Tíminn - 20.10.1957, Blaðsíða 12

Veðrið.
Allhvass vestan og norðvestan,
með skúrum, eða éljum.
Frjálsar þjóðir standa sameinaðar
öllum framar í vísindum og listum
Ræ^a Eisenhowers í veizlu, sem haldin var til
hei^urs Elisabetu Bretadrottningu
Washington, 18. okt. — í ræðu þeirri, sem Eisenhower
forseti flutti í veizlu, sem hann hélt til heiðurs Elísabetu
drottningu og Philip hertoga, sagði hann það óbifanlega trú
sína, að hinn frjálsi heimur stæði framar hugsanlegum óvini
á öllum sviðum. Þetta væri þó því aðeins svo, ef allar þjóðir
hins friáisa heims legðu saman getu sína og hæfni.
Forsetinn ræddi um þau nánu j
bönd, sem um langan aldur hafa
tengt Breta og Bandaríkjamenn og
bætti því við, „að dagar hinna
Biiklu afreka væru ekki liðnir.“ '
Hinn frjálsi heimur heyr nú
harða baráttu, sagði forsetinn. En
samanlagðir möguleikar og hæfni
einstaklinga og ríkja, sem fylla
þann flokk væru svo miklir, að
það væri beinlínis hlægilegt, að
bera það saman við getu hugsan
iegs óvinar. Hinn frjálsi heimur
ætti á að skipa meiri vitsmun J
um og hæfileikamönnum á sviði
vísinda og heimspeki en andstæð
ingurinn og hið sama gilti um
menningarmál og listir.
Forseti tók það fram, að hann
talaði af ásettu ráði um saman
íagða hæfni og getu innan hins
frjálsa heims. Því aðeins kæmu
yfirburðirnir fram til fulls, ef tek
ið væri upp samstarf milli ríkja
og einstaklinga á þessu sviði. Of
mikillar sundrungar gætti vegna
ágreinings um minni háttar at-
riði.
Hann sagði, að vísindamenn
hins vestræna heims yrðu að vinna
meira saman. Það yrði að hælta
að hugsa um Nato eingöngu sem
hernaðarbandalag en í þess stað
fremur sem tæki til að samræma
og sameina hæfileika og getu þátt
töku-ríkjanna á sviði hernaðar, vís
inda og iðnaðar.
Grundvöllurinn undir framsókn
hinna enskumælandi þjóða — og
alls hins vestræna heims væri fólg
in í því að standa fast við þau
meginsjónarmið, sem hafið hafa
þessar þjóðir til vegs: „trú þeirra
á guð og sjálfan sig — trúin á
mannréttindi."
Myklemál í uppsigl-
ingu í Danmörk
Kaupmannahöfn í gær.
Einkaskeyti til Tímans.
EKSTRABLADET skýrir frá því
i dag, að hér sé í uppsiglingu nýtt
Djúpsprengjur að
óþekktum
kafbátum
Flotamálaráðuneyti Kanada hef-
ir tilkynnt að framvegis verði
varpað djúpsþrengjum að hverjum
þeim óþekktum kafbáti, sem komi
of nálægt Kanadaströnd. Um nokk
mrt skeið hefir oft orðið vart slíkra
báta og er ástæða til að ætla að
þeir vinni að því að kortleggja
hafsbotnin á þessum slóðum.
Myklemál þó Mykle sjálfur sé þar
eklci við bendlaður. En pornógraf-
ískar bókmenntir eru nú æ meira
kenndar við hann á Norðurlönd-
um. Hér er um að ræða danska
þýðingu á bók eftir franska skáld-
ið Jean Ganet, er út kom í gær.
Nefnist bókin Svikarinn fær blóm.
Hún er ekki ný af nálinni, gefin út
í París 1924, en þykir ærið kraum-
fengin. Lögreglan danska, sem hef
ir með siðferðið að gera, fjallar nú
um málið, og er eins líklegt talið
að bókin verði gerð upptæk.
GANET hefir áður komið við
sögu í Danmörku. í fyrra var hann
orðaður við pornógrafi í bókinni
„Dagbók þjófsins", en þegar til
átti að taka þóttu lýsingarnar ekki
nógu krassandi og bókin flaut og
hefir yljað dönskum í meira en ár.
Frumvarp á Alþingi um að svipta skip
stjóra réttindum fyrir landhelgisbrot
Páll Zóphóníasson flytur frumvarpií, þar sem gert
er rá<S fyrir eins árs réttindamissi við íysta brot
Páll Zóphóníasson hefir flutt á Alþingi frumvarp til laga
um að auka sektir fyrir landhelgisbrot. Verði skipstjórar ís-
tenzkra skipa, sem sekir verða um slíkt brot, sviptir skip-
Stjórnarréttindum.
| greinargerð segir:
í fyrstu grein frumvarpsins seg- Frumvarp þetta felur í sér þá
ir svo: einu breytingu frá gildandi lög-
Sektir fyrir brot gegn lögum um um, að auk sekta fyrir landhelgis-
bann gegn botnvörpuveiðum, nr. brot skuli svipta skipstjóra, sem
5 18. maí 1920, og lögum um rétt sekur verður um landhelgisbrot,
til fiskveiða í landhelgi, nr. 33 19. rétti til skipstjórnar á íslenzkum
júní 1922, með síðari breytingum, skipum um eins árs skeið við fyrsta
skal miða við gullkrónur og ákveða brot en ævilangt, ef um ítrelcað
í dómnum eða sættinni jafngildi brot er að ræða.
þeirra í íslenzkum krónum eftir Hér eru svo stórfelldir hagsmun-
gengi þann dag, sem sektin er ir í húfi fyrir alla íslenzku þjóðina,
ákveðin. Þá skal enn fremur við að ríkar ástæður eru til þess að
fyrsta brot gegn nefndum lögum taka hart á þeim mönnum, sem að
og lögunum nr. 45 1937, um bann yfirlögðu ráði brjóla landhelgislög-
gegn dragnótaveiði í landhelgi, gjöfina.
með síðari breýtingum, svipta skip Verður að telja rétt, að þeir
stjóra réttindum til skipstjórnar á menn séu teknir úr umferð, sem
íslenzkum skipum um eins árs gera sér það að féþúiu að stunda
skeið, en verði hann aftur brot- eins konar rányrkju'og rýra með
legur, skal hann missa skipstjóra- henni afkomumöguleika komandi
réttindi ævilangt. kynslóða.
Olíufélagið lækkar bensínlítra
í Rvík um 5 aura með nýrri tækni
Nýit afgreiíslusvæíi við Hofsvallagötu, þar
sem sjálfvirkar benzíndælur eru aí verki
í gær v;:r tekið í notkun nýtt afgreiðslusvæði fyrir bifreið-
ar á mótum Hofsvallagötu og Ægissíðu í Reykjavík, og jafn-
hliða hófst í borginni nokkurs konar sjálfsala á benzíni til
bifreiða og blöndu fyrir skellinöðrur með þeim afleiðingum,
að lítrinn-iækkar um 5 aura vegna sparnaðar í mannahaldi
við afgreiðsluna.
Það er Olíufélagið h.f.,- sem að
þessum framkvæmdum stendur. og
sýndi Haukur Hvannberg, fram-
kvæmdastjóri, blaðamönnum þetta
nýja svæði í gær, og skýrði frá
slarfseminni, sem þar er hafin.
Viðskiptamenn njóta
sparnaðarins
Ef beitt hefði verið venjulegum
afgreiðsluaðferðum og tækjum
þarna og benzínsala við þær að-
stæður eins mikil og nú er áætlað,
mundi hafa þurft fjóra menn við
afgreiðslu í stað tveggja með hinu
nýja kerfi. Sparnaðinn við þetta
lætur Olíufélagið ganga áfram til
viðskiptamanna, og nemur hann 5
aurum á lítra, eins og fyrr segir.
Hið nýja afgreiðslusvæði er mjög
rúmgott. Sú aðferð við benzinaf-
greiðslu, sem nú er tekin upp, hef-
ir að undanförnu rutt sér til rúrns
á Norðurlöndum og verið mjög
vinsæl.
Stjórnmálasamband
V-Þýzkalands og
Júgóslavíu rofið
Fljót og þægifeg afgreiSsla
Ökumaður ekur bíl sínum að
einhvérjum afgreiðslutanknum, tek
ur sjá'lfur slönguna og stingur í
benzíntanksopið. Afgreiðslustúlka
í skýli á svæðinu fylgist með og
losar slönguna af tanknum með
því að styðja á hnapp í skýlinu.
Hún geutr talað við viðskiptamann-
inn í gegnum hátalarakerfi, og
hann við hana. Þegar tankurinn
er fullur, sýnir mælir í skýlinu,
hve mikið m-agn er tekið, og hvað
það kostar, og er kassanóta tilbú-
in, þegar viðskiptamaðurinn kemur
að skýlinu til að gera upp.
Þarna er einnig sjálfsafi með
blöndu fyrir skellinöðrur og mæl
ir fyrir 2 tveggja krónu peninga
í senn.
Rýmri aðstaða
Á svæðinu eru 14 þvottastæði
með krönum og tækjum, og þar er
jafnan maður, sem tekur að sér að
þvo bíla fyrir viðskiptamenn og
aðra þjónustu, sem venja er að
láta í té. Á svæðinu er Ipitdæla
fyrir hjólbarða þannig gerð, að
stillt er í upphafi á ákveðinn þrýst
ing, og fvllir tækið í slönguna sam
kvæmt bví.
Með þessum framkvænidum
hefir Olíufélagið bætt mjög að-
stöðu bíleigenda i Reykjavík, auk
þess sem það hefir með hagnýt-
um vinnubrögðum og nýrri tækni
sparað þeim verulegt fé.
Mi'kil aðsókn var að hinni nýju
stöð þegar í gær.
MerkiSegt stjórnarfrumvarp
um notkun jarðhitans
FrumvarpiíJ kom fram á sííasta þingi, en hefir
nú verií lagt íyrir Alþingi aftur
Lagt hcfir verið fyrir Alþingi að nýju frumvarp ríkisstjórn-
arinnar ura jarðhita, sem lagt var fyrir síðasta þing, en varð
þá eltki útrætt. Var skýrt allýtarlega frá efni þessa merka
frumvui psbálks, er það var lagt fyrir í fyrra. Fjallar það meðal
annars um rétt landeiganda til umráða og hagnýtingar jarð-
hitans, um leyfi til jarðborunar og til hagnýtingar jarðhita
úr borholum, sem dýpri eru en lf)0 metrar.
nonn, 19. okt. — Tilkynnl var
í Bonn í morgun, að vestur-þýzka
stjórnin hefði loks ákveðið að
rjúfa stjórnmálasamband við
Júgóslavíu. Kvaddi von Brent-
ano utanríkisráðlierra sendilierra
Júgóslavíu á sinn fund og afhenti
bouum orðsendingu þess efnis og
var þetta þá jafnframt seinasta
embættisverk sendiherrans í
Bonn. Von Brentano segir, a'ð
ekki liafi þótt önimr leið fær en
að rjúfa stjóruinálasanibandið
eftir að Júgóslavar liöfðu viður-
kennt austur-þýzku stjórnina. Ef
ekki liefði verið gripið til þessa
ráðs kynnu önnur ríki að liafa
komið á eftir og fariö eius að,
lcikið tveim skjölduin og sagzt
vera vinir beg’gja. Undansláttur í
þessu efni gæti stefnt sarnein-
ingu Þýzkalands í voða.
í frumvarpinu er gert ráð fyrir
því að ríkið eigi allan rótt til um
ráða og hagnýtingar jarðhita, sem j
liggur dýpra, eða sóttur er dýpra :
en 100 metrar undir yfirborð jarð
I
ar.
Rannsókn og virkjun
jarðhitasvæða.
Þá eru í frumvarpinu ákvæði
um liitaveitur lil almennings-
þarfa. Ennfremur ákvaiði uni
jar'ðboranir ríkisins. Er þar me'ð
al annars kve'ðið á um það a'ð
ríkisstjórnin skuli láta fram-
kvæhia jar'ðboranir eftir heitu
vatni og guíu í rannsóknarskyni
tii vinnslu víðs vegar um land
með hagnýtingu jarðliitans me'ð
liitaveituin til ræktunar og iðn
aðar fyrir augum. Skulu þeir stað
ir sitja fyrir raunsókn, þar sem
ætla niá að mestur og verðmæt
astur jarðhiti sé.
í frumvarpinu er kafli um jarð
hitaiðjuver ríkisins, þar sem gert
er ráð fyrir því að ríkisstjórnin
láti reisa og reka verksmiðjur og
önnur rnannvirki til hágnýtingar
á jarðhitanum. Skulu slík mann
virki heita Jarðhitaiðjuver ríkis
ins og hcfir jarðhitadeild yfirum
sjón með þeim þætti þjóðarbúskap
arins. Raforkuver, er nýta jarðhita
og ríkið reisir, skulu þó heyra und
ir rafmagnsveitur ríkisins.
Gert er ráð fyrir því að yfir
stjórn jar'ðhitamála, er verði rík
isstjórninni til ráðuneytis, skuli
vera lijá rafoi’kumálastjóra, sern
sérstök deild undir hans stjórn,
en jarðhitamál heyri annars und
ir raforkuráð.