Tíminn - 28.11.1958, Blaðsíða 1

í Táiknafirði
Tveir nýlegir stálbátar, annar austur-þýxkur og hinn vestur-þýzkur
eru ger6ir út frá TálknafirSi. Hér s^ást þeir við bryggjuna i Tungu
og vi.ðist koma vel saman, þótt nú sé alít uppíloft í föðurlöndum
þeirra út af Berlínarmálinu. Nýtt frysiihús í Tálknafirði er i baksýn.
V-Berlín verði ðvopnað, hlut-
laust og sjálfstætt borgríki
Frá Alpýðusmbafidsþíngi í gær:
Rætt um steínuyfirlýsingu milli-
þinganefndar um skipuiagsmál ASl
Sigraði erföa
venjuna
NTB-Tokio, 27 nóv. -
Undirstaían í uppbyggingu verkalýðssamtak-
anna skal vera vinnustaðurinn j
Fundur var settur á Alþýðusambandsþingi kl. 2 í gær.!
Fyrst var tekið fyrir nefndarálit milliþinganefndar í skipu-'
lags- og lagamálum, framsögumaður Eðvarð Sigurðsson.'
Nefnd þessi var skipuð af síðasta Alþýðusambandsþingi. Hóf
nefndin fljótlega störf og hefir haldið marga fundi. Bar margt
á góma i nefndinni. m. a. hvað fjölmenn þingin væru orðin
og horfði til vandræða.
verkálýðshreyfingarinnar verði
Njósnamiðrtöð
1 orðsendingu þessari er tekið
fram, að núverandi stjórn og staða
Berlínar sé óeðlileg og óþolandi.
Hún sé nú notuð sem miðstöð
fyrir njósnastarfsemi og skemmd-
arverk vesturveídanna í kommun-
istaríkjum A-Evrópu.
Því er haldið fram, aff- Pots-
dam-samningurinn sé ógilt plafifg
og marklaust. í fyrsta lagi hafi
vesturveldin margbrotið hann, en
í annan staff sé núverandi stjórn
borgarinnar óefflileg og auki aff-
eins á spennu i alþjóffamálum.
Þaff væri vitfirring, segir par,
ef lagt væri út í heimsstyrjöld
til þess eins aff viffhalda sérrétt-
indum liernámsstjóranna í
Berlín.
Þá kemur fram óbein hótun, þar
sem vikið er að Varsjárbandalag-
inu. Sovólríkin geri ekki tillögur
sínar í landvinningaskyni. Hins
Ofbeldi Breta
á Kýpur
NTB-Nikósía, 27. nóv. — Brezk
ir hermenn hamast nú sem óðir
væru ásKýpur. Hefir þeim tekizt
aff þefa uppi allmarga menn
úr Eoka-samtökunum, effia sem
þeir aff mfnnsta kosti halda fram
aff séu úr þeim.
Er hér um 20 menn að ræða og-
náðust þeir á vestanverðri eynni.
Tóku hundruð hermanna þátt í
leitinni, sem er ein sú mcsta. er
brezki herinn hefir gert. Vaða her
mennirnir um hvar sem þeim sýn-
ist, jafnt á heimilum sem opin-
berum stöðum, bæði á nóttvi og
degi. í leit þessari fundu Bretar
lalsvert magn af vopnum og skot-
færum, sem Eoka-men hafa koinið'
fyrir hingað og þangað.
Aðstaða V-Berlínar yrði
óbærileg, segir Rrandt
Tillaga Sovétríkjanna, sem fullvíst er
talið að vesturveldin muni hafna
NTB-Moskvu, Berlín og Washington, 27. nóv. — Sovétríkin
lögðu til í dag, að Vestur-Berlín verði gerð að óvopnuðu
sjálfstæðu borgríki, samtímis muni Sovétríkin afhenda austur
þýzku stjórninni Austur-Berlín, sem verði hluti af Austur-
Þýzkalandi og höfuðborg þess ríkis. Þá lýsa Sovétríkin vfir,
að Potsdam-samþykkt fjórveldanna um stjórn Berlínar sé úr
gildi gengin. Fullvíst þykir, að vesturveldin muni hafna þess-
um uppástungum.
vegar megi allir vita, að Varsjár-
bandalagið muni svara hvers kon-
ar árásum miskunnarlaust. Árás á
eitt ríki í bandalaginu jafngildi
árás á þau öll.
í orðsendingunni er tekið fram,
að öll afskipti og starfsemi er-
lendra ríkja í V-Berlín skuli bönn
uð. Sovétrikin séu reiðubúin a'ð
undirrita tryggingu fyrir sjálf-
(Framh. á 2. síðu.)
Gromyko utanríkisráðherra Sov
étríkjanna afihenti sendiherrum
Breta, Frakka og Bandaríkja-
manna orðsendingu þessa efnis í
Moskvu í morgun. Skömmu síðar
var hún afhent sendiherrum þýzku
ríkisstjórnanna þar. Tilkynnt er,
að nóta þessi yrði send öllum að-
ildarríkjum S.Þ. og öllum r'íkjum,
sem Rússar hafa stjói-nmálasam-
band við.
Keisaraf jölskyldan í Japan
hefir endanlega veitt sam-
þykki sitt til þess að Akihito
krónprins gangi að eiga dótt
ur kaupsýslumanns í Tokió,
sem rekur velþekkta tízku-
vöruverzlun.
Var haldin sérstakur fjölskyldu
fundur um málið, er lokaákvörðun
var tekin, enda er hér ekki um
neitt smámál í augum Japana að
ræða. Það er í fyrsta sinn i 2öl8
ár að somir sólarinnar, Japanskeis
ari eða tilvonandi keisari, gengur
að eiga konu, sem ekki er ai' aðals
ættum. Er með þessu brotið blað
í sögu iandsins og vafalaust vottur
um þær stórfelldu breytingar, sem
þegar haf'a orðið í Japan eða eru
i þann veginn að gerast.
Krónprinsinn ef 24 áragamall.
Sagt er, að hann hafi fyrst séð
konuefnið, sem heitir Michiko, á
lennisvelli einum og orðið ol'sa-
iega ástfanginn. Búizt er við, að
brúðkaupið standi næsta ár.
Svo fjölmenn þing eru þung í
vö'fum. Þá var rætt um að færa
út það svæði, sem heimilt væri að
k.jósa af fulltrúa í miðstjórn sam-
bandalagsins og þá jafnfr. fjölga
í henni. Sá grundvöllur, sem lagð
ur er með skiptingunni felur í sér
takmarkanir og er úrbó.ta þörf.
Stærri verkamannafél. i Reykja-
vik eru t.d. fremur samibönd en
sérstök félög. Þetta snertir ekki
aðeins innri mál félaganna. Verk-
l'öll t.d. á skipaflotanum sýna það.
Eí verkalýðssamtökin sjálf taka
hér ekki í taumana þá gerir ríkis-
vaidið það og þá er óvíst að sú
lau’sn fáist, sem viðunandi sé fyrír
verkalýðsfólögin. í grundvallarat-
atriðum hlýtur að gilda hið sama
hór og hjá öðrum þjóðum. Því
þótfi heppilegast að fá til samráðs
um þetta mann frá Noregi, All'
Andersen, mann með víðtæka 1
þekkingu á skipulagsmálum vcrka '
lýðsfél. Kom hann hingáð um miðj
an okt. og dvaltli hér á fundum
með nefndinni í 12 daga. Niður--
staðan af störl'iiln hans og nefndar
innar er þetta álit. Hann lagði á-
herzlu á að grundvallar.skipulagi
breytt.
Tvenns konar skipulag
Um tvenns konar skipulag er
einkum að ræða. Annars vegar
það, sem einkum giidir hjá okkur,
að íólk á sama vinnustað er
úr mörgum félögum. Hitt er að
allir vinnuþegar á sama vinnu-
stað séu í einu og sama félagi.
Það skipulag er ríkjandi orðið
yfirleitt, nema í Englandi og Dan-
mörku en þar er breyting mjög
til at'hugunar. Og því aðeins geta
samtök okkar verið sterk, að þau
séu í takt við þá þróun, sem á sér
stað í atvinnumálum þjóðarinnar.
El' það álil, sem hér liggur fyrir
frá milliþinganefndinni verður
samþykkt, þá hefir það i för með
sér gjörbreytingu á því skipulagi,
sem hér tíðkast nú i þessum efn-
um. Lagt er til að „niðurstaðan
í uppbyggingu verkalýðssamtak-
anna skuli vera vinnustaðurinn“.
Að sjálfsögðu breytir þetla ekki
því, að laun í mismunandi slarfs-
greinum verði misjöfn. En sú skipt
Vestur-Berlín, 27. nóv. —
Willy Brandt yfirborgar
stjóri V-Berlínar sagði i út-
varpsræðu í kvöld, að tillög-
ur Sovétríkjanna um stöðu
V-Berlínar myndu skapa
óbærilegt ástand. Borgin
yrði óvarin langt inn á yfir-
ráðasvæði Sovétrík janna,
umkringd sksra af rússnesk
um herfylkjum. Berlínar-
málið yrði ekki levst eitt sér.
Þegar í stað yrði að hefja
viðræður um sameiningu
Þýzkalands.
Hann sagði, að tillögurnar
stefndu að því að tryggja Sovct-
ríkjunum yfirráð yfir borginni.
Hún myndi verða algerlega í greip
um Rússa, ef tillögur þeirra næðu
fram að ganga og í einu og öllu
háð duttlungum þeirra.
Langvinnt taugastríð
i Bonn var lýst yfir, að ógerlegt
væri ao tailasl a tillogurnar. Bonn
stjórnin myndi berjast með öííum
i þeim ráðum, sem hún réði yfir,
j fyrir óhreyttri stöðu borgarinnar.
j Frá París, Lundúnum og Washing
, ton hefir lítið heyrzt um málið, en
! fullvíst er talið, að tillögunum
j verði hafnað. Þvkir sennilegt. að
hafið sé iangvinnt taugastríð og
þref milli vesturveldanna og So\ ét
ríkjanna um Beriin og Þýzkaland
í heild.
Sputnik III, eyðist
Moskva. 26. nóv. — Tass-frétta-
stofan skýrir frá því. að einhvern
fyrstu dagana í desember muni
Sputnik 111., gervitungl Rússa, og
i hið eina, sem þeir eiga nú á lofíi,
j koma inn i andrúmsloft jarðarinn-
ar og brenna upp. Hæst komst.
j burðarflaug Sputniks III. í 480 km
hæð yfir jörðu. Undanfarið hefir
hnötturinn nálgast jörðu og um-
ferðartíniinn minnkað. Hann heí'ir
nú farið 2800 sinnum umhve'-fis
jörðina.
(Framh. á 2. sTðu.)