Tíminn - 01.05.1958, Page 8

Tíminn - 01.05.1958, Page 8
V 8 Bækur og höfundar {Framhald af 4. síðu). og iærið sitthvað nýtt; þið vaxið, framizt, ssekið stóra sævi og siglið djarft og vitt. En. munið eitt-, er hrannir mestar hrynja, svo hristast þykir strönd, að gæta yðar gömlu, dýru minja og geyma styrkri hönd. — Mín biómstur öll sér láta sama lynda, — svo liði og fleirum bezt, að eigi fengi úfur þrárra vinda sinn eim í'þeli fest. — í dag er ósk niín vors og hugða heiði til handa minni þjóð, jafret smáu strái og mikilvöxnum meiði vil miðla sólarglóð. Og svo sem í áframhaldi þessa, ■er hið styrka og þekkilega kvæði að bókarlokum, Til samferða- manna. Hér er upphafs- og loka- erindi: Samferðamenn, nú sést hvert vörð- ur benda, sígur að aftni, húmi slær á fjöll, fákarnir slæptir, ierð vor senn á enda, fýkur í slóð, unz hverfa sporin öll, leita nú skjóls í blárra drauma lenda, oss mun því bezt að láta hér við höll. Samferðamenn, þó senn við skilja kynnum, sjáumst við aftur, lífs á hærri slóð, yngdir og hressir — ugglaust mikið vinnum, aukum og vöxtum þroskans dýra sjóð, því áfram mun stefnt og aldrei sókn við linnum — Efliat vort kyn og blessist land og þjóð. Nú fer vor í hönd með langan dag og bjartar nætur. Sú árstíð hefir jafnan átt sterk ítök í ferða- langnum kvika og fótlétta, skáldinu er lagt hefir undir sig aiiar byggð- ir þessa lands í tvöföldum skiln- ingi. Hér er að síðustu ákall hans tii vorsins, Apríldagar. AIE er á ferð og fiugi, flaumur um breiðan dalinn, gustaniklir lúðrar gjalla um gervallan fjallasalinn, af apríl, með strauma ysinn, er æsileg bylting risin. í fyrra var svolítil sytra, er svaf undir grænu barði, nú kemur sú hin sama syngjandi ofan úr skarði, áköf og ör í lyndi,, eggjuð af kátum vindi. Hver lækur er sama sinnis — þeim sofið fannst alltof lengi, hoppandi í fossaföllum frclsisins slá þeir strengi; er elfur á ærslin hasta þeir í þeirra fang sér kasta. Ljúft er um aprilaftna, — því eins þó að glymji straumar hóglega grípa hugi hliðanna bláu draumar, nú vænta þær glöggt má vita, vorblómans gullnu lita. Mjúklátir morgunvindar mörgu til vegar snúa; víða að ströndum vorum vængjaðir gestir tljúga, margt verður hljóma og hátta í liásölum bjartra nátta. Með slíku skáldi -er gott að eiga fylgd, þótt elli íærist yfir og hárin gráni, þegar sólmánuðir fara í hönd. Indriði Indriðason. Vettvangur æskunnar (Framh. af 5. síðu.) in úrelt á þeim sviðum sem hægt er að koma ákvæðisvinnu við. Þegar nefnd er ákvæðisvinna verða margir ókvæða við og segja að ver verði unnið og meira muni ; gæta hroðvirkni en ella, þessu vil j óg mótmæla kröftuglega fyrir mína j hönd sérstaklega og benda á að vinnuafköst og vinnugæði verða að haldast í hendur þannig. að menn þurfi ekki að vinna hlutina upp aftur kauplaust. Þess vegna held ég að hroðvirkni komi ekki til greina i þessu sam- bandi. Það er mikið talað um launa- jafnrétti, sömu laun fyrir sömu vinnu og hins vegar eru augunum lókað fyrir afköstum og amlóðinn þar með verðlaunaður með því að greiða honum sömu laun og hin- um dugl-ega fyrir jafnvel hekningi minni afköst. JarSarför Magnúsar Þ. ÖfjörS fer fram frá Gaulverjabæjarkirkju laúgardaginn 3. maí ki. 14,oo. Bíiferð verður frá Bifrelðastöð íslands kl. 11,30. Vandamenn. JarSarför Sigrúnar Helgu Jónsdóttur Sigluvík i Landeyium er andaðist 23. apríl, verður iaugardaginn 3. maí og hefsf með bæna stund í Sigluvík kl. 1. Jarðað verður frá Akurey. Ágúst Jónsson. TÍMINN, finmitudaginn 1. maí 1958» Sömu laun fyrir sömu vinnu er' aðeins hægt að tala um þegar laitn eru greidd eftir afköstum. Þessj vegna segi ég það að ákvæðisvinna er eina rétta vinnuaðferðin. Að endingu vil ég vænta þess að fleiri láti álit sitt í Ijós á þessu máli. Gleðilega hátíð! Jóhannes Christensen, verkamaður. Skálholt . . . , lEraimHald af 7. síðu). Baðstofan (Fratnhald af 6. síðu)- takta, — en rimnastíllinn leyfir ekki nenia einn takt; (orðið „takt“ er hér notað í fónlistar- merkingu, en ekki í bókfræðileg- um skilningi). Að vísu má syngja rímnalagið við Ijóðlínuna óbreytta með áherzlu á ,,Þ“ og „Y“, en frá tónrænu sjónarmiði mundij flutningur fyrstu orðanna þó verða loðinn og óskýr. StuðuJl- inn og endarímið „í“ er áherzlu- laust í laginu. Nú lagði ég til að í staðinn væri sungið: „Ætíð fiiln ég ylinn í“. Þannig felliir greini- leg og stuðlandi áherzla á ,,Æ“, og orðið „Ætíð“ er bindandi og „legato" eins og lagið heimtar, en orðið „finn“ verður hins veg- ar „staccato' ‘eins og við laglin- una á.Tónrænt samhengi cr á milli ákvæðanna „finn“ og „(yl-) inn“, — líka á milli orðanna „eg“ j og ,,í“) — og styður það lagið. ’ Mér hafði dottið í hug að syngja mætti: „Einatt er sem ylur í“, en bæði er að áherzla á „Ei“ yrði ekki eins greinileg, og svo verða báðir bókstafirnir „T of harðir og of „staccato“ fyrir lagið á viðeigandi stað. ÞETTA ERU SJÓNARMIÐ tón- smiðsins, en hvorki lagið né vís- an eru í sjálfu sér það merkileg að allur úlfaþytur gagnrýnend- anna eigi rétt á sér. Fyrir mitt leyti hefi ég fallizt á að vísan yrði fyrst um sinn sungin í sinni upphaflegu mynd. Hins vegar mundi ég vilja, stinga upp á þvi að nefnd brag- fræðinga og tónlistarmanna fengju úrskurðarvald um þetta. Tilefnið er kærkomiö og hefir almennt gildi. Til frekari áréttingar vil ég leyfa mér að minna á, að hver einasti bókstafur í sönglagi, þ. e. hreimur hans, getur haft áhrif á fiutninginn til gagns eða ó- gagns. Við íónskáldin þurfum að læra hragfræði og eigum að bera fulla virðingu fyrir ljóðskáldun- um, en þau þurfa lika að læra eitthvað í tónmennt og eiga að gaeta sín þegar tónsetja á kvæði eða þegar þau yrkja við iög, sem oft eru af eriendum uppruna og falla engan veginn að íslenzkri tungu, — svo að stundum verða til broslega rangar (og franskar) áherzlur. Því miöur virðast eyru manna hér á landi vera mjög farin að sljóvgast fyrir hrynjandi og hljómi íslenzkrar tungu. ÚT YFIR TEKUR ÞÓ, ef hók- menntafræðingar afneita gersam- lega lögmálum íslenzkra þjóðlaga. Er ekki starfandi hér á landi „Rímnafélag“, sem gefur út rím- ur, án þess að skeyta hið minnsta um rímnalögin?, — þótt vitað sé að lögin eru aðalatriðið og að rímurnar urðu oft eintómt bók- menntalegt bull, einmitt vegna þess að finna átti þá hljóma, þau oft innantómu orð eða þær á- herzlur, sem bezt áttu við lögin. Reykjavík, 28. apríl 1958. Jón Leifs. hverfi fyrir hofðingja og tiginu embættismann aS hafa aðsetur og öll aðstaða til að gera ©mfbætti stök, menntuð og frjáls þjóð í bisifcupsins að háum tindi i vitund dag. Það er ekki nóg að viður- þjóðarinnar og að voldugu tákni kenna þetta í örði, vér verðum i tJúar: og menningariífi komandi einnig að viðurkenna það í verki kynslóðn. á þann hátt að gefa hinum forn- úið flutningsmenn þessarar .til- fræga sögustað Skálholti og öðrum lögu ædumst ekki til þess, að sá frægum stöðum lif á nýjan leik. a^n| biskup sem nú stýrir þjóð- Tengja þessa staði við líf og starf kirkjunni flytji í Skálholl,, heldur þjóðarinnar í nútímanum. Flytja Serist það þegar biskupaskipli til þessara staða þau andleg störf þa þvi afems, og forustu í vissum greinum þjóð “ ......... *’ menningarinnar sem þeim hæfa að núverandi biskup kynni að vilja verða hinn fyrsti biskup, sem og samrímst geta sögulegu hlut að.. í Skálholti eftir að þar hefir veno biskupslaus staður hatt verki þeirra í vitund bjóðarínnar. Raddir hafa heyrzt þegar um þessa hluti er rætt, sem telja að með sliku sé forustu- og menning arhlutverki höfuðstaðar landsins, Reykjavíkur óvirt. Þetta tel ég etóki rétt. Hofuð- á annað hundrað ár. Væri það vel samboðið hinum merka kirkjúhöfð. ingja, sem nú situr á biskupsstóli íslands. Fyrirmæli Gissurar Okkur flutningsmönnum þessa «rg« Y 3Í 3 >na^ kemur saman um það, að uðmiðstoð isienzkrar menmngar og ekkj , le i dragas| úr þessu aðsetur hins æðsta valds í land- að ákveða um fram.tíð s.káihoMs mu. íbuar borga^ og bæja -þurfa ökkur bvkir sem ekki komi ann «SKVeg«r f ] hu að til rnála, en að biskupinn yfir við byggðm lanctems þar sem þjoð- íslandi lia£i þar a5setur. og þannig m l.fði og þar sem sagan gerðust. é aftur tengd saman saga skál- Það æt.ti þvi ekki að vera siour h u og starf íslenzku þfóðkmkj- þeirra ahugamál að endurreisa reisn ísienzkra sögustaða hvar sem þeir eru á landinu. unnar....... Kristin trú var í löig tekin á Al- þingi. Fyrirmæli Gissurar biskups Þjóðin öll verður.að eiga rætur um að skálholt skyldi vera bisk- ■síiiar í dreifðri byig.gö landsins, í upssetur meðan kristin trú rikti náttúru þess og sS£j|J§jjg það hlýt- j landinu, var einnig á Alþingi lög- ur að vera metnaoifr hvers Is- fest Nu kemur til kasta Alþingis lendings að endurreisa alla þá að ákveða hvort eigi freinur að staði, sem varpa-ð hafa ljóma og standa fyrirmæli þau er fylgdu frægð á þjóðarsöguíia. Að heim- gjof Gissurar biskups og lögfcst- sækja og dvelja á slíkum stöðum ing Alþingis á þeim eða konungs- þar sem ilmur minnfa^anna vakir ti,skipUn, sem ekki er vitað að og gróðursettar verið á ný landsmenn hafi óskað eftir. stofnanir eða starfsemi í anda þjóð Eg hygg a8 þess sé beðrð njeð legra minja og. minninga á og talsverðri eftirvæntingu, hver af- getur verið þjóðlegri menningu staga Alþingis verður tii þessa styrk stoð og slík cndurreisn á að ]r)als. vera höfuðstaðarbúanum ekki síð- j,að er þvi eindregin ósk mín og ur áhuga- og metnaðarmál en hverj okkar allra flutningsmanna, að um öðrum af íbúum landsins. mlálið verði afgreitt á þessu þingi. Eg hygg, að ef- bfekupsst.óllinn En þar senl liklegt er; að Aiþingi verður fluttur að,; Skálholti, þá eigi nú ekki eftir aS sitja nema verði þeir miklu fleiri bæði höfuð- stuttan tima. þarf sérstakan hraða staðarbúar og aðrir, sem komast í að hafa á; svo máns fái afgreiðslu. snertingu við sjálfan biskupmn og Máiið er að mínum dóoni þess hið tigna emtoætti hans heldur en eðli,S) að varia er rík þörf á því að hér í sjálfum hof#etaðnum. niefnd fjalli um það. þjn.gmenn Þang'að munu margir fara sér hafa haft nægan tíma til þcss að til upplyftingar og_ hressmgar til mynda sér ákoffun um þetta mál, þess að skoða staðinn og dvelja þar sem hvort tveggja er, að í þar stund og stund við minningar fyrra fyrir ári síðallj var lðgð fyrir liðins tíma í sögu staðarins og Alþingi tillaga um sama efni, sem landsins. þá var ekki afgreidd eg nu hefir Þegar litið er a legu Skálholts, þessi tillaga legið franimi í nokkr- verður ekki seð, að þáð se til mik- ar vikur og auk þes3 hefir nú um illa óhæginda fyrir þjoðina og nokkurra ára skeið veríð ritað tals starfsmenn kirkjunnar, þo að bisk vert ; blög landsin,s um þetta upsstóllinn sé fluttur þangað. Stað- málefrli urinn er í 94 fcrfi fjarlægð frá bykj hins vegar hæstyirtum for- höfuðstað landsins og er það um geta Qg hy aiþingismör,num nauð- tvegga tíma akstur í bifreið. Veg syn U1 bera að málið fari til athug. ir liggja í allar áttir frá staðnum unar j nefnd; bá levfi ég m6r að og brú komin á Hvitá í nálægð a tmögu um ag hv. fjárveit- staðarins Biskupinn og hans þjónustulið 1 getur búið við öll nútímaþægindi, i því þau eru þar þegar fyrir hendi. Sími, raforka, jarðhiti. Læknir hefir aðsetur í Laugarási, sem er í spölkorn frá. Umhverfis staðinn er þéttbýlasta eg íjölmennasta landbúnaðarhérað landsins. Nált- úrufegurð er óvíða meiri en í Skál holti og náttúruauðlegð mikil, svo þar gæti fólkiijölgað til stórra muna. Þar er þvf ákjósanlegt um-1 inganefnd fái það til athugunar. Og my.ndi ég þá fyrir höond okk- ar flutningsmanna vilja óska eftir að málið fengi fljóta afgreiðslu. er 1-23-23 1. MAÍ Það er brýnt hagsmunamál fyrir alla alþýðu þessa bæjar að eiga öflug og áhrifamikil samtök í vörudreifing- unni. Gildi slíkra samtaka í hagsmunabaráttunni verður sízt ofmetið og ættu menn jafnan að minnast þess að neytendasamtökin og verkalýðshreyfingin eru tvær greinar á sama meiði. Óbrigðulasta ráðið til að efla félagið er að beina sífellt auknum viðskiptum til þess. Það kostar ekki fórn- frek átök, aðeins staðfastan vilja. GANGIÐ 9 KAUPIÐ í

x

Tíminn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.