Tíminn - 11.11.1962, Page 15

Sinfóníutónleikar
Þriðju tónleikar hljómsveitar-
innar undir stjórn William Strick-
land, voru haldnir í Samkomusal
Háskólans þ. 8, nóv. s.l. Niður-
röðun og efnisval var að þessu
sinni nokkuð frábrugðið því, sem
venjulegt er, og frumflutningur,
á verkum tveggja ungra tónskálda,
vakti bæði athygli og fom'itni.
Inngangur tónleikanna hófst á
„Le Carneval Romain“ op. 9., eftir
Berlioz , alger andstæða við þau
verk, sem á eftir fylgdu. Háróm-
antískt verk síns tíma, sem höf.
samdi sem forleik að óperu sinni
„Benvenuto Cellini“.
Verkið er bæði kröftugt og þétt
og flutningur hljómsveitarinnar
var þar yfirleitt góður.
Konsert fyrir píanó, hörpu og
blásara eftir P. Hindemith, er ger-
ólíkt fyrra verkinu á efnisskránni.
Höfundur þess stendur vissuiega
föstum fótum niðri á jörðunni og
hefur hlustandinn stundum á til-
finningunni, að hann sniðgangi
alla rómatík og tilfinningasemi af
ráðnum hug, en hið mikla vald
hans og kunnátta á viðfangsefn-
um sínum, gerir það að verkum,
að hann nær oft mjög föstum
tökum á áheyrendum. Svo fór og
um þetta verk, sem var að vísu
nokkuð þurrt í upphafi, en er á
leið, glæddist allt og lifnaði við.
Túlkun Gísla Magnússonar á píanó
hlutverkinu var skýrt mótuð; hef-
ur hann vaxið að styrk og þrótti
og sýndi talsverð tilþrif. Hörpu-
leikinn hafði Jude Mollenhauer á
hendi, og gerði hún það með mikl-
um þokka. Samleikur Gísla með
blásuram og hörpu var í heild
ágætur.
Þá var röðin komin að ungu tón-
skáldunum. Punktar Magnúsar Bl.
Jóhannssonar, standa vel undir
HÓTEL
BORG
OKKAR VINSÆLA
Kalda borð
kl. 12, einnig alls konar
heitir réttir
•fr HádegisverSarmúsik
■fr EftirmiSdagsmúsik
•fr KvöldverSarmúsik
ir Dansmúsik kl. 20.
Elly
syngur
meS hljómsveit
Páls
sínu nafni, nema hvað mikið
skorti á samhengi þeirra á milli.
Höfundurinn aðhyllist auðheyri-
lega þau elektronisku áhrif, sem
nú hertaka yngri kynslóðina. Er
þarna um að ræða samsetningu
— hljóma — hljóða og óhljóða,
þar sem segulbandið gegnir feikn-
arhlutverki „og það eitt, að
stjóma því, jaðrar við „virtuos-
eri“. Píanóið hefur nú orðið allt
öðru hlutverki að gegna, á það
er yfirleitt ekki spilað, heldur er
það barið. Fyrir verðandi píanó-
leikara, er það eiginlega áhyggju-
efni, hver verður þeirra hlutur í
tónlist framtíðarinnar, ef þetta er
það sem koma skal. Handleggur-
inn allur (ekki fingumir) er að-
allega notaður til að knýja fram
áhrifameira „forte“, o.s.frv. Það
virðist því liggja beinna við, að
standa ofan á strengjum og „tang-
entum“ til þess að engin orka fari
til ónýtis.
í heild er varla of sterkt að orði
kveðið, þótt sagt sé að varla þoli
þessi verk nánari kynni, þau virð-
ast frekar glata sínu eðli, en auka
við það, og vinnubrögðum mætti
frekar líkja við leiðindahandverk
en list.
Þorkell Sigurbjörnsson átti
þama lítið „Flökt“, han ner svip-
að stefndur og kollega hans með
punktana.
Verkið er heldur andlítið, en þó
örlar þar á þeim vonarneista, að
maður býst fastlega við að Þor-
kell eigi eftir að láta frá sér fara
fastmótaðri og persónulegri hluti
en þetta. —
Moldá eftir Smetana, marglitt
og hugmynda'ríkt hljómsveitar-
verk, var eins og balsam á sálar-
tetrið fyrir hlustandann, eftir
hörkulega meðferð eyma og höf-
uðs konsertgesta, sem telja sig
eflaust þess umkomna að hlusta
á og heyra allflest.
Hinar mjúku boglínur í upp-
hafi verksins, voru tæplega eins
sveigjanlegar og verða mátti, en
hljómsveitin færðist öll í aukana
er á verkið leið og gerði því góð
skil, og var á fallegur heildar-
svipur.
William Strickland, stjórnandi
sveitarinnar, á hrós skilið fyrir
góða stjórn, svo og þolinmæði og
dugnað, við æfingar verka hinna
ungu manna, sem sannarlega þurfa
og eiga að koma fyrir eyru hlust-
enda, svo menn kynnist af eigin
raun þeirra vinnubrögðum.
Unnur Arnórsdóttir.
VarSskip vanbúin
Framhaid at 1. síðu.
gömul Korson ratsjá, sem er ó-
nothæf við togaratökur. í honum
er einnig gömul og úr sér gengin
Decca-ratsjá, sem blaðið hefur frétt
að sýni aðeins land og stór skip.
í Albert er Decca-ratsjá af ódýr-
ustu gerð fyrir fiskibáta, og er
hún strandgóss úr brezkum togara.
Þar er einnig nokkuð gömul Kel-
vin Hughes ratsjá, sem getur þó
mælt fjarlægðir að 10 mílum. ,í
Maríu Júlíu er mjög gömul Decca
ratsjá og í Sæbjörgu er elzta rat-
sjá landsins, þótt Korson-ratsjáin
í Ægi sé meðtalinn, og er hún
næsta gagnslítil. Allar þessar rat-
sjár eru mjög háðar veðri og sjó.
Pétur sagði, að þeirri venju hefði
verið fylgt ag hafa tvær ratsjár í
öllum stærri varðskipunum, og
önnur þá venjulega nýleg en hin
gömul. Pétur kvað þær gömlu
vera að ýmsu leyti góðar til upp-
fyllingar, því þær eru oft á öðr-
um bylgjulengdum en nýjar gerð-
ir og truflast því síður af þeim.
Hann sagði, að ratsjár yrðu gaml
ar og úr sér gengnar á fimm-sex
árum, en með góðu, daglegu við-
haldi og stöðugum endurbótum
mætti halda þeim sæmilega virk-
um. Aðalatriðin við ratsjár væru
hár og góður skermur og gott eft-
’rlit og viðhald á ratsjánum.
Nú hefur Landhelgisgæzlan boð-
ið út tvær ratsjár, og er einmitt
þessa dagana að fá svör vitf út-
boðinu. Gert er rág fyrir, að þær
verði afhentar í janúar. Ratsjár,
eins og Landhelgisgæzlan er að
liugsa um, eru mjög vandaðar, en
kosta samt ekki nema 200—250
þúsund krónur hingað komnar.
Fallbyssa til sölu
(Framhald ai 3. síðu).
hans upp frá því.
Fallbyssur hinnar spænsku arm-
ödu eru mjög sjaldgæfar, og t. d.
er aei’ns ein slík í brezku safni,
þ. e. a. s. í brezka sjóminjasafninu
í Greenwich.
Spænska Armadan sigldi af stag
til Bretlands 1588 og voru þá í
henni 130 skip. Þau voru búin 2500
fallbyssum og alls voru um 30
þúsund manns um borð í skipun-
um. Takmarkið var að hertaka
Bretland, en þessi leiðangur hafði
hræðilegar afleiðingar fyrir flota-
deildina. Brezki flotinn var miklu
minni, en betur æfður, og því
sigraðist hann á spænsku flota-
deildinni, en veðnr og vlndar
gerðu út af við það, sem Bretarn-
ir höfðu látið eiga sig. Nokkur
skipanna sukku meðfram strönd-
um Skotlands og írlands og fáein-
um tókst að komast til Sogn-
fjarðar í Noregi, og að því er sögur
segja skyldu þar eftir sig varan-
legar minjar.
kdtUanÍAÍcó
H ERRA PE I LO
HAFNFIRÐINGAR
HÖFUM OPNAÐ nýja verzlun að Strandgötu 35, með blóm og gjafavörur
Önnumst alls konar skreytingar: Körfur, skálar, kransar og kistuskreytingar.
Áherzla lögð á góða þjónustu ■— Sendum heim — Sími 50941
Blómaverzlunin BURKNI
Vísnasafn
- nýtt hefti
Út er komin á vegum bókaútgáf
unar Helgafells safn lausavísna,
er ber nafnið „Höldum gleði hátt
á loft“. Jóhann Sveibsson frá
Flögu safnaði. Höldum gleði hátt
á loft er annar hluti vísnasafns,
sem Jóhann hefur safnað. Fyrri
hluti safnsins er nefndist: „Eg
skal kveða við þig vel“, kom út
árið 1947 og er það bundið með
hinu nýrra hefti.
f formála fyrir fyrra heftinu
segir höfundur meðal annars: „Á
háskólaárum mínum hóf Ólafur
Marteinsson mag. art. vísnasöfn-
un og fékk til þess styrk nokkurn
af alþingi, en hans naut skemur
við en skyldi. Nokkru síðar tók
ég, ag nokkru leyti eftir áeggjan
og uppörvun læriföður míns, Sig-
urðar Nordals prófessors, að safna
vísum í hjáverkum mínum.“
Jóhann getur þess, að söfnun
hans hafi farið fram í hjáverk-
um, og starf hans „sé eins og dropi
í hafinu við það, sem óunnið er,“
eins og hann kemst að orði. Hann
tekur það einnig fram, að vísurn-
ar séu alls ekki valdar eftir bók-
memntagildi þeirra. heldur „að
skýrt komi íram mynd af íslenzkri
visnagerg að fornu og nýju.“
Tilboð
Framhald af 1. síðu.
og Bandalags starfsmanna
ríkis og bæja tóku að sér að
koma þessum boðum áleiðis.
(Fréttatilkynning frá
ríkisstj. 10. nóv. ’62)
Ólafur ekki út
Framhald aí 1 síðu.
son, ambassador í Osló. For-
sætisráðherrar hinna Norð-
urlandanna hafa boðað
komu sína á fundinn. Fund-
inn sitja alls tuttugu og
fimm fulltrúar, e auk for-
sætisráðherranna verða for
"setar Norðurlandaráðs
þarna.
Eldur
Framhald af 3. síðu.
sprengiefni hafi verið skilið eftir
einhvers staðar í námugöngunum.
Vakt sú, sem kom af rétt áður en
sprengingin varð, segir að ekkert
slíkt hafi getað átt sér sta.
Búizt er við, ag sprengingin
hafi annað hvort orðið í gasi í
námugöngunum eða þá út af kola
ryki.
Mikjll fjöldi lausavísna er í safni
Jóhanns og ekki allar fallegar,
fremur en hið beitta vopn land-
ans, lausavísan, hefur löngum ver
ið. En engum mun leiðast lesn-
ingin. Nokkur galli er hins ,vegar
á útgáfunni, að heftin tvö, sem
bundin eru í eina bók, eru ekki
prentuð á samskonar pappír, og
liinn þó verri, ag seina heftið,
sem kemur út nú í haust, er á
titilblaði talið gefið út 1961. Þá
er og nokkuð um prentvillur í
bókinni, þótt að vísu sé auðlesið
í málið.
Erhard:
LEGGID
SPILIN Á
BORDD
NTB-Frankfurt, 10. nóv. —
Aðstoðarforsætisráðherra
Vestur-Þýzkalands, Ludwig
Erhard, sagði á fundi hjá
Kristilega demókrataflokkn-
um í gær, að hann væri
mjög uggandi yfir því,
hvaða stefnu Spigei-málið
væri að taka.
Erhard sagði ,að yfirvöld-
in, sem aðild ættu að mál-
inu, skyldu leggja spilin á
borðið. Það gæti öllum orð-
ið á mistök, en menn yrðu
að viðurkenna þau.
Strauss varnarmálaráð-
herra lýsti því yfir í þinginu
á föstudaginn, að hann hefði
persónulega hringt til her-
málafulltrúans í þýzka sendi
ráðinu í Madrid og farið
fram á að Ahlers, hermála-
sérfræðingur Spiegels, yrði
handtekinn, en hann síðan
flutt spænsku lögreglunni
handtökuskipunina, sem var
umsvifalaust framkvæmd.
Félagsmálaskólinn
Fundur mánudagskvö'ld kl. 20:30
í Tjarnargötu 26. HELGI BERGS,
ritari Fnamsóknarflokksins, flytur
framsöguerindi um Efnahags-
bandalagið.
ÞAKKARÁVÖRP
í tilefni af 40 ára afmæli stofnunarinnar 29. október
s.l., bárust margar kveðjur og árnaðaróskir, þar á með-
al frá forsetahjónunum, sem og blóm og gjafir víðs-
vegar að. — Er Ijúft og skylt að þakka af alhug alla vel-
vild og hlýhug, sem á svo margan hátt kom í ljós á þess-
um tímamótum.
Elli- og hjúkrunarheimilið Grund,
Sigurbjörn Á. Gíslason, Gísli Sigurbjörnsson
Hjartanlega þakka ég þeim öllum, sem minhtust mín
af hlýjum hug á sextugs afmæli mínu.
I Jón Eiríksson, Meiðastöðum
Móöir okkar
MARGRÉT BJÖRNSDÓTTIR
Hvassaleiti 46,
sem lést í Landsspítalanum 7. þ.m. verður jarösungin frá Foss-
vogskirkju miðvikudaginn 14 þ.m. kl. 13,30. — Blóm afbeðin, en
þeir, sem vildu minnast hennar er vinsamlega bent á líknarstofn.
anlr. — Fyrir hönd barna, tengdabarna og barnabarna.
Sólveig Guðmundsdóttlr
Gunnar Guðmundsson
T í M I N N, sunnudagurinn 11. nóv. 1962.
15