Tíminn - 06.02.1960, Page 9

T f M I N N, laugardaginn 6. febrúar 1960.
9
Óðinn genguí um 19 mílur
t--------------------------------------s
Óðinn hinn nýi er fríður á
stefni og þegar hert er á vélum
falla öldur og freyða hátt frá
bógi.
Varðskipsmenn gerSu „hon-
or“ þegar Pétur Sigurðsson,
forstjóri Landhelgisgæzlunn-
ar, gekk um borð í Óðinn
skömmu eftir hádegi á fimmtu
daginn. Samtímis gall við rödd
skipstjórans í brúnni: — Hart
i stjór! Bátsmaðurinn við stýr-
ið endurtók skipunina og
lagði á. — Miðskips! — Hart í
bak! Óðinn þokaðist frá
bryggjunni og skreið út á
milli hafnargarðanna. Hann
var að leggja upp í fyrstu
reynsluferð héðan.
Gunnar Gíslason frá Papey,
tundurduflacyðir og einn af eldri
kapteinum Landhelgisgæzlunnar,
var að leggja síðustu hönd á fall-
byssu Óðins. Það var meiningin
að reyna hana í þessari ferð, hinar
aflmiklu vélar skipsins áttu að
snúast eins og mögulegt var, svo
átti að taka miðunarstöðina í
gegn.
Byssan
Préttamenn sem fóru með skip-
inu f boði Landhelgisgæzlunnar,
stálust til að líta á fallbyssuna og
lásu þar áletrunina „Artileriværk-
stederiet, Köbenhavn 1896“. Ár-
talið mun vera smíðaár byssunnar,
og samkvæmt nánari upplýsingum
var hún um skeið höfð sem aftur-
byssa á varðskipinu Ægi en mun
vera lítið notuð. Byssan er gefin
upp fyrir fimm kílómetra skot-
lengd, en dregur mun lengra eða
allt að tólf kílómetrum. Þvermál
kúlunnar er 57 millímetrar, og
byssam er sæmilega meðfærileg
þótt gömul sé, en hún er franskr-
ai gerðar bótt Danskurinn hafi
smíðað.
Guðmundur Kærnested skip-
stjóri á Rán, sem þarna var stadd-
ur, sagði íréttamanni, að rakett-
ur væru nú meira notaðar sem
stöðvunarmerki heldur en i :ur,
enda skilja þær eftir eldslóS. sem
er miklu greinilegri heldur en
skvettan af öyssukúlunni, þar sem
hún fellur i hafið. Samt sem áður
þykir nauðsyn að hafa byssuna,
enda hefur það sýnt sig, að fram-
koma landhelgisbrjótanna hefur
breytzt eftir að þeir hafa fengið
að vita af henni. Finnst því mörg-
og fyrrnefndur gaf merki og einn
skipverja stóð á brúarvængnum
og flutti orðsendingarnar til loft-
skeytamanns.ins, sem skrifaði nið-
ui og bar saman við það sem
stöðin sagði til um samkvæmt út-
sendingu frá bækistöðvum Land-
helgisgæzlunnar.
Þetta tók nokkurn tíma skipið
lónaði til og frá á lítilli ferð, op
fréttamönnum var boðið til kaff
drykkju í hinuir, vistlega borðs;
skipsins. Nokkuð hefur verið fja
að um það, að skipið væri inr
réttað með miklum íburði, en eng
an sérstakan óþarfa sá undirrit-
aður. Þvert á móti virtist flest
látlaust, en vandað.
Allt nýtt og fullkomið nema byssan,
hún er hálfrar aldar gömul
um undarlegt að svo gamalt vopn Full ferð
skuli hafa verið sett á hið nýja
varðskip.
MiS
Þegar Oðinn hafði skammt farið
var byrjað að reyna miðunina.
Einn skipverja tók sér stöðu með
kíki uppá brúnni og sigtaði á hús
landhelgisgæzlunnar við Seljaveg,
loftskeytamaðurinn stóð við mið-
unartækin inni í kortaklefanum
og blés I flautu með stuttu milli-
bili, sá með kíkinn las miðunina
af þar til gerðri skífu um leið
'-•íkur skipherra Kristófersson í brúnni á Óðni.
Þegar fréttamenn voru að Ijúka
úr seinni bollanum, kom maður
hlaupandi niður í borðsal og sagði,
að skipið væri á fullri ferð. Allir
ruku frá borðum, sumir framá
stefni, aðrir afturá skut, einn
missti hattinn sinn, svo mikill var
gusturinn á dekkinu þótt vindhrað
gusturinn ,1 dekkinu þótt vind
hraði væri sama og enginn. Varð-
skipið risti sjóinn svo vatnsperl-
urnar flugu upp með stefninu,
boðaföllin ultu aftur með því á
báða bóga og öldudalur myndað-
ist aftur af skutnum, kjölvatnið
var samfeild ólgandi röst langt
út yfir hafið.
Báðar 2500 bremsuhestafla véi-
ar skipsins voru keyrðar í topp,
300 snúningar á minútu.
— Kannske hægt að bæta við
tiu, sagði skipstjórinn.
Hraðamæiirinn sýndi 18,6 sjó-
mílur.
— Og ef þú bætir tíu við,
Eiríkur?
— Þá fer hann kannske upp í
nítján.
Það merkilega við alla þessa
ferð og tröllaukin átök vélanna
var, að hristingurinn var svo að
segja enginn, svo lítill að enginn
okkar veitti breytingunni athygli
meðan við vorum að drekka kaffið.
Óðinn hefur því í fullu tré við
hvaða togara sem er. Þeir hrað-
skreiðustu komast upp í 17 míl-
ur, en mcðalskipin aðeins 15.
Brezku tundurspillarnir aftur á
móti ganga 36—40 mílur og frei-
gáturnar um 27 (Russel).
Skotæfing
— Hvar er nú Gunnar? sagði
skipstjórinn, hann verður að fara
að skjóta, ef hann ætlar að
reyna vopmð.
Gunnar kom fljótlega í leitirn-
j ar. Hann kallaði í Óla Val, tilvon-
andi skotmeistara Óðins og þeir
fóru að undirbúa stríðið.
— Þrjú laus fyrst, sagði Pétur.
— Svo megum við til með eitt
fast.
— Þetta er í lagi, það er ekkert
framundan í stjór?
— Ekkert nema Skagamenn,
gði einhver.
— Fast á Þormóðssker, sagði
íkur.
Þeir höfðu hlaðið byssuna og
pshöfnin fylgdist með úr brú-
duggunum Pétur lyfti hendi og
ið reið af.
Fenguð þið hellu fyrir eyrun?
Nei, sógðu allir.
’úðurrevkurinn þyrlaðist frá
-sunni.
— Skjóta aftur!
Annað skotið reið af, þungur
tíynkur, eldur og reykur fram úr
hlaupinu, og þeir skutu í þriðja
sinn.
— Nú er það fast.
Gunnar sneri byssunni og mið-
aði í sjóinn skammt frá stjórn-
borða. Hann skaut og sjórinn gus-
aðist upp, þar sem kúlan féll, um
200 metra frá skipshlið.
— Nú skýtur hann lengra.
Annað fast skot reið af og kom
niður langa vegu frá skipinu í átt
á Þormóðssker. Gunnar skaut í
þriðja og fjórða sinn. Fjórða skot-
ið kom þrisvar upp úr sjó á mjög
löngu færi.
— Það fieytir kellingum.
— Og beygir til hægri, segir
Eiríkur. Það gera rastirnar í hlaup
inu. Kúlan er alltaf að snúast.
Skotæfingunni var lokið Byss
an var smurð og yfirbreidd eins'
cg þær eru oftast í viðureigninni
við Bretann. Enda hefur það verið
sagt, að íslendingar vinni stríðið
með fallbyssurnar undir yfir-
breiðslum.
Samanburðartæki
Á heimleið sýndi Pétur Sigurðs-
son fréttamönnum sérstakt tæki
ti! samanbuiðar á korti og radar.
Myndinni af radarskífunni er varp
að á kortið með sérstökum útbún-
aði og sés’ þannig nákvæmlega
hvar skipið er statt. Þá er hægt
r.ð teikna kort eftir radarmyndinni,
og er þessi úbúnaður mjög nýstár-
iegur og tullkominn. bama er að
segja um öl! siglinga og stjórntæki
skipsins, þar er allt vel og hagan-
ltga úr garði gert, að yfirmanna
sógn. Skipshöfnin virðist og mjög
ánægð með allan útbúnað.
Varðskipið Óðinn fer sennilega
út í dag í nýja reynsluferð og til
að gæta réttar okkar við strendur
íslands.
B.Ó.
Mikið ura byggingar
Sauðárkróki, 27. jan. — Hér er
allt með ró og spekt og lífið
gengu rs>inn vanagang. Mönnum
er efst í huga veðurblíðan en hún
er með eindæmum, lengst af logn
og frostlítið Sauðfé er að sjálf-
sögðu beitt og hross hafa ekki
komið í hús. - Héðan róa nokkrir
tátar en afl' mætti vera meiri.
Næg atvinna er þó hér á staðn-
um og hefur fátt manna leitað
burtu. Nokkuð af ungum mönnum
úr sveitinni mun þó hafa farið á
vertíð.
Byggingavinna er óvenju mikil
á þessum tíma árs Kaupfélag Skag
firðinga er með stórt verzlunar
bús í smíðum og er búið að steypa
það upp. Þá eru og mörg íbúðar-
hús í smíðum í kaupstaðnum.
G.Ó.