Tíminn - 28.06.1961, Qupperneq 5

TÍMINN, migyikudaginn 28. júní 1961.
5
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN.
Framkvæmdastjóri: Tómas Arnason. Rit-
stjórar: Þórarinn Þórarinsson (áb.), Andrés
Kristjánsson, Jón Helgason. Fulltrúi rit-
stjórnar: Tómas Karlsson Auglýsinga-
stjóri: Egill Bjarnason. — Skrifstofur
í Edduhúsinu. — Símar: 18300—18305
Auglýsingasími: 19523 Afgreiðslusími:
12323. — Prentsmiðjan Edda h.f.
„Dýr J>rjózka£ ‘
Forystugrein Morgunblaðsins í gær ber þetta ágæta
nafn, og er þar átt við það, að „þrjózka“ verkamanna sé
oðrin þjóðinni dýr. „Þeir virðast vera staðráðnir í að halda
í verkfalli viku eftir viku mönnum sem sízt mega við
tekjumissi. Og verkfallið velja þeir í stað samninga, þótt
hærri laun séu nú boðin en þeir hafa krafizt“, segir Mbl.
Enginn vafi er á því, að verkfallið er farið að koma
hart við eignalitla verkamenn og fjölskyldur þeirra, og
aðrir hafa einnig af því margvísleg óþægindi.
En það eru fleiri, sem illa mega við „tekjumissi11 en
verkamannafjölskyldurnar, sem eru í verkfalli, og þess
mætti aðalmálgagn ríkisstjórnarinnar minnast. Ríkis-
stjórnin er líka heimilisfaðir, sem ætti að finna til
ábyrgðar. Öll þjóðin og ríkisbúið, framleiðslan og utan-
ríkisviðskiptin mega illa við þeim tekjumissi, sem verk-
fallið veldur. Harðsvíraðasta atvmnurekendaklíkan og
ríkisstjórnin leiðir lítt hugann að því, að það er „dýr
þrjózka" að hanga í deilum um það, hvernig sú kaup-
hækkun, sem boðin hefur verið, er af hendi reidd, og
valda þannig þjóðinni allri „tekjumissi“ sem nemur ekki
milljónum, heldur hundruðum milljóna. Það er „dýr
þrjózka“ að fórna framleiðslu og bjargræði þjóðarinnar
allrar hiklaust í verkfalli viku eftir viku í því augnamiði
einu að koma í veg fyrir að verkamenn í Reykjavík hafi
óskoruð umráð yfir sjúkrasjóði sínum, sem þeir leggja
sjálfir fé í, og hljóti þar með sömu réttindi og margar
aðrar stéttir hafa fengið með samningum.
Það er líka dýr þrjózka, að aðalmálgögn þeirrar ríkis-
stjórnar, sem heitið hefur að skipta sér ekki af verkföll-
um, skuli berjast hatrammlega gegn hverri leiðréttingu
til handa verkamönnum en gera að sínu máli hverja
kröfu atvinnurekenda, hversu djúpt sem svæsnasta klíka
þeirra samtaka sekkur í þrjózkunni gegn kjarabótum.
Það er þjóðinni „dýr þrjózka“ að hafa ríkisstjórn,
sem leggur drápsklyfjar kjaraskerðingar á almenning,
og þegar hann leitar leiðréttingar, neitar hún um allar
lagfæringar en leggst með öllum ráðum og fullum þunga
á sveif með afturhaldssömustu atvinnurekendunum til
þess að þrengja að verkamönnum og hikar ekki við að
fórna þjóðarhagsmunum á þessu þokkalega altari.
Athafnir þessarar ríkisstjórnar eru orðnar þjóðinni
„dýr þrjózka“. Launastéttirnar höfðu marglýst yfir, áður
en til verkfalls kom, að hver lagfæring af hálfu ríkisvalds-
ins til lækkunar á framfærslukostnaði skyldi metin sem
bein kauphækkun. Ríkisstjórnin skelti við skollaeyrum
en herti æ meira á kjaraskerðingunni. Hún þrjózkaðist
við að afnema okurvextina, tilbúnu lánsfjárkreppuna,
söluskattinn, sem settur var bara til árs o. s. frv.
Þetta varð þjóðinni allt saman harla „dýr þrjózka“,
sem auðvitað gat aðeins endað á einn veg, að launþegar
gripu til örþrifaráða verkfallsins, þegar öll sund önnur
voru lokuð. Og launþegar verða ekki sakaðir um skort á
langlundargeði — þeir voru búnir að bíða eftir lagfær-
ínguni ríkisstjórnarinnar missirum saman.
Og enn þrjózkast ríkisstjórnin. Henni virðist sama um
alla afkomu þjóðarinnar, ef hún aðeins getur haldið
fólki í kreppunni og þjónað afturhaldssömustu klíku at-
vinnurekenda nógu vel og leitt lífsatvinnuvegi þjóðarinn-
ar æ lengra út. í fen sitt.
Framferði ríkisstjórnarinnar er dýrasta þrjózka, sem
þjóðin hefur orðið að þola og súpa seyðið af síðustu ára-
tugina.
/ Waíter Lippmann ritar um alþjóðamál - —
Veikleikí okkar felst í því, að við
milli
í kommúiisma og umbótahreyfmga,
er vilja koma á félagsumbótum
f
• Egyptaland er ein sönnun þess, og víð munum einnig komast aí raun um
þetta á Kúbu
Við höfum átt erfiða tima.
Slæmar fréttir hafa hlaðizt á
hendur okkar hvað eftir ann-
að að undanförnu. Sá tími er
upprunninn, er við verðum að
taka ákvörðun, eða eigum við
að falla saman, missa stjórn á
taugunum og hneigjast til brjál
æðislegra aðgerða og sjálfskap
arvítis? Við erum þrátt fyrir
allt þegar of mörg, sem í eins
konar vonleysi og vonbrigðum
erum reiðubúin að viðurkenna,
að Krútsjoff hafi rétt fyrir sér.
ér hann fullyrðir, að kommún-
isminn muni leggja heiminn
að fótum sér. Og við erum þeg
ar of mörg, sem álítum, að
ekkert geti breytt þessari þró-
un nema heimsstyrjöld.
Margreyndur stjórnifiálamað
ur sagði fyrir mörgum árum,
sögu af ma-nni, sem var svo á-
hyggjufullur út af því að
hann kynni að detta ofan af
þaki Empire State byggingar-
innar í New York, að hann
stöðvaði lyftuna á 9. hæð og
kastaði sér þar út um glugga.
Þessi saga er táknræn fyrir þá
okkar, sem þegar hafa lagt ár-
ar í bát og sjá ekkert nema
vonleysið framundan í barátt-
unni við kommúnismann. Eg
álít, að þessi uppgjafarandi sé
til kominn vegna misskilnings.
Hann á rætur að rekja til rangs
mats og vanskilnings á því,
sem gerzt hefur frá styrjaldar-
lokum og er nú að gerast. Á-
stæða óttans liggur í því, að í
stað þess að greina á milli,
leggjum við að jöfnu kommún-
istískar hrevr ngar, er telja
sér skylt að sýr.a Moskvu- og
Pekingvaldhöfum hollustu, og ■
hins vegar hreyfingar hvar-
vetna um heim, sem hafa það
eitt að markmiði að koma á fé-
lagslegum umbótum, jafnvel
félagslegum byltingum og fá
viðkomandi þjóðum sjálfstæði
en vilja ekki biíida sig við
klafa stórveldanna.
Eg vildi vekja athygli allra
þeirra manna á Egyptalandi.
sem nú líta svo á, að Laos og
^uðaustur-Asia séu þegar glöt-
uð og að brátt munum við
verða rúin öllum ríkjum í
Asíu og Kyrrahafi líkt og mað-
ur, sem sviptur er fötum sín-
um. Það eru ekki mörg ár síð
an — það var í rauninni 1955
— að okkur var sagt, að Egypta
land, Sýrland, írak, öll olían
við Persaflóa og Súezskurður-
inn væru glötuð eða að ganga
okkur úr höndum. Egyptaland
hafði fengið vopn frá Tékkó-
slóvakíu, fjárhagsaðstoð frá
Sovétríkjunum til Asvanstifl-
unnar, þjóðnýtt Súezskurðinn
og allt var glatað.
En lítið nú til þessara staða.
Sýrland, írak og ríkin við
Persaflóa eru ekki kommúnista
ríki og Egyptar halda áfram
að fangelsa kommúnista þar í
landi. Krútsjoff hefur opinber-
NASSHR
— Hann hefur ekki orðið komm-
únismanum að bráð, þótt Banda-
ríkjamenn hafi um langt skeið
rekið utanríkisstefnu sína gagn-
vart Egyptal'andi eins og svo væri.
Nasser er nú talinn elnhver mesti
andófsmaður kommúnismans í
hinum nálægari Austurlöndum.
CASTRO
— tekur hann upp svipaða stefnu
og Nesser?
lega ráðizt á Egypta fyrir þetta.
Nasser forseti kallar saman
þing hlutlausra, sem ekki taka
við skipunum frá Moskvu.
Egyptaland hefur gert sitt íil
þess að koma í veg íyrir flutn
ing sovézkra vopna til uppreisn
armanna í Koiigó.
Við skulum svo hverfa frá
Egyptalandi og MiðAusturlijnd-
um og líta nánar á Afríku. Tök
um Guineu sem dæmi. Fyrir
aðeins hálfu ári töldum við
þetta land okkur glatað. En
það er ekki tilfellið. Þrátt fyr
ir mörg hundruð tæknifræð-
inga frá Sovétrí'i-iunum, sem
dvelja í Guineu. E.t.v. er land
ið að' nokkru leyti ekki glatað
fyrir þá sök, að rússnesku
tæknifræðingarnir þar hafa
ekki orð'ið vinsælir meðal fólks
ins. En hvernig sem á málið
er litið eru góðar líkur til
þess, að Guinea muni taka upp
hlutleysisstefnu og tengjast
þannig um síðir öðrum frjáls-
um rikjum Afríku.
Til þess eru og nú mestar
líkur, að öll Norður-Afríka, allt
frá Marokkó til Egyptalands,
muni taka up hlutleysisstefnu
og neita að taka við fyrirmæl-
um jafnt frá Moskva sem frá
París og Washington.
Ennfremur held ég að Kúba
sé ekki glötuð, og ég þykist
hafa það á tilfinningunni, að
Krútsjoff sjálfur telji Kúbu
hreint ekki jafn glataða oss
eins og t.d. Smathers, öldunga-
deildarþingmatlur. Kúba er
jafn langt frá Moskvu og Laos
frá Washington. Á sínum tíma
— og sá tími þarf ekki að vera
langt undan — munu bylting-
armenn á Kúbu tengjast öðrum
ríkjum Ameriku. Þeir munu
gera þetta vegna þess, að þeir
eiga ekki annarra kosta völ.
Framtíðin felur ekki í sér
drottnun ko>mmúnismans yfir
öllum heimi. Gangur mála í
framtíðinni mun verða félags-
legar umbætur og félagslegar
byltingar með það að marki, að
öðlast sjálfstæði fyrir þjóðirn-
ar og skapa þegnunum jafn-
rétti. í þessari sögulegu þróun
mun Krútsjoff — eftir því, sem
AIsop segir okkur, að Krút-
sjoff hafi orðað það — því að-
eins verða drifkraftur sögunn-
ar, að við reynum að standa
gegn því, sem hlýtur að ger-
ast.
Hvaða ályktanir getum við
svo dregið af þessu? Hvað get-
um við lært af reynlsunni? For
seti okkar sagði fyrir skö>mmu,
að nú væru uppi um allan heim
félagslegar byltingar, sem
kommúnistar hefðu ekki komið
af stað en vildu hins vegar
reyna að fá í sínar hendur.
Þetta er hinn mikli sannleikur,
sem öllu varðar. Ef stefna okk-
ar verður sú, að við snúumst
gegn þessum félagslegu um-
bótahreyfingum um heim allan,
mUnum við verða undir í kalda
stríðinu og vonir Krútsjoff ræt-
ast. Ef við hins vegar tökum
þessum umbótahreyfingum vel
og styðjum þær dyggilega,
munu leiðtogar þeirra ekki
hlíta skipunum frá Moskva, þar
sem þeir þurfa þess hreint
ekki Þessir leiðtogar óska og
ekki að láta stjórna sér frá
Moskva Það væri þeim og and-
stætt, þvi það, sem þeir eru að
berjast fyrir, er sjálfstæði.

/
'/
(
/
/
/
/
/
/
'/
/
'/
/
'/
'/
'/
'/
'/
'/
'/
'/
'/
'/
't
't
t
'/
'/
'/
'/
'/
'/
'/
'/
'/
f
'/
'/
'/
/
'/
'/
/
/
'/
/
'/
'/
/
/
/
/
/
/
/
/
'/
/
/
'/
/
'/
/
/
/
/
/
'/
'/
'/
‘/
'/
/
/
i
t
't
't
'/
't
'(
't
'i
'/
'/
'/
'/
'(
/
'/
'/
'/
'/
'/
'/
'/
'/
'/
'/
/
'/
'/
/
'(.