Tíminn - 11.11.1962, Qupperneq 14
■ .. _ ■/! -'v;;; ; ' ' > ...■ ; .. ' ; "
Rosemarie Nitribitt Erici
DÝRASTA KONA HEIMS
m<53 og tveimur sítrónusneiðum á
dislri. Það var glerplata ofan á
bakkanum og undir henni blóma-
myndir. Hún sá, að gestur henn-
ar sat í sófanum að tala í sím-
ann. Hann nefndi tölur og var að
ræða um verðlagningu; hún heyrði
hann segja „f.o.b. Hamborg“, og
þegar hann lagði tólið á, spurði
hún, hvort hann hefði hringt til
Hamborgar.
— Nei, þetta var bara innan-
bæjarsímtal, sagði hann og lagði
um leið eit.t mark á símaborðið.
Það kunni Rosemarie að meta.
Hún helltl vermóð í glösin.
Hann (Irakk úr glasinu sínu, áð-
ur en hónni gafst tími til að lyfta
sínu að vörunum og skála. — Já,
þetta er meira að segja ískalt,
sagði hann með viðurkenningar-
hreim i röddinni.
Fram að þessu hafði hann látið
sem hann kynni von bráðar að
standa upp, setja upp hattinn sinn
og fara. En nú fór hann að gera
sig heimakominn. Hann hallaði
sér afturábak í stólnum, teygði
út höndina í átt til hennar og
sagði: — Komdu nú og tylltu -þér
hérna.
Hún settist hjá honum mótþróa
laust.
— Eg vil hafa allt á hreinu,
sagði hann. — Ef okkur líkar vel
hvoru við annað, kem ég áreiðan-
lega oftar. En ég verð að vita,
hver er potturinn og pannan í
þessu.
— Þú veizt hvað ég heiti, svar-
aði hún.
— Það eru ekki nema tíu mín-
útur síðan ég komst að því. Það
stendur á hurðinni, en það segir
ekki neitt.
— Hvað áttu við? sagði hún.
— Láttu ekki eins og þú sért
mállaus, kjáninn þinn! Eg þori
að veðja við þig, að þú varst ekki
komin í þessa íbúð, þegar ég sá
þig fyrir framan hótelið. Hvað
er nú aftur langt síðan? Hann
dró fram minnisbókina sína. —
Mánuður?
— Fimm vikur, sagði hún.
■ — Já, fimm vikur. Þetta er allt
spánnýtt hér í kringum þig. Þetta
er eintómt bölvað skran, ef þú
vilt vita mitt álit, en allt um það,
hefur það kostað eitthvað.
— Það er mitt einkamál, sagði
Rosemarie.
— Auðvitað, auðvitað, Ijúfan.
En mér er ekkert gefið um neina
vafninga. Einhver hefur borgað
þetta, — það er enginn vafi á því.
Þú hefur reyndar komið þér vel
áfxam. Því er ekki að neita. Hvar
áttirðu heima áður?
Hún yppti öxlum.
— Datt mér ekki í hug, sagði
hann. — Hér í gær og þar á morg-
un, og svo hefurðu einhvers stað-
ar örugga holu, svo að lögreglan
getur ekkert sagt. Og nú ertu allt
í einu búin að eignast þak yfir
höfuðið. Þú hefur sannarlega haft
heppnina með þér.“
Þangað til þessi feiti maður kom
til sögunnar, hafði Rosemarie ver
ið svo einmana í íbúðinni sinni,
að hún hafði aldrei þekkt annað
eins. Þeir einu, sem hún hafði átt
orðaskipti við vikum saman voru
afgreiðslumennimir í búðunum,
þar sem hún verzlaði. Hún var
hætt að reika leitandi um strætin
og eini maðurinn, sem hún hafði
átt eitthvað saman við að sælda,
stæðisvörðurinn hjá Palace Hotel,
hafi ekki hugmynd um, hvað af
henni var orðið. Hún hafði aldrei
verið mjög skrafhreifin. en haft
nóg að gera, meðan dagur var við
að vinna fyrir sér, þó að það
hrykki varla. Henni hafi ailtaf
verið illa borgað, þangað til hún
hittj Hartog. Það var erfiðast að
leita uppi menn, sem voru fúsi•
til að borga fyrir að sofa hj
henni og það hefði eytt tíma henn
ar og kröftum (oft hafði hún ekk
einu sinni rúm heldur varð að
gera sór að góðu bekk eða dimm-
an stiga). Hún var ekki búin a'
vera lengi { borginni. Enn sem
komið var hafði Haítog aldrei
hugsað um, hvað hún gerði þega
hann var ekki hjá henni. Anna?
slagið spurði hann hana í sím-
ann:
— Hvað hefurðu verið að ge*r
og þá svaraði hún gjarnan: — Eg
var í hárgreiðslu, eða: Eg var í
sundi, eða: Eg fór í bíó. Hann
var ánægður með þessi svör.
Hún var svo hagsýn, að. hejini
fannst það hrein eyðslusemi að
fara oftar en tvisvar í viku í hár-
greiðslu. Hún fór alltaf í sund við
og við, því að Hartog hafði sagt
henni, að það væri hreinasta und-
ur, hvað hún gæti haldíð vextinum
við með því. í bíó fór hún ekki
oft; það þreytti hana í augunum,
og oftast nær átti hún erfitt með
að halda þræðinum. í raun og
veru veittist henni erfitt að beina
athyglinni að öllu, sem ekki snerti
hana sjálfa. Þess vegna hafði hún
eytt svo miklum tíma í íbúðinni
sinni við að þurrka ryk, sem ekki
var til, laga til þar sejn allt var í
stakasta lagi hlusta á útvarpið
gjörsamlega áhugalaus og velta
vöngum undrandi yfir þeirri breyt
ingu sem orðin var á iífi hennar.
Nú þegar Bruster sagði við
hana: — Þú hefur sannarlega haft
heppnina með þér, var það eins
og talað út úr hennar hjarta. —
Þarna sat ríkur maður, kannski
ríkari <en Hartog, — næsta hálfan
mánuðinn átti hún heilmikið eftir
að læra og komst þá að raun um,
að það var ekki rétt, og þegar
þessj ríki maður sagði, að hún
hefði verið heppin, fannst henni
hún hafa höndlað hamngjuna, og
hún væri hennar eigin í raun og
sannleika. Og það var j fullri ein-
lægnj að hún svaraði: — Já, það
er alveg satt.
Bruster vildi helzt eiga sam-
skipti við fólk sem hafði heppnina
með sér. Það var ein af ástæðun-
um fyrir því, hve vel honum gek
í viðskiptum. í hans augum va'
gæfan persónulegur eiginleiki i
líkingu við blá augu eitthvað stað-
fast og óumbreytanlegt. Á áhma
hátt leit hann á óheppni eða ó
hamingju og í hvert skipti ser
hann þóltist finna hennar vott
hjá vinum sínum eða samstarfs-
fólki sleit hann við það öll bönd
eins fljótt og hann gat. Þessi
stúlka var hamiugjusöm og þó
að hann hefði ekki séð hana síð-
an hún ók brott í bílnum hans
Hartogs, var hann ekki í neinum
vafa um hvaðan hamingja henn-
ar var runnin. Auðvitað vjssi
hann að fjárhagsins vegna mun-
aði Hartog ekkert um að búa svo
um hana. En Bruster leit ekkj á
heppni og hamingju stúlkunnar
frá þvf sjónarmiði. Hann leit á
hana með augum Rosemarie og
fannst sagan um Öskubusku hafa
endurtekið sig, þó að allt, sem
hún hafði að státa af, væri eins
herbergis íbúð full af skrani.
— Keypti hann þétta allt sam-
an?
— Nei, ég gerði það.
— Aha, — og hvað sagði hann
um það?
Hartog, sem talið var, að hefði
ekkert annað en ósvikin, gömul
húsgögn á heimilj sínu, hafði ekki
sagt nokkurn skapaðan hlut um
þetta allt saman. Það gat vel ver-
ið, að hann liti á þetta ósmekk-
lega dót sem nauðsynlegt atriði
í máli, sem í raun og veru virtist
langt fyrir neðan virðingu hans
að skipta sér af. f raun og veru
gat Bruster vel hugsað sér, að
hann segði systur sinni, — ef
hún vissi þá nokkuð um þetta, —
að íbúð stúlkunnar vaeri að vissu
leyti töfrandi.
Bruster leið ágætlega. Hann
var ekki smekkmaður að eðlisfari,
en var gæddur næmri tilfinningu
fyrir verðmætum og hafði þess
2
sagði ég, og ef eitthvert slys yrði
hér oftar, skyldi ég fara beint til
dómarans, jafnvel til sjálfrar
drottningarinnar, já, það skal ég
gera svo sannarlega sem ég heiti
Jeremías Smallbones sagði ég. Og
þá sagði hann, að ég væri þorpari
og ræksni og lygari . . . og það
skipti raunar ekki máli, hvað hann
sagði, en hann lauk máli sínu með
því að skipa mér að hypja mig
héðan fyrir morguninn.
— Q, Jerry! Þú hefðir ekki átt
að segja þetta! Það var vitleysa
af þér að lenda í deilu við frænda.
Þetta er gamalt hús, og slík slys
geta alltaf orðið í gömlum húsum
. . . án þess að nokkur geti við
því gert . . . og steinninn lenti
ekki á mfe.,
— Það mimam fáeinum senti-
metrum, Jeremías leit athugull á
hana.
— Og ég datt ekki niður í gang-
inn, þegar handriðið brast, mér
tókst að bjarga mér.
— Og það var ekki óðalseigand-
anum að þakka!
— En . . . hvað á ég að gera,
þegar þú hefur verið rekinn — og
ég verð alein. Eg get ekki reikn-
að með frú Turney hún lokar sig
bara inni á herberginu sínu til að
forðast dragsúginn í húsinu.
Horatia þreifaði niður í vasa
sinn og tók upp gullpening og
rétti Jeremíasi: — Lukkupening-
ur, Jerry, sagði hún, og varir henn
ar skulfu.
Hann tók við honum, spýtti á
hann og stakk honum í vasann.
— Eg sagði dálítið meira við
hann, áður en ég tók laun mín og
fór, öagði Jeremías — ég sagði:
„Yður finnst kannski þér vera af-
skap’ega klókur, Rathby óðalseig-
andi. En ef þér blakið við hári á
höfði ungfrú Horatiu, skal ég sjá
til þess, að allir verði sannfærðir
um sekt yðar — jafnvel þótt eitt-
hvað kæmi fyrir hana, sem þér
væruð saklaus af.“ Svo fór ég.
Kannski athugar hann sinn gang
— kannski ekki. Eg held að yður
sé óhætt hérna á Newcross á
næstunni, en ef fleiri steinar
losna, þá farið yðar leið, ungfrú
Horatia. Þá skiljið þér, að ég hef
haft rétt fyrir mér og hann reyn-
ir að komast yfir peningana yðar,
áður en þér fáið umráð yfir þeim.
Það era aðeins fjórir mánuðir
þangað til þér verðið tuttugu og
eins árs, svo að frændi yðar hef-
ur ekki langan tíma til stefnu.
Horatia skalf og leit yfir
hlaðið í átt að húsinu. Það var
satt, að brjóstvörnin um þakið
virtist ekki sérlega traust og gat
hranið á hverri stundu. En henni
varð kalt að standa í opnum dyr-
unum, og hún kvaddi Jerry og
bætti við hálfkæfðri röddu „Guð
blessi þig“. Svo hljóp hún aftur
heim að húsinu. Og þegar hún
kom inn í napurlegan forsalinn
og leit upp stigann fór hrollur um
hana, þegar hún leit eyðilagt hand-
riðið, og hugsaði, hversu mjóu
hafði munað að hún biði bana,
þegar það hrundi fáeinum dögum
áður.
Samt sem áður gat hún ekki hugs
að til þess að gamli ekillinn hyrfi
á braut orðalaust og hún talaði
við frændann um það sama kvöld,
þegar þau snæddu kvöldverðinn
— Jeremias sagði mér, að hann
væri á förum, sagði húh og leit á
þrútið andlit frændans — Hvað
hefur hann gert af sér, fyrst þú
hefur rekið hann eftir öll þessi
ár?
Skásett blóðhlaupin augun pírðu
á hana og hann var gremjulegur
á svip:
— Eg held að þú ættir að láta
•mi.g um að ráða og reka þjónustu
MARY ANN GIBBS: SKALDSAGA
ERFINCINN
fólk hér, Horatia, sagði hann. —
Þér er sjálfsagt Ijóst, að ég hefði
ekki sagt Smallbones upp nema
af því að ég hafði góða og gilda
ástæðu til þess.
— En hvað hafði hann gert?
spurði hún þrjózkulega og vonaði,
að þaö vært eitthvað, sem Jere-
mías hefði ekki sagt henni, sem
réttlætti ákvörðun frænda hennar.
— Hann var ósvífinn, svaraði
frændinn kuldalega. — Og það er
nóg.
En það var ekki nóg. Horatia
leitaði að annarrí skýringu en
Jeremías hafði gefið henni, og
hún sagði biðjandi: — En frændi,
Jeremías hefur ekki ætlað sér að
vera frekur. Hann hefur verið hér
svo lengi að hann telur sig með
réttu geta talað um ýmislegt og
tekið sér forréttindi eftir öll þessi
ár. Eg veit að honum þykir vænt
um okkur. Og hvernig komumst
við af án hans?
Frændinn helltj sér í glas og
hönd hans skalf, svo öskureiður
var hann við hana og Jeremías.
Það var nógu slæmt að þurfa að
hafa þessa ólánlegu stelpukind
hér í húsinu, en ef hún ætlaði að
fara að standa uppi j hárinu á
honum og setja út á gerðir hans,'
>var honum nóg boðið Hann org-
aði:
— Ætlar þú kannski að farg að
leiðbeina mér um reksturinn?
Hann var feginn því. að þetta
þaggaði niður í henni. En hún
hélt áfram að horfa á hann þess-
um stóru bláu augum — eins og
hún væri að horfa inn í sál hans.
Og hann kærði sig ekkert um'að
sýna, hvernig þar var umhorfs.
Hann var dauðfeginn þegar hún
reis upp frá borðum og lét hann
drekka sig fullan í einrúmi. Sjálf
gekk hún inn í kuldalega dagstof-
una, þar sem eldur snarkaði á
arni.
Venjulega var hún kvíðalaus.
Jeremías hafði kennt hennj að
hleypa hestum yfir hæstu hindr-
anir — en hún vissi ekki, hvernig
hún átti að kömast yfir þessa
hindrun. Jeremías hafði gefið
henni bezta ráðið, sem hann kunni,
hann hafði varað hana við og
nú átti hann að fara.
Jereimías fór frá Newcross árla
næsta morgun, og hún sá hann
ekki fyrir brottförina. Þegar hún
vaknaði, sagði herbergisþernan,
Betty, að mikill hluti brjóstvarn-
arinnar á þakinu hefði hrunið um
nó'tina
Hún minntist orða Jeremíasar,
og jafnskjótt og hún var klædd,
hljóp hún út j kalt morgunloftið
til að skoða vegsummerki, og hún
óttaðist að sjá Jeremías liggja
undir hrúgunni.
En sem betur fór, var ekki svo
Horatia gekk unn til að snæða
morgunverð og settist niður and
spænis fýlubólgnu andliti frænda
síns án þess að mæla orð af vör
um.
Eftir morgunverðinn ók hann
— þrátt fyrir hálkuna á vegunum
— inn til Brighton að hitta vin
•sinn, sem hann kom með heim á
óðalið daginn eftir.
Það var ungur maður, mjög
glæsilegur og háttprúður, og hann
var svo kátur og hýr, að Horatia
skemmtj sér og það var alveg ný
tilfinning fyrir hana. Auk þess
kunni að beita brúnum, dá-
lítið frekjulegum augunum, og
aðlaðandi brosinu og þegar hún
gekk til svefns um kvöldið, hafði
hún á tilfinningunni, að þótt hún
hefði misst Jeremías, hefði hún
eignast nýjan vin, þar sem var
Arthur Rankin kapteinn
Hann var — þegar öllu var á
botninn hvolft — miklu nær henn
ar eigin aldri en Jeremías hafði
verið, og svo virtist sem hann
hefði vit á hestum, þótt sú vitn-
eskja værj aðallega fengin á veð-
reiðahlaupabrautunum.
Morguninn eftir beið hann
hennar brosandi Hvítstjarnj
hafði náð sér í fætinum og þau
fóru í útreiðartúr. Hún gat ekki
annað en tekið eftir því, að hann
sat hestinn ekki sérlega vel og
notaði sporana alltof mikið. En
þegar hún lék á píanó fyrir hann
um kvöldið. var leikni hennar a
það heldur ekkj fullkomin, en
hann lofaði leik hennar hástöf
uni, svo að hun sárskammaðist
sín fyrir að hafa dæmt hann svo
hart um morguninn
14
T I M I N N, sunnudagurinn 11. nóv. 1962. —