Tíminn - 28.11.1958, Blaðsíða 5

5
T í MIN N, föstudaginn 28. nóvembcr 1958.
?w.w.v.
Sex nýjar Norðrabækur
Sjálfsævisaga Björns Eysfeinssonar
Nafn Björns hefir lifað á vörum alþýðunnar í
meir en mannsaldur, mannsins, sem mikinn þátt
átti í því, að af lagðist flóttinn frá íslandi til
Canada.
Þegar fjöldinn fiýði land til þess að leita betri
lífskjara, fluttist Björn upp í óbyggðir — land
útilegumanna — bjó þar í fimm ár og greiddi
þaðan skuldir sjnar við fyrri granna og kom til
baka sem góður bóndi, fékk góða jörð og varð
innan fárra ára einn ríkasti bóndi Norðurlands.
Ýmsir töldu Bjarna vera fvrirmynd Kiljans að
Bjarti í Sumarhúsum, en hvað um það, hann gaf
ýmsum efandi aftur trúna á landið sitt og trúna
á sjálfa sig.
Björn batt ekki bagga sína sem ananð fólk og
•kyrrlátu lífi lifði hann ekki. Hann var hamhleypa
til munns og handa, og hafa myndazt um hann
þjóðsagnakenndar sögur.
Elinborg Lárusdóttir:
Leikur örlaganna
Eiinborg Lárusdóttir er fyrir löngu orðin lands-
þekkt fyrir skáldsögur sínar, en fæstir vita, að
hún er og vel þekkt langt út fyrir landsteinana.
Fyrsta saga þessarar bókar, „ÁSTIN ER HÉ-
GÓMI“, er til dæmis þegar komin út á sex tungu-
málum auk íslenzkunnar.
Árið 1954 ákvað New York Herald Tribune að
gefa út smásagnasafn frá þjóðum um vjða veröld
og efndi til samkeppni þar um. Alls bárust um
hundrað þúsund sögur, en aðeins 41 var valin til
birtingar og voru þrjár þeirra eftir íslenzka höf-
unda.
Nokkrar smásögur frú Elinborgar-hafa og birzt
í amerískiun tímaritum og kafli úr fvrri bókinni,
HAFSTEINN MIÐILL, kom í ensku tímariti.
Frú Elinborg mun vera afkastamesti kvenrit-
höfundur vor og um leíð sá vinsælasti. Bók þessi
mun verða talin gott innlegg kvenna á vettvangi
íslenzkrar listar.
Hannes J. Magnússon:
Á höröu vori
Bók þessi nær í aðalatriðum yfir tímabilið 1914
—1924, og gerist fyrsti hluti hennar heima í
æskusveit höfundar, Skagafirði. Þá færist sögu-
sviðið út, og segir nú frá skólaárum höfundar o. fl.
og kemur þar margt fólk við sögu.
Þetta ér sérstæð bók, og þarna er lagt inn á
nýjar brautir í skráningu endurminninga. Líkist
frásögn höfundar meir skáldsöguformi en venju-
legum endurminningarstíl, þótt atburðir allir
muni vei’a raunverulegir, og verður því bókin öll
skemmtileg aflestrar.
Höfundur virðist vera bjarlsýnismaður mikill
og náttúrubarn. Og þrátt fyrir hið haðra vor þess-
ara ára, er létt vfir allri bókinni. Höfundur trúir
á mennina — lífið — og guð.
: •• ÞQRL&FUR :
í'0: BJ AfíNÁ&ON
V----
Þórleifur Bjarnason:
Björn J. Blöndal:
Trölliö sagöi
Saga þessi er framhald bókarinnar HVAÐ
SAGÐI TRÖLLIÐ? sem vakti mikla athygli óg
fékk góða dóma. Þórleifur Bjarnason lýsir hér
stórbrotnum átthögum, sínum á Hornströndum,
rekur baráttu mannsins við umhverfið og um-
hverfisins við manninn, bregður upp myndum at-
burða og þjóðhátta liðins tjma, en fellir inn í
hildarmynd náttúrunnar og lífsbaráhunnar örlaga-
ríka persónusögu húsbóndans á Hóli, sem hefst úr
fátækt og umkomuleysi til karlmennsku, auðs og
mannvirðingar.
ÖrlagaþræÖir
Björn J. Blöndal er löngu orðinn landskunnur
fyrir ritstörf sín.
Hamingjudagar, Að kvöldi dags og Vatnaniður,
bera höfundi sínum fagurt vilni. Hér leggur hann
út á nýjar brautir, en samur er hljómurinn, mjúk-
ur og hreinn, og undirtónninn í hverri setningu
gefur birtu, scm cndast mun lesanda iengi.
Benedikt Gíslason frá Hofteigi:
Fóik og saga
íslandssagan og þjóðsagnir eru nátengdar hver
annarri. En saga landslýðs er þó hihn réttasta
lýsing á lífinu fyrr og nú.
Benedikt frá Hofteigi fer ekki troðnar brautir
sagnfræðinganna og þótt hann ef til vill trúi á
tröll og hindurvitni, lætur hann þau ekki vill^
sér sýn.
En smælingjarnir eru samt ávallt honum næst-
ir, og þegar penni hans segir frá þeim, þá hcyrist
annar og þýðari ómur en frá nokkrum öðrum.
^.V.VV/.’.ViV.V.ViV.Y.'.V.VViV.V.VV.V.V.V.V.VV.VAV.V'.V.V.V.V. ,.V.V.V.V.V.*.V.V.,.V.V.V.V.,.V.%V«'.W.V,V.,éVW.,.V.*.V.,.V.ViV.*A%