Tíminn - 07.01.1962, Blaðsíða 8

★
Mig langar svo miMð til að
gléðja konuna mína með reglulega
íallegri jólagjöf. Ef mér gæti nú
aðeins dottið leitilihvað snjallt í
hug. En því miður er ég ekki í
flok-ki hinna frumlegu og hug-
myndaríku. Reyndar er -hausinn á
mér í bezta la-gi þ-egar ég er að
selja kol og koks, (en það er at-
vinna mín). En þegar ég ætla að
velja gjafir „er sálin ægileg eyði-
mörk“. Á hinn bóginn hef ég náð
furðulegri leikni í því að upp-
götva óskir konu minnar. Allan
desember ér ég á varðhergi. Ég er
eins og veiðihundur, ^se-m aðeins
biður eftir merki frá húsbónda sín
um til að stökkva fram og grípa
bráðina. Ef-tir það er ég rólegur,
og á aðfangadagskvöld kem ég
blessaðri konunni minni á óvart
með dýrt ilmvatnsglas, tösku, 3
pör hanska, svartan, hlýjan blá-
ref — eða hvað svo sem það er. —
En nú var komið fram í miðjan
desember án þess að ég hefði
minnsta grun um óskir konu minn
ar. Ég var að verða órólegur. En
ég skammaðist mín fyrir að spyrja
hana; hún 1-eikur sér nefnilega að
því að finna gjafir handa mér, gjaf
ir, sem ég einmitt mundi hafa kos-
ið. Á hverjum jólum fæ ég háls-
bindi, allt öðruvísi en það frá í
fyrra. Þegar ég nú veit hve mjög
hún leggur sig fram við að gleðja
mig, ber mér líka að standa mig.
Kvöld nokkurt sátum við saman
eftir matinn í ró og næði, hún í
sófanum með dagblaðið og ég
þungt hugsandi um það hvers góð
og eðlileg kona gæti óskað sér
í jólagjöf.
Ég var að totta þriðju pípuna
þegar mér datt nokkuð í -hug, sem
mér virtist bæði bera vott um
hugkvæmni og skilning á kven-
legu sálarlífi. í fáum orðum sagt
— fyrirmyndar jólagjöf — fallegt
og vandað straujárn! En svo sk-eði
nokkuð óvænt. Allt í einu spretti
-konan mín fingrum niður í dag-
blaðið og mælti með röddu sem
titraði af hrifningu: Ó, hann er
sannarlega draumur!
Hvað var nú þetta, sem hún
hafði séð í blaðinu? Var það
kannske dýr loðfeldur? Köldum
svita _sló út um mig við tilhugsun
ina. Ég lét mér þó hvergi bregða
en spurði rólega: Hvað er það, sem
er svona hrífandi, elskan mín?
Því miður hringdi síminn rétt
í þessu og hún þaut af stað út á
ganginn til að sinna honum. Ég
var ekki seinn að grípa tækifærið,
þreif blaðið og sá stóra auglýs-
ingu frá kvenfataverzluninni Evu:
„Fegursti náttkjóll, sem nokkurn
tíma hefur séð upprennandi sól!
Láttu ekki elskuna þína bara
dreyma um náttkjól, heldur látum
hana dreyma í honum! Gleddu
hana með nylonskrjáfi og fislétt-
um kniplingum. Þú færð geislandi
bros og þúsund þakkir í staðinn.
Rósrauðir, hýasintubláir og snjó-
-hvítir náttkjólar á 482 krónur“.
Mér vöknaði um au-gu. Aðeins
skáld geta skrifað slíkar auglýs-
ingar. Ákvörðun mín var tekin. Ég
lagði dagblaðið m-eð gætni á sarna
stað. Hún skyldi fá þann rósrauða,
hann var eflaust sá fegursti
En hvað mér létti. Það var sama
kætin og öryggið í sálinni og þeg-
ar ég fann ráðninguna á erfiðasta
stærðfræðidæminu á stúdentsprófi
forðum daga.
Daginn eftir fór ég snemma af
skrifstofunni og gekk inn í fata-
verzlunina Evu. Þar var fullt af
fólki og sérstaklega erfitt að kom-
ast að náttkjólaborðinu. Loksins
komst ég þó í kallfæri við unga
afgreiðslustúlku. Ég vil gjarnan fá
nylonnáttkjólinn með knipplingun
um, sagði ég og ræskti mig vand-
lega, því ég er ek-ki vanur að
kaupa náttkjóla af ungum stúlk-
um. En þegar hún bara glápti
spyrjandi á mig, sagði ég byrstur:
Þennan rósrauða með fisléttu
kniplingunum! Ó, já, þennan sem
er í auglýsingunni, sagði hún bros
andi, svo undirfurðulega, að ég
segja þegar ég -hef efni á því að
kaupa mér nýjan.
Daginn eftir gekk ég inn í fata
búðina rétt fyrir lokunartíma. Með
an ég beið, stóð ég við hliðina á
digrum kv-enmanni, sem skipti á
5 hlutum, sem hún hafði keypt
daginn áður. Ég sá hve afgreiðslu-
stúlkunni minni frá í gær leið illa
að þurfa að skipta á svo mörgu, og
sá að erfiði -hennar í gær fór allt
forgörðum. Þess vegna gat ég ekki
fengið mig til að biðja líka um
un. Þegar Petersen fulltrúi hafði
f-engið sitt, kallaði ég á ungfrú
Petersen ritara — þau eru ekki
skyld þrátt fyrir nöfnin. — Ung-
frú Petersen er ágæt stúlka, sem
ræ-kir starf sitt með prýði, og ef
einhver háðfugl hefði ekki sagt, að
hún væri horgrind, mundi ég naum
ast hafa t-ekið eftir hve fall-eg hún
var í vexti. Þegar ég rétti henni
umslagið með þóknuninni, þakkaði
hún mér svo hjartanlega, að mér
aldrei þessu vant kom nokkuð nýtt
roðnaði og hugsaði: hún heldur
víst ekki að ég ætli að kaupa hann
handa konunni minni. Ég lét brýnn
ar síga og sagði stuttlega: 482
krónur! Það dugði. Hún sótti kjól-
inn (þeir lágu þar í tugatali) og
breiddi úr honum á borðinu. Já,
mikið efni virtist í honu-m, en það
var allt svo gegnsætt að feimni
mín aðeins óx. Ég tek hann, sagði
ég, og ég reyndi að láta ekki á
neinu bera. Og svei mér ef henni
létti ekki líka!
Fimm mínútum síðar var ég
kominn út á götu með böggulinn
í hendinni. Þá var þetta vanda-mál
úr sögunni, eða svo áleit ég þá.
En viti m-enn! Við miðdegisborðið
f-er konan mín að segja frá sjúkra-
vitjun sem hún var nýkomin úr.
„Þú getur ekki hugsað þér, Hálf-
dán (það er miít nafn), hvað hún
leit illa út, náföl og ræfilsleg. En
gamli, Ijósrauði náttkjóllinn bætti
nú heldur en ekki úr skák“.
„Ljósrauði náttkjóllinn“, sagði
ég spyrjandi. Já, ég sat einmitt
og hugsaði um að ljósrauðir nátt-
kj-ólar fara ekki vel við Ijóst hár.
Maður líkist helzt rjómafroðu í
þeim! Já, en þú hefur sjálf — byrj
aði ég, en þagnaði svo — hún er
nefnil-ega Ijóshærð.
„Jæja, Hálfdán minn“, sagði
hún (svo rólega að ég vissi að hún
brann af óþolinmæði), en að því
ltemur að maður skilur hlutina —-
og nú vil ég ek-ki fá fleiri Ijós-
rauða náttkjóla!
Hvað viltu þá, sagði ég og
reyndi að brpsa. Ó, ljósbláan, sagði
hún og yppti öxiurn, það er að
Gamansaga úr jólagjafaöngþveitinu
skipti, en benti á kjólaskápinn og
sagði: Einn hýasintubláan! — Nú
átti ég tvo náttkjóla!
Þegar heim kom faldi ég hýa-
sintubláa kjólinn hjá flibbunum
mínum stífu innst í skápnum, því
ég veit, að þar tekur konan mín
ekki til fyrr en í apríl. Hinn ljós-
rauða lét ég í peningaskápinn í
skrifstofunni — ég geymi sjálfur
lyklana að honum! Viku fyrir jól
er ég vanur að greiða fulltrúa mín-
um og skrifara dálitla aukaþókn-
í hug. Eg opnaði peningaskápinn,
tók böggulinn með ljósrauða nátt-
kjólnum og sagði: Þar sem þér
hafið rækt starf yðar hér á skrif-
stofunni af stakri kostgæfni vil
ég gefa yður smávægilegan hlut
aukreitis, og vona að þér hafið á-
nægju af honum — eða not —
bætti ég við. í sömu svifum flaug
mér í hug, að e.t.v. væri það ekki
að öllu vel viðeigandi að gefa skrif
stofustúlku sinni náttkjól — og ég
væri hér að hætta mér út á hálan
ís. Þess vegna lauk ég ummælum
rnínum með tungutaki sölumanns-
ins: Tja, ég veit varla hvað þetta
er, en konan mín hélt að yður
mundi geðjast að því. Svo kinkaði
ég kolli eins og •skrifstofustjórar
gera — og búið var það!
Morguninn eftir fór konan mín
með mér í bæinn, því ég átti að
hjálpa henni að kaupa hægindastól
handa móður hennar. Að því loknu
-héldum við til skrifstofunnar, því
að konan mín þurfti að fá meiri
peningá. Jafnskjótt og við komum
inn úr dyrunum, stóð ungfrú Peter
sen upp, gekk beint til ok-kar, rétti
konu minni höndina og sagði með
geislandi brosi: Þúsund þakkir fyr
ir náttkjólinn, forstjórinn segir að
hann sé líka frá yður.
Ég kæri mig ekki um að segja
frá því sem næst skeði. Það nægir
að kannast við, að næstu þrír sólar
hringarnir eru þeir óþægilegustu
sem yfir mig hafa_ komið. Og það
eru engar ýkjur. Ég hlýt bara að
lokum að geta þess, að frá, 1. jan-
úar fékk ég nýja skrifstofustúlku,
einhverja ungfrú Andersen, sem
ég kærði mig ekkert um — já, og
konan mín fékk persianerfeld —
sem hún er mjög ánægð með.
Hýasintublái náttkjóllinn liggur
nú í peningaskápnum mínum og
þar mun hann liggja þangað til
húsið kannske einhvern tíma verð
ur rifið — að áratugum liðnum —
eða öldum. Fólk þeirra tíma getur
þá séð hvernig náttkjólarnir voru
um miðbik 20. aldar.
Kópavogsbíó sýnir um þessar
mundir — og hefur sýnt síðan á
jólum — afbragðsgóða lcvikmynd
í litum, og nefnist hún Örlagarík
jól (All mine to give) Kvikmynd1
in er gerð eftir kunnfr’métsölú-
skáldsögu amerískri, The day
they give babies away.
Sagan — og myndas-agan gerist
á dögum frumbyggja í fjallaskóg-
um Wisconsin fyrir einni öld.
Þar hefja ung hjón búskap, eign-
ast börn og buru og byggja sér
heimili í frelsi og erfiði. Svo
heijar barnaveiki heimilið, faðir-
inn deyr og móðirin nokkru síðar
rétt fyrir jól. Eftir stendur hópur
sex barna, hið elzta drengur um
fermingu, en hann og bróðir hans
ráðast í það að koma systkinum
sínum fyrir hjá bezta fólkinu,
sem þeir vita um í nágrenninu,
og það fer fram á jóladag.
IWMMHMMH'II llllllllWlillllllll—llllllll III
æsmsgga 'k o § g * i
Þetta er ákaflega aðlaðandi
mýnd og vafalítið raunsæ, þótt
hún sé hetjuóður um landnem-
ana, frumbýlinga Norður-Amer
íku. Hjónin leika Glynis Johns
og Cameron Mitchell en elzta
drenginn Rex Thompson, Leikur
þeirra er látlaus og hrífandi, og
leikur barnanna allra er í senn
skemmtilegur og ýkjulaus. Ég
minnist þess ekki að hafa séð
eins góðan leik hjá eins mörgum
börnum í viðamiklum hlutverk-
um í nokkurri kvikmynd. Mynd-
in sýnir líf og starf í fögru en
náttúruhörðu héraði, byggingar
frumbýlinga og áhöld, heimilislíf
og kirkju- og félagsstaif. Hún
birtir mönnum gott sambýlisfólk,
innilega hjálpsemi, þar sem hörð
kjör knýja fólk til að styðja hvert
annað með ráðum og dáð. Hún
túlkar á áhrifaríkan hátt flesta
beztu kosti mannfólksins — ham-
ingjuríkt heimilislíf, dugnað og
atorku, hreinlyndi, hjálpsemi,
gott sambýli í þess orðs ríkustu
merkingu. Þótt' efni hennar sé
sorgarsaga, er gleðin ætíð nálæg
og margt skemmtilegt ber við, og
hetjulundin og bróðurþelið lyftir
allri myndinni yfir hömlur og
ála áfalla og sorga. Börn eru
bezta fólk, má sannarlega segja
um boðskap þessarar myndar —
þau eru stundum meira að segja
hetjur.Og sýningargesturinn geng
ur glaður og hrærður út þrátt
fyrir átakanlega lífssögu, sem
honum hefur birzt. —a.
sttnrai
Nýúrs-
skálin
taka fyrir caialu ariö
Itííilí
5 m ,
- vu..-.-.va-Vt J .. | ... Jf ’a
. -okal, Jon mínfíy óg
£lx<Silú£t nýáLZ*.
VK
....
- ** '-•--■’iwiititor.ijiír-
m *l
Qlttðilegt nýúrt irumli mitit
ftu avona or hann, %
I ,—- c^tyr ekki,<;Lnu niwni
.kulað í'yrir nyja unnu
.T.ÍAtiI-N.N, .sunnudaguriiin 7. janúar 1962.
8