Tíminn - 20.05.1962, Blaðsíða 6

Göturnar í Reykjavfk bera glöggt vitni um, að ekki er vanþörf á því, að
velta borgarstjórnarmeirihlutanum melra aðhald I borgarstjórninni. Það
verður bezt gert með því að efla Framsóknarflokkinn I borgarstjórnar-
kosnlngunum 27. mal.
Það hefur vakiS mikinn
fögnuð um allt land, að náðst
hefur samkomulag milli
verkamanna og vinnuveit-
enda á Akureyri og Húsa-
vík um nýja kjarasamninga,
sem veita verkamönnum
verulega kjarabót.
Öllum hefur verið ljóst, að
til átaka hlytl að koma
vegna þessara mála eftir að
ríkisstjómin hafnaði í byrj-
un selnasta mánaðar að ræða
nokkuð við launþegasamtök-
in um kjarabætur, sem væru
í öðru formi en kauphækk-
un. P’yrir launþegasamtökin
var ekki lengur hægt að una
þeirri kjaraskerðingu, sem
hlauzt af hinni óþörfu gengis
lækkun í fyrra, þar sem sú
staðreynd var einnig fyrir
hendi, að launþegar hafa
enga hlutdeild fengið í vax-
andi þjóðartekjum seinustu
þrjú árin. Frumundan hlutu
því að vera stórátök, ef ekki
væri tekið sanngj'amlega á
málum launafólks.
Þag ýtti svo undir það, að
hinir láglaunuðu héldu ekki
lengur að sér höndum, að rík
isstjórnin hefur undanfarið
fallizt á verulegar hækkanir
til ýmissa stétta og starfs-
hópa, sem sæmilega voru
settir fyrir.
Tryggir kjarabætur
og: vinnufrið
Þeirri hættu, sem vofði yfir
vinnufriðnum í landinu, ætti
að hafa verið afstýrt með
samkomulaginu nyrðra. Senni
legt verður að telja, að ann-
ars staðar verði fylgt í slóðina
og því komi ekki til vinnu-
deilna í tilefni af óskum
verkamanna um kjarabætur.
Jafnframt því, sem sam-
komulagið nyrðra treystir
þannig vinnufriðinn, tryggir
það verkamönnum veruleg-
ar kjarabætur, en sem jafn-
framt eru svo hóflegar, að
ekki er með neinu móti hægt
að réttlæta, að gripið sé til
gengisfellingar eða nýrra
skattaálaga vegna þeirrn.
Með þessu samkomulagi er
því ekki aðeins tryggður
vinnufriður, heldur og jafn-
vægi i efnahagsmálum, sam-
hliða kjarabótunum.
Vert er að veita því at-
hygli, að þag eru fyrst og
fremst stjórnarandstæðingar,
sem hafa forustuna að þess-
um samningum, Það ber
vissulega vott um ábyrga, og
þjóðholla stjórnarandstöðu.
Ríkisstiórnin ókát
Það furðulega hefur skeð,
að sá aðili, sem helzt ætti að
fagna sámkomulaginu nyrðra
lætur síður en svo ánægju í
ljósi, heldur hagar sér líkast
og sneyptur óknyttapiltur.
Hér er átt við ríkisstjórnina
og blöð hennar..
Enginn aðili ætti fremur að
fagna vinnufriði en ríkis-
stjórnin. Það ætti og að hafa
stuðlað að fögnuði stjómar-
innar, að hún var búin að
lýsa sig meðmælta kauphækk
unum til hinna launalægstu.
Þegar til kom ætlaði ríkis-
stjómin hins vegar ekki að
standa við þetta fyrirheit.
Hún og blöð hennar reyndu
allt, sem þau gátu til þess að
koma í veg fyrlr, að sam-
komulag næðist nyrðra.
Eftir á þorir stjómin svo
ekki ag játa ósigur sinn, en
gerir það svo óbeint með því
að láta blöð sín minna á
sneyptan pörupilt.
„Er SÍS að reyna
ný svik?”
Skrif stjómarblaðanna með
an stóð á samningum nyrðra,
vitna bezt um það, að stjórn-
in ætlaði sér að koma í veg
fyrir að samkomulag næðist.
„Er SÍS að reyna ný svik?“
hrópaði Mbl. síðastl. -þriðju-
dag. „SÍS þorir ekki“, hróp-
aði Alþýðublaðið sigri hrós-
andi sama daginn og samið
var. Þá voru og þær kaup-
kröfur verkamanna, sem sam
ið var um, stimplaðar í Mbl.
sem „nýtt áhlaup kommún-
ista á hendur hinu íslenzka
þjóðfélagi". Jafnvel Mbl. gekk
svo langt að heimta lögfest-
ingu á kaupi til að koma í
veg fjudr kjarabæturnar.
f sambandi við þetta og í
samráði við ríkisstjórnina,
hafa atvinnurekendur hér
syðra hafnað til þessa að
fallast á nokkra kauphækk-
un til hinna lægstlaunuðu.
Reynt var að hafa sömu á-
hrif á atvinnurekendur á Ak-
ureyri og Húsavík, en það
tókst ekki.
Ríkisstjórnin er því staðin
að því að ætla að svíkja fyrir
heit sitt um kauphækkanir til
hinna launalægstu, — þótt
það yrði til þess að eyðileggja
vinnufriðinn. Þetta tókst
ekki og því er stjórnin og
blöð hennar eins og barðir
rakkar.
Yerkföll ríkis-
stiórnarinnar
Meðan verkalýðsfélögin og
atvinnurekendur norðanlands
koma sér saman um kjara-
bætur og vinnufrið, ríkir ger
samlega öfugt ástand, þar
sem ríkisstjómin fær að
ráða.
Togaraflotinn er búin að
vera bundinn í höfn á þriðja
mánuð vegna verkfalls. Gjald
eyristjón þjóðarinnar nemur
sennilega orðið um tvö hundr
uð milljónum króna vegna
þessarar stöðvunar. Þessi
stöðvun rekur ekki sízt rætur
til þess, að rikisstjórnin hef
ur vanrækt að tryggja útgerð
inni starfhæfan grundvöll.
Verkfall jámsmiða í Reykja
vík er senn búið að standa í
þrjár vikur. Fullt samkomu-
lag hafði náðst milli járn-
smiða og vinnuveitenda
þeirra, þegar ríkisstjórnin
skarst í málið á síðustu
stundu oog hindraði samn-
inga. Af þessum ástæðum
vofir yfir nú meiri og minni
stöðvun síldveiðiflotans 1
sumar.
Sams konar stöðvun atvinnu
lífsins norðanlands væii nú
vafalítið skollin á, ef ríkis-
stjórnin hefði fengið að ráða.
Telja menn vel ráðið að
styðja slíka verkfalla- og
sundrungarstjórn, en það
gera þeir, ef þeir kjósa stjórn
arflokkana á sunnudaginn
kemur?
Helzta Moskvublaðið
Hér er áður vitnað til
þeirra ummæla Mbl., að hinar
hógværu kaupkröfur. sem
verkamenn á Akureyri og
Húsavík hafa fengið viður-
kenndar, væru „nýtt áhlaup
kommúnista á hendur hinu
islenzka þjóðfélagi". Þannig
hefur Mbl. stimplað raunhæfa
og ábyrga kjarabaráttu al-
þýðu manna frá fyrstu tíð.
Það hefur hrópað: Kommún-
ismi, kommúnismi, \ næstum
hvert einasta skipti, er eitt-
hvert umbótamál eða kjara-
bót hefur nág fram að ganga.
Með þessum áróðri hefur Mbl.
alveg villt mönnum sýn .á,
hvað kommúnisminn er, og
komið ýmsum til að halda,
að hann væri allt annar en
hann er. Með þessum áróðri
sínum, hefur Mbl. sem út-
breiddasta blað landsins unn-
ið meira fyrir kommúnista
hér á landi en nokkur annar
aðili og t. d. vafalaust gert
þeim margfalt meira gagn en
Þjóðviljinn. Það er því ekki
fjarri lagi að segja, að þann-
ig hafi Mbl. í raun og veru
verið mesta Moskvublað lands
ins.
Not íhaldsins af
kommónistum
Margir kunna að halda, að
áðurnefndur áróður Mbl. sé
eingöngu sprottinn vegna
ofsafullrar andstöðu aðstand
enda þess gegn félagslegum
umbótum. Því er ekki að öllu
leyti til að dreifa. Hér kemur
það einnig til, að forkólfar
Sjálfstæðisflokksins vilja
gjarnan hafa kommúnista
hæfilega sterka. Þá geta þeir
betur hjálpað íhaldinu til að
skapa sundrungu i röðum
íhaldsandstæðinga. Þá er líka
auðveldara að nota þá sem
Grýlu til þess að hræða með
beim. Og síðast en ekki sízt er
bá hægt fyrir íhaldið að hafa
samstarf við þá, ef það telur
sér það henta.
Reynsla undanfarinna ára
sannar, að þetta hefur verið
rétt reiknag hiá íhaldinu.
Vissulega hafa kommúnistar
verið þeim hjálplegir til þess
að kl.iúfa lið íhaldsandstæð-
inga. Þeir hafa og ekki síður
verið hentugir í alls konar
samstarfi, t. d. þegar verið
var að sóa stríðsgróðanum.
Og þá er ekki slæmt. fyrir
íhaldið ag geta notað þá sem
Grýlu, sem það gerir óspart
til þess að draga athyglina
frá stefnu sinni og störfum,
eins og nú seinast „viðreisn-
inni“.
Missir íhaldið
Grýluna sína?
Sitthvað bendir til þess, að
kommúnistar séu nú verulega
að tapa og væri það ekki von-
um fyrr. Þó myndi fall þeirra
verða meira, ef kjaraskerðing
in af völdum „viðreisnarinn-
ar“ reyndist þeim ekki góð
búbót.
Það leynir sér ekki heldur,
að Mbl. óttast mjög, að það
sé að missa Grýluna sína, eða
m. ö. o. að kommúnistar tapi
svo mjög, að íhaldið geti ekki
haft sömu not af þeim og
áður og lýst er hér ag fram-
an.
Fleiri og fleiri menn, ekki
sízt í bæjunum, gera sér Ijóst,
að bæði Sjálfstæðisflokkur-
inn og kommúnistar þurfa
að tapa. Hér þarf að efla
frjálslyndan umbótaflokk,
sem vinnur jafnt gegn einka-
auðvaldi og kommúnisma.
Þessi flokkur er Framsóknar-
flokkurinn.
Gengi Framsóknarflokksins
er tvímælalaust mjög vax-
andi. Þess vegna beina mál-
gögn íhaldsins aðaláróðri sin
um gegn honum. Þau óttast
ekki aðeins, að Sjálfstæðis-
flokkurinn missi fylgi. Þau
óttast engu síður, að Grýlan
þeirra, sem jafnframt hefur
líka oft verið hjálparhellan
þeirra, kommúnistarnir, sé
að bresta.
Aukið aðhald
Stjórnarflokkamir hlutu
ellefu borgarfulltrúa af
fimmtán í seinustu borgar-
stjórnarkosningunum I
Reykjavík. Vafalaust munu
þeir tapa, en það heyrir samt
til hreinustu ólíkinda, að
þeir tapl fjórum fulltrúum.
Þeir munu því miður halda
meirihlutanum áfram, ef
ekki kemur neitt óség fyrir.
Þess vegna er þag meginatriði
í þessum kosningum — fyrst
ekki er hægt að fella meiri-
hlutann — að ganga svo frá
hnútunum, að hann fái auk-
ið aðhald og borgarbúar fái
bannig stjóm, sem sé meira
í samræmi við framtak þeirra
og dugnað en verið hefur
hingað til. Þetta geta borgar-
búar bezt gert meg því að
efla Framsóknarflokkinn og
skapa honum sterkari að-
stöðu til aðhalds í borgar-
stiðrn Reykjavíkur.
Æsiskrif íhaldsblaðanna
um Framsóknarflokkinn sýna
bað bezt, að það er aukið að-
hald hans sem þeir óttast og
munu þvi virða mest. Þess
vegna þurfa Reykvíkingar að
vinna ag glæsilegum sigri
B-listans á sunnudaginn
kemur.
UM MENN OG MÁLEFNI
TÍMINN, sunnuðaginn 30. maí 1962