Tíminn - 11.07.1958, Page 6

6
TIMINN, föstudaginn 11. júlí 1953.
—“l&wts —
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Ritstjóri: Þórarinn Þórarinsson.
Skrifstofur í Edduhúsinu við Lindargötu
Símar: 18 300, 18 301, 18 302, 18 303, 18 304.
(ritstjórn og blaðamenn)
Auglýsingasími 19 523. Afgreiðslan 12323
Prentsmiðjan Edda hf.
Samvinna launþega og atvinnu-
rekenda um kaupgjaldsmál
PYRIR rúmum þremur
árum síðan fluttu þeir Karl
Kristjánsson og Þáll Þor-
steinsson svohljóðandi til-
lög'u í sameinuðu Alþingi:
„Alþingi ályktar að fela
ríkisstjórninni að hlutast
til um, að félagssamtök at-
vinnurekenda og verkalýðs-
samtökin í landinu skipi
fulltrúa í samvinnunefnd,
er hafi það hlutverk að afla
upplýsinga frá ári til árs
um afkomu atvinnuveg-
anna og hag almennings, í
þeim tilgangi, að leita megi
álits nefndarinnar, þegar
ágreiningur verður eða ætl
ar aö verða um kaup og
kjör.“
• Forsögu þessarar tillögu
var að rekja til ályktunar,
sem flokksþing Framsóknar
manna 1953 hafði samþykkt
og gekk í þessa átt.
Tillaga þeirra Karls og
Páls fékk góðar undirtektir
í þinginu. Hún var rædd við
tvær umræður, en síðan
samþykkt með þeim hreyt-
ingum einum, að nefndina
skyldu skipa tveir fulltrúar
frá Vinnuveitendafélagi ís-
lands og tveir fulltrúar frá
Alþýðusambandi íslands, og
að Hagstofa íslands skyldi
gefa nefndinni allar þær
upplýsingar, sem hún óskaði
eftir.
KARL Kristjánsson fylgdi
tillögunni úr hlaði með ítar-
legri ræðu. Hann rakti m.a.
nauðsyn þess, að fundinn
yrði réttur grundvöllur fyrir
skiptingu þjóðarteknanna.
Réttur úrskurður í þeim efn
um fengist ekki með afl-
raunum verkfalls og verk-
banns, þar sem engin trygg-
ing væri fyrir því, að sá
sterkari hefði rétt fyrir sér,
og auk þess væri þessi vinnu
aðferð of dýr fyrir þjóðfé-
lagið. Þeirri hugmynd hefði
þvi skotið upp, að sérstak-
ur dómstóll ætti að kveða á
um, hvað rétt væri í þess-
um efnum. Með tillögu þeirra
Páls væri hinsvegar ekki
stefnt að slíku. Karl sagði
síðan:
„Tillagan er miðuð við þá
riku þjóðfélagslegu nauðsyn
að koma í veg fyrir það, að
til ófriðar dragi í kaupgjalds
og kjaramálum, eyða ástæð-
um til verkfalla og verk-
banna, afstýra því friðsam-
lega, að það ástand skapist,
sem leiði af sér árekstrana
og tjónin, sem af árekstrun-
um leiðir fyrir alla.
Hið venjulega er, að of
seint er gengið til samninga,
þegar kröfur hafa fram kom
ið um breytingar, kröfurnar
ekki gerðar af nákvæmni,
heldur of miklu handahófi,
gert ráð fyrir, að af þurfi að
slá hvort sem er í stríði, og
þannig ögrað til átaka, ekki
setzt að samningaborði fyrr
en hugir hafa hitnað um of.
Tillaga okkar er um, að
Alþingi feli ríkisstjórninni
að hlutast til um, að félags-
samtök atvnnurekenda og
verkalýðssamtökin i land-
inu skipi fulltrúa í samvinnu
nefnd, er hafi það hlutverk
að afla frá ári til árs upp-
lýsinga um afkomu atvinnu-
vega þjóðarinnar og hag al-
mennings í þeim tilgangi, að
leita megi álits nefndarinn-
ar, þegar ágreiningur verður
eða ætlar að verða um kaup
og kjör.“
ÞÓTT Alþingi samþykkti
tillögu þeirra Karls og Páls,
hefur nefndarskipun sú, sem
hún fjallar um, ekki komiö
til framkvæmda og er það
vissulega illa farið. Mjög
líklegt er að minna hefði
orðið um deilur og verkföll
siðan, ef slíkt fast samstarf
milli atvinnurekenda og
verkalýðs hefði komizt á
iaggirnar. M. a. hefði þá oft
verið búið að afla nauðsyn-
legra gagna og upplýsinga
áður en í óefni komst, eins
og svo alltof oft hefur átt
sér stað.
Æskilegust lausn kaup-
deilu- og verkfallsmála, er
án efa sú, að gott samstarf
skapizt milli atvinnurekenda
og verkalýðs. Þar sem slíkt
samstarf er nú bezt, eins og
t.d. i Noregi og Danmörku,
eru nú gerðir heildarsamn-
ingar til lengri tíma. Hér
þarf vissulega að stefna aö
slíku takmarki. En þótt
slíkt samkomulag næðist,
þarf að halda áfram að
fylgjast vel meö þessum
málum og hindra árekstra
í tíma. Það samstarf, sem
fjallað er um í tillögu þeirra
Karls og Páls, er því nauö-
synlegt af tveimur ástæðum.
í fyrsta lagi til að undirbúa
jarðveginn fyrir heildar-
samninga og í öðru lagi til
að tryggja, að slíkt sam-
komulag geti haldist.
Vafalaust veröur svo nauð
synlegt að leiðrétta vinnu-
löggjöfina með það fyrir
augum, að slíkt samkomu-
lag atvinnurekenda og laun
þega verði ekki eyðilagt með
skæruverkföllum einstakra
félaga og það jafnvel smá-
félaga hátekjumanna.
í HAUST mun Alþýðu-
samband íslands halda þing.
Það virðist eðlilegt — og
raunar óhjákvæmilegt — að
þar verði tekin afstaða til
þessa máls. Það gæti orðið
góður undirbúningur að
slíku, að nú þegar yrði kom-
ið á þeirri nefnd atvinnu-
rekenda og verkalýðs, sem
Alþingi mælti með 1953 að
sett yrði á laggirnar, og að
hún reyndi að gera frum-
drög að slíku samkomulagi.
Fulltrúar á þingi Alþýðu-
sambandsins gætu þá betur
áttað sig á því, hvað hér
væri um að ræða.
Það mál, sem hér er rætt
um, er svo mikilvægt, að
mjög æskilegt væri, að því
yrði haldið utan og ofan við
flokkadeilurnar í verkalýðs-
Meiríhluti fóiks telur efnahagsaðstoð
frá Rússiandi ógnun við sjálfstæði
Meirihlutinn andvígur hjálp
Sovétríkjanna
Hreinn meiri 'hluti í 7 löndum
telur að fjárhagsstuðningur frá
Sovétríkjunum ógni sjálfstæði
þeirra landa, er hann þiggja. 3 til
5 af hverjum 10 aðspurðum, láta í
Ijós svipaða skoðun varðandi fjár-
hag'sstuðning frá Bandarikjunum.
Heimsskoðanakönnunin Iagði
tvær spurningar fyrir fólk í níu
löndum í Evrópu, Suður-Ameríku
og fjarlægari Austurlöndum:
„Álítið þér að sjálfstæði þeirra
þjóða, sem þiggja efnalMgsstuðn-
ing frá Sovétríkjunum, sé hætta
búin af því eða ekki?“
í Ítalíu hlaut kommúnistaflokk-
urinn fjórðung atkvæða í síðustu
þingkosningum, og þar telur alh
miki'll hluti fólks, 25%, að engin
hætta fylgi þvi að þiggja slíka
efnahagshjálp. í Mexíkó og Vene-
zuela náði skoðanakönnunin að-
eins til íbúa höfuðborganna. Það
vekur meiri furðu að 31% aðl-
spurðra í Caracas, höfuðborg Vene-
zuela, álítur að sjálfstæði þeirra
væri engin hætta búin þótt efna-
hagshjálp frá Sovétríkj unum væri
þegin. Aðrar þjóðir eru tortryggn-
ari í garð Rússa, og lægri hlutfalls-
tala er á þeirri skoðun að 'hjálp
Sovétríkjanna væri hættulaus. Eins
og í mörgum öðrum málum, er
varða átökin milli austurs og vest-
urs, eru Japanar óvissir í sinni
sök. 40% aðspurðra gelur ekki
svarað þessari spurningu.
Ven&xucU
Svíþjöa
þýzkaland

Málið horfir öðru vísi við gagn- stæði þeirrar þjóðar, er hann
vart Bandaríkjunum. Aðeins í Bre-t j þiggur.
landi, Japan og Mexíkó eru
menntamenn líklegri til að álíta
að slíkur stuðningur hafi enga
hættu í för með sér fyrir sjálf-
Einkaréttur: New York
Herald Tribune og Tím-
Dánartala þeirra, er reyktn sígareit-
Bandaríkin og Sovétríkin
eiga nú í harðri keppni sín í
milli um styrktarstarfsemi og
lánveitingar til annarra
þjóða. í þessu sambandi er
eðlilegt að spyrja, hvaða
stjórnmálagildi þetta hafi,
hverjum augum aðrar þjóðir
líti á þessa starfsemi.
Heimsskoðanakönnunin kannaði
mál þetta í níu löndum. Niðurstað-
an er sú, að í öllum löndum telur
meiri hlutinn að hættulegar afleið-
ingar geti orðið af því að þiggja
efnalegan sluðning frá Sovétrikj-
unum. Bandaríkin veita árlega 4
billjónir dollara til efnahagslegs
stuðnings við aðrar þjóðir, og í
samanburði vi'ð þá upphæð eru
fjárveitingar Rússa smávægilegar.
En þessi starfsemi þeirra eykst óð-
fluga og sýnir ljóslega útþensluna
í efnahagsmálum Sovétríkjanna.
En mikííl hluti fólks tortryggir einnig bandaríska
hjálp samkv. níðurstöðum HeimsskoÖanakönnunar
£f< EFNAHAGSAÐSTOÐ ÓGNUN
_________ VIÐ SJÁLFSTÆÐÚ

BANDARÍSK AÐSTOD
RÚSSNESK AOSTOÐ
8reffa»d
Mexíkó í
Tortryggni í garð
Bandaríkjanna
Síðari spurningin var þessi:
„Álítið þér að sjálfstæði þeirra
þjóða, sem þiggja efnahagsstuðn-
ing frá Bandaríkjunum sé hætta
búin af því eða ekki?“
Þótt tortryggni í garð Sovétríkj-
anna sé meiri, er hitt greinilegt,
að mikill hluti fólks í þessum 9
löndum álítur hjálp frá Bandaríkj-
unum einnig varhugaverða.
Bretar, Danir og Iíolllendingar
eru tortryggnastir, og í þeim lönd-
um eru margir, sem álita banda-
riskan efnahagsstuðning hættuleg-
an sjálfstæ'ði þjóðanna. Og í hin-
um löndunum eru að minnsta kosti
3 af hverjum 10 aðspurðum sömu
skoðunar.
Menntamenn hlynntir
Bandaríkjunum
Ef litið er á hversu iiinir að-
spurðu greinast eftir menntun,
kemur í ljós að liinir betur mennt-
uðu í öllum löndum nema Dan-
mörku, eru tortryggnastir í garð
sóvézkrar cfnahagshjálpar. Aftur á
móti telur mikill meiri 'hluti Dana,
af öllum stigum, sovézka hjálp
hættulega.
hreyfingunni. Það ætt að
vera sameiginlegt mál allra
að marka því þann grund-
völl.
ur 58% hærri en bindindisinanna
Ný rannsókn í Bandaríkjunum á sambandi milli
tóhaksreykinga og krabbameins
Bandaríska heilbrigðisþjónustan hefir iátið gera rannsókn
á dánartölum 200 þúsund fyrrverandi hermönnum og er nið-
urstaðan sú, að dánartalan er 32% hærri hjá þeim, sem
reykja eða hafa reykt en þeim, sem aldrei hafa gert það.
Frá þessu skýrir bandaríska
blaðið The New York Times s.l.
sunnudag. Stóð rannsókn þessi í
tvö og hálft ár og var mjög víð-'
tæk.
58% hærri.
Það kom í Ijós, að dánartala
þeirra, sem eingöngu höfðu reykt
sígarettur var 58% hærri, en hjá
þeim er alls ekki reyktu. Það kom
einnig í ljós, að dánartalan var
hærri hjá þeim, sem reykt'u mjög
mikið en meðal þeirra, er hófsam-
ari voru. Hins vegar virðist það
engin áhrif hafa á heilsu manna,
| þótt reykt sé af og til.
Þeim sem reyktu sígarettur var
einnig hættara við lungnakrabba,
sem svaraði 10% fram yfir bind-
indismenn á tóbak. Þeim var einn-
ig hættara við að fá tiltekna hjarta
sjúkdóma, magasár og sjúkdóma
í öndunarfærum aðra en krabba-
mein.
Tóbaksframleiðendur hafa svar-
að þessari skýrslu og reynt að
draga úr áhrifum hennar. Segja
að ekkert nýtt komi fram í henni
og auk þess sé hún villandi í ýmsu
tillit'i, enda beinlínis notuð sem
áróðursefni og slegið upp í blöð-
um. Þá sé hér eingöngu um að
ræða staðtölulegar upplýsingar,
en ekki líffræðilegar eða læknis-
fræðilegar rannsóknir á tilrauna
stofum.
S.l. þriðjudag hófst alþjóðaþing
samtaka er berjast gegn krabba-
meini og var þessi skýrsla send
þangað. Heilbrigðisgæzlan banda-
ríska hafði fvrir ári síðan lýst yfir
að hún teldi sannað, að sanrband
væri milli tókibaksreykinga og
krabbameins, ekki sízt í lungum.
Áður hafði Krabbameinsfólag
Bandaríkjanna láíið gera hliðstæð
ar rannsóknir og voru niðurstöður
hennar svipaðar. Síðsumars 3957,
birti brezka stjórnin yfirlýsingu,
cftir að rannsóknarmiðstöð
brezkra lækna hafði talið sig hafa
fundið samband af þessu tagi, þar
sem fólk í Bretlandi var varað vi<5
tóbaksreykingum.