Tíminn - 14.01.1958, Blaðsíða 7

TÍMINN, þriðjmlaginn 14. janúar 1958.
a
Reykvískir kjósendur fylgja ekki SSrJem
íhaldinu á Skúlagötu skammsýninnar
Ræ$a frú Valborgar Bentsdóttur á bæjarmáfa-
hmdi Framsóknarmanna í s.I. viku
Það er sl;emmtileg tilviljun, að þar sem öndvegissúlur fyrsta
nafngreinda landnámsmannsins voru reistar, skyldi seinna
byggjast höfuðborg íslands. „Við fjarðar sund og eyjaband",
sem er óvenjulegt að fegurð, gerði Ingólfur bæ sinn. Og hefði
hann verið svo framsýnn að miða staðarval sitt við það„ að
við flói’Lin byggðist borg“, hefði hann varla getað valið betur.
Staðurinn er mjög vel til þess fallinn að gera þar mikinn at-
hafnabæ um iðnað, verzlun og siglingar.
Heitar og kaldar vatnslindir i ur, líkastur því sem gerður var
voru næi'Uakar, orkugjafar á
næstu grifaum og hafnarskiiyrði
góð. CXg hin mikla fegurð umhverf
isins verður um alla framtíð
mesta Þrj'ði höfuðborgarinnar.
Ing’íMur var heppinn með land
nám sítt. í»egar öndvegissúlur
hans I>ar aö, landi voru þær happa
hcnding íjtíi- haim. Hér bjó hann
stórlnii os honum vegnaði vel. í
landrtáini hans reis blórrdeg byggð.
— En þegar öndvegissúlur íhalds
ins bar að landi við Koliafjörð var
fyrir hestvagna um aldamót.
Þar átti að gera fína götur
Og þarna er Hringbrautin sáluga
sem nú heitir Snorrabraut. Hún
átti einu sinni að verða íeikilega
fín gata. Þar átti að gera gras-
blelti miili akbrautanna. En íbúar '
Norðurmýrarhöfðu það augnayndi
Fru vaiuuig oentsdóHir
um. Við þurfum nú hreint ekki
ekki lengi. Það hafði nefnilega að vera að púfeka upp á gömlu sól
gleymst að það yoru til bílar í ina að maður tali nú ekki um
bænum. Grasgeirarnir voru eyði- tunglvesalingurinn, sem enginn
lagðir og gerðir að bílastæðum. Og tekur lengur mark á. Þegar við
lagður ' gnmdvöllur að fálm- þeir sem byggðu Norðurmýri Þur|fmn að gleyma því, sem gera
kendi’i og> skipulagslausri óstjórn. horfðu þegjandi á. Og það höí'mn Þurfti í gær og í dag er bara að
Og í landnámi þess reis upp ný- við Reykvíkingar gert. Við höfum lata draumóramenn teikna fyrir A pftirfarandi á-
rík hagstounaMíka, sem átti þá horft á það hvernig landnámsbæri sl§ skipulagsuppdrætti af fram .“.
s hefir breyzt í borg. án þess ! tíðarbænum, sem upplfj itur og -
hugsjóat’ eina að skara elda að Ingólfs
sinni káKkm. Rærinn byggðist hratt
og ó.?kiþid,ega. Hann teygðist frá
SeltjarHarn-esi inn að Eiliðaám,
án þess a8 nokkur rönd væri við
reist, eu'tiauðsynlegar framkvæmd
ir við að gera íbúðarhverfin byggi
leg, öv» sean gatnagerð og frá
rennsii er aUtaf að verða lengra
og lengrá eftihá. Þess var ekki gætt
að höfriin þul'fti að stækka. íbúð-
arhverfl voru staðsett niður við
sjó. Byggi'legustu og fegurstu
blettimir á ho.ltum og hæðum voru
valdir til yehksmiðjubygginga. Og
þegai- hóið er að ganga þannig frá
jnörgum ^æsfcgustu byggingalóð
unum, að það eru óhrjáiegir verk
s m iðj u'k;»mbaki ar á skipulags
lausri rhtgulreið gengst borgar
stjórinn, fýrir stöfnun fegrunar-
fólags, sem heldur árlegar gripa
sýningar, suður í Vatnsmýri, til að
afla peninga til að fegra bæinn,
svo hæstvirtir kjósendur sjái þó
af og trl hver smekkmaður borg
arstjórinn 'er.
að°hann j-rði borg. Hann°væri nán Wtaður verður með gsrvisólum og „Hafnarnefnd Akraness sam-
Skúlagatan gat verið
prýði borgarinnar
Skúlagata er heitin eftir þeim,
sem hlatít nafnið „faðir Reykja-
víkur“. Hún hafði öll skilyrðin til
þess að wrða fallegasta gata bæj
arins, en þar er nú enga fegurð
að finna mema útsýnið, þar sem
þess enn nýtur. Það er eins og unn
ið hafi verið niarkvist að því að
fcoma þar fyrir sém mesfcu af ó-
sjáiegum húsum. Þar eru verk-
smiðjur, sláturhús, vörugeymslur
o. ffl. Hver byggingin annarri leið
inlegrj. Og á Klöpp, þar sem væri
frá náttúrunnar hendi ákjósanleg-
asti staður sem hugsast gæti fyr
ir skemmrtfcgan veitingastað, þar
sem imfcndir og erlendir gestir
•gætu notið fegurðar fjalla og
sunda, eru alíugeymar, smurstöð
í braggahúsi, bílaþvottas'tæði og
þar fram eftir götunum. Fegrun
arfélagið þyrfti fljótvirkari fjár-
öflunarleiðir en árlegar sýningar
í Vatnamýrinni, ef það ætti að
geta bætt það að nokkru hvern
ig búið er að fara með Skúlagöl-
una.
Hringfari íhaldsins
fór út af sporinu
ara réttnefndur syrpa af skipulags
lausum Jxirpum.
Bærinn okkar — og
bærinn í bogasalnum
En hefir nú ekki verið gerð iðr
un og yfirbót? Er elcki verið að
byggja upp bæinn okkar upp i
Þj óðminjasafni? Þar getur að líta
fcikilegt úrval af skipulagsupp-
dráttum, Iíkönum og myndum. Aii
ar vanrækslusyndir skuiu nú bajtt
ar, á pappír. Fyrst það gleymd
ist að ætla stað fyrir skóla í Hlíð
arhverfinu er hægt að koma hon
um á KJasmbratún. Guðshús þeirra
Hlíðarbúa er kennt við Háteig og
byggt uppi í holti þar í grennd.
Það skiptir- auðvitao ekki máli
þó annarri kirkju sé ætlaður stað
ur svo nærri, að kallfært væri á
miiii presitanna og í norður og
aust’ur af þessum húsum sé verk
sm iðj ubyggingum ætlaður staður.
Það virðist vera borin von að
hægt sé að ætla samkomuhúsum,
skóium og Öðrum slíkum bygg'ing
um stað í áttina við það að vera
miðsvæðis í byggðahverfi. Bæjar
sjúkrahúsið er fyrir löngu komið
suður í Fossvog og verður til augna
yndis á skipulagsuppdráttum og
líkönum a. m. k. tvö kjörtímabii
enn. Það var ekki byrjað á því
nema svona tveim áratugium of
seint. Ráðhúsið á að fara í tjörn
ina, en hvort við höfum nekkur
staðar pláss fyrir höfn veit víst
enginn enn. — En fkri maður nú
að reyna að átta sig á uppdráttun
um og iíkönunum í bogasainum
■gæti maður verið svo gnmnhj’gg
inn að þekkja ekki bæinn sinn.
Reykjavík á likani suður í safni
spúttnikkum. Og þvi þá að vera
að ergja sig yfir hitaveitu Reykja
víkur þegar þessi þægindi eru í
furðudraumum framtíðarinnar?
1 Kjósendur láta ekki
blekkja sig
Nei svona er ekki hægt að
blekk.ia kjósendur. Látum íhaldið
eyða pappír og bleki við að teikna
igeþviistjörnur sílnar. Kapúttnikk
arnir munu springa í höndunum
á þeini áður en þeir komast upp
fyrir tjarnarbrúna, hvað þá að
þeir nái hæð ðIorgunblaðsh'a]lar
innar. Rej’kvískir kjósendur fylgja
íhaldinu ekki um Skúlagötu'skamm
sýninnar eða ekur með því um
hringtorg heimskunnar.
Reykvíkingar kjósa nýja stjórn
arstefnu í bænum og’ hagsýnni fjár
málastjórn, þeir kjósa nýtt land-
nám i stjórn bæjannálanna. Önd
vegissúlur íhaldsins hrynja bráð-
um undan ofurþunga sýndar-
menns'kunnar.
Megi R.eykvíkingar bera gæfu
til að reisa nýjar og haldbetri
öndvegissúlur í bæjarstjórninni eft
ir 26. jan. 1958.
Meðan verið var að ljúka á Akranesi stærsta og merk-
asta áfanga sem unninn hefir verið í hafnargerð á íslancli
hafa nokkrir ómerkilegir slúðurberar kvatt sér hljóðs í blöð-
um Sjálfstæðismanna á Akranesi og í Mbl. fullir öfurjdaí
og' rógshneigðar. Piltur nokkur ríður síðast á vaðið í Mbt.
10. þ m. og veit sjáanlega ekkert hvað hann er að skrifa unv
Grunnfærnin er svo mikil að hann hleypur með slúður-
söguna um kr. 9,6 millj. sem allar hafnarframkvæmdirnai'
hefðu átt að kosta og kr. 60 millj. skuldir bæjarins. Er an;tv
| að í greininni eftir því.
framkvæmdiruar undanfaríri tv#-
ár sbr. eftirfarandi úr F-raniMá*#
19. okt. s.l. „Á sama tíma hafa
svo skuldir bæjarins vaxið stói"
lega. Hafa hinir furðulegu sam.tV'
ingar við Þjóðverjana, sem bae;þ
arstjórinn Daníel ber böfuðú*
byrgð á, átt stóran þátt í a® •
auka óreiðuskuldir bæjarins."
Nefndin telur nefnda uinsiigyt-
og aðx-ar álíka ósæmilegar þa»
sem hér var um framkvæmdiuf
bæjarstjóra að ræða, sem hafin-
arnefnd og aðrh* aðilar höfðiijfa
gert margar einróma saniþykktíir-
um, eftir að hafa rætt þesá íivái'
landiega urn langan thna o$r
kynnt sér þau til hlítar. — Néf&nl
in f agnar þeim áfanga, sevu ubBb
izt hefir í hafnarmálum Akra»
ness og telur hann mikilvægaa
fyrir bæínn, enda þótt hann hartfc;
ankið skuldh* hans.“
Þórhallur Sæmundsson, Stuiv
Iaujgur H. Böðvarsson, Þorv. EIÞ
ért Ásnmndsson, Einar Arnason,
Pálmi Sveinsson.
Sjálfsíæðismennirnir tóku þatý'
Sannleikurinn í málinu er sá, að
Akrarieskaupsfcaðnr hefh* engin lán
tckið, nema til hafnarinnar og 114
millj. til vatnsveitunnar. Ennfrem-
t ur að fyrstu fi’amkvæmdirnar, sem
samið var um, átt.u að kosta kr.
9,6 millj.- Var enginn. ágreining-
ur um það tiiboð. Síðan bættist
við mikil vinna eftir reikningi og
að lokum 60 m löng bátabryggja i
höfninni á s.l. sumri. Allt þetta
vita fulltrúar flokksins í bæjar-
stjórn og hafnarnefnd mæta vel og
hefir aldrei verið minnsti ágrein-
ingur um þetta. Hér er því spunn-
inn tilhæfulaus rógur, sem auð-
vei.t er að hnekkja. Er bezt að
hafnarnefnd hafi hér fyrst orðið,
en hún hefir gex*t hreint fyrir sín-
um dyrum — jafnt Sjálfstæðis-
menn sem aðrir — með því að
þykkir á fundi sínum hinn
janúar 1958 að mótmæla ásök-
unum þeim, sem fram hafa kom-
ið í Framtaki og Morgunbl. á , fram að þeir hefðu skömm á blacA
hendur bæjai’stjóra fyrir þýzku skrifum þessara óábyrgu manna cg
samningana og skuldaaukningu samþykktu tillögu þessa með str~
bæjarins í sambandi við hafnar-' stakri ánægju.
Akurnesingar munu athuga eftírfarandi staðreyndir:
1. Sjálfstæðismenn í bæjarstjdm
Akraness samþykktu í janúar
1946 að kaupa aðeins tvö ker
til Akraness.
2. Þórhallur Sæmundsson bæjar-
fógeti fékk samþykkta tillögu
í bæjarstjórn 24. febr. 1946
að bæta tveimur kerum við.
Þess vegna hafa þau verið nú
til umráffa.
3. Sjálfstæðismenn keyptu 1 ker
1948, sem hefir reynzt svo
gallað, að endurbætur kosta
allt að því eins mikið og nýtt
ker nú.
4. Bjami Ásgeirsson var atvinnu-
málará'ðherra 1948 og ákvað
staðsetningu sementsverksmiðj
rinnar gegn vilja rnargra Sjálf-
stæðismann.''. em vildu liafa
EFTIR HELGINA
DON QUIJOTE SKRIFAR:
Bæjarstjórnarkosningarnar
eru í aðsigi og Sjálfstæðis-
menn hafa að venju hrundið af
'Stað fjársöfnun í kosningasjóð.
Fjársöfnun þessi er fínt og gott
fyrirtæki og nefnist „Tuttugu og
_ íimm krónu veltan“. Að sjá'lfsögðu
og Reykjavík veruleikans er sitt' gengúr söfnunin vel, enda eru
fylgismennirnir margir. Ekki þarf
að búast við stórum sköðum. í
hvað. Hérna eru fafcgar hugmynd
ir festar á pappír, þar sem tækni
nútímans viff auglýsingu er nót-
uð til hins ítrasta.
Höllin í Grjótaþorpimi
En fyrr hefir nú verið skipu-
lagt fallega. Grjótaþorpið átti að
vera sérlega vel skipuiagt. Brekk:
an upp af sjávargötu iandnemaris
átti að njóta sín til fitíls. En einn
góðan veðurdag vantaði land undir
hcll í miðbænum. Mcggan vantaði
húsnæði. Og aliir gömlu skipu-
1 agsti ppdrættirnir voru fyrir bí.
Það er fijótgert að ri'fa pappír.
En næstu kynsióðir verða sjálf
sagt ekki glaðar yíir þeim stórhýs
um sem standa þversunt í götum
Ef leiðin liggur inn Skúlagötu
verður fyrir manni eitt ferlegt
hringtorg, ef hring skyldi kalla,
það er reyndar í laginu eins og
vansköpuð pönnukaka, því væn | Þeirra-
sneið hefir hrokkið af hringnum. i ~ • ... ,.
Það vildi svo til að það lá nærri,Gerv,soí,r °? sputmkar
að torgið tenti inn í miðju húsi.!1 hitaveitu
Hringfari íhaldsins hefir víst far í En það er svo sern búið að skipu
ið út af sporinu og skipulagið leggja fyrir næstu kynslóðir líka.
orðið annað mcð pappir og penna Þær fá bað-tað við tjörnina og
en skófflit' og jarðýtu. Affleiðingin geta stripiast þar um hávetur í
verður sú, að á gatnamótunum við gervisólskini. Bara að við verðttm
húsið mjritktst þröngur krákustíg ekki búin að fylla tjörnina aí htis-
söfnun sem þessari og' margt smátt
gerir eitt stórt.
ÞJÓFUR KEMST í SPILiÐ
Þó er vitað um einar tutt-
ugu og fimm krónur, sem
komust aldrei í kosningasjóð Sjálf
stæðismanna. Er ekki minnst á
þeita hér til að hlakka yfir því
tjóni, heldur til að benda á þá
staðreynd, að tilviljanir geta verið
skrítnar. Ungur ólánsmaður var
nýJega á næturferð í þremur hús-
um hér í bænum. Hann leitaði
í koppunt og kirnum að pening-
uni, en gekk erfiðlega. í einu hús-
inu varð fyrir honum umslag
merkt Sjá 1 fstæðisflokknum. Bjóst
hann ekki við peningum í því, en
mun að líkindum hafa minnzt velt-
unar, sent þá var hiaupin af stokk
untim. Hann reif því umslagið
upp og stóð heima, að í því voru
tuttugu og firnin krónur. Þannig
varð fjársöfnun Sjálfstæðismanna
til að gleðja þjófinn þessa köldu
nótt, eftir að hann hafði farið
erindisleysu í tvö hús. Verður því
ekki sagt að fjáröfflunin verði eng
um að gagni.
í LEIT AÐ TÝNDUM HEIMI
Um heigina las ég ferða-
sögu Fawcetts hins brézka,
í ágætri þýðingu Hersteins Páls-
sonar, ritstjóra. Við lestur þess-
arar bókar, sent eins og kunnugt
er gerist í frumskógum Suðiir-
Ameriku, minntist ég útilegu-
mannatrúar liðinna kynslóða ís-
lenzkra. Fawcett segir mjög
skemmtilega frá. Hann trúði því
að hann mundi finna leifar At'lant-
isþjóðar á ókönnuðum landssvæð-
um Matto Grosso. Færir hann
nokkttr rök að þessu, en þegar
hann er um það bil að leysa gát-
una, hverfur hann ásamt syni
sínum ungum og öðrum hvítum
rnanni. Engar áreiðanlegar fréttir
hafa borizt af örlögum þeirra þre-
mienninganna, en það er jafnvel
íalið, að þeir hafi setzt að hjá
einhverjum Indíánaþjóðflokki. —
Þess eru dæmi að rnenn hafi flúið
menninguna með þeim hætti.
Enn lifir þjóðsögnin uin ókenni
lega þjóðflokka á Amazonsvæð-
inu og enn eiguxn við bágt með
að afneita vorum útilegumönnum.
Hins vegar fer að verða þröngt
um týnda heima og fækka ntönn-
um eins og Fawcett.
verksntiðjuna í nágrenni Rvifa,
3. Sjálfstæðismenn höfðu gefi:4-
upp við hafnarfrainkvæmdin!>
ar 1954, þótt ástandið í höfiifa.
ínni væri hið alvarlegasta,,
enda ekkert raunhæft gert þai*
i mörg ár.
6. Sjálfstæðismenn skildu víft
höfnina í fjárhagslegu öng»
þveiti. Námu vanskil af lá»
ttm hennar kr. 1 rnillj. 1. jan,
1954. Vanrækt var ártun sam-
an að hækka hafnargjöidm 151..
samræmiis við aðra bæi. Þar
var höfnin svikin uni a.m.A
kr. 2 millj.
7. Ölafur Thors dró ástæðulaust
í 2 mánuði að samþykkja ísam-
kvæmdina, enda þótt máiiíl ■
væri lagt vel undirbúið i hend-
ttr hans og hann fyigst meSt*
því frá upphafi.
S. F'ramkvæmdabankin11 átíi
stærsta þáttinn i að gera fram
fevæmd þessa mögulega með*
lánsloforðum og áttu Sjálf-
stæðismemt lítinn þátí í því.
9., Ríkisstjöni Hermanns Jónas-
sonar ákvað seinni áfangann
hafnamiálununt — bátabryggj-
una — sem er einn dýmiæt-
asti þátturinn £ hafnargerðinrai
og tryggði lán til mjög langa
tíma. Sú stjórn hefir auk þesa
gert nieira en standa við aUI-
au* skuldbindingar sínar vi«T
Akraneshöfn.
19. Sjálfstæðisnienn byggðu hafra-
armannvirki nteð 410 m löngrt
viðlegurúmi á 24 árum og
kostaði sú framkvæmd kr,
15 miUj. Vinstri rnenn byggja
hafnarmannvirkí með 465 m
löngu viðlegurúmi á 2 árum.
fyrir kr. 20 millj. á margfallt
dlýrari tírna.
11. Vinstri menn á Aferanesd
höfðu forustu um merkasta án
fanga sem gerður hefir verið’
i hafnargerð á íslandi. Þeitffl
er því öllum fremur treyst-
andli til skynsamlegrar forustu
í þeirn framkvæmdum sent eff,-
ír eru við Akraneshöfn.
12. Vinstri menn á Akranesi eíga
að baki sér mesta frantfars-
timabtl í sögu bæjarins. Þes-j
rnunu kjosendur minnast.
Akurnesingar munu því vi5 kosn
ingarnar 26. janúar n. k. veita
bandaiagi vinstri flokkanna mik-
ínn og verðskuldaðan sigur.
D. Á.