Tíminn - 17.10.1962, Blaðsíða 6
TÓMAS KARLSSON RITAR
ÞINGFRÉTTI
m
OLL HE
FENGI
RAFMAGN IÁRSLOK 1968
Allir þingmenn Framsókn-
arflokksins 17 að tölu flytja
þingsályktunartillögu um raf-
orkumál. Kveður tillagan á
um, að öll heimili landsins
skuli hafa fengið rafmagn í
síðasta lagi fyrir árslok 1968.
Fyrsti flutningsmaður er
Skúli Guðmundsson. Tillagan
er svohljóðandi:
„Alþingi ályktar að skora á
ríkisstjórnina að láta hraða á-
ætlunum um áframhaldandi
framkvæmdir við rafvæðingu
landsins, er miðist við það,
að öll heimili hafi fengið raf-
magn í síðasta lagi fyrir árs-
lok 1968. Séu gerðar áætlan-
ir um ný orkuver, aðalorku-
veitur og dreifilínur um sveit-
ir, ásamt áætlunum um aðstoð
við að koma upp einkastöðv-
um fyrir einstök heimili, sem
eru svo afskekkt, að ekki þyk-
ir fært að leggja raflínur til
þeirra frá samveitum, og sé
aðstoðin ákveðin með hlið-
sjón af þeim stuðningi, sem
veittur er íbúum samveitu-
svæðanna. Áætlunum þess-
um verði lokið fyrir 1. janúar
1963".
í greinargerð með tillögunni
segir:
Þingsályktunartillaga þingmanna Framsóknarflokksins
í byrjun febrúar 1960 fluttu 7 |
þingmenn Framsóknarflokksins;
tillögu á Aiþingi um raforkumál. J
Var þar lagt til, að ríkisstjórninni j
yrði falið að láta hraða áætlunum |
um áframhaldandi framkvæmdir í
við rafvæð'ingu landsins, og skyldi!
þar að því stefnt, að öll heimili!
gætu fengið rafmagn svo fljótt
sem tök væru á.
Tillaga þessi hlaut ekki fulln-
aðarafgreiðsu á þinginu, og var
málið því flutt í annað sinn á síð-
asta þingi, í marz 1962. Það var
óafgreitt í þinglokin.
f umræffum um mál þetta á Al-
þingi 2. marz 1960 skýrði ráð-
herra frá því, að ráðstafanir hefðu
verið gerðar til að hraða áætlun-!
um, eftir því sem unnt væri. Þrátt
fyrir þá yfirlýsingu hefur enn ekki;
verið gengið frá áætlunum um
áframhald rafvæðingarinnar, eft-!
ir' að lokið ,er framkvæmd 10 ára
áætlunarinnar, sem á að verða inn
an skamms, eftir því sem upphaf-
lega var ákveðið Er því hér enn
borin fram tillaga um að skora á
ríkisstjórnina að láta ljúka á þessu
ári áætlunum um raforkufram-
kvæmdir, þ. e. ný orkuver, að'al-
crkuveitur og dreifilínur, og séu'
þær áætlanir miðaðar við það, að
öll heimili á landinu hafi fengið
rafmagn í síðasta lagi fyrir lok
ársins 1968.
Raforkuframkvæmdirnar hafa
að miklu leyti verið unnar fyrir
lansfé. En íjárveitingar úr ríkis-
sjóð'i til þeirra hafa verið sam-
kvæmt ríkisreikningum á árunum
1954—1961:
1. Til nýrra raforkufram-
kvæmda:
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
kr.
Alls kr.
5,860,000,00
5.770,000,00
9,860,000,00
12.023,649,00
12.000,000,00
0,00
10.000,000,00
10,000,000,00
65.513,649,60
2. Til raforkusjóðs:
............... kr.
5.000,000,00
5,000.000,00
5,150,000,00
15.000,000,00 |
17,000.000,00
— 14.250,000,00
— 14.250,000,00;
1954 ....
1955 ....
1956 ...;
1957 ....
1958 ....
1959 ....
1960 ....
1961 ......."i-p T4.25«000,Q0;
Alls kr. 89,90*000,00 I
JM f -.:!
i
í fjárlögum fyrir árið 1962 eru !
ætlaðar 10 millj. kr. til nýrra raf-
orkuframkvæmda og kr. 14,250,00-
00 til raforkusjóðs.
Samkvæmt framansögðu hafa
íjárframlög úr ríkissjóði til raf-1
væðingarinnar verið allmiklu
minni næstliðin 3 ár og á þessu
ári heldur en á árunum 1957 og
1958. Hefur þó framkvæmdakostn
aður hækkað mjög síðustu árin og
fjárþörfin vaxið. Er því nauð-
synlegt að auka ríkisframlögin, og
svo þarf að sjálfsögðu að útvega
lánsfé til áframhaldandi fram-
kvæmda.
' Enn er eftir að koma upp orku
verum og aðalorkuveitum fyrir
allmörg byggðarlög samkvæmt 10
ára áætluninni, og þarf að vinda
bráðan bug að því.
Raforkumalaskrifstofan mun
hafa unnið að athugunum á vega-
lengdum milli býla í sveitum, sem
hafa ekki enn fengið rafmagn.
Þessu verki þarf að Ijúka, og er
þá hægt að gera áætlanir um raf-
línur um þau svæði. Við dreifingu
raforkunnar um sveitirnar er nú
fylgt þeirri reglu, að rafmagnið
er lagt um þau svæði, þar sem
línulengd frá aðalveitu er ekki
meiri en ca. 1 km að meðaltali á
hvert býli. En í síðari áfanga þarf
að ganga lengraJog leggja raflín-
ur um by^gðir, þó að meðallínu-
ilpngdurpíllii.býla sé miklu meiri,
því að sjálfsagt er að fullnægja
fafmagnsþörfinni með samveitum,
að svo miklu leyti sem frekast þyk
ir fært, eða með byggingu vatns-
aflsstöðva fyrir einstök býli, þar
sem skilyrði eru til þess. En þar
sem einstök heimili eru svo mjög
afskekkt, að ekki þykir fært að
leggja raflínur til þeirra, og ekki
eru heldur skilyrði til vatnsafls-
virkjunar, barf að grípa til ann-
arra úrræða og koma þá helzt til
SKULI GUÐMUNDSSON
— fyrsti flutningsmaSur
tillögunnar.
greina dísilstöðvar, þó að miklu
óhagkvæman séu en vatnsafls-
stöðvar og raflínur fr'á samveit-
um. Réttmætt er, að aukin aðstoð
af opinberri hálfu verð'i veitt þeim
sem verða utan samveit'úsvæðanna
og þurfa að koma upp smástöðvum
til framleiðslu á rafmagni. Þar
ætti að hafa til hliðsjónar þá fjár-
hagslegu aðstoð, sem ríkið hefur
lagt fram í þágu þeirra, er njóta
rafmagns frá rafveitum í eigu
ríkis eða sveitarfélaga.
Mikill meiri hluti landsmanna
hefur þegar fengið raforku til
heimilisþarfa og annarra nota, að
Framh. á 15. síðu
222%
5KATTA-
HÆKKUN
VIDREISN
AÐ VERKI
Tollar, innflutningsgjöld og sölu
skaftur á 5 manna fjölskyldu:
1963 1958
kr. 42,200,00 kr. 13.100,00
Hækkun:
kr. 29,100,— eða 222%
Morgunblaðinu herfur
lengi verið munntamt að
ræða um „skattaáþján"
vinstri stjórnarinnar. Hef-
ur blaðið sérstaklega sakað
Eystein Jónsson um þá
skatta, er þá voru í gildi.
Hins vegar hefur Morg-
unblaðið hælt mjög skatt-
stefnu viðreisnarstjórnar-
innar og lofsungið Gunnar
Thoroddsen fyrir „tolla- og
skattalækkanir".
Nú er það fremur ein-
falt dæmi að bera saman
skattastefnu þessara
tveggja ríkisstjórna og sjá
af þeim samanburði, hvor
skattastefnan er léttbær-
ari þeim, sem marga hafa
að fæða og klæða.
Þungbærastir allra
skatta eru tollar, innflutn-
ingsgjöld og söluskattar,
því að þeir eru ekki á lagð-
ir eftir efnum og ástæðum
manna, heldur greiða þeir
tiltölulega mest, sem
stærsta fjölskylduna hafa.
Ef fjárlagafrumvarp rík-
isstjórnarinnar fyrir 1963
er borið saman við fjárlög-
in 1958, hvað snertir inn-
flutningsgjöld og sölu-
skatt, fær maður glögga
mynd af „sköttunum hans
Eysteins" og „sköttunum
hans Gunnars", en hún er
þannig:
Tollar, innflutningsgjöld
og söluskattur.
Skv. fjárlaaafrumv. 1963
kr. 1519 milljónir
Skv. f járlögum 1958
kr. 446 milljónir
Skattahækkun:
kr. 1073 milljónir
Þetta samsvarar því, að
skattar og tollar eigi að
verða sem svarar kr.
42,200,— á fimm manna
fjölskyldu á næsta ári en
voru kr. 13,100,— á árinu
1958.
Hafa því þessar álögur
vaxið, sem svarar kr.
29,100,— á hverja 5 manna
fjölskyldu síðan 1958 eða
um 222%.
Þetta eru nú „skatta- og
tollalækkanir" núverandi
ríkisstjórnar.
mwiiwrag.". xgKaa&mitmm
6
T f M I N N, miðvikudagurinn 17. okt. 1962