Tíminn - 02.08.1958, Blaðsíða 8

B
Kartöflur og
blaðamennska
(Framhald af 5. sf5u).
fyrirsagnarinnar, þá stendur orð-
rétt úr biaðinu:
„En þegar fagnandi hendur kart-
öfiufoungraSra verkamanna lyftu
Merum af lestinni síðdegis í gær
lagði á móti þeim hinn versta
fnyk. Er ekki að or'ðiengja af
iiverju sá óþefiir stafaði, og er
betur var að gáð reyndist um
hedmingur kartöfiufarrnsi ns geró-
nýtur. Eins og kunnugt er var
Iiísanfelilið með 400 tonn af nýj-
um kartöfflum frá Belgíu, og fara
nú 200 tann beina leið í sjóinn.“
■Swo, mörg voru þau orð, skáld-
leg,. en um feið átakanleg. Þessir
kadar eru nú ekki lengi að því,
sem Iítið esr. Þarna köstuðu þeir
4Q00 pokum fyrir borð meðan
aðrir sváfu. Og hugsið ykbur les-
eodur góffiú', þessa ágætu vöku-
raenn þjffiffiarinnar, hann Bjarna
Benediktsson og Sigurð vom
Bjarna&on ásamt Einari meðrit-
stjára, vera að hamast við að
faienida fiorakemmdum Jcartöflu-
poöouin t sjóinn, sogandi að sér
þann fnyk sem af þassu stafar.
Já, hvílík sján.
Hina ágseti kennari okfcar Sig-
urðar frá Vigur, Brynleifur heit-
iim Tobíasson, myndi hafa sagt
að hún væri óborganieg.
„Þá er eins og hrædýrshlióð
hlakki í kistu smiðnum"
TÍMINN, Iaugardaginn 2. ágúst 1958
Á kvenpalli
skal nú ekki að því fundið
hér, þétt sá ágæti höfundur, sem
skrifar þessar kartöJilurosafréttir,
sean taka Mánudagsblaðinu fram,
só eanþá að reyna að hnýta í
Grænmiet is verzl un ríkisins, sem
þeim. Morgunblaðsm'ön num tófest,
ineð annarra hjáiþ að afnema
fyrír 3 ártun. Hitt er miMu meira
ateiSi og aivarlegra, hvilxkur hlakk
tóon er í þassari grein, yfir óhöpp-
um* sem skaða alla þjóðina. Það
er sá hugsunarháttur, að hlakka
yfir ótflöriím annarra, sem er háska
fegur. Eða þá sú blaðamennska,
sú þjónusta við sannleikann, að
hlaupa eftir einihverjum lausa-
fréttum og ágizkunuim óviðkom-
auvii mann-a, í stað þess að leita
sér Érétta fcjá þeim aðiltun, sem
gerst mega vita um málið, eða
fára sjálCur og arthuga og reyna
svo að draiga ályktanir af því.
Þannig myndi heiðarlegur blaða-
maður erlendis haga sér, þótt það
sé ef til vill fátítt hér á Íslandi.
Ég læt svo útrætt um þetta
frumhlaup Morgunblaðsins því að
það< er í fleiri horn að lita.
Ekki má gleyma garminum
Þjóðviijinn hafði nú verið ila
fjarri góðu gamni þegar Morgun-
biaðið hafði orðið á undan honum
að hreyta sdcömmum í Grænmetis-
verzlun landbúnaðarins. Það var
eins og Mongunblaðið hefðí tekið
fra honum glæpinn. Hann þagði
£ einn eða tvo daga. Það var
eins og þegar verið er að bíða
eftir Iínuhni að austan í hringiðu
hins pólitíska moidviðris, þar sem
þetta blað á stundum erfitt með
að átta sig.
Ea svo sprakk bla’ðran. í ramma
fcliausu á áiberandi stað birtir svo
Þjióðviljinn lygaþvæluna upp úr
Mogganum aðeins lítið breytta,
að oirðalagi og með einhverjum
viðbótar útleggingum. Nú var
heimildin nógu g-óð. Nú var ekki
þörf á neinni athugun á mMinu.
En hefði nú fréttin verið um kart-
ötfuakemmdir austan tjalds, jafn-
weí þótt heimild Moggans hefði
veriö traustari en raun var á £
þessu máli, hefði hún áreiðam-
lega ekki verið birt án viðeigandi
athugasemda.
Ég hefi nú aðeins rakið hér l'aus-
lega nokkur fá atriði í sfcrifum
blaðanna um þessi kartöflumál, og
vona að það nægi til að opna
augu fleira fólks, en orðið er, fyrir
þeirri hættu sem stafar af því að
fóík trúi fréttum og öðru, sem
óvandað leigulið, á svi'ði blaða-
meonsku laetar frá sér fara.
BJöo í höjuium slítora manna
e«u þjúfíféllagimi hættuleg.
, . Jóhanu Jónasson
(Framhald af 5. síðul.
strax. En hampábreiður líta vel út
nýjar.
Kókosábreiður eru sterkar en
svo harðar, að sé t.d. linoleum-
dúkur undir þeim, vill hann slitna
illa. Ennþá er lítil reynsia fengin
af nælon og perlonábreiðum, en
vitað er að þessir þræðir reynast
vel, séu þeir spunnir saman við
ull.
Kaupendur ættu að kynna sér
hvort ábreiða er unnin úr blend-
ingi af t. d. ull og öðrum efnum
og þá í hvaða hlutfalli, því að
eftir því á bæði dýrleiki og ending
að fara. Einnig ættu allar gólfá-
breiður að vera verndaðar fyrir
möl með mölvarnarefnum svo sem
Mítin eða Eulan.
Þeir, sem hafa efni á að kaupa
handunnin, austurlenzk teppi, eru
svo fáir, að ekki þykir ástæða til
að ræða um þær gerðir, en halda
sér við vélumiu ábreiðurnar. Þær
skiftast aðallega í tvennt, snöggar
ábreiður og flosofnar. í sléttum á-
breiðum (vendetæpper) skyldu
menn athuga vel bæði borð, en
alslir iþræðir í vefnaðinum séu
sæmilega grófir.
í flosvefnaði liggja alllangar
lykkjur ofan á klæðinu, ýmist er
skorið ofan af þeim, eða þráður-
inn er látinn halda sér heill. —
Venjulega finnst með þreifingu,
hvort flosið er úr ull eða toómull,
bómullin er linari og mýkri og reis
ir sig ekki eins eftir átak. Leggi
maður átoreiðuna tvöfalda svo að
réttan snúi út, sézt fljótt hvort
flosið er verulega þétt, en eftir því
fer endingin að miklu leyti. Þétt-
leikinn er miklu meira áríðandi
en að flosið só langt. Uppistaða
slíkra ábreiðna er venjulega úr
hómull, hampi eða hör og sakar
það ekki, því flosið tekur hæði við
slitinu og birtunni, en uppistaðan
verður að vera þétt. Fyrir kemur
að toorið er lím neðan á átoreiður
til þess að leyna því ef uppistaðan
er gisin, en það finnst fljótt, því
límið gerir átoreiðuna harða og ó-
þjála. Gólfábreiður slitna síður sé
lagður flóki eða frauðgúmmí undir
þau.
Flosábreiður verða endingar-
toetri séu þær ekki ryksugaðar
mikið fyrst meðan lóin er að þófna
niður í þær, heldur burstaðar með
mjúkum toursta. Ætíð skyldi ryk
barið úr röngunni á flosátoreiðum,
en réttan aðeins fourstuð.
GLuggatjöld.
Gluggatjöldin eru fyrst og
fremst keypt með það fyrir aug-
um að þau séu til prýði. Áður en
efni er keypt í þau verður að vera
ljóst hvernig á að setja þau upp,
svo að hægt sé að kaupahæfilega
mikið. Venjulega má ætila 20 cm í
falda að ofan og neðan og rétt er
að gera ráð fyrir, að efnið geti
hlaupið í þvotti og ætla 10 cm. fyr
i’- því. Eigi að rykkja gluggatjöld
úr þunnu efni má áætla tvöfalda
breidd þess flatar, sem tjaldið á
að ná yfir, en í þykk efni er nægi-
legt að ætla 50% í rykkingar. Rétt
er að foera efnið upp við ljós áður
en það er keypt, því oft breytist
l-.tur og jafnvel munstur við það,
að ljósið falli í gegn um efnið.
Magnáhrezlu verður að leggja á
það, að gluggatjaldaefni séu litar-
ekta.
Efni eins og hampur og ekta
silki þola ekki sólarljósið, en ull,
bómull, hör og flest ræonefni þola
það vel. Nælon og perlon virðist
verða stökkt í sólskini til lengdar,
terylene og daeron þola það bet-
ur, en orlin virðist þola það ágæta
vel.
Þunn efni eins og tjull og mar-
quisette eru yfirleitt bezt þegar
gljái er á þeim. Rétt er að nudda
horn af þunnum gluggatjaldaefn
um til þess að vita hvort þau eru
stíf af Unsterkju. Af þunnum cfn-
um má nefna: Tjull, auðþekkt á
því að götin í vefnaðinum eru sex
strend. I það eru stundum saumuð
munstur eða límd. Límdu munstr
in þola ekki alltaf þvott eða hreins
un. Moll er slétt efni, heldur ó-
dýrt og því jafnaði sem þræðirnir
í því eru, því sterkara er það. —
Venjulega verður að stífa moll eft-
ir hvern þvott. Voile er með sams-
konar vefnaði og moll, úr grófari
þráðum. Sumar tegundir, eins og
„rhodia“ þola ekki heitt vatn né
heit járn, það er úr gerviefni, sem
bráðnar við hita. Það fæst einnig
með álímdum eða þrykktum
munstrum. Marquisette er ofið úr
ívinnuðu bómullargarni, ræon, orl-
on eða terylene, ýmist slétt eða
munstrað. Eatmine er jnunstrað
með misþéttum vefnaði og er úr
grófara garni en t. d. moll. —
„Bobinette" er ofið úr misgrófu
garni og því mjög misjafnlega
sterkt'. Bezt er það, sem ofið er úr
tvinnuðu glansgarni.
I Af þykkum gluggatjöldum má
' nefna eftirfarandi: Cretonne er
; fremur gróft efni úr bómull, hör
eða ræonull, með þrykktum
munstrum. Því þéttara, sem það er
því minna sést munstur á röngunni
Til er Cretonna, þar sem munstr-
j in hafa verið þrylckt á uppistöðuna
| áður en ívafið kom í vefinn. Þá eru
munstrin jafnskýr á toæði borð, en
! eins og skýjuð. Vistra, er úr ræon
ull, léttara en cretonne, það er
fremur ódýrt og ber sig vei Hör
og ull verða æ vinsælli í gjugga-
tjöld, einkum í léttum, opnum
vefnaði. Bómullarefni fást oft í
Ijómandi fallegum litum, en nauð-
synlegt er að ganga úr skugga um
að þau séu litarekta.
Grænmetissúpur.
Amagersúpa.
1. kg grænmeti (t. d. gulrætur,
púrrur, 'hvftkál, gulrætur eða ann-
' að það, sem til er). 50 gr. smjöí-
líki, 1% 1 vatn, krydd, steinselja,
og ef vill 1% kg soðnar kartöflur.
Grænmetið hreinsað, saxað eða
rifið á grænmetisrasp, létttoránað í
smjörlíkinu, heitu vatni hellt yfir
og soðið meirt. Söxuð steinselja
eða grænkál sett saman við um
leið og súpan er borin fram. Séu
soðnar kartöflur, brauð og smjör
borðaðar með súpunni og t. d.
hálft egg á mann, er þetta full-
komin málííð að næringargildi.
Lauksúpa.
% kg laukur, súpujurtir, 14 1
vatn eða grænmetissoð, 30 gr.
smjörlíki, 30 gr. hveiti, 1 lítri und-
anrenna, salt, pipar.
Laukurinn sneiddur og soðinn
meir í vatninu með súpujurtunum,
undanrennunni hellt í, smjöidaolla
hrærð út í þegar sýður. Hveiti-
brauð með osti borið með. Gott er
að hita það fyrst í bakarofni.
Kartöflusúpa.
1 kg. kartöflur, 1 lítil seljurót,
3 gulrætur, 2 púrrur, 1 I vatn 1 1
undanrenna, 50 gr smjórlíki, salt,
pipar, steinselja eða grænkál.
Kartöflurnar afhýddar og soðn-
ar, í ósöltu vatni með hinu græn-
metinu. Vatninu hellt af, gulræt-
urnar teknar upp úr, en kartöflur
og seljurót marðar. Út i það er
hrært soðinu, undanrennuni,
kryddi og smjöriíki. Hráar sneiðar
af púrrum og bitaðar gulrætur
látnar út í. Súpan soðin 2 mín.
krydduð og saxaðri steinselju eða
grænkáli str'áð yfir.
Ostur og brauð með.
Uppskriftir frá Síatens Hus-
holningsraad.
oigrun a Ijorn
Framhald af 3. síðu.
Sigrún jafnan haft hið mesta yndi.
Og þessa hefir þá líka litli kirkju-
garðurinn notið. Við fegrun hans
hefir hún lagt mikla rækt svo að
nú er hann mjög skrýddur blóm-
um og trjágróðri. Hafa að sjálf-
sögðu þar fleiri að unnið hin síðari
ár, og er nú sá blessaði reitur
þeim til sóma, er um hann eiga að
sjá og hirða, og þá ekki sízt hinu
sjötuga afmælisfoarni.
En nú hefir heilsa frú Sigrúnar
bilað nokkuð hin síðustu misseri.
Iíefir hún orðið að þola sjúkrahús
vist bæði erlendis og hérlendis, en
ekki náð þeim foata, sem óska'ð var
og vænzt. Ber þó enn góðs að
vænta. En hvað sem um það er,
getur hún nú litið til baka sigri
hrósandi, þegar toörn þeirra hjóna
fjögur, hinir ágætu synir þeirra
og dætur, safnast nú sem fyrr sam
an á Tjörn, með allan fallega og
mannvænlega hópinn sinn, þar
sem hann unir glaður við mikinn
gróður og dýralíf og góðan húsa-
kost, má hún sjá og finna að líf
hennar og starf hefir skilað drjúg
um vöxtum.
Og jafnframt því að óska til haiii
ingju með það 'allt, og þakka liðna
tíð, biðjum við afmælisbarninu
blessunar um ókomin ár.
1 SnS.
Erlenf vfirllt
(Framhald af 6. síðu).
sætisráðherra, en stjórn hans þá,
saf aðeins í tólf daga, e,n þá
féll hún vegna of róttækrar síefnu.
Síðan hefur hann verið íramkv.-
stjóri kristilega flokksins og hef-
ur þótt reynast mjög vel í því
starfi. Þegar hann tók við fram-
kvæmdastjórninni var öll skipu-
leg starfsemi flokksins mjög í mol
um, en nú er hún ekki talin gefa
eftir hinu fullkomna skipulagi
kommúnistafiokksins.
FANFANI er lítill maður vexti,
en starfsfjör hans er í öíugu Mut'
falli víh líkamsstærðina. Hann hef
iu' jafnan langaai vinnudag og
fyrsta verk hans sem forsætisráö-
hei'ra nú var að skipa ráðherrum
sínum að mæta miklu fyrr til
vinnu á morgnana ea áður var
títt'. í tómstundum sínum fæst
hann við ólíkusíu störf eins og
að mála, yrkja og baka kökur.
Hann er snjall rithöfundur og
liggja eftir h-ann um 40 bækur
og bæklingar, flestir um hagfræði
leg efni. Meðan á kosningabar-
áttunni stóð á síðastl. ári, vann
hann að því að skrifa bók um
efnahagskerfi Batoyloníumanna. —
Hann er kvæntur maður og sjö
barna faðir, og gefur sér furðu
góðan tíma til að sinna fjölskyldu
málunum.
Þeir, sem þekkja Faníani, segja
að hann sé laus við það að vera
kreddufoundinn í skoðunum og
eigi því auðvelt með að leysa mál
á raunhæfa,n hát't og ráða úr deil-
um. Eins og sakir st'anda nú, er
hann án éfa sá stjórnmálamaður
Ítalíu, sem mestar vonir eru
bundnar við. En það mun hins
vegar ekki draga úr því, að and-
stæðingar hans reyni að gera hon
um lífið erfitt og neyta þess að
hann hefur nauman þing-
meÍriMuta að baki. Margt bendi'r
til, að athyglisvert verði að fylgj-
ast með ítölskum stjórnmálum í
náinni framtíð.
Þ.Þ.
■ ■■■■■ ■■■■■!
I ■ ■ ■ ■■■«■■<
ampep %
Raflagnir—Viðgerðír
Sími 1-85-56
.•.V.V.V.'.W.’.V.VV.V.V.V.
Hyssinn bóndl tryggir
dráttarvél teína
mwi
íiiiiiiiiiiiiiiiiiimiuiiiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimiiimiiiimmuiiiiimiiiiinniiimiiiimmimimuimii
til skatt- og útsvarsgreiðenda í KópavogskaupstaS ||
Sk'rár um útsvör, tekju- og eignaskatt, trygg- |
ingagjöld, námsbókagjald og kirkju- og kirkju- I
garðsgjöld einstaklinga og félaga, liggja frammi |
í skrifstofum bæjarstjóra og skattstjóra að Skjól- |
braut 10, dagana 2.—15. ágúst. g
j£
Kærufrestur er til 15. ágúst. |
Bæjarstjórinn í Kópavogi §
Skattstjórinn í Kópavogi 1
iiiiimniiiiiiiiuiiiiiiiiiimimiiuiiiiiiiuiuiiiiiitmiuiimiuiuiuiiiiiiiiiiiiiitiiuiiiiiuiuiuiii