Tíminn - 25.08.1957, Blaðsíða 7
T í MIN N, sunnudaginn 25. ágúst 1957,
7
HiS verðandl mcnntasetur Dalamanna að Laugum í Sælingsdal. Nýja
heimavistarskólahúsið, sem er í smíðgm, sést fremst á myndinni.
Samtíð og saga
(Framhald af 5. síðu).
prestur þar nokkuð á annan tug
ára,- er hann féll frá í fyrra með
sviplegum hætti, var gó'ður bóndi,
auk þess sem hann var vinsæll
kennimaður. Ifafði hann stjórnað
og unnið að mikilli ræktun og
uppbyggingu að Hvammi. Þykir
mönnum sárt að þurfa að sjá af
honum og konu hans og mannvæn-
legum börnum, sem nú fíytjast
brott úr sveitinni.
Vegurinn út á Fellsströnd ligg-
ur framhjá Hvammi, meðfram
Hvammsfirði og er víða fallegt á
þeirri leið, ekki sízt, þegar komið
er út á Fellsströndina. Ár og læk-
ir eru nú að kalla allsstaðar brú-
aðir á þeirri leið og því greiðfært
„kringum Strandir“, eins og það
ér kallað fyrir vestan.
Staðarfell er höfuðból á Fells-
strönd og menntasetur. Þar er hús-
mæðraskóli, sem stofnaður var fyr
ir 30 árum. Magnús Friðriksson
óg Soffía Gestsdóttir kona hans,
sem búið höfðu um nokkurt skeið
að Staðarfelli, gáfu jörðina undir
skólasetur.
Nýlega hafa farið fram gagn-
gerðar endurbætur á skólahús-
inu, sem er vistlegt og vel búiö
tækjum. Síðasía vetur voru flest
ar uámsmeyjarnar þar úr byggð
um Breiðafjaroar. Skóiastýra á
Staðarfelli er Kristín Guðmunds-
dóttir og er auðséð á allri um-
gengni að forstöðukonunni er það
ekki að skapi, að ryk festi á gijá-
fægðum gólfum, eða gólfdreglar
gangi úr skorðum.
Séð yfir eyjar og sund.
Bf við höldum ferðinni áfram
út Felisströnd liggur leiðin um
Kiofning, þar sem ekið er í gegn-
um fjallaskarð þröngt, sem er
eins og tiihöggið hafi verið af nátt
úrunnar hendi með vegalagnirgu
fyrir augum.
Auðvelt er að ganga á Klofnings
'fjall. Þaðan er mikil útsýn og fög-
'ur yfir Breiðafjarðareyjar í suðri.
Klakkseyjar gnæfa hæst með
hvassa finda, en flestar eru eyjar
þarna hálendar. Til að sjá er sums
staðar eins og klettaborgir standi
á samíelldu landi, svo langt sem
sér til eyja í suðri. Suður þar á
eyjum, í Klakksey, ef rétt er num
að, er Einíksvogur, þar sem Eirík-
ur rauði bjó skip sitt forðum iil
Grænlandsferðar.
Norðan Kldfnings liggur leiðin
um Skarðsströnd. Þar er útsýni
vítt og fagurt yfir Breiðafj örð og
sér vel til Barðastrandafjalla Iiand
an fjarðarins, c-g út til hafsins, þar
sem fjallgarðurinn er.dar. Þegar
kvöldar og skyggir, sjást Ijósin í
Flatey. En annars eru þær ekki
orðnar margar Breiðafjarðareyj-
arnar, þar sem ljós loga lengur.
Á Skarðsströnd er hið forna höf-
uðból Skarð, sem talið er elzta óð-
al á íslandi, líklega í EÖmu ætt
allt frá landnámsöld. Þar í Skarðs
stöð er hin fyrirhugaða höfn og
verzlunarstaður. Verður Skarði og
Skarðsströnd gerð nánari skil í sér
stakri grein síðar.
Þegar Skarðsströnd líkur tekur
við Saurbærinn á sömu strönd. Er
þá orðið skammt að sjá yfir Gils-
fjörðinn til Barðstrendinga. Sést
vel með berum augum til húsaþyrp
inganna að Reykhólum.
Verzlunarstaðurinn í Saurbæn-
• um er Saltliólmavík, en víð og
fögur sveit opnast inn af strönd-
inni. Er þar grösug byggð með
mikla ræktunannöguleika. Kaup
félagið á Salthólmavík er að
byggja myndarlega verzlunar- og
veitingabyggingu, þar sem þjóð-
leiðir mætast í sveitinni. Kaup-
félagið í Búðardal er líka að
hefja byggingu á stóru verzlun-
arhúsi við þjóðveginn þar.
Verzlun Dalamanna hefir verið
dreifð fram að þessu, en efling
samvinnufélaganna er hafin, þann-
ig að með þróttmiklu samvinnu-
starfi geta Dalamenn auðveldlega
búið vel í haginn fyrir framtíðina,
líka á því sviði.
Góðar vætfir og fyrirbænir.
Úr Saurbænum liggur þjóðveg-
urinn yfir Svínadal til Hvamms-
sveitar og er hringferð okkar þá
lokið að sinni. Vegurinn liggur þar
enn um Mjósund, þar sem kappar
fornaldarinnar lögðu leið sína til
vinafunda og vígaferla.
í Sælingsdal stendur enn Tungu-
stapi, þar sem huldufólkið býr og
hefir kirkju sína, eins og þjóðtrú-
in segir. Víst er um það, að hól-
arnir við Hvammsfjörð kynnu frá
mörgu að segja, fengju þeir sögu
sína sagt — og enginn skyldi af-
neita tilveru huldufólks og ann-
arra góðra vætta.
Ævintýrin eru mörg bæði í
sanitíð og sögu, og stundum tek-
ur samtíðin þjóðsögunni fram
um það ótrúlega. Víst er það, að
í Dölum er að hefjast nýtt land-
nám mitt í sögufrægum byggð-
um. Þar er ungt fólk að störfum,
sem kosið liefir sér það lilut-
skipti, að glíma við íslenzka mold
í margfaldrar uppskeru von. —
Ef Auður djúpúgða gengi enn til
bæna á kyrrlátum morgni við
Hvammsfjörð, við Krosshólaborg
ina, þar sem bæn var fyrst flutt
á Islandi, myndi hún áreiðanlega
telja samtíðina líkari þjóðsögu
en liversdagsleika. Og víst er uin
það, að hún myndi í góðum bæn-
um sínum minnast fólksins, býl-
anna og túnanna, seni nú eru bú-
in að fá á sig þennan djupa. fal-
Iega græna lit, sem engin orð fá
lýst. — gþ.
Sunnudagur 25. ágúst
HlöSvir konungur. 237. dagur
ársins. Tungl í suSri kl. 13,27.
ÁrdegisflæSi kl. 5,59. SíSdeg-
isflæSi kl. 18,20.
SLYSAVARÐSTOFA REYKJAVIKUR
i Heilsuvemdarstððiunl, er opin
allan sólarhringinn. Næturlæknir
LæknaféL Keykjavíkur er á sama
staö fcL 18—8. — Síminn er 150 30
MM7- 2 3
ý|||i s
7 8
PH!"
/2 /3 /v
ilglps
Lárétt: 1. skömm. 6. kuldaskjálfti.
10. eyja. 11. fangamark. 12. fagur-
grænn. 15. auðveld. — LóSrétt: 2, at-
viksorð. 3. nestispoka. 4. undirförul.
5. kvenmannsnafn. 7. skemmd. 8.
ílát. 9. haf. 13. bökunarefni. 14. aldur
Lausn ákrossgátu nr. 428.
Lárétt: 1 Áhöld 6. Amrandi 10 LJ
11. Um 12. Rómolla 15. Mynni.
Lóðrétt: 2. Hýr 3. Lön 4. Kaldá 5.
Fimar 7. Mjó 8. Aho 9. Dul 13. Mey
14. Lin.
I gær voru gefin saman af sr.
Bjarna Sigurðssyni að Mosfelli ung-
frú Valgerður Guðmundsdóttir, ljós-
móðir, Seljabrekku og Yngvi Björn
Antonsson, bústjóri að Bessastöðum.
mmmmm
Nýtt verzlunarhús samvínnumanna rís í Saurbaenum.
Verður unnt að .. .
Framhald af 5. siöu.
Flugvélar framtíSarinnar.
Ein gerð flugvélar, sem Jíkleg
er til að verða hagnýt í framtíð-
inni, er framleidd af Rolls-Royce
verksmiðjunum og sniðin eftir
fiugvél, sem nefnd var „fljúgandi
járnrúm". Síðan hún kom fram,
hafa orðið miklar framfarir í gerð
þrýstiloftsmótora í langfleygar
eldflaugar. Og þessir mótorar eru
einkum hentugir fyrir stórar f!ug-
vélar, og gætu þær þá lent lóð-
rétt og hafið sig til flugs á sama
hátt.
Tilraunir hafa verið gerðar til
að framleiða slíka flugvél, sem
fiygi hraðar en hljó'ðið, væri lang-
fleyg, lenti og hæfi sig lóðrétt
til flugs og væri hentug til far-
þegaflugs, hafa verið gerðar af
verkfræðingum frá Rolls-Royce
verksmiðjunum. Slík flugvél
myndi að úfcliti minna býsna mik-
ið á pappírsflugvélarnar, sem allir
skólastrákar leika sér að. Far-
þegaklefinn gæti rúmað méira en
100 farþega. Hann verður með
öllu aflokaður, og umhverfis hann
verða þrýstiloifbsmótarar, sem not-
aðir eru við flugtak og knýja þá
vélina lóðrétt í rúmlega 50.000
feta hæð — en löngu áður en
þeirri hæð er náð, eru mótorar, ,er
liggja lárétt, teknir að knýja vél-
ina áfram gegnum hljóðmúrinn
með um það bil 2000 km. hraða
á klukkustund.
Slík flugvél yrði ódýr í rekstri
sakir þess, hversu miklum flutn-
ingum hún gæti annað á sama
tíma og gömlu vélarnar færu að-
eins eina ferð. Að vísu yrðu þess-
ar vélar dýrar í framleíðslu og enn
hefir ekki verið unnt að framleiða
fyrirmynd. En þær staðreyndir,
sem liggja til grundvallar gerð
slíkrar flugvélar, munu vera full-
sannaðar og þær tilraunir, sem
hingað til liafa verið gerðar, vekja
bjartsýni. Það er engin ástæða til
að ætia annað en slíkar flugvélar
verði til’ innan tíðar.
DENNI DÆMALAUSI
En þið voruð búin að segja, að þið væruð ekkert hrædd við krabba!
Útvarpið í dag:
9.30 Fréttir og morguntónleikar:
a) Pastorale í F-dúr eftir Bach
(Páll ísólfsson leikur á orgel)
b) Sónata nr. 3 í E-dúr fyrir
fiðlu og píanó eftir Bach
(Isolde Menges og Harold
Samuel leika.)
e) Concerto grosso í D-dúr op.
6 nr. 4 eftir Corelli.
d) Píanósónata nr. 20 í G-dúr
op. 49 nr. 2 eftir Beethoven.
Elena Gerhardt syngur lög úr
lagaflokknum „Vetrarferðin"
eftir Schubert.
f) „Forleikirnir", sinfónískt
Ijóð eftir Franz Liszt.
11.00 Messa í Haligrímskirkju
(Prestur Séra Sigurjón Þ.
Árnason. Orgenleikari: Páll
Ilalldórsson).
12.15. Hádegisútvarp.
15.00 Miðdegisitónleikar (plötur)
16.30 Vaðurfregnir.
Færeysk guðþjónusta. (Hljóð
rituð í Þórshöfn).
17.00 „Sunnudagslögin ogútvarp
frá íþróttaleikvangi Reykjavík
ur; Sigurður Sigurðursson lýsir
síðari hálfleik í úrslitakeppni
Islandsmótsins í Knattspyrnu:
18.30 Barnatími.
19.25 Veðurfregnir.
19.30 Tónleikar, plötur.
Ilil
NáftúrugrlpasafnlB:
Kl. 13.30—15 á Bunnudðgum, 14—
15 ó þríðjudögum og fhnmtudðgum
Þ|68m!n|asafnlB
er opið á sunnudögum fcL 1—4 og á
þriðjudögum og ffmmtudðgnm og
:augardögum kl. 1—S.
Bæjarbókasafnlð.
Lesstofan er opin alla vlrka daga
frá kl. 10—12 og 13—22, nema laug-
ardaga, frá kl. 10—12 og 13—16. Út-
lánadeildin er opin alla virka daga
frá kl. 14—22. nema laugardaga frá
Llstasafn rlklslns
i Þjóðminjasafnshúslnu er opið S
sama tíma og ÞjóðmlnjasafníO.
LandsbókasafnlB:
Kl. 10—12, 13—19 og 10—SS alla
vlrka daga nema laugardaga kl. 10
—12 og 13—19.
Bókasafn Kópavogs.
er opði þriðjudaga og fimmtudaga
kl. 8—10 e. h. og á sunnudögum kl
Þjóðskia!a$afn!8:
Á virkum dögum kl. 10—1S os
14—18
Lestrarfélag kvenna Reykjavikur,
Grundarstíg 10. — Bókaútián:
mánudaga, miðvikudaga og föstu-
daga kl. 4—G og 8—9. — Nýir félag-
ar innritaðir á sama tíma.
TæknlbókasafnlS
í Iönskólahúsinu é mánudöguai,
aúðvikudögum og föstudögum kl
16.00—19.00.
19.45 Auglýsingar.
20.00 Fréttir.
20.20 Tónleikar (plötur): Atriði ÚT
óperunni „Seldabrúðurin" eftir
Smetana.
20.40 í áföngum: X. ernidi: Til
Hornstranda (Þorvaldur Þór-
insson lögfræðingur).
21.00 Tónleikar (plötur): „Saltan
keisari“, eftir Korsakov.
21.20 Erindi: Beniamino Gigli,
(Eggert Stefánsson söngvari).
21.45 Einsöngur: Beniamino Gigli.
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.05 Danslög (plötur).
23.30 Dagskrárlok.
LYFJABUÐIR
Næturvörður
er í Laugavegs Apóteki. Síml
24047.
Apótek Austurbæjar síml 19270. —i
Garðs Apótek, Hólmg. 34, Riml 34006.
Holts Apótek Langholtsv. sfml 33233
Iðunnar Apótek Laugav. sími 11911.
Ingólfs Apótek Aðalstr. síml 11330.
Laugavegs Apótek simi 24045
Reykjavíkur Apótek síml 11760.
Vesturbæjar Apótek simi 22290.
Kópavogs Apótek sími 23100.
Hafnarfjarðar Apótek sími 50080 —■
Ljósatimi bifreiða
og annarra ökutækja í lögsagnap.
umdæmi Reykjavikur verður kL
22.25—4,40.
Árnað heilla
Fimmtugur
er á morgun Guðni Eggertsson,
bóndi, Gerði, Innri-Akraneshreppi.
Dómkirkjan: Messa kl. 11 árdegis.
Séra Árelíus Níelsson.
Laugarneskirkja: Messa kl. 11 f. h.
Séra Björn Ó. Björnsson.
Neskirkja: Messað kl. 11. Séra Jón
Thorarensen.
Hallgrímskirkja: Messað kl. 11 f. h.
Sigurjón Þ. Árnason.
Elliheimilið Grund: Messa kl. 2 e.h.
Björn Ó. Bjöfnsson.