Tíminn - 14.01.1958, Blaðsíða 1

3tautr TÍMANS «ru:
aitsfjórn og skrlfstofur
1 83 00
ðbSsraeiin efftr kl. l»j
14301 — 18302 — 18303 — 18304
42. áygangiir.

Reykjavík, þriffjudaginn 14. janúar 1958.
1«. blaS.
Fromsýning í Kaupmannahöfní gærUr.ar, i ,..i . «r i „r
Viðtæk samtok 1 Kaupmannahorn
leggja til að Danir skili handritunum
Átján bjóSkunnir Danir skora á dönsk stjórn-
arvöld aÖ leysa máliÖ á grundvelli tillagna,
sem nefnd þessara samtaka hefir lagt fram
Samtök manna í ýmsum stéttum og flokkum í Kaup-
lendinguni, en þó er gert ráð
fyrir a3 handrit þau, sem nota
þarf við samningu ístenzk-
dönsku orðabókarinnar verði ó-
fram í Danmörku, unz því verki
er lokið, þó ekki lengur en 20 ár.
mannahöin, gerð til þess að vinna að lausn handritamáls-
ins, setti hinn 16. sept. 1957 á laggir nefnd til þess að gera eru þær, að svo beri að gera vegna
tillögur, er lagðar skyldu fyrir ríkisstjórn og stjói'nmála- þess, að þau hafi komizt í danska
flokka af hálfu þessara samtaka. Formaður nefndarinnar Þe®ar ísl'amd var Mtulti danfeka
var Bent A. Koch ritstjóri. Nefndin hefir nú skilað áliti, n.kls‘^' e,n e£tff ^hnað landaruna
OR var það afhent i.gær H. C. Hansen forsætisraðherra, ísiands. Bnnfreimir tanefoir
Jörgen Jörgensen menntamálaráðherra og formönnum nöfndin hinn siðffierðiatega rétt í&
flokkanna.
setm bezt uppfyllt, að því er snert
ir varðveizlu og notkun handrit-
anna.
í gærkvöldi var frumsýning í Konunglega leikhúsinu í Kaupmannahöfn á
leikritiriu' „En Idealist" eftir skáldprestinn Kaj Munlc. Leikritið hefir áð-
ur verí® sýnt en er nú sett á svlð með nýjum hætti. Er þetta talinn elnn
heiz.ti llelkbstarviðburður vetrarins í Danmörku. Anna Borg leikur þarna
stórt Hiiúíverk, Atexöndru, og sést hún á myndinni ásamt Fritz Helmuth,
sem Ií •■kur Aristobu!. Henrik Bentzon íeikur Heródes konung, Astrid
ViIiaunrre leikur Marie drottningu, Karin Nellomose leikur Kleopötru en
Jörn Jeppesen leikur Cæsar Antonius.
Samtímis þessu áliti lagði nefnd
in íram ólit, se.m 18 landskunnir
Danir hafa ritað undir, þar sem
dönsk stjórnarvöld eru hvött til
að taka máiið tii úrlausnar á
grundvelli tiÉagnia nefndarinnar.
Handritin verði afhent
1 þessu nefndaráliti, sem ekfei
hefir verið kungerf í heild enn,
segir að hin iislenzku handrit, sem
geym'd eru í dönsktvm opinbeinum
söfnum eigi að afhenda íslending-
u'm sem gjöf, og skipulagsskrá
Árnasafns í Kontmgilegu bóklilöðu
skuli breyta svo, að íslendingar
fái meiirihlutaáhrif í stjórn safn's-
ins, og stjórnin fái rótt tii þess
að ráðstafa handritunum svo, að
ákvæði skipulagsstorárinnar séu
Hitaveitumál Hlíðahverfis er hróp-
andi saga um úrræðaleysi og mistök
FrumkvæÖislaus bæjaryfirvöld rekin til fram-
Ikvæmda me'ð áralangri baráttu. Þegar loks
er hafizt handa fer verkift allt úr reipum áætl-
ana, og fálmiö veldur milljónatjóni og ófyrir-
sjáanlegum drætti
félagsins og minnihlutans í bæjar-
stjórn. En loks árið 1954 er búið
að herða svo að bæjarstjórnarí-
haldinu, að því þykir ebki lengur
sætt, og borgarstjóri mannar sig
til að stofna sérstatoa hitaveitu-
nefnd, og sú nefnd skilar áliti 15.
ágúst 1955. Leggur nefndin til, að
Saga hitaveitunnar í Hlíðahveufmu er táknræn á marg- Serfi'ogtelT^að^hrÍni koíá
an hátt fyrir vinnubrögð bæjarstjornanhaldsins, nngulreið 12—14 millj. kr. og segir loks svo
og fálm í framkvæmdum, sinnuleysi og getuleysi til að í nefndarálitinu:
koma inálum heilum í höfn. Þá sögu er því vert að rifja „Væntanlega mætti ganga frá á-
upp og meta eftir henni, hvers er að vænta af íhaldsstjórn ælniunuif og eínisutboftl vegna v,ið'
, v , , , „v. . ’ J autoaveitunnar a næstu 3—4 man-
1 bænum 1 íramtiðinm. ^ uðum og virðist kleift að hefja
félag með sér til þess að vhma framkvæmdir í byrjum næsta árs,
að lagningu liitaveitu í hverfið. væntanlega í marzmánuði ef veður
.Þá hafði og mimiihlutínn í bæj- far leyfir. Vinna yrði að því að
arstjórn ham’rað á því að hafizt fullgera veituna á tímabilinu frá
væri handa í þessu efni. Þórður marz 1956 til nóvember 1956 en
Björnsson, bæjaifulltrúi Fium- vinna jafnframt að viðaukaáætlun-
sóknarmanna flutti tillögu um um.“
það í bæjarstjórn 1951, að þeg- Þessa áætlun samþykkti borgar-
ar væri byrjað á liitaveitu í Hlíða gtjóri og bæjarstjórn, og var haf-
liverfi. Kostnaðaráætlun var þá izt handa samkvæmt henni.
7—8 millj. kr.
Síðan líða árin og oft er minnt Langir mánuðir
Sjálfstæð stofnun
Með tilvísun til greinar dr. jur.
Alf ltoss í Ugeskrift for Rets-
vesen leggur nefndin til, að safn
lands till' liandritaimna og ejóina'r-
mið prófessors Ross, þar sem. hamn
heldu r því fram, að Haifnarftóskóii
eigi engan lagarétt til handrit-
a'nna.
Lausn vandamáls
Að lokum segir í nefndaráiitinu:
,Það er álit vort, að j'áikvæð
ið verði sjáifstæð stofnun og það lausn þes'sa áralanga deiluntáis um
ve,rði þessi sjólfseignarstofnun,
sem annist flutning handritanna
til íslands. Þau liandrit, sem
nefndin hugsar sér að verði flutt
með þessum liætti úr Árnasafni
til íslands, eru handrit, sem
skrifuð eru á íslandi og af ís-
Bulganin ritar f or-
sætisráSherra
Forsætisráðuneytið gaf út
svohljóðandi tilkynningu í
gær:
Ambassador Sovétríkjanna, hr.
Pavel K. Ermoshin. hefur í dag
aifhent Hermanni Jónassyni for-
sætisráðherra orðsendingu frá hr.
N. Bulganin, forsætisráðherra
Sovétrikjanna.
Unnið er jið því að þýða orðsend
inguna á íslenzku, og verður hún
birt svo fljótt sem auðið er.
Framboð á Hofsósi
handritiin muni ekki aðeins hafa
mifela þýðingu fyrir sambúð ís-
íandis og Danmerkur, heldttr einn
ig fyrir allt norræut samistarf, og
verða gott fordæmi um það, hvern
ig þjóðir geita með gagnikVaaruuri
skilningi leyst viðtovæmt og þjúð-
ernisiegt deilUmál. Þess vegiui
leggjum við til, að handritamiáli'ð
verði nú tekið til endanfegrar
I lausnar.
Áskorun 18 manna
í ásfcorun þeirri, sem fyrr g-etur,
og 18 bunnir Danir hafa undirrit-
að, er skorað á dönstou stjómina
og þingflofckana að vinna að lausn
málsins á gr-undvelli tiMagna nefnd
arinnar. Að ásikorum'uni standa
þesir rnenn:
Carl Bay, stiftprófastur, fyrxver
andi formaður danska kvenfélaga-
sanibandsins, dr. Buseh, prófessor,
Erik Drayer, ráðuneytisstjóri, Cal-
ina Fugisantg-Dam'gaard, bistoups-
frú, Kr. B. HiMgaard, foonaður
Det jyd'ske venistre, Johs. Hofif-
meyer, forstj óri, Tage Jessen, rit-
stjóri, C. V. Jernet formaður iðln-
aðarráðsins, Hans L. Larsen verk-
smiðjustjóri, Dr. Einar Meulem-
gracht próf., Joh. Petersen-Dal-
HOF.SOSI í gær. — Listi Fram-
sóikmarmanna við hreppsnefndar-
kosningarttar í Höfsóshreppi hefir
verið lagður fram. Fimui efstu um, Poul Reumert, leiíkari, Haato-
menn listans eru: 1. Níels Her- on Stangerup, dósent, Fix>de Sör-
mannsson, múrari; 2. Friðbjörm •emsen, lektor, H. K. Rosager, for-
Þótt :haldið muni á sínum tíma
og jaínvel nú þeg'ar, hæla sér af
lagnittg'u hitaveitu í Hlíðahverfið,
fer þvi fjarri, að það hafi átt notok
urt frumtovæði að henni. Það var
aðeins neytt tii framfcvæmda með
áralangri baráttu íbúanna í hverf-
inu og hæjarfulltrúa minnihluta-
flotokamna. •
Félagj Hlíðabúa
Árið 1950 stofnuðu Hiíðabúar
Þórhaililjsson, v'erzflu narmaður; 3.
Guðrún Tómasdóttir, frú; 4. Óli
M. Þorsteinsson, verzlunarmaðiu”
5. Friðrik Jónsson, sjómaður.
stöðumaður, Knud Thesteup dóm
ari, H. Öllgaard bistoup, Eiler Jen-
sen, formaður dönsku vertoalýðs-
féiagamina.
á málið, bæði af fulltrúum Hlíða-
Skemmtisamkoma Framsóknar-
manna aS Hótel Borg annað kvöld
Margir pöntuðu sér aðgönguiniða í gær á skenuntisam-
iramu Framsóknarmanna að Ilótel Borg aimað kvöid. Utlit
er fyrir, að þar verði hvert sæti skipað. Fólk, sem er búið
í.S panta sér aðgöngumiða að samkomunni, ætti lielzt að Vitja
i. eiri'a í dag' í Edduluisið, 3. hæð, sími 16060.
Framsóknarvistin byrjar kl. 8,30 og þá verða allir þátt-
iakendur að vera komnir að spilaborðunum, annars má búast
víð, að þeir geti ekki orðið með I vistinni. Húsið verður opnað
id. 8, en samkoman stendur til kl. 2 að nóttu.
En mánuðir þeir, frá marz til
nóv. 1956 liafa reynzt langur bið-
tími fyrir Hlíðarbúa, því að þeir
eru ekki liðnir enn og enn er
verið að grafa og grafa við hús-
dyr þeirra, en engin hitaveita
komin. Verkið hefir sem sé allt
faiúð úr reipum og er að verða
liálfu öðru ári á eftir áætlun.
Lýsing hitaveit' ijóra
Ýmsir hafa orðiii til þess að
spyrja um það í bæjarstjóm þar á
meðal fuUtrúi Frair.sóknarflokks-
ins, hvað valdi þ::ssum drætti.
Hinn 30. nóv. berst bréf hitaveitu-
stjóra, þar sem h. nn gefur að
'Framha.'.d 8 2. sfðul
Stórviðri á Vestfjörðum, bátar yfir-
gefa línu, - einn með stýrisbilun
Bátur rakst á bryggju á Isafiríii og brotna'Öí
olan l>ilja, togarinn Isborg hætt kominn
Frá fréftaritara Tímans á ísafirði í gærkveldi.
Stórviðri gekk yfir Vestfirði og Vestfjarðamið í nótt og
dag, og urðu bátar að hverfa frá línu sinni, einn þeirra
varð fyrir stýrisbilun, og hér í höfninni urðu nokkrar
skemmdir á togaranum ísborgu og vélbátnum Bryndísi í
hvassviðrinu í dag.
er. veðrið brast á, og urðu þeir
allir að hverfa frá Unu sinni hálf-
dreginni. Skildu þeir eftir 6—18
bjóð af línu hver.
Með stýrisbilun.
Einn báítanna, Ásúltfur, varð
fyrir Stýrisbilun, og rato hann fyrir
sjó og stormi í hálfa þriðju klukku
stund, en þá hafði skipverjum
tekizt að gera við stýrið svo að
(Framhald i 2. síSu).
í gær reru allir bátar héðan
frá ísafirði og öðrum verstöðvum
hér um slóðir. Fóru þeir flestir
um þriggja stunda siglingu út af
Djúpi og, lögðu þar. Veður var
allgott fram eftir nóttu, en með
morgninum gerði norðvestan rok
með stórsjó.
Fóru frá línunni,
Bátarnir voru í miðjum drætti,