Alþýðublaðið - 07.10.1927, Síða 2

2
A L Þ V Ð ú ts U A ±jí Ð
nr
kemur út á hverjum virkum <íegi.
j Afgrelfitsla í Alþýðuhusinu við
j HvertisgötU 8 opin frá kl. 9 árd.
J til kl. 7 siðd.
j Skrifstofa á sama stað opin ki.
j 9! n--10lí2 árd. og kl. 8 — 9 síðd.
j Sirnar: 988 (afgreiðs’an) og 1294
Ifskrifstofan).
1/erðlag: Áskriftaiverð kr. 5,50. á
máruiði. Auglýsingarverð kr.0,-15
j hver mm. einclálka.
í Prentsmiðja: Alþýðuprentsmiðjan
j (í sama húsi, sömu simar).
„Ætlarðu að gleyma
garmimim honum Eatli?“
Svo lætur Matthías Jochuiusson
Skugga-Svein spyrja sýslumánn-
inn,- |)»gar dauðadómurinn var
faiiinn yfir Sveini sjáifum, en Ket-
iil skrækur hafði.ekki verið nelníl-
ur á nafn.
Veri'ð getur, að þeir sárfáu
nienn, sem lésa málgágn Freisis-
hersnis svo nefnda spyrji Jíkt og
Svieinn: Ætiar Aiþýðublaðið aiveg
að g'eytra garminum honurn Katli
skríæk? k>að er alt af váfamál,
hvort 'éyðandi er rúmi til að slá
á skvaidur b!að:. ’sein fáir vita,
hvort tii er eða ekki og flestum
stehdur hjartanlega á sarna um.
Verið getur Iíka, að ritstjórá blaðs
þess finnist meira tii eigin verð-
Jeika; ef honum er svarað, og
ekki vill Aiþbi. stuðia að því, að
fyrir honum fari eins og froskjn-
uin forðum, sem biés sig út, þang-
að til hann sprakk. Það gæti ver-
ið ábyrgðarhluti að verða þess
valdardi. í því traústi, að svo
iliá takist ekki til, s’r.U þó vikið
íítið : itt að vindbelg'aslædi blaðs-
jí\S.
Maður hót G'sli. Hann var mjög
upp með sér og þóttist flestum
fremri. Jaíriaði hann séT til Gísia
Súrssonar og vi!di láta festa það
nafn við sig. ððrum þótti þó nær
sanni að líkja honum við Gísiá'
jiann er Grettir klappaði um
hiyggin.n með hrís’unni,-og vildu
fáir verða til að óvirðá naín Gísla
Súrssonar með því að verða við
óskum ofíorsbjálfa þessa. Frelsis-
hersritstjórinn kvartar undan því,
að' Aiþýðublaðið n-efni ekki blað--
snepiiinn hans. Sömu ástæður ,
eru tii hvors tveggja. Það vill
ekki smána landið okkar með'því
að nefna siíkan fj'örulaila nafni
þess.
Aða.'stefna Frelsisherssnepi 1 sins
virðist v. ra, ef nokkur er, að hat-
ast við og svjviröa. aliar aðrar
þjóðir. Útienda menn kaliar það
í ritstjórnargrein eir.u nafni k'áða-
kindur. Ekki sk-ortir þa'ð prúð-
menskuna og sanngirnina(!!).’
Sliyfdi Sigurður Eggerz vera því
samþykkur a'ð danskir ogspænsk-'
Ír áfengissaiar séu líka kallaðir
kiáðakindur í ,,ís!andinu“ hans?
Hani Freisishersins galar hátt
um, að sá f!okkur sé eini sanni
sjáífstæðisílokkU'inn í iiandinu, og
alt, sém • hansi et, sé af íslandi
fengi-ð. Viðbjóður hans á erlendu
fé sé svo rriikili, að hann vilji
heldur deýja en njóta þar af eins
eyris. Foringi flokksins er Sig-
urður Eggerz. Hann endaði ráð-
herratíð sína á því„ að stinga upp
í sjáifan sig erlendri dúsu. Síðan
„iifir hann hátt“ á stqrlaunum i
þjónustu erlends gróðafélags.
•Preisishersritstjörinn mætti mirrn-
ast þessara ekki óef.nilegu r.tarfs-
'oka ,hið sfðas'a ! undadagskvöl i"
í stjórnartíð „sjáifstæðisforingi-
ans“. Stimamýktina hefir ekki
heldur vantað, þegar eriendir auð-
kýfingar eða danskir vínsalar hafa
verið í námunda. Hinn munnur-
inn hefir svo kýst og kjassað
„þessa þjóð“, einkum fyrir kosn-
ingar. Og 'svona fór. Dalamenn
vöruðu sig ekki A svo mjúkri
tungu. En gefi nú „þessi þjóð“
gaum að þvi: íivort ínún .flokk-
ur, sem hefir að æðsta ráði slík-
an mann, s m smjaðrandi fyrir
: henni og gleiðmyntur breiðu brosi,
taiándi í brjóstsykurstón um,. að
henni einni unni hann tii dauðans,
eisku fósturjörðinni sinni, sl.eik-
*p irt um i þjónustú erlends stór-
gróðafélags, sem hann kýs held-
ur að þjóna en þjóðinni „sinni.“,
af því a'ð hún hefir ekki .eins mik-
ið fé að bjóða, — hvort mun
i slíkur fiokkur, fé fóstra líkt, ef
að venjunni lætur, liklegri til að
vernda sjáifstæði þjóðarinnar
heidur en ísienzkir jafnaðarmenn,
sem útveguðú henni fullveldið
riieð áhrifum sjnum á dariska
fiokksbræður sína, sem svo beittu
sér fyrir máiinu? Áreiðaniega
hef'ðum við ekkí fengið fullveidið
árið 1918, ef Alþýðuflokkurinn
hefði ekki lagt sitt lóð i vogar-.
skálina og e.f danskir jaínaðar-
menn hefbu ekki beizt fyrir sjálf-
stæ'ðisrnálum vorum í Danmörku.
Hvort sjálfstæðið væri fengið nú
án atbeina jafnaðarmanna er meira
etn vafasamf. Og svo kemur þessi
Gísli ekki-Súrsson og brigzlar
jafnaðarmönnum um, að peir séu
hættuieg'ir sjálfstæði þjóðarinnar.
Heyr á eridemi og óvitahjál!
Frelsishersritstjórinn má iesa'
upp fræðin og læra betur. Spyrji
hann. og féiagar hans „sjáifstæðis-
foringjann" í ísiandsbánka: „Eru
þeir menn ' næfir til að bera á-
ábyrgð á framtiðmni, Sem eru á
þönurri eftir moiunum, sem detta
■af borðurn beirra er!endú“,...sem
r.ot-a vö'd sín í ís'enzka þjóðféiag-
inu til þess að koma sér á spen-
ann h já erlendu auðvaldi?.
Spyrji hann enn fremur þá, sem
betur vita en hann virðist gera
sjáifur: Hvérnig stúð á því, að
Ðanir gerðu við okkur sjálfsteéð-
issamningirn, scm þejr höfðu þó
svo lengi iátið uridan flragast? Ef-
ti! vij.1 getur þá jatnv?! íiann iært
að lokrirn áð skiija, að sigurirm
var ; kki „toppf gúrunum" að
þakka, háídur sairlstarfi íslenzkra
og danskra jafnaðarmanna.
Frá foæjarstjóraarfmidi
í gær.
Par fór fram 2. umr. úm auka-
dýrtíðaru; j:bót 'r.anda starfsmönn-
um bæjarins. Fór fé!ag þeirra
Lain á 100 kr. á livérn skyidu-
ómaga, er starfsmaður, sem ekki
:er í I^emur hæstu launafiokkun-
um, hefði fyrir áð sjá. ölafur
Fiiðrikssori gerði þá t.llögu áð
sinni. Til þess að reyna að fá
samþykta a. m. k. einhverja upp-
bó’tv sém skárri væri eii ékkert,
f.iutti Héðinn Vaidimais on vara-
ti lögu um 50 kr. á ómaga hvcrn
og til þrautavara 25 kr.'Þá íiutti
Jón Ásbjörnssoi bréytingartillögu
um, að uppbótin yrði 35 kr„ cn
té áð eim ueitt peim, sem 'hafa
jjóra skylduómaga eða jUiri. Hin-
ir kæ iu ekki -til greina. ‘ Þórður
Svefnsso") tók undir það og sa.jði:
er;r ómagar eru • svo sem ekki
ómegð. — Jcn Ö’afs«on • var svo
kurteis að kalla uppbótina boia-
toll, sagði, -að „sumir“ nefndu
liana svo. Þá er tillaga J. Ás. var
fram komin. fiutti ÓI. Fr. þá við-
aukatiilögu við þrautavaratillögú
Héðins, er tók viðaukann upp í'
'iiilöguna, að uppbótin yrði 25 kr.
á skylduómaga, nema fjöiir séu,
þá 35 kr. á hvarn. Tillögur þeirra
Öiafs og Héðins voru allar . feld-
ar. Greiddu AI þýðnf lokksmem,
einir atkv. með þeiin, en hic.ir
á móti, nema Þó; ður Sveinsson
sat hjá; svo gerði og Björn Ól.,
þegár greidd' voru atkvæði um
iægstu upphæöina. en 'hann var á
móti bæði 100 kr. og 50 kr. til-
lögunum. I.oks var tiliaga Jóns
Ásbj. borin upp. Þeim smánarpír-
ingi viidu einir fjórir bæjarfull-
trúar ljá atkvaeði sitt, og voru
það þessir: Jón Ásbjörnsson,
Þórður Sveinsson, Haligr. Ben.
og Jón Ól. Fór fram nafnakall.
Nei ságði Ól. Fr. og í annan stað
Knútur og.Guöm. Ásbj. Jafnaðar-
mecin aðrir en ÓI. Fr. greiddu ekki
-atkvæði um píringstillögu þessa.
Bj. ÓI. og P. Ha'iid. greiddu og
ekki atkv. Slíkar voru u.ndirtektir
íhaldsmannanna í bæjarstjórninni,
þegar um var að ræða smáræðis-
uppbót handa láglaunuðu starfs-
mönnu-.um. Það kvað við annan
tóri hjá þeim, þegar þeirhækkuðu
laur. borgarstjórans.
Harabiur Guðmundsson flutti
cyofelda tillögu:
t „Bæjarstjórcin élyktar að iá;a
safca skýrslur.i um atvinnulausa
hxenn og hagi þeirra á svipú'ðum
grundyelli og síðast liðið ár. Fari
skýrslusöfnun fram um miðjan
næsta mánuð.“
Sýndi Havaldur fram á nauðsyn
þess, að bæjarstjórnin 'afiaði sér
þakki.igar á ásíandipu. Pétur
Ha'ld. talaði leági á'möti þeirri
þekk'agaiöflun bæ'árstjórnarinnar
á hag bæjarbúa. Var tillagan að.
lokum bo in upp og feld. Greiddu
jafnaðarmenn einir atkvæði méð
kénni, e í hinir á roóti. Þ. Sv. hafði
fa ið burtu, meðan á umræðun-
U'i stf ð. Svona átakanif ga brenn-
ur íhaids iðiö í bæjarstjórninni af
þfekkingarþQjsta um hag 'fátæk-
asta. hiuta bæjarbúanna.
Fulltrúaráð verklýðsfélaganna í
Reyk'avík hefir sótt um erfða-
festu'and í Vatnagörðum, innan
við LaugariicS, til afnota fyrir al-
þýðu í Feyk'avík. Fasieignarefnd-
in frestaði svarinu á síðasta fundi
sínum.
Samþykt var, að bærinn kaupi
lóðina að Grundarstig 2 og stein-
bæinn, sem er á henni og byggð-
ur er langt fram á götulínuna. Sé
hann slðaii rifinn til réttingar göt-
unni. Kauiiverðið er 5300 kr.
Savnþykt vár að g&ra Ránar-
götu umfe'ðaríæra frá Garða-
stræti að Ægisgötu.
Vegnaelnd barst erindi frá í-
þróttafé'agi Reykjavíkur um
skautasvcli á Tjörninni. Var sam-
þykt að fc!a .borgar'stjóra að, láta
ge: a skautasvei! fyrir aimenning
pins og undan farin ár og semja
við íþróttafélagið um framkvæmd
á því.
Veganefndin samþykti einnig að
skora á bæjarveririræðing og'
vegamálastjóra að hafa lokiö
rannsóknnm s’num á bitavritu irá
þvotta'augurmm, m. a. tii vænt-
anlegiar 'suvidhaiiar, áður en fjár-
hágsáaetlun fyrir næsta ár verð-
ur sainin.
í barnaskóianum eru 485 börn,
sem ekki eru á skóiaskyldualdri.
Óskað var eftir skólavist í Reykja-
víkurskóia fyrir 9 börn úr Sel-
tjarnarnesshreppi, þar af 7 skóla-
skyld. Eiga þau heima í kring
um Þormóðsstaði, og geta því
ekki gengið í Seltjaruarnessköi-
ann. Iiöfðu 5 þeirra áður verið í
Reykjavikúrskóla. ihaldshluti
skólanefndarinnar neitaði þeim
um skólavist hér. Ól. Fr. and-
mælti þvi og sýndi fram á, hve
slík meinbægr.i kemur Illa niður.
Skóianefnd hei'ir heimilað Helga
Tryggvasyni kennara og hraðrit-
ara að kenna hruðritun 5 kenslu-
stoíu þeirri í barnaskóiamim, sem
esperantókensian fer Iram í.
Kenslu fyrir börn, sem heima
tiga inni í mýrabyggðunum, fer
frain í vetur í tveimur stofum
á Sjónarhóli í Sbgamýri og í her-
bergi í húsi Kristjáns Þorgríms-
sonar við Lauganessveg.
Khöfn, FB„ 6. okt.
HerlýSsnppreistin í Mexikó
bæid.niðsir.
Frá New-York-borg er símaðr
Uppreistin í Mexíkö hefir verið
bæ.'d niður. Gomez hershöfðingi
yar handúkin.i og tekinn af-lífi.
Eignir uppreistarmanna voru.
gerðar upptækar. Þingið, í Mexí-
kó hefir sviít fjörutíu og útta
þingmenn, er voru við uppreist.na
riðnir, þingsætum sínum.
Frelsisbarátía Kinverja.
Frá Lundúnum er símað: I-'eng-
Yuh-sjang hefir hafið sókn f 'þieim