Tíminn - 19.02.1959, Side 8

Tíminn - 19.02.1959, Side 8
T í M I N N, fimmtudaginn 19. febrúar 1959t Garðar Gíslason stórkaupmaður iíann andaðist hér í bænum liinn 11. febrúar s. 1. og var út- för hans gjörð í gær frá Dóm- kirkjunni við mikið fjölmenni. í»eir andast á sama misserinu, Óiafur Johnson og Garðar Gísla- son, fyrstu íslenzku stórkaup- meníiirnir, ÍTumherjarnir, sem héðan sóttu á djúpmið í verzlunar- málum okkar, ef svo mætti segja. En íslenzkum heildsölum og Sam- bandi íslenzkra samvinnuféiaga eft ir að það kom til sögunnar, sótt- ist það vel að koma verzlun þjóð- arimar á hennar eigin hendur, að árið 1930 kemst síðasta selstöðu- verlunin i íslenzka eign. Er þetta einn hrnna mikilsverðustu við- burða í sjáifstæðisbaráttu þjóðar ionar. En pn aldir hafði arðurinn af síryti fóiksins í okkar landi fluat sem verzlunararður í önpur lönd. Qg athyglisvent' er, að þá fyrst, þegar íslenzkir aðiljar hefja heild- söixrverzlun, verður það tímabært að þjóðin ráðist í að eignast farm- sfcip. Qli viðleitni um að koma milli- landasiglingum á íslenzkar hend- lur misheppnaðist og hiaut að miSheppnast þangað til, að heild- söluverzlunin varð íslenzk. En hitt er þá staðreynd, að báð jr þessir menn Ólafur Jolmsen og Garðar Gíslason koma anjög við scjgu, þegar Eimskipafélag fslands var stofnað, og mega öðrum frem- sir óheint teljast brautryðjendur Í>QSS. Loks eru þessir menn báðir mjög tengdir annarri mikilli ís- lenzkri samgöngubót, flugmálun- uro. Garðar Gíslason var J>ingeying- ur, sonur Gísla hreppstjóra Ás- mu,ndssonar, bónda að Þverá í Dalsmynni, en Gísli var hálfbróðir liins þjóðkunna vitsmunamanns Einars í Nesi. En móðir Garðars var Þorbjörg Olgeirsdóttir frá Garði í Fnjóskadal. En systkini átti Garðar mörg, þjóðkunn. Árið 1902 kvæntist Garðar Þóru Sigfúsdóttur frá Espihóli, og eignuðust þau hjón 2 sonu og þrjár dætur. Frú Þóra lézt 1937. Síðustu áratugina dvaldist Garð ar Gíslason vestanhafs og starf- rækti þaðan eigi aðeins íslenzka heildsöluverzlun, lieldur einnig við önnur lönd. Þar giftist hann síðari konu sinni Josephine Rosell árið 1943. Er hún ítalskrar ættar. Garðar Gíslason var einn af stofnendum Verzlunarráðs íslands, var fyrsti formaður þess og sam- fellt í 15 ár. Með Garðari Gíslasyni er hnig- inn aldamótamaður, sem markað hefir stórsöguleg spor. G.M. Minning: Ingibjörg Sigurðardóttir Leifsstöðum Á víðavangi (Framhald af 7. síðul til biínaðarþings og kosningar til Alþingis. I öðru lagi mætti því vera það kunnugt, að þróunin hefir einmitt gengið í þá átt, að minuka búnaðarþingskjördæmin en ekki stækka. Mbl. verður því að leita betur ef það vill finna frambærilega afsökun fyrir áformum ílialdsins. ekki nema að Leifsstöðum, var þar endastðð bifreiða og urðu þeir, sem framar bjuggu í dalnum, að flytja þangað á hestum þann varn- ings, sem þeir þurftu að koma frá sér, og taka þar til baka það sem þeir fengu úr kaupstað. Og þegar vondir vegir og léleg farartæki lögðust á eit't um að gera allar fyr- irfram gerðar áætlanir að engu, var það Mka oft að dagur varð að kvöldi og verulegur hluti nætur leið þar 1 bið fyrir mörgum mann- inum, eftir að þannig löguð erindi og mörg fleiri fengju einhvern endi. Þetta var einkum haust og vor. Þarf sízt að lýsa rausnarlegum útlátum, alúð og fyrirgreiðslu þeirra hjóna, er þannig stóð á, svo mörgum, sem kynntust henni af eigin reynd hér í sveilinni og langt út fyrir takmörk hennar. Málleys- ingjar hefðu einnig um það sína sögu að segja, ef þeir mætt'u. En kannske hafa engir vanda- lausir ríkari ástæðu til að minn- ast hennar aneð söknuði en ég og mínir nánustu, og vegna þess eru þessi fáu og ófullkomnu minning- arorð rituð. Við höfum lengst af búið í næsta nágrenni við hana og þekktum mannkosti hennar af því að við urðum þeirra svo oft að- njótandi í mörgum myndum. Ef veikindi eða önnur óhöpp steðj- uðu að, var engin fyrr komin að bjóða aðstoð sína en hún. Og ef hún vissi einhvers vant hjá okkur, sem hún gat bætt úr, var engin fljótari til en hún, Mér er það fyrir barns minni, að okkur systkinunum voru komur hennar ákaflega kærar og að oft' var litið út, -ef von var á henni. Hún taldi aldrei eftir að ræða Lokið er lífsferli einnar af merk- lusjj* kornun þessarar sveitar, er letð í órofa önn fyrir heimili henn- ar 4g samferðamenxi. Honuin lauk eftir langvinna vanheilsu fyrst heima en síðustu vikurnar á sjúkra húsinu á Blönduósi, þar sem hún ajujaðist 2. þ. m. Ijagibjörg fæddist í Eyhildar- hojití í Skagafirði 1894, dóttir hjónauna Soffíu Sigurðardóttur og Sigurðar Sigfússonar, er þar bjuggu. Hún missti föður sinn er húa var á þriðja ári, en ójst upp aneð jnóður sinni og seinni manni henxxar Jóhanni Sigfússyni í Ey- hiidarholti og fleirí stöðum fyrir xiocðan, eða þar til hún' fluttist pxe* þeim að Brandsstöðum í Biðxadudal árið 1905, og nokkrum árum síðar að Tprfustöðum í Svartárctai. Uppyaxtarúr hennar munu hafa li$íð :líkt og annarra barna á þeirri itíð, en þá var meiri rækt við það lögö að kenna þeim dugnað, vinnu- semi ,og nýtni, en styttri tími gef- -inn til leikja og ærsla, en nú tíðk- ast. Hún giftist árið 1918 Sigurði JJenediktssyni á Leifsstöðum í Svertárdal og byrjuðu þau þar bú- skap stuttu slðar. Munu þau til að foyrja með og lengi frameftir bú- skaparárum sínum 'hafa verið fá- tagfc fif hinni föstu mynt, en átt þeto mun meira af bjartsýni og iífsþrótti. Þurftu þau mjög á þeim eigiideikum að halda, því að erfið- léikar urðu miklir við að koma upp og sjá farborða stórum barnahóp. •Vseri hægt að skrifa langt mál um þá baráttu þeirra beggja, sem að líkum lætur lenti þó með meiri þunga 6 herðum móðurinnar. Það Ingibjörg hefði verið ein af merk- ustu konum þessarar sveitar. Hún var það eikki með þeim hætti sem oftast er gerður að umtalsefni í fréttum blaða og útvarps. Ég held að ekki hafi hvarflað að henni að ganga í kvenfélag sveitarinnar. Og hún var jafnan órafjarri þeim stöðum þar sem hin svokölluðu opinberu mál eru ráðin til lykta, og sást sjaldan á öðrum mannfund- um en þeim, sem urðu við kirkju, þegar ungir vinir hennar voru tekn ir í kristinna rnanna tölu, eða aldr- aðir samferðamenn bornir fil graf- ar. Það, sem skipaði henni ofarlega á virðingabekk mannfélagsins í hugum okkar, er þekktum hana bezt, var hin fórnfúsa. þjónustu hennar í þágu lieimilis hennar og samferðamanna, einkum þeirra, er áttu í erfiðleikum vegna vanheilsu eða annarra áfalla. Var sú þjónusta alltaf innt af höndum án tillits til þess, að nokkuð væri til sem héti laun eða þakklæti. Ingibjörg var sérstaklega nær- færin við að hjúkra og græða sár, hvorf heldur sem í hlut áttu menn eða skepnur. Það var eins og hönd- um hennar fylgdi annar og meiri máttur til þeirra hluta en almennt gerist um fólk. Vii'tist stundum hún ekki þurfa annað en að snerta hið veika hold til að það færi bet- •ur að og gréri. Það er held ég engin tilviljun, að fáum einum er gefinn þessi máttur og aðeins þeim, er eiga óeigingjarnt lijarta- lag, úrræðasemi og kjark á hverju sem gengur. Ég hefi stundum hugsað um, að mörgu böli hefði verið afstýrt í þessari veröld, ef valdamenn heims áhugamál okkar, þótt þau sýndust ekki mikilvæg á heimsvísu eiiis og gengur. Og okkur þótti gott í ná- vist hennar, af því við fundum að hún skildi öðrum betur, að í hug- arheimi barnsins gildir annað mat um gleði og alvöru. Eg man líka vel, og má það segj- ast hér, að Ingibjörg kom aldrei svo á heimMi foreldra okkar, á meðan við vorum börn, að hún hefði ekki eitthvað til að stinga upp í okkur, oftasf var það kandís eða önnur sætindi, er ekki runnu daglega á tungu manns. Hann var vafinn innan í blátt bréf, og þegar við sáum bóla á þessu bláa bréfi, þokaði hinn vanabundni hversdags- leiki fyrir gleðinni um þá auðlegð, sem í vændum var. Hún vildi bæta úr öllum okkar raunum. Og henni fylgdi hvar sem hún fór, blær heil- brigði og Hfsgleði. Það fer því að líkum, að við teljum okkur nú við hurtför lienn- ar„ eiga á bak að sjá konu, er var okkur sem móðir og að við minú- umst hennar með virðingu og hlýj- um þökkum. Ég veit, að foreldrar mínir gera okkar þakkir að sínum. Þótt Ingi- björg á Leifsstöðum, eins og hún var altaf fcölluð í daglegu tali, só nú horfin okkur yfir hinn breiða ál, mun hún samt halda áfram að lifa í minningum okkar, sem eftir stöndum, fyrir gildi verka sinna og framgöngu. Hún mun lifa í minn- ingum manns síns og barna, er hún helgaði líf sitt. Og hún mun lifa í hugum hinna mörgu, er nutu hjartahlýju hennar og fyrix' greiðslu, er hvergi sást fyrir. skal aðeins sagt, að vel rætist úr þeirri sögu, eins og raunar fleiri slfkum með þessari þjóð. Eiga þau 8 börn á lífi og haí'a tveir elztu syair þeirra, fyrir nokkrLun árum, takið við jöi'ðinni þá vel upp- bjíggðri og rázkaði Ingibjörg fyrir anaan þeirra meðan hellsa hennar éotíst Ég gat þess hér að íraman, að ins hefðu verið gæddir sama hugar fari, er stóð á bak við viðbrögð Ingibjargar til hjálpar nágrönn- um sínum ef einhvers þurf-ti með. Heimili þeirra Sigurðar og Ingi- hjargar hefur alltaf verið rómað fyrir gestrisni og rausnarlegar við- tökxxr. Þar var, og er enn, meiri gesta.nauð en txtt er á bæjum al- mennt. Meðan akfær vegur náði Hún mun lifa í vitund þess fólks, er byggir þessa sveit, af því hún var góð kona. Ég vil svo að 'lokiun votta eigin- manni hennar og börnum, ásamt öðrum ættingjum sarnúð rnína. Guðmundur Halidórsson, Bergsstöðum. Tröllatoss laskast í árekstri viö rússneskan pramma Sendi út neyííarskeyti en komst hjálparlaust til Trelleborg — sketíi í Eystrasalti Einkaskeyti írá Kaupmannahöfn í gær. íslenzka skipið Tröllafoss sendi stuttu fyrir miðnætti í gærkveldi út neyðarskeyti þar sem það var statt á sigl- ingu í Eystrasalti undan suð- urodda Svíþjóðar. Tröllafoss tilkynnti, að orðið hefði árekstur milli skipsins og rússnesks skips, og hefði Tröllafoss laskazt undir vatnslínunni. Strandferðaskipið Kongedypet, sem var nærstatt og heyrði neyff- arkalliff, liélt þégar til hjálpar. Einnig liélt d áttarbátur af staff frá Rygen. Bæffi þessi skip gátu þó tilkynnt, tveim stundum síffar, að frekari hjálpar væri ekki þörf, því aff TröIIafoss tilkynnti kl. 0,55 í nótt til Lyngby-stöðvarinnar, aff tekizt hefði aff stöffva lekann að mestu og skipið mundi af eigin rammleik komast til Trelleborg. Affils. í gær barst bláðinu eftirfarandi fréttatilkynping um þetla frá Eim- skipafélagi íslands. „Seint í gærkvöldi, er Tröllafoss var á siglingu við suðurodda Sví- þjóðar á leið frá Ventspils til Ham- borgar í dimmri þoku, varð skipið fyrir árekstri, sem olli skemmdum á bakbörðshlið þess, þannig að skipstjórinn áleit réttast að leita þegar til næstu hafnar, sem var Trelleborg í Svíþjóð. Kom TröMar foss þangað heilu og höldnu kl. 9 í morgun. Eimskipafélagið átti snemma í morgun tal við skrifstofu sína i Kaupmannaböfn, til þess að fá upp lýsjngar um nánari atvik að þessú óhappi. Mun þetta hafa atýlkast þanxiig, að rússneskur dráttarbátur sem var með stóran dráttarpramma í eftirdragi, kom skyndilega ýt úr þokunni. Dráttarbáturinn beygði þegar í staö frá TröMafossi, er hann varð var við sldpið, en pramminn hclt sinni stefnu, þótt dráttarbáturinn beygði, og ^igldi hann á bakboi'ðshliðina á Trölla- fossi, með þeinx afleiðingum að gat kom á hliðina, aðallega fyrir ofan milliþilfarið. Dálítð vatjx kom í lestina, en með því að halla skip- inu, varð komið í veg fyrir frpkari leka, og sigldi skipið síðan jgqm til Trelleborgar eins og fyrr segir, þar seih bráðabirgðaviðgerð mun fara frani. Ekki er þess ge'tið, að nein slys hafi orðið á mönnum vegna þessa árekstrar." Bryggjan á Breiðdalsvík stórskemmd Breiðdalsvík,15. febrúar. — Sl. föstudag 13. febrúar um kl. tvö síðdegis var strandferðaskipið Herðubreið að fara frá bryggju hér á Breiðdalsvík, vildi svo til að annar aftui'vír skipsins lenti í skrúfuna og stöðvaði vélina, skip- ið var því aiveg stjórnlaust, en þó tókst að binda það við bx-yggju aft- ur. Um kvöldið gerði aftaka veð- ur af suðaustri með slórrigningu Siórfelldir skaðar (Franihald af 12. síðu) húsi í byggingu uppi á brekku, eign Jóns Bjarnasonar. Fjárhús og hlaða fuku á Kotá ofan við bæinn, eign Björns Eiríkssonar. Stóðu aðeins brot úr moldar- veggjum eftir. Féð stóð í brak inu, sumt meitt en þrjár kindur dauðar. Járnplötur fuku víða af húsum. og óðara kominn stórsjór við bryggjuna. Undir morgun sncrist vindur til norðvestanáttar og var sama ofsai'okið fram undir hádegi á laugardag, en þá lygndi og gerði suðvestan kalda. Á laugardagsmorgun kom varð- skipið Ægir nxeð kafara fá Nes- kaupstað, til þess að losa x'írinn úr skrúfunni; e.n vegna þess hve súg- ur var mikill við bryggjuna var ekki hægt að kafa og dró varðskip- ið Herðubreið norður á firði á sunnudagsmorgun, enda var þá sjó- lag orðið sæmilegt. Eins og áður er sagt stórskemmdist bryggjan, þver tré brotnuðu, suðvesturhornið lyft- ist ca. 1 fet, einnig er hún öil skekkt og Mðuð, svo að sýniLegt er að rífa þarf hausinn og byggja að nýju. —Fréttarifcari. Rúður hrynja úr gluggum Rúður brotnuðu víða í gluggum og hrundu niður á gölu svo að bráð hætta var að. Tunnur og járn var á fleygiferð, og margir bíl ar skemmdust af þessu fokrusli. Nokkrar jái'nplötur tók af þaki gagnfræðaskólans. Tré slitna upp með rótum f gróðrarstöðinni slitnuðu níu tré upp að mestu með rótum, og voru þeirra á meðal tré úr elzta ár gaugi trjánna þarna, allt að 11 metra há. Eru slíkar hamfarir með eindæmum. Börn í skólum Lögreglan bannaði að börn færii ein heim úr skólum og var þei.xi ckið heim í lokuðum foifrciðum vegna hættunnar á götunum og skólum lokað síðdegis. Gir'ðingar fuku, staurar brotnuðu og raf- magnslaust varð í Glcrárþorpi. Skemmdir á Árskógsströnd Úti á Árskógsströnd og víðar út með firði urðu miklir skaðar en erfitt að fá upplýsingar um þá, því að miklar simafoilanir eru. Á flestum bæjum á Árskógsströnd urðu meiri eða minni skaðar. Þak tók af hlöðu í Stærra-Árskógi og foraggi fauk í Hauganesi. Síma staurar brotnuðu. Seysiiegt aurhlaup (Framhald af 12. síðu) Annað hlaup kom í syoncfnt Gilsbakfcagi], sem forauzt út úr farvegi sínum og flæddi yfir nær- liggjandi tún pg inn í íbúðarhús- ið Sælund. Tókst með jarðýíu að foeina vatpsflóðinu aftur í isinn gamla farveg, cn flóðið hafði runn ið yfir veginn og stórskemmt hann. Vegir í þorpinu eru flestir stór- spilltir. Ekki hefh- komið annað eins hlaup úr Búðagili síðan 1920, eii þá varð sambandslaust mill bæjar hluta ncma á sjó vegna vatns- flaums, senx streymdi gégnum mitt þorpið. Annað hlaup? Nú er unniff meff jarffýtu aff því aff breyta farvegi vatnshis úr Búffagili, ef aftiu' skyldi koma hlaup í gijiff, en á jþví er íiokkur hætfa. Þcss má geta, að nokkrir xxienn voi-u aff reyna aff breyta faivegi vatnsjns uppi í gilkjaftiuum, áffur en stærsta hlaupið féll. Þcir voru rétt ný> lega farnir á annan stað, er flóð- iff koni, og skall þar hurff uærri hæluin. P.fe.

x

Tíminn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.