Tíminn - 07.01.1962, Blaðsíða 6

I
Hvers vegna hefur ekki verið fólksflótti frá íslandi eins og Eire? — Árangur framfarastefn-
unnar á undanförnum áratugum. — Þjóðarframleiðslan |>arf að tvöfaldast næstu 10 árin. —
Er hægt að treysta einhliða á framtak stórgróðamanna? — Bjarni og varnarmálin. —
Nýlega birtist hér í blað-
inu greln eftir enskan blaða-
mann um fólksflóttann frá
Eire. Hér er um að ræða mesta
vandamál írsku stjórnarinn-
ar. Fimm seinustu árin hefur
tala útflytjenda frá Eire num
ið 250 þús. eða um 1000 á viku
til jafnaðar Síðan 1922 nem-
ur talan orðið einni millj-
ón. Aðallega eru það tækni-
menntaðir menn og uhgt
fólk, sem fara úr landi. Þessu
fólki bjóðast betri kjör í Bret-
landi, þar sem engar hömlur
hafa verið á innflutningi
þess, í Bandaríkjunum og víð
ar. Þá munu Vestur-Þjóðverj-
ar hafa huga á að fá írskt
vinnuafl síðan tók fyrir fólks
flóttann frá Austur-Þýzka-
landi en skortur er nú á vinnu
afli í Vestur-Þýzkalandi, eink
um þó tæknimenntuðu fólki.
Ástæðan til fólksflóttans frá
Eire er augljós. Eire hefur
ekki tekizt að fylgjast með í
framförum seinustu áratuga.
Þar hefur ekki verið sinnt
nógu vel alhliða uþpbyggingu
atvinnuveganna. Fjárfesting-
in hefur verið alltof lítil. Nið
urstaðan er sú, að margt dug
mesta og tæknimenntaðasta
fólkið hefur leitað og leitar
úr landi.
Munurinn hér
oí? í Eire
Það er vissulega ástæðuvert
að íhuga það hvers vegna ekki
hefur átt sér stað á liðnum
áratugum svipaður fólksflótti
frá fslandi og Eire. Á margan
hátt hefur aðstaðan verið lík.
Það hefur hins vegar gert
gæfumuninn, að seinustu 40
—50 árin hefur nær óslitið
riíct framfarastefna á íslandi.
Uppbygging og fjárfesting hef
ur verið hlutfallslega meiri
en annars staðar. Þetta hefur
lagt grundvöll að batnandi
kjörum þjóðarinar og stöðugt
minnkað bilið milli okkar og|
þeirra þjóða, sem hafa„verið
lengra komnar. Hér hafa dug
miklir einstaklinéar fengið
starfssvið fyrir hæfileika sína
og menntun, en ekki þurft að
leita úr landi.
Það er fyrst nú allra sein-
ustu misserin eða síðan „við-
reisnin“ kom til sögunnar,
sem er að verða breyting i
þessum efnum. Þeim sér-
menntuðu mönnum, eins og
læknum og verkfræðingum, er
setjast að erlendis, fjölgar nú
ískyggilega mikið. Hætt er
við, að fleiri tæknilærðir
menn fylgi í slóð þeirra, ef
þannig heldur áfram.
Tvöföldim þjóðar-
framleiðslunnar
Ef hið írska ástand, sem
hefur leitt til mikils fólks-
6
flótta úr landi, á ekki að koma
til sögu hér, þarf að breyta
um stefnu. Framfarastefnan
þarf að ráða á ný.
Það hefur verið stefna.
Framsóknarflokksins, að bezt
um árangri yrði náð í þessum
efnum með markvissri fram-
faraáætlun fyrir lengri tíma.
Strax 1943 flutti Framsóknar
flokkurinn tillögu um þetta á
Alþingi. Þetta hefur hins
vegar strandað á andstöðu I-
haldsaflanna. Á seinasta aðal
fundi miðstjórnar Framsókn-
arflokksins, sem haldinn var
í febrúarmánuði í fyrra, var
þetta mál enn tekið upp og
þar samþykkt að flokkurinn
beitti sér fyrir framkvæmda-
áætlun, sem stefndi að því að
tvöfalda þjóðarframleiðsluna
næstu 10 árin. í ályktun mið
stjórnarinnar var það ýtar-
lega rökstutt, að unnt yrði að
ná þessu marki með þvi aö
byggja eins og áður á inn-
lendum sparnaði Sem megin-
undirstöðu, ásamt hóflegu
erlendu fjármagni til viðbót-
ar.
Framkvæmdaáætlun
stjórnarinnar
6s nefiis hofnina
fie ,?.S9d f
Ríkisstjórnin hefur gert
sér ijóst, að samdráttarstefna
hennar er ekki vinsæl. Þess
vegna hefur hún nú tekið upp
það stefnumál Framsóknar-
flokksins að láta búa til fram-
kvæmdaáætlun, sem' hún hef
ur tilkynnt að verði birt inn-
an tíðar. Um það er vissulega
ekki nema gott eitt. að segja.
að sllk áætlun sé samin, þótt
ekki farið eins fyrir okkur og
írum.
Þess vegna er það algert
lágmark. sem sett var að tak-
marki í ályktun Framsóknar
flokksins í fyrra. þ. e. að tvö-
falda þjóðarframleiðsluna á
næstu 10 árum.
í!fa búið í haginn
að sjálfsögðu skipti fram-
kvæmdir meira máli en áætl
anir í þesum efnum eins og
öðrum. En áætlanirnir eru
þó fyrsta sporið.
Það eit't hefur enn vVrið
birt um efni þessarar áætlun
ar. að eitt stjórnarblaðið, Al-
þýðublaðið, hefur upplýst að
takmarkið sé að auka bjóðar-
framleiðsluna um rúm 50<%
næstu tíu árin. Þetta er rök-
stutt með bví, að bióðirnar í
kririgum okkur ætli að setja
nér það takmark.
Þegar þess er eætt. að við
stðndum enn hvergi nærri
jafnfætis þessum þjóðum, þ£
er þetta of skammt gengið.
Takmark okkar hlýtur að
verða þa.ð að ná þessúm þjóð-
Eins og áður er vikið að, eru
áætlanir einar ekki nægileg-
ar, ef athafnir fvlgja ekki á
eftir. Þess vegna er bað höfuð
atriði, ef framkvæmdaáætlun
á að reynast raunhæf. að
stjórnarstefnunni sé hagað
bannig, að hún auðveidi fram
farasóknina.
Það verður ekki taiin neirt
ósanngirni, hótt bvi sé haldið
fram, að núv. stjórnarstefna
hafi ekki bet.ta markmið Það
er öllum augljóst. að fiánhags
aðgerðir rikisstjórnarinnar
hafa gert allar framkvæmdir
stórkostlega dýrarl en" áður
og koma þar til 'ren"’sfe!ling-
arnar, vaxtaokrið. lánasam-
drátturinn og söluskattamir
svo að aðeins nokkuð sé
nefnt. Þossi stefna hefur ifka
um á sem skemmstum tíma
og geta tryggt bæði sérmennt
uðu fólki og ófaglærðu fólki
j afngóð kjör og þær bjóða. Ef
við eigum að ná þessum þjóð-
um, þurfum við að gera enn
meira átak en þær. Þetta höf
um við lika gert á undánförn
um áratugum. Við höfum ekki
aðeins haldið til jafns við
þær. heldur minnkað Mlið
milli okkar og þeirra. Þa's
vegna hefur fram að þessu
dreeið svo úr framkvæmdum
einstaklinga og fyrirtækja að
okkur bera^t nú orðíð aðvar-
anir erlendis frá uð fjárfest-
ingin hér sé of lítil. n°aar út-
lendingar taka eftir bess” bá
ættum við vissulega að geta
gert það sjálfir.
Það vár i samræmi við
betta, að miðstjórn Framsókn
arflokksins lagði á það höfuð
áhera!11 f áðumefndri álvktun
sinni í fyrra, að tekin yrði upp
ný stjómarstefna til að
tryggja aukna fjárfestingu og
framkvæmdir, svo að því
marki vrði náð, að hægt væri
að tvöfalda bjóðarframleiðsl-
una á næstu 10 árum. M. a.
yrði að aflétta vaxtaokrinu
og lánsfjárhöftunum. Auka
byrfti fyrirgreiðslu bess opin-
hera við efnaminni einstakl-
inga og fyrirtæki sem standa
í framkvæmdum Gera yrði
hið ítrasta til að örfa áhuga
og framtak sem allra flestra
og fá bá til virkrar bátttöku
1 í uppbyggingunni.
^verjir efea a*
Það er ekki sfzt varðandi
það atriði, er var seinast
oefht hér að framan, sem höf
. uðágre!ningur er milli Fram-
; -óknarflokksins oer stjórnar-
nokkanna. Núv. stjórnar-
''+Dfna beinist öll að því að
; dra°-e fiármagnið á fáar hend
! ur á kostnað alls alfnennings.
Ef slfkt heldur áfram, verða
• uað aðeins hinir fáu ríku, sem
| 'Teta haft framkvæmdir með
; höndum Hinir mörgu, sem
; eru efnalitlir, verða yineyddir
oð halda að sér höndum.
Þegar svo er komið. að fjár
festingin verður i höndum
hinna fáu rfku mnn fyrst og
fremst verða ráðizt, í þær
framkvæmdir ejnar. sem
bykja oTóðavænlegar í svip
en annað látið mæta afgangi.
Það er 'oma efnehagsstefnan
pir rfkt hefur í Eire undan-
farna áratugi Þar hefur hin
um mörgu einstaklingum ekki
verið hjálpað til framtaks og
dáða, eins og gert hefur ver-
ið hér á landi, þangað til
„viðreisnin“ kom til sögu. Því
hefur verið sinnt, sem gróða-
menn töldu álitlegt, en öðru
ekki. Þetta er stefna Faxaverk
smiðjuævintýrsins, en ekki
stefna hinnar alhliða upp-
byggingar.
Til þess að alhliða og mark;
vissar framfarir geti átt sér
stað. þarf að leysa krafta sem
allra flestra úr læðingi og á,
sem allra flestum stöðum. Þa? i
er þessi stefna, sem hefur ráí i
ið mestu um, hve ör uppbyejg
ing hefur orðið hér á landi o g
að ekki farið fyrir okkur eir ís
og frændum okkar frum. £ ,ð
dómi Framsóknarflokksii ís
j verður þes^si stefna að ve ra
i grundvöllur f jírfestingar og
framfara, ef vel á að fara„
Te!diiskiptiní?in
Margt hefur verið ritað um
stjórnarstefnuna og á'hrif
hennar nú um áramó1;i>n. í
beim umræðum hefur !.comið
fram eitt atriði, sem stjóirnar
flokkamir hafa ekki reynt að
hagga við. Þetta atriði er
nefnilega staðreynd, seian ekki
dylst neinum. Þessi sta&reynd
°r sú, að þjóðartekjurnar hafa
orðið drjúgum meiri á sein-
asta ári en nokkru sin n i fyrr,
én þrátt fyrir það hefur meg-
inþorri landsmanna hfiið við
mun lakari kjör en áður.
Þetta gildir um bændixr, lang
i flesta launamenn og ýmsa
j atvinnurekendur.
Þetta sýnir og sannar. að
•fvrir atbeina „viðreii&'narinn-
ar“ hefur tekjuskipt ingin ver
' ið gerð stórum ranp;Mtari en
i áður var. Vissum stórum aðil
j um hefpr tekizt að hrifsa til
! sín meiri skerf en fáður á
'costnað alls fjöldaris.
j Þes.si rangindi þar f að leið
rétta. Það er ekki aði ins rétt-
lætismál. Og þetta er jafn-
framt eitt grtmdvav!laratriði
framfaranna. Með réttlátri
tekjuskiptingu leysu m vlð úr
læðinai framtak hirtna mörgiV
og tryggjum þáttböku þeirra
i uppbyggingunni.
■ TT^vsiíífrar Adams
Það er orðið tft*,, að ýmsir
menn. sem komið: hafa við
sögu. riti endurmrinningar sín
ar iVIeðal þeirr?,, sem gerðu
hað f siðastl ári, var Sherman
Adams. sem um sex ára skeið
var hæari hönd. Eísenhowers
í Hvíta húsinu. TSivdúrminning
ar hans eru hinar, athyglis-
verðustu. Þær dr'aga upp geð
bekka mvnd stJ’ Eisenhower
forseta Þótt v:j falaust meai
gagnrýna stjóm hans á mörc
(Framha.l d á 15 síðu :
T f Irt IN N, snnnudagurinn 7. janúar 1962.