Tíminn - 23.12.1960, Blaðsíða 16

’V'* v
Föstudaglnn 23. desember 1960.
291. blaffl.
Átök í Addis
Abeba i nótt
Djibouti, Franska Somalilaiidi í Etíópíu. Hópur uppreisnar-
22/12 (NTB). ! manna, sem hatði leitaS til
_ . . ... Jfialla í nágrenni höfuðborgar-
Svo virðist sem enn se ekki . A. Ai. l. *
.. , , ... innar Adciis Abeba eftir að
allt orðið með kyr.-um kiorum . . , , ,
1 uppreismr, var bæld mður i
síðustu viku réðist í dag inn í
borgina og komst alla leið að
múrunum umhverfis keisara-
höllina og var skipzt á skotum
fram eftir nóttu
Síðdegis urðu íbúar Addis
Abeba varir við það, að stríðsvögn-
um var ekið að úthverfum borgar-
innar og litlu siðar var skipzt á
skotum í nágrenni sendiráðs Breta
og Bandaríkjamanna í borginni.
Fór skothríðin stöðugt vaxandi
eftir því sem uppreisnarmenn
sóttu lengra inn í borgina og mátti
þá heyra fallbyssuskot. Alla nótt-
ina var skipzt á skotum við keis-
arahöllina.
Ekki alveg búið
í franska Somalilandi eru menn
þeirrar skoðunar að uppreisnin í
landinu sé hvergi nærri bæld nið-
jur. Lífverðj keisarans hefur enn
{ekki tekizt að hafa hendur í hári
þeirra, sem felast í nágrenni Addis
! Abeba og jafnvel í borginni sjálfri
og þessir uppreisnarmenn skipu-
leggja áframhaldandi baráttu.
(Framhald á 15. síðu).
Einn lesandi stórblaðsins Time tók
sig til fyrir forsetakjörið f Banda-
ríkjunum, kiippti sundur myndir af
Kennedy og Nixon, og iímdí þá siðan
saman. Þessa mynd sendi hann síðan
til Time, og lét það fylgja með, að
myndin væri af Candidate Nixedy!
Að undanförnu hefur jólasveinn frá Varnarliðinu lagt leið sína á ýmis
barnaheimili hér í bæ og víðar með glaðning handa börnunum. Hér á
myndinni sést hann að Silungapolli þar sem hann vakti mikla kátínu líkt
og annars staðar þar sem hann fór.
— 2 dagar til jóla —
Ketkrókur kemur í dag
Ketkrókur, sá tólfti,
kunni á ýmsu lag. —
Hann þrammaði í sveitina
á Þorláksmessudag.
Hann krækti sér í tutlu,
þegai kostur var á.
En stundum reyndist stuttur
stauturinn hans þá.
t
Teikning eftir Tryggva Magnússon.
Vísurnar gerði Jóhannes úr Kötlum
Flytur bandaríski flotinn
aðvörunarstöðvar frá Ný
fundnalandi til íslands?
Grein Hanson Baldwin í New York Times
sl. mánudag
f Belgíu voru gefin út þrjú frímerki i tilefn' i ’ Idvins kon-
ungs og Fabiolu de Mora y Aragon, og sést eiti fríme.kj-mia hér á mynd-
irmL
Hanson W. Baldwin, gipp af
kunnari blaðamöncum Banda
ríkjanna, er rita rum hernaðar-
mál, skrifar grein í New York
Times, sl. mánudag um breyt-
ingar þær, sem ráðgert sé að gera
á varnarkerfinu á Atlantshafi.
Ncw York Times hefur mjög oft
verið fyrst með fréttir af þessu
tagi og telja má þessa grein með
nokkurri vissu frumheimild
þéirra fréttastofufregna sem bor-
izt hafa um málið. Þær opinberar
tilkynningar, sem gefnar hafa
verið um þetta mál, virðast all
óljósar, og þessi grein er í ósam-
ræmi við þá ^ yfirlýsingu, sem
Guðmundur í. Guðmundsson,
utanríkisráðherra, gaf á Alþingi
nú fyrir skömmu er hann svar-
aði fyrirspurn um það, hvað lægi
að baki bessum breytingum á
varnarliðinu hér. Utanríkisráð-
herra sagði að héi væri einungis
um skipulagsbreytingu varðandi
stjórn varnarliðsins að ræða, er
engu breytti um störf varnarliðs-í
ins, flotinn tæki aðeins við þeim |
störfum, sem flugherinn hafðii
áður annazt, störfin væru hin
sömu.
Tímanum þykir rétt að láta
grein hins bandaríska blaða-
manns koma fyrir augu íslenzkra
lesenda, jafnframt því sem hann
óskar eftir að gleggri upplýsing-
ar verði látnar í té um þetta mál
af hálfu íslenzkra stjórnarvalda.
Hér fcr svo á eftir grein Hanson
Baldwin’s í íslenzkri þýðingu:
„New York, 18. des. — Banda-
rííkjafloti, sem tekur við stjóm
varnarliðsins á íslandi á sumri
komanda, ætlar að flytja flug-
aðvörunar'kerfi sití frá Argentfa á
Nýfundnalandi til íslands. Þessi
breyting hefur bæði herstjórnar-
lega og efnahagslega þýðingu
í nóvemberlok var tilkynnt að
yfirstjórn notkunar og viðhaids nú-
verandi varnarmannvirkja á ís-
landi myndi flytjast frá flugher til
flota. Þessari breytingu var lýst
þannig að bún væri „æskileg með
tilliti til aukinnar starfsemi flot-
ans í vömum NATO á norðurslóð-
um“. MikUvægi hafsins milli' ís-
lands og Grænlands annars vegar
og fslands og Færeyja hins vegar
hefur aukizt mjög bæði til sóknar
og varnar. Bandaríski flotinn svo
og Polaris-flugskeytakafbátarnir
verða að fara gegnum þessi tiltölu
lega þröngu sund til þess að kom-
ast á varðsvæði sín í Noregssjó og
íshafinu. Á sama hátt verða so-
vézkir kafbátar að fara um þessi
sund til að komast í Norður-Atl-
antshafið.
Flotinn hefur stundum, sérstak
lega á meðan æfingar standa yfir,
viðhaldið svonefndum kafbátavarn
arvegg milli fslands og Færeyja.
í síðustu æfingum Atlantshafs-
bandalagsins í september s. 1. var
þessum vörnum gegn kafbátum
haldið uppi: af flugvélum, sem að
allega voru staðsettar á íslandi,
svo og kafbátum.
Nauðsyn á slíkum „vegg"
Aukning á þeim hluta kafbáta-
flota Rússa, sem skotið getur eld-
flaugum, nú alls um 14 kafbátar,
Iiefur aukið mikilvægi viðvörunar
kerfis gegr. kafbátum í pessum
„íslenzku hiiðum" að opnu nafi.
Rannsakaðar hafa verið ýmsar
aðferðir til þess að koma á slíku
viðvörunarkerfi gegn kafbátum í
þessum sundum. Eitt af því, sem
til greina hefur komið, er að koma
fyrir hlustunarstöðvum neðansjáv
ar, sem stjórnað yrði úr landi, og
gætu nokkurn veginn gefið til
kynna hvar kafbátar væru staddir.
Kafbátastrengur yfir sundið, eða
s-taðsetning bauja, sem hlustuðu
eftir neðansjávarhljóðum, hafa
iíka komið til greina. Allar þessar
aðferðir eru dýrar og mjög tak-
markaðar tæknilega. Sumt kynni
að eyðileggjast vegna storrna. í
bezta tilfelli gætu slík viðvörunar
kerfi gefið,til kynna að eitthvað
hefði farið um sundin, en skil-
greining á hvað þar væri á ferð
væri ómöguleg.
Að svo komnu máli finnst flota-
sérfræðingum nægilegt að hreyf-i
anlegt viðvörunarkerfi sé fyrirl
hendi af og til í þessum sundum
— ekki að staðaldri, heldur óreglu
lega. Þetta viðvörunarkerfi yrðii
aðallega byggt á varðflugvélum
fr'á landi og kafbátum með ísiand
sem miðstöð aðgerðanna.
ísland hefur einnig hernaðarlega
þýðingu ef til árásar á Noreg
kæmi, og flugvellir þar.eru gagn-
legir til þess að fylgjast með skipa
ferðum, gæzlu skipalesta og til
veðurathuganaflugs. ýðing íslands
sem flugherstöðvar og eldsneytis-
geymslu er því minni en þýðing
þess frá sjónarmiði flotaaðgerða.
Hinn efnahagslegi þáttur
En það er jafnt í sparnaðarskyni
sem hernaðarlegum ástæðum, sem
flotinn flytur haf- og flugaðvörun-
arkerfi sitt fr'á Argentía, Nýfundna
landi, til íslands. Þrjár flugdeildir
— nálega 36 Constellation flugvél
ar, hlaðnar radarútbúnaði — hafa
verið staðsettar í Argentia, og orð
ið að fljúga þúsundir mílna yfir
hafið til nágrennis Azoreyja.
Hlutverk þeirra er einkum að
annast aðvörun um flugvélar, en
þessar vélar eru einnig nytsamar
að því er tekur til skipaferða og
að minnsta kosti kafbáta á yfir-
borði sjávar. Flotinn hefur átt í
erfiðleikum við að viðhalda aðvör
unarkerfi þessu úr slíkri fjarlægð
vegna hins mikla kostnaðar, og
naumra fjárveitinga. í raun og
veru kann fjárveitingin 1962, sem
háð er takmörkunum hinnar nýju
stjórnar og þingsins, að verða til
þess að dregið verði úr flugaðvör-
unarkerfinu og það jafnvel lagt
niður1'.
Smala fénu
Raufarhöfn, 22. desember.—
Hér hefur verið einmuna
veðurblíða það sem af er vetri,
skotfæri um alla vegi og allt
eftir því. Gæftir hafa verið
heldur góðar undanfarið, en
þó stirðar þesa dagana. Búizt
er við hríð í kvöld. Bændur
(Framhald á 15. slðu)