Tíminn - 19.08.1961, Blaðsíða 11

laugardaginn 19. ágúst 1961.
11
við það, sem myndin eiginlega
’ sýnir.
TjESSU næst fer Brandt niður
* til strandarinnar með kassavél-
ina sína og nektarmódelin. Fyrst
í þessum flokki er kuldaleg
„sólar og heilbrigðis“-mynd. Kvíð
anum lýstur niður í huga skoð-
arans. Það hafa ekki verið gerðar
svo fáar slæmar, viðurstyggileg-
ar og væmnar myndir í flokkin-
um „þerar konur fyrir mennt-
aða ljósmyndaunnendur!“
En Bill Brandt er of vandaður
til þess að sinna slíkum myndum.
Við ströndina tekur ha-nn mynd-
ir af nöktu stúlkunum sínum,
frábærar myndir, þar sem líkam
inn er aðaluppistaðan. Á eftir
þessum kafla kemur annar, þar
sem hann með myndavélinni fer
eins nærri höggmyndalist og
komizt verður. Þar tekur hann
öll smáatriði burt úr kvenlíkam-
anum, og myndar hann mjalla-
hvítan og misfellulausan. Til
þess arna notar hann ægisterk
Ijós, sem hann beinir einkum að
þeim „misfellum“, sem hann'
vill láta hverfa.
1
K Ð LOKUM hverfur hann aftur
■*“• til strandarinnar, og í þessum
síðustu myndum bókarinnar nær
hann kannske beztum árangri.
t'NSKI ljósmyndarinn Bill
Brandt, er áreiðanlega þekkt-
astur fyrir myndir sínar af
sprengjuregninu á London, hinni
myrkvuðu borg í lífshættulegu
tunglsljósi, og þá ekki síðúr fyrir
hinar frumlegu myndir sínar úr
ófullkomnum loftvarnabyrgjum
London á fyrstu stríðsárunum.
En síðan 1945 hefur hann svo
til eingöngu snúið sér að því að
ljósmynda kvenfólk.
Nýlega kom út bók með glæsi
legu úrvali af verkum hans og
kallast hún Perspective of Nudes
(Sjónarhorn nektarinnar). Tveir
merkir menn hafa ritað formáls
orð við bókina, það eru þeir
Lawrence Durrell og Chapman
Mortimer.
Þegar Brandt hófst handa með
þetta viðfangsefni sitt, byrjaði
hann á því að fá sér nýja mynda
véi. Það er að segja, eldgamla
myndavél.
VTÝTÍZKU myndavélar eru, sam-
kvæmt hans skilningi, útbúnað
ur, sem á að apa eftir hugmynd
um okkar um sjónskynjunina,
i
:

iifH
r líl
B
;! ’i
pp";
liSSP

þær eru byggðar með það fyrir
augum, að þær endurspegli það,
sem okkur finnst samkvæmt
vananum, að við hljótum að sjá.
Það að auki finnst honum, að
þær séu of nákvæmar. Það, sem
hann vildi fá, var myndavél, sem
sýndi fyrirmyndina frá óvenju-
legra sjónarmiði. Hann leitaði að
linsu, sem „sæi eins og mús, eða
fiskur eða fluga“.
Hjá/ fornsala nálægt Covent
Garden fann hann loks gamla
Kodak-vél í póleruðum mahony-
kassa. Hún hafði wide-angel
linsu, og ljósopið var ekki stærra
en títuprjónshaus, og fast stillt
á óendanlega fjarlægð. Hann tók
að nota þessa vél og uppgötv-
aði fljótlega ,að vélin tók mynd
ir af því, sem henni sýndist, og
það miklu meira en hann hafði
búizt við. Hún gat tekið myndir,
þótt hann sæi ekki fyrirmynd-
ina í kíkinum, og yrði að hafa
hana opna frá hálfri mínútu upp
■ í þrjár mínútur.
Tj'YRSTI hluti bókarinnar hefur
*■ að geyma nokkrar myndir frá
þessum tíma, stúlkur í herbergj-
um, búnum að viktoríönskum
stíl, stúlkur í dimmum herbergj-
um í ljósaskiptum. Þetta eru sér
lega tjáningarfullar myndir, þær
eru listrænar, en inn í listina er
ofið kaldhæðni og möguleikum
fyrir einhverju nýju.
í næsta kafla sýnir Brandt,
hverjir möguleikar til listsköp-
unar eru í því fólgnir. að taka
myndir mjög nálægt fyrirmynd-
inni. Myndirnar sýna í raun og
veru meira, ef svo má segja Sum
ar þeirra eru ægifagrar, aðrar
sýna ekkert nema eyðilegan og
fráhrindandi kvenlíkama. Og
enn er kaldhæðnin í felum bak
Konur
í nýju
Ijósi
Hann notar ekki nema hluta af
líkamanum, það sem hann vill
fá fram. Fyrir bragðið koma þeir
hlutar, sem hann vill hafa, fram
sem ljós og form eingöngu. Hann
hefur lært mikið af abstrakt-
málurum og notar sér lögmál
þeirra í þessum myndum, en get
ur vegna fyrirmynda sinna náð
dálitlu, sem þeir aldrei ná: miklu
af kvenlegum fínleik. f myndun
um kemur fram hrein, eðlileg
fegurð, einkum þó fínleiki og
næmi; sem aldrei sést í hinum
svokölluðu „heilbrigðu" og hund
leiðinlegu kynferðismyndum,
sem svo algengt er að taka við
sjávarsíðuna. Og þaðan af síður
eiga þær nokkuð skylt við hinar
andvana klámmyndir.
TjÓTT Brandt sýni fletinum lít-
*■ inn sóma í mörgum mynda
sinna, af því að hann reynir að
vinna með „línuna", og geri l£k-
amana mjallahvíta og skugga-
lausa, reynir hann í síðustu
myndum bókarinnar að sýna flet
inum meiri sóma. Hann vinnur
á yfirborð líkamans, húðina, með
ljósum, og nostrar við hana,
líkt og myndhöggvarinn gælir
við yfirborg marmarans. Með
þessn móti nær hann að bræða
saman formið, hina tvívíðu mýnd
og efnislegan áþreifanleik, á
mjög athyglisverðan hátt.
Það er ekkert undur, að hinn
mikli franski Ijósmyndari
(Framhald á 15. síðn).

11. síðan á morgun: Prófraun fyrir elskendur

I
i
I
saosa