Tíminn - 04.05.1960, Page 8

8
T f MIN N, miðvikudaginn 4. maí 1960.
UNDIR VERTÍDARLOK í
Og það fer allt af stað með
aðkomufólkinu. Drykkju-
skapur unglinga á dansleikj
um virðist fara nokkuð í
vöxt. Annars er fullorðna
fólkið litlu betra. — Þá er
það mjög bagalegt hvernig
búið er að fólkinu. Því er
staflað saman í verbúðun-
um eins og fé í rétt, greiður
aðgangur milli karla og
kvenna og af því spinnast
ýmis óþægindi. Annars má
segja sumum stöðvunum
það til hróss, að þær hafa
ráðið sérstaka húsverði til
að gæta aga.
Þó er hér lítið af alvar-
legum afbrotum. Þetta eru
mest drykkjulæti. Það er lít
ið um innbrot til dæmis, og
langt frá því að það sam-
svari fjölguninni sem verið
hefur á fólkinu.
Við höfum fjóra fanga-
klefa hér í lögregluvarðstof
unni. Síðan um áramót höf
um við orðið að setja inn
hátt á fjórða hundrað
manns. Það hefur stundum
orðið þröngt á þingi. Hér
hafa verið 17 inni þegar
mest var. Og þó hefur ekki
nema einu sinni komið fyr
ir að slegist hefur verið inni
í klefunum. Og flest af
HELGI skipstjóri við stýrið.
f Eyjum eru um það bil
4000 íbúar, og aðkomufólk
hefur verið í meirihluta á
vertíðinni. Þa^ er fólk af
öllum landshornum, nokk-
uð um útlendinga en þó
minna en verið hefur und-
anfarin ár, því Færeyingar
sitja heima. Það gefur því
auga leið að ekki hefur ver
ið með öllu tiðindalaust
þar sem slíkt fjölmenni
kemur saman nokkra mán-
uði og misjafn sauður í
mörgu fé.
Það hefur gengið vonum
betur að koma fólki í húsa
Frásögn
JÖKULL JAKOBSSON
Myndir:
KRISTJÁN MAGNÚSSON
skjól. Það hefst við í ver-
búðunum, karlar og konur,
og dvelst margt saman í
hverju herbergi. Það hafa
einnig verið tekin á leigu
hálfbyggð hús í kaupstaðn
um, slegið upp kojum
handa stúlkunum. Þar dvelj
an í einu herbergi og stund
um eru þeim gerðár fjöl-
ast þær, ef til vill tíu sam-
mennar næturheimsóknir.
Ef gestirnir gera sig heima
komna um of, neyðast þær
til að kalla á lögregluna.
Það kemur fyrir að lögregl
an þarf að skerast í eik-
inn 3—4 sinnum eina nótt.
í frystihúsi Einars Sig-
uxðssonar vinna tvær út-
lendar stúlkur sem sögðust
hafa komið til Eyja í von
um „plenty money“ en nú
væri svo komið að þær
þyrftu að fá lánað fyrir far
gjaldinu til Reykjavíkur.
— Það er svo lítill fisk-
um, sagði Kirsten frá Rand-
ers, — það er bara aldrei
eftirvinna. Svo þurfum við
að borga 1000 krónur í fæði.
— Já, og svo fáum við
aldrei mjólk, bætti Anita
við. Hún er frá Tromsö í
Noregi og hefur unnið á
sjúkrahúsum í Reykjavík
áður en hún kom hingað.
Hún segir að það hafi oft
verið mikil læti j Eyjum í
vetur. Annars bætir hún því
við að henni líki miklu bet
ur við íslenzku strákana en
þá norsku. — Sumir eru
alveg draumur, segir hún.
Við hittum einnig að
máli Stefán Árnason yfir-
lögregluþjón og spurðum
hann hvemig löggæzlan
hefði gengið. Það gefur að
skilja að í slíku fjölmenni
er ekki árekstralaust.
— Við erum fastir 7 lög-
regluþjónar, sagði Stefán, —
en um vertíöina höfum við
fengið 3 til viðbótar frá
Reykjavík. Það hefur verið
okkur ómetanlegur styrkur
og án þeirra hefðum við
aldrei getað annað þessu.
Hér hefur verið svo sífelld
fjölgun og stóraukin að erf
itt hefur verið fyrir lögregl
una að sinna öllu sem þarf
að gera. Áður fyrr var einn
lögregluþjónn á hvert þús
und manns og þá var við
ofurefli að etja ef eitthvað
brá út af- En þetta hefur
mikið lagast.
Þó hefur aldrei verið eins
mikið að gera og í vetur.

Valur Gíslason, leikari:
Leikhilsþankar
Eg hef einhversstaðar les
ið það, að hinn mikli gríski
heimspekingur, Aristoteles,
hafi kallað manninn „póli-
tíska veru“. Á öðrum stað
hef ég lesið það að maður-
inn sé fyrst og fremst
„dramatísk vera“. Það fer
varla milli mála að við get-
um viðurkennt sannleiks-
gildi orða hins gríska spek-
ings, að minnsta kosti hvað
okkur íslendinga snertir.
Hin staðhæfingin liggur
kannske ekki eins ljóst fyrir,
en þó held ég, að þegar vel
er að gáð þá felist mikill
sannleikur í henni líka.
Öll þekkjum við það, hve
erfitt okkur reynist að lýsa
atburðum, sem við annað-
hvort höfum upplifað eða
verið vitni að, nákvæmlega
eins og þeir raunverulega
gerðust. Tveim eða fleirum,
sem lýsa sama atburði, ber
sjaldnast nákvæmlega sam
an. Þetta orsakast ekki ein
göngu af mismunandi at-
hyglis- og eftirtektargáfu,
heldur einnig, og kannske
meira, af mismunandi frjóu
ímyndunarafli. Það virðist
alltaf vera einhver freist-
ing eða löngun til að stækka
atburðinn, gera hann annað
hvort skemmtilegri eða al-
varlegri en efni stóðu til.
Við reynum að færa hann í
búning, svo frásögnin verði
áhrifameiri en ellu. Við ým
ist fellum úr eða bætum við,
allt eftir því, sem okkur
finnst betur fara. Og í flest
um tilfellum gerum við
þetta óafvitandi. Stundum
er þetta kallaðar ýkjur, en
réttara væri kannske að
segja að hér væri okkar
„dramatíska" eðli að verki.
Hjá sumum mönnum er
þessi eðlisþáttur ríkari en
með öðrum. Hann er þá ekki
lengur aðeins einn þáttur
af mörgum í eðli þeirra, held
ur meginþátturinn og allt
inntak lífs þeirra. Þá menn
köllum við skáld og lista-
menn. Fyrir tilveru þessa
eiginleika mannsins hefur
tilorðið það, sem við köllum
leikhús og leiklistarmenn-
ing, á hvaða stigi sem hún
stendur, eða hefur staðið,
á hverjum tíma og með
hverri þjóð.
Leiklistarsaga íslands er
ekki ýkja löng, í þeirri merk
ingu sem við leggjum í orð-
ið leiklist, en hún er þó að
ýmsu leyti merkileg. Það er
ekki á mínu færi að rekja
hana hér, allt frá því að
Sigurður Guðmundsson list
málari hóf merkið og fram
á þennan dag. Þar hefur
ekki verið um stöðuga og
jafna þróun að ræða, það
er það sjaldnast í listum,
þar skiptast á hæðir og lægð
ir eins og í veðurfarinu. En
á þessari leið hafa verið
vissir áfangar, sem rísa
hærra en aðrir og kalla má
tímamót.
Einn þessara áfanga, og
sá, sem að mínu viti markar
dýpri spor og hefur haft,
og mun hafa mikilvægari
áhrif á þróun og þroska
leiklistarinnar hér á landi
pn nokkur annar, var
opnun Þjóðleikhússins fyrir
réttum tiu árum. Það er oft
erfitt að gera sér ljósa þýð-
ingu atburða á þeim tíma,
sem þeir gerast, og ég býst
við að tiltölulega fáir hafi
þá gert sér fulla grein fyrir