Tíminn - 01.04.1962, Qupperneq 6

í vikunni, sem leið svaraði
samgöngumálaráðherra á Al-
þingi fyrirspurnum, sem höi'ðu
verið bornar fram uvr> lausn
verkfræðingadeilunnar og
verkfræðingaþörf ríkisins og
ríkisstofnana. Sérstakiega var
spurt um, hvort vitamálaskrif
stofunni (sem bæði sér um
hafnargerðir og vitabygging-
ar), vegamálaskrifstofunni,
raforkumálaskrifstofunni og
landssímanum hefðu tekizt ag
ráða nó^u iþarga verkfræð-
inga í þjónustu sína eftir
lausn verkfræðingadeilunnar.
Ráðherrann svaraði þessum
fyrirspumum með því að lesa
upp svör forstöðumanna um-
ræddra stofnana. Svör þeirra
voru öll á þann veg, að þetta
hefði ekki tekizt, en revnt
væri að bæta úr þörfum stofn
ananna fyrir verkfræðileg
störf með bví að fá verk-
fræðinga til þess að vinna viss
verk í ákvæðisvinnu, en það
þýðir að þá er unnið eftir
taxta þeim, sem verkfræð-
ingar hafa sett og mun a.m.k.
tryggja þeim jafnhátt kaup
og þeir fóru upphaflega
fram á.
Þessi „lausn“ verkfræðinga-
deilunnar er lítið sýnishorn
um þá upplausn í kaupgjalds
málum, sem er að skapast
undir handleiðslu núv ríkis-
stjórnar. Þegar ekki fást bæt
ur vegna hinna hóflausu kjara
skerðingar, sem stjórnar-
stefnan hefur valdið, og allir
kaupsamningar. sem gerðir
eru, eru jafnóðum ógiltir með
gengisfellingum, munu fleiri
og fleiri stéttir og starfshóp-
ar, sem hafa til þess aðstöðu,
fylgja í hóp verkfræðingann.
og setja sína eigin taxta og
verja sig þannig gegn kjara-
skerðingunni og gengisfell-
ingunum. Þetta er eðlileg af-
leiðing þess, ag hinar tíðu
gengisfellingar gera alla kaup
samninga þýðingarlausa
Uppíausn í kaup-
gjaldsmálunum
Því fer vitanlega fjarri, að
gengisfellingarstefnan muni
nokkuð hræða launþegana þeg
ar til lengdar lætur. Hún fær-
ir aðeins kjarabaráttuna inn
á nýja braut. Leið kaup-
samninga milli atvinnurek-
enda og launþega hefur verið
lokað með gengisfellingarhót-
uninni. Gengisfellingarnar
gera slíka samninga að þýð-
ingarlausum blaðasneplum. í
staðinn munu þær stéttir og
starfshópar, sem það geta,
setja sína eigin taxta eins og
verkfræðingar hafa þegar
gert og læknar eru að gera.
Þessu mun fylgja vaxandi
upplausn, glundroði og ósam
ræmi í kaupgjaldsmálum.
Hinn fasti farvegnr, sem ríkis
stjórnin hefur komið efna-
hagsvandræðunum í, svo að
notað sé org Benedikts Grön-
dals, er því farvegur upplausn
ar og glundroða i efnahags-
málunum.
Mál, sem síjórnar-
blöðin þegja um
Ríkisstjórnin og málgögn
hennar guma nú mjög af því,
að gjaldeyrisstaðan fari batn
andi. Þýðingarlaust er þó að
ætla að skrifa þetta á reikn-
ing stjómarstefnunnar, því
að meginsakir eru metafla-
brögð og hækkandi verðlag á
útflutningsvörum. En jafn-
hliða því, sem stjórnarblöðin
guma af gjaldeyrisstöðunni,
þegja þau vandlega um ann-
að.Hvað hefur vinnandi fólk-
ið I landinu, — bændurnir,
launafólkið og miðstéttirnar
— fengið í sinn hlut af vax-
andi þjóðartekjum? Um þetta
atriði þegja stjórnarblöðin
vandlega, en það er þó þetta
atriði, sem öðrum fremur
sker úr því, hvort stjómar-
stefnan er itettlát og heiðar-
leg.
Ur 99 í 83
Þögn stjórnarblaðanna um
framangreint atriði er hins
vegar skiljanleg. Reynslan
hefur nú áþreifanlega leitt
það í ljós, að gengisfellingin
á síðastl. ári var ekki aðeins
óþörf vegna atvinnuveganna,
heldur hið hróplegasta rang-
læti við almenning f landinu
— launafólk, bændur og
millistéttlr.
Gengisfellingin hefur nú
eytt þeirri kauphækkun, sem
samið var um í fyrrasumar,
að fullu og öllu, eins og sjá
má á því, að vísitala kaup-
máttar tímakaups Dagsbrún
arverkamanns er nú 83 stig,
en var 84 áður en samið var
í fyrra. Og þessi vísitala hef
ur ekki lækkað um minna
en 16 stig síðan í febrúar
1960, er „viðreisnar“-lögin
voru sett. Eða m.ö.o. kaup-
máttur verkamannalauna er
16% minni nú en i febrúar
1960.
Þetta er hlutur launþeg-
anþ af hinum auknu þjóð-
artekjum. Þetta er það,
sem Benedikt Gröndal kallar
að láta efnahagsvandræðin
ganga í heild vel, og Mbl. kall
ar að koma efnahagsmálun-
um „í viðunandi horf“.
Góðærið og tekju-
skiptiogin
Að því hefur verið vikið hér
í blaðinu, að horfur séu fyrir
gott árferði framundan Þetta
er einkum byggt á þmmur á-
stæðum.
í fyrsta lagi því, ag afli bát
anna hefur víðast verið góð-
ur undanfarið og kemur þar
enn í ljós árangur af útfærslu
fiskveiðilandhelginnar 1958.
í öðru lagi eru síldveiðar
orðnar miklu öruggari en áð-
ur vegna nýrra tækja.
í þriðja lagi fer verðlag á
útflutningsvörum nú yfirleitt
hækkandi.
Við þetta bætist svo það, að
auknar horfur eru á því. að
ríkisstjórnin láti nokkuð und
an baráttu stjóppafiápcjstæð-
inga og taki upp .hyggilegri
vinnubrögð. Þannig hefíir vi?T
skiptamálaráðherra lofað því,
að vextir verði lækkaðir alveg
á næstunni.
Allt þetta styður að því, að
það verði ekki dregið öllu
lengur að bæta almenningi
þá óþörfu og röngu kjara-
skerðingu, sem hann hefur
orðið fyrir af völdum gengis-
fellingarinnar í fyrra. Slíkar
bætur væru eðlileg viðbót við
þá 4% kauphækkun sem
launþegar munu fá 1 júní
næstk. og tryggð var með
samningv.m verkalýðsfélag-
anna og samvinnufélaganna
í fyrra. Ef þetta verður ekki
gert, munu hinar auknn tekj-
ur, sem góðærinu fylgja, fara
fyrir ofan garð og neðan hjá
öllum almenningi og misskipt
ing og ranglæti aukast í þjóð-
félaginu.
Þingmál ríkis-
stjórnarinnar
í stjórnarblöðunum er nú
gumað mjög af því, að ríkis-
stjórnin hafi lagt mikið af
málum fyrir Alþingi. öetta er
rétt, þegar litið er 1 mála-
fjöldann Þegar kenur að
efni málanna, verður annað
upp á teningnum. Fiest, eru
þessi mál minniháttar og fela
í sér litlar breytingar Þetta
gildir t.d. frumvörpin um
Hvað verður um Hóla?
tekjustofna bæjar- og sveitar
félaga, en þau eru 10 tals-
ins. í þeirn felast engar meiri
háttar breytingar, því að eng
inn stórmunur er á veltuút-
svarinu og aðstöðugjaldinu.
Nokkur frumvörpin fjalla
um ónógar bætur vegna þeirr
ar skerðingar, sem „viðreisn-
in“ hefur haft í för með sér,
t.d. frumvörpin um stofnlána
sjóði landbúnaðarins, hús-
næðismálastofnunina og
verkamannabústaðina Það
stjórnarfrumvarpið, sem fvr-
ir þinginu liggur og mestur
veigur er í, er frumvarp um
tekju- og eignarskatt. Þar
kemur líka stjómarstefnan^'
greinilegast til dyranna þ.e.
að skapa bætta aðstöðu fyrir
mikla auðsöfnun gróðafélaga.
Allar horfur eru á. að
stjórnarflokkarnir ætli að
svæfa öll þau umbótamál,
sem andstæðingar hennar
hafa borið fram.
Yerkfaíl togara-
sjomanna
Verkfall togarasjomanna
hefur nú staðið í þrjár vikur,
án þess að nokkuð bóli á
lausn þess. Togarasiómenn
hafa lengi beðið efti~ því að
fá kjör sín bætt Þeir hafa
d.regið að gera verkfall i von
um að fá kjarabót án þess,
en þegar það dróst og í stað-
inn kom gengisfellmgin í
fyrra, sem enn skerti kjör
þeirra gátu þeir ekki beðið
lengur. Hún réð úrsHtum.
Það, sem dregur lausn tog-
araverkfallsins, er aðgerða-
leysi ríkisstjórnarinnar í mál
um togaranna. Þar er um
tvennt að velja: Leggja tog-
urunum alveg eða skapa þeim
starfhæfan rekstursgrund-
völl Vitanlega er síðari kost-
urinn einn raunhæfur og
hann átti ríkisstjórnin að
UM
vera búin^að velja fyrir löngu.
í stað þess hefur hún haldið
að sér höndum með þeim af-
leiðingum, að um þriðjungnr
togaranna mun til jafnaðar
hafa verið frá veiðum á síð-
astl. ári og þjóðin tapað við
það gjaldeyristekjum svo að
hundruðum millj. kr skipti.
Jafnframt borgaði svo stjórn
in talsvert meira með sum-
um þeirra togara, sem voru
bundnir, en hinum, sem voru
á veiðum.
Slík vinnubrögð mega ekki
haldast áfram. Þjóðin má
ekki við því að missa af þeim
miklu tekjum, sem togararnir
getá aflað. Þess vegna má
ekki lengur dragast að leysa
mál þeirra. Ríkisstjórnin cin
er til ábyrgðar, ef togaradeil-
an leysist ekki, vegna þess að
vanrækt er að tryggja togur-
unum rekstrargrundvöll.
Alþýðuflokkurinn
í sambandi af togaradeil-
unni, hafa orðið söguieg orða
skipti milli Þjóðviljans og Al-
þýðublaðsins. Þjóðviíjinn lét
þau orð falla, að Alþýðuflokk
urinn gæti auðveldlega leyst
þetta mál sjómanna ineð því
að gera lausn þess að skilyrði
fyrir stjórnarsamvmnunni.
Benedikt Gröndal var fljótur
að svara. Ef við gerum þetta,
sagði Benedikt, víkja Sjálf-
stæðismenn ráðherrum Al-
þýðuflokksins úr stjominni.
Alþýðuflokkurinn getur ekki
átt slíkt á hættu.
Þetta svar Benedikts sýnir
bezt hvílík undirlægja íhalds
ins Alþýðuflokkurinn er orð-
inn. Ótti foringja hans við að
missa ráðherrastólana er svo
mikill, að þeir þora engum
andmælum að hreyfa við
Sjálfstæðisflokkinn. Þess
vegna finnst þeim bað eins
og hin furðulegasta fjarstæða
þegar talað er um, ag þeír
setji einhver skilyrð’ fvrir
stjórnarsamvinnunni. En eru
hinir óbreyttu fylgismenn Al-
býðuflokksins hér sama sinn-
is og ráðherrar hans og Bene
dikts Gröndals?
T f M I N N, sunnudagur 1. apríl 1962.