur svo að líta
einhverja grösugustu sveitir, prýdd
ar vel hýstum bændabýlum, er
bera fagurt vitni smekkvísi og al-
orku þess fólks, er hefir byggt
og byggir þetta fagra hérað.
örðugt að meta það tjón, sem gras-
maðkurinn veldur bændum í aust-
anverðri Vestur-Skaftafellssýslu í
ár, en engum, sem fer þar um, get-
ur dulizt að það er mikið og mjög
tilfinnanlegt.
Hér hlýtur því að vakna sú
spurning, hvort ekki sé íil ráð
að evða þessum vágesti. Sé til ein-
hver leið, er hún vitanlega kostn-
aðarsöm og ekki að búast við að.
undir verði staðið af þeim sömu
aðilum, er beðið hafa stórtjón af
völdum maðksins.
Mönnum verður því fyrst hugsað
til þess, hvort Búnaðarfélag ís-
lands væri ekki réttur aðili til að
hafa forustu í þessu mikla hags-
munamáli flestra Skaftfellinga.
96.959 gestir í Þjóð-
leikhúsinu á s.I. leikári
ÁIIs voru 12 verkefni sýnd á 209 sýnmgram
Áttunda leikári Þjóðleikhússins lauk síSasta dag júnímán-
aðar með hátíðasýningu á „Gullna hliðinu“ til heiðurs kon-
enda þótt þau hefðu á allan hátt 1 un§i og drottningu Svíþjóðar. Sýningar á leikárinu urðu alls
stórum betri aðstöðu en frystihús! 29, 197 í Reykjavík, 9 úti á landi og 3 erlendis (2 í Kaup-
K. S. á Sauðárkróki. Af þessari mannahöí'n og 1 í Ósló). Sýningargestir voru 96.959 og eru
K.tæsðUtók íkki1 karfa ™ Þá ekki meðtaldir gestir á sýningunum erlendis.
EN ÞÓ að bjart hafi verið yfir
Vestur-Skaftafellssýslu að undan-
förnu, þá ber þar þó á einn skugga.
Grasmaðkurinn, þessi óviðráðan-
lega (?) plága hefir heriað meira ' _ . ,
og- minna flestar sveitir sýslunnar trulegt að einhvern
í vor og sumar. Kirkjubæjar- og ™dirbunmg þyrft. td hoiuðatlog-
Hörgslandshreppur haía þó orðið unnar’ en vær: ekki tllvallð að
einna harðast úti aí bessum vá- g<p tilraun.r;ai cmhverjum tiltekn!
gesti, en þar má heita að jörð sé UIP svæoum i ar - af nogu er að
svo illa farin að ekki sé beit fyrir
búfé í úthaga nema votlent sé. Tún !
hafa yfirleitt ekki orðið eins hart
úti, þó má sjá stóra bletti i tún-
um, sem alls ekki verða slegnir
á þessu ári.
BÆNDUR þarna austur frá tala
um maðkár, en það er þegar maðk
urinn fær hin ákjósanlegustu tíð-
arfarsskilyrði. Nú hefir betta skeð
í ár o? hver er kominn til að seg.ja
um að það getí ekki endurtekið
sig næsta ár.
Því er veitt nokkur athygli, þeg-
ar óþurrkar eða fjárpestir herja
héruð eða landshluta. Ég fæ ekki
betur séð en hér svo á ferðinni
til vinnslu
sumarið 1955. Annað hefði verið | Á leikárinu voru sýnd 10 lefkrit,
óverjandi gagnvart félagsmönnum.' j ópera og 1 óperetta. Auk þess
Hins vegar tók félagið bátafisk sem kom rússneskur listdansflokkur og
íyrr og annan togarafisk en karfa. sýndi á vegum leikhússins. Flestar
Þessa sjálfsögðu ráðstöfun legg- sýningar voru á Tehúsi Ágústmán-
ur svo Konráð kaupmaður út á ans, eða 52, og hafa aðeins 2 leik-
þann veg, að hún hafi verið gerð rit Verið svnd oftar í Þjóðleik-
til að koma vissum fyrirtækjum á húsinu, íslandsklukkan og Topaz.
„vonarvöl . ... ^ 4 íslenzk leikrit voru sýnd, þar af
Ekki skortir góðfýsina! Engin 2 ný, Spádómurinn og Fyrir kóngs-
furða, þótt maðurinn telji nauðsyn
bera til að endurtaka slika stað-
hæfingu. Lyginni skal að lokum
trúað — hvað sem tautar og raul-
ar,
I þessu sambandi má benda á
annað, er hafá má til marks um
heilindi Konráðs.
Á öndverðu ári 1956 var Fiskiðja
Sauðárkróks b.f. stofnuð. Megin-
aðilar voru Kaupfélag Skagfirðinga
og Sauðárkróksbær. í októbermán-
úði þá um haustið samþykkir bæj-
arstjórn — með atkvæði Konráðs
Þorsteinssonar, að þv.í er ég bezt
veit — ,,að ekki verði tekinn fisk-
ur af togurum fyrr en að ofan-
greindri athugun
kunnáttumanna í
(þ. e. athugun
fiskvinnslu á
ins mekt.
Hér fer á eftir skrá yfir sýning-
ar og tölu leikhúsgesta á leikár-
inu:
1. Maður og kona eftir Emil
Thoroddsen og Indriða Waage.
Leikstjóri: Indriði Waage. Tekið
upp aftur frá fyrra ári. 9. sýning-
ar í leikför út á land. 4 sýningar
í Reykjavík. 2830 sýningargeslir
úti á iandi. 1595 sýningargestir í
Reykjavík.
2. Rússnesk listdanssýeing. 3.
sýningar. 5039 sýningargestir.
3. Spádómurinn eftir Tryggva
Sveinbjörnsson. Leikstjóri: Indriði
Waage. 6 sýningar. 1205 sýning-
argestír.
4. Tehús
Ágústmánans
10. Brosið dularfulla eftir Al-
dous Huxley. Leikstjóri: Ævar R.
Kvaran. 12 sýningar. 3033 sýning-
argestir.
11. Doktor Knoek eftir Jules
Romains. Leikstjóri: Indriði
Waage. 11 sýningar. 3664 sýning-
argestir.
12. Sumar í Týrol eftir R. Ben-
atzky. Leikstjóri: Sven Age Larsen.
HIjómsveitarstjóri: dr: V. Urban
cic. 25 sýningar. 15.161 feýningar-
gestur.
13. Gullna lili'oið eftir Davíð Stef
ánsson. Leikstjóri: Lárus Pálsson.
2 sýningar i Kaupmannahöfn. 1
sý.ning í Oslo og 1 í Reykjavík. j
Sýningargestir i Reykjavfk 661.
Sýningar alls á árinu 209. Sýning
árgastir í Reykjavík 94.129. Sýning
angiestir úti á iandi 2830. í aílt
96.959.
Loísamleg greia rnn
Það má y'el' vera að náttúruvís-
indin haD “f því eitthvert gagn. að
vita að hér sé um að ræða tvær
eða þrjár tegundir grasmaðks, cn
skaftfellskum bændum kæmi áreið
anlega betur vitneskjan um að
maðknum mætti eyða að fullu og'
ölíu á tveimur eða þrem árum.
ÉG VIL því hér með beina því
mjög ákveðið til beirra ágætu
roánna er ráða og ráðleggja hjá
Búnaðarfélági fslands, að þeir nú
þegar kynni sér þessi vandamál
þeirra Vestur-Skaftfellinga og at-
bugi hvort ekki megi leysa þá frá
þeim mikla vanda, er að þeim
steðjar af völdum grasnraðksplág-.
svipað fyrirbrigði. Það er sjálfsagt unnar.
G. S.
eftir
rekstri fyrirtækisins) er lokið og j0hn Patrick. Leikstjóri: Einar
þá því aðeins að grundvöllur fáist Pálsson. 52 sýningar. 25.882 sýn- gtÖff df. BCCkS I
ingargestir.
5. Tondeleyo eftir Leon Gord-
on. Leikstjóri: Indriði Waage. 10.
sýningar. 2419 sýningargestir.
6. Fyrir kóngsins mekt eftir Sig j
urð Einarsson. Leikstjóri: Harald- j í norska Arbeiderbladet birtist
fyrir heilbrigðum rekstri fyrirtæk-
isins“.
Nú mætti spyrja: Gerði bæjar-
stjórn þessa ályktun „í því skyni
að koma fyrirtækjum Sigurðar Sig-
fússonar á vonarvöl"? Eða brestur
ef til vill eitthvað á heilindin og
samkvæmnina hjá þeim grandvara
manni, Konráði?
2. Konráð talar um eitthvert
„stórráð“ í greinum sínum báðum.
Skilst manni, að það sé nú ljóta
„ráðið“.
Ég spyr: Hverjir skipa þetta
„stórráð“?
Konráð segir, að einn úr því
volduga „stórráði" hafi látið þau
orð sér um munn fara, ,„að það
norsku blaði
ur Björnsson. 8 sýningar. 3457 sýn
ingargestir.
7. Töfraflautan eftir W. A. Moz-
art. Leikstjóri: Lárus Pálsson.
Hljómsveitarstjóri: Dr. V. Urban-
cic. 19 sýningar. 10.571 sýningar-
gestur
nýiega grein um prófessor Ricb-
ard Beck í Grand Forks í Banda-
ríkjunum. Höfundurinn er dr.
Thorstein Höverstad, og kallar
hann greinina „Den beste nordroan
i Midt-Vesten“. Hann er heiðurs-
ifélagi í 9 norskum félögum, en er
8. Ferðin til tunglsins eftir G. samt ekki norskur heldur íslenzk-
von Bassewitz. Leikstjóri: Hildur ur, segir dr. Höverstad, meira að
Kalman. 13 sýningar. 7671 sýning- segja fæddur á íslandi. Síðan eru
argestur. jstörf dr. Becks í þágu Norðmanna
9. Don Camillo og Peppone eftir rakin og eru þau mikil, og svo
væri hart, ef ætti að sleppa þriðja Walter Firner. Leikstjóri: Walter rekur hann rithöfundarferil hans
tækifærinu til þess að koma Sig-1 Firner. 28 sýningar. 13741 sýning-'og önnur störf. Greinin er ýtar-
urði Sigfússyni á hausinn". Enn ‘ argestur. 1 leg og öll mjög lofsamleg.
Stúlkúrnar í fimialkafiokknurr, ósakennara sinutn fró Sigríði Vsigeirsd.'
Fimleikastólkur ár Iþróttafélagi Rvík
sýna á Ikileikamótij London
Alþjóðamót kveníþróttakeimara vérður lialdið í London
dagana 15. tíl 22. iúlí. Héðan frá íslandi fer flokkur fimleika-
kvenna frá Í.R undir stjórn Sigríðar Valgeirsdóttur. í flokkn-
um eru 9 stúlkur ásamt þjálíara og Jórunni Viðar, sem
annast undirleik.
jverða þar einnig. Á eftir mótið
Flokkurinn fer utan 11. iúlí tiljverða nokkrar af íslenzlku -stúlkun
Erglands. Ein-s og áöur er sagt i -um -eftir sem eru -starfandi í-
roun frú Jórunn Viðar annast und þróttakennarar og gerðá þar á í-
irleik og hún hefir eirmig saroið
MjómlL'tina við æfingarnar. Jór-
ur.n hefir reynt að samrama tón
þróttak'ennaranárr.ijkeiði. Mót þetia
er haldið á 4—5 ára fr-esti.
Þetta i fyrsta sinn, sem íslenzk
listina og hreyfingarnar og tekizf j ur flokkur fer á mótið, en Si'griðttr
það með ágælura. Hlj'ácrPstin er' ís 1 Valgeirsdóttir hefur farið tvisvar
áður cg er einn af stofnendum cg
í stjórn félagsinis. Áður hef.'r
ílokkur farið frá ÍR til London, en
það var 1928.
Stúlkurnar hafa verið mjög iðn-
ar við æfingar til dæmis er ein
þeirra íþrófctafcsnnari í Keflavík t ;
teeanur í bæinn tvisvar í viku tii að
æía.
lonsk cg samin fy-ri'r för þessa.
ÞdW'tafca er mjög 'mifcil að þessu
alþjóðamóti eða 57—60 þjóðir. ís
lenzki flokkurinn mun sýna k-natt
æíingar, jafnvægi á dínu og ?l!á, 03
staðæfingar við hljómlkí. Á mó'!
inu verða sýndar allar tegundir
iþrötta. Auk íþró'ítanna verða flutt
ir fyrirlestrar og frjálsar umræSur