Alþýðublaðið - 07.02.1940, Page 2

MIÐVTKUDAGUH 7. FEBR. 1940.
ALÞÝÐUiLAÐIO
23) — Bara að þú værir kom- j 24) Þá flaug ljóti andarunginn
inn langt í burtu! Og endurn- yfir gerðið, og fuglarnir í runn-
ar bitu hann og hænsnin hjuggu unum þutu upp dauðskelkaðir.
í hann, og stúlkan, sem gaf
fuglunum, sparkaði í hann.
Ljóti andarunginn.
21) Og kalkúnhani, sem var fæddur með spora og hélt þess vegna,
að hann væri keisari, gekk beint að ljóta andarunganum og rausaði
yfir honum. Veslings ljóti andarunginn var svo hræddur, að hann
vissi ekki í hvorn fótinn hann átti að stíga.
22) Þannig leið fyrsti dagurinn. Allir voru vondir við hann og
jafnvel systkini hans voru vond við hann og sögðu: — Ég vjldi
að kötturinn kæmi og tæki þig og móðirin sagði:
SljéraarkosHlngar i
tveimor verkaiýðs-
félðgam.
Sjómannafélaoinn i Vestmanna
©yjum og Vélstjérafélagi Akur-
eyrar.
JÓMANNAFÉL. JÖTUNN
í Vestmannaeyjum hélt
aðalfund sinn í fyrrakv. og fór
þar fram kosning á stjórn fyrir
félagið.
Stjórnin var að mestu leyti
endurkosin í einu hljóði:
Formaður er Guðmundur
Helgason.
Ritari: Jóhann Sigfússon.
Gjardkeri: Kristinn Ástgeirs-
son.
Meðstjórnendur voru kosnir:
Sighvatur Bjarnason og Finn-
bogi Finnbogason.
Varamenn í stórn voru kosn-
ir: Jónas Bjarnason, Guðjón
Karlsson og Sigurjón Ingvars-
son.
Fjárhagur félagsins er góður
og á það í sjóði um 6 000,00 kr.
Vélstjórafélag Akureyrar hélt
aðalfund sinn nýlega og voru
kosnir í stjórn Jón Hinriksson,
Kristján Kristjánsson og Ing-
ólfur Hinriksson.
Ný foraislemzk og
foranorrmn orðabók
I nndirbðningi.
KHÖFN í gærkveldi. FÚ.
TJÓRN Árna Magnússonar-
nefndar kemur í dag saman
á fund með fulltrúum norska vís
indafélagsins til þess að ákveða
endanlegar ráðstafanir til und-
irbúnings útgáfu á hér um bil
4000 blaðsíðna orðabók um
forníslenzkt og fornnorrænt
mál. Fundinn sækir meðal
annarra rektor háskólans í
Osló, Seip, prófessor.
Búizt er við, að útgáfan muni
taka fimm til tíu ár. Gert er
ráð fyrir því, að danska og
norska ríkið leggi hvort um sig
5000 krónur til úgáfunnar á ári.
Útbreiðið Alþýðublaðið!
Flnnlandssðtnunin kom
In upp f 144 pds. krðnur
Pentngar, fatnaður og skartfjrip*
ir allstaðar að af landinu.
QÖFNUNIN til hjálpar
Finnum hefir hér, eins
og alls staðar á Norðurlönd-
um, orðið þjóðarhreyfing,
miklu víðtækari og áhrifa-
meiri en nokkurn dreymdi
um, þegar hún var hafin.
Aðeins tveir mániu'ðir eru
liðnir siðan Norræna félagið
og Rauði Kross Islands höfu í
sameiningu fjársöfnun til hjálp-
ar finnsku þjóðinni, henni til
styrktar i þeim hörmungum, sem
yfir hana dynja af völdum er-
lends árásarhers. Með þátttöku
sinni í söfnuninni hafa íslending-
ar sýnt það áþreifanlega, hvern
vináttu- og samúðarhug þeir
bera til bræðraþjóðarinnar í
Finnlandi. Aldrei hefir nokkur
fjérsöfnun hér á landi verið jafn
almenn, og aldrei hefir verið gef-
ið af slíkri rausn og fómfýsi sem
nú. Safnað hefir verið fé í hverri
sveit á landinu, ekki síður í hin-
um afskektustu fjallasveitum en
í þéttbýlinu, nær því allir hafa
viljað leggja frain sinn skerf.
Þeir, sem ekki hafa haft hand-
bært fé, hafa sent vörur eða
skartgripi. Hafa t. d. borist 7
gullhringar og 2 skúfhólkar.
Sums staðar hafa konur myndað
með sér félagsskap til þess að
prjóna vömr sem gjafir til Finn-
lands. Árangur söfnunarinnar
hefir orðiö svo margfalt betri en
þeir bjartsýnustu gerðu sér von-
ir um í fyrstu.
í dag er fjársöfnunin á öllu
landinu komin upp í 137 812,20
kr. og af fatnaði og öðmm gjöf-
um hafa borizt vörar að verð-
gildi 6120 kr. eða samtals kr.
143 932,20. Sent hefir verið til
Rauða Kross Finnlands: 1 pen-
ingum, dönskum krónum og ster-
lingspundum, upphæð, er nemur
kr. 47 000,00, en í íslenzkum vör-
um fyrir kr. 85 910,00 eða verð-
mæti samtals kr. 132 910,00.
FjÖiUtíu heimili hafa boðizt til
að taka finnsk börn, en Rauði
Kross Finnlands telur ekki ennþá
tímabært að senda böm hingað,
sökum fjarlægðarinnar, og vill
fyrst nota þau boð, sem borizt
hafa um töku barna frá hinum
Norðurlöndunum.
Meira hefir verið sent í vömm
heldur en 1 peningum, og stafar
það bæði af því, að allmiklir
örðugleikar eru á yfirfærzlu
gjaldeyris, og ekki síður af því,
að hægt hefir verið að gera hér
betri kaup en annars staðar á
þeim vömm, sem stjórn Rauða
kross Finnlands taldi sig hafa
mikla þörf fyrir og óskaði eftir,
feins og t .d. ullarvörur, svo sem
sokkum, peysum, húfum og
teppum, ásamt sútuðum skinn-
um og gæmm. Hefir Haraldur
Árnason kaupm. annast um inn-
kaup og pökkun varanna.
Söfnunin heldur áfram, og enn-
þá berast gjafir daglega.
AÐ ER SJALDGÆFT að fá
að sjá hér reglulega ósvikna
sjómannamynd. Ég minnist þess
varla, að hafa séð góða sjómanna
kvikmynd hér síðan Stormsvalan
var sýnd í Gamla Bíó fyrir
nokkmm órum.
1 gærkveldi var sýnd hér í
fyrsta sinni kvikmynd, sem telja
verður afbragðs góða, og hefi ég
beðið eftir henni með forvitní og
eftirvæntingu allt frá því að ég
sá um hana skrifaö fyrst í er*
lendum blöðum. Hygg ég, að
þessi mynd passi vel í kramið
hér og verði því sýnd lengi bæði
hér í Reykjavík og víða um land-
ið.
Kvikmyndin gerist norður í Al-
aska meðal harðgerðra íshafssjó-
manna, selfangara, rostungsdráp-
ara og laxveiðimanna, en laxinn
er einhver helzti fiskur Alaska-
búa og gefur þeim offjár árlega.
Margar mikilfenglegar senur eru
í myndinni, sem ég hygg að menn
Stjóm Finnlandssöfnunarinnar
hafa borizt innilegustu þakkir frá
Finnum fyrir mikla samúð ís-
lendinga og gjafir, sem héðan
hafa verið sendar, og vill stjóm
Finnlandssöfnunarinnar flytja þær
kveðjur ásamt þakklæti til allra
þeirra, er lagt hafa sinn skerf til
styrktar finnsku þjóðinni á þess-
um neyðartímum.
Ungfrú Lilla Magnússon
frá Reykjavík hefir unnið
meistaratitil í skilmingaréþrótt í
íþróttafélaginu Trekanten í Kaup-
mannahöfn. Var frammistaða
hennar talin með afbrigðum góg,
og hefir hún þó aðeins verið
meðlimur íþróttafélagsins í eitt
ár. FÚ.
Strandarkirkja.
Frá Nóa: Áheit, kr. 10,00.
gleymi seint. Þar sjást ísbjörg og
ísabreiður. Allt ber hinn hreina
svip fiskiveiðanna og harðrar og
mskunnarlausrar náttúm.
Vitanlega segir myndin sögu,
og þessí saga gerist meðaí sjó-
mannanna á sjó og í landi. Hún
lýsir harðgerðum vaskleikamönn-
Um og hún lýsir samvizkulausum
hófum. Hún er ástarsaga, en þó
algerlega laus við öll súkkulaði-
andlit, sem oftast em þó á lér-
eftinu, og hún er laus við alla
væmni.
Það er ekki svo oft, sem við
fáum svona myndir hingað, því
að helftin af kvikmyndum, sem
hér eru sýndar, eru væmnar stofu-
myndir frá Ameríku, annaðhvort
með litlausum dansi eða inni-
haldslausri músik, sem fær mann
til að hlakka til endalokanna í
hvert sinn, ef maður fer í ibíó. —
Frá þessu eru þó margar undan-
tekningar, og er vonandi, að
Slómannakvikmynd frá
Alaska sýnd í Gamla Bió
Bók nin listaverk is-
mandar Sveinssonar.
1LT ÝLEGA er komin á bóka-
markaðinn bók með mynd-
um af listaverkum Ásmundar
Sveinssonar myndhöggvara. Em
þarna birtar fjöldamargar myndir
af listaverkum þessa ágæta lista-
manns, og er hún alveg ómiss-
andí í hverjum bókaskáp.
Guðlaugur Rosinkranz yfir-
kennari skrifar inngangsorð að
bókinni og segir hann í lok inn-
gangsorðanna:
,,Sökum þess að myndlistin er
ný hjá okkur íslendíngum, eíg-
Um við oft erfitt með að skilja
hana, átta okkur á henni og meta
menningargildi hennar. Þær þjóð-
ir, sem í aldaraðir hafe lifað og
hrærzt með listaverkum, skilja
þetta og meta að verðleikum,
enda leggja þær mikla áherzlu á
þróun listanna og varðveizlu
listaverkanna. Á list sína líta
þær sem fjöregg þjóðarinnar,
sem mest sé nauðsyn á að forða
frá tortímingu, og eru þess mörg
dæmi frá styrjaldarámm fyrr og
síðar. Pullyrða má, að ýmis þjó'ð-
aveinkenni skapist engu síður
fyrir áhrif listarinnar, heldur en
að þjóðareinkenni skapi iistina.
Listín glæðir fegurðartilfinniingu
manna, ást þeirra á náttúrunni og
lífinu, vekur samúð með með-
bræðmm vomm og jhvetur til
umhugsunar um hin ýmsu fyrir-
bæri lífsins. Þannig hefir listin
frjófgandi áhrif á allt andlegt
líf. Þótt mörgum sjálfsagt finn-
ist, að við íslendingar höfum nú
á þessum þrengingartímum um
þarfara að hugsa en listaverk, þá
höfum það þó hugfast, að „and-
iim getur hafizt hátt, þótt höf-
uð lotið verði“. Þess vegna má
telja það skylt, að kynna þjóð-
inni árangur andlegrar menning-
ar, á hvaða sviði sem hún ris
upp. Og í samræmi við þessa
sltoðun er þetta litla myndasafn,
sem hér birtist, gefið út, til þess
að kynna fleiram en hingað til
hafa átt þess kost, árangur eins
af beztu listamönnum vorum á
sviði myndlistariimar.“
Ljósmyndir af listaverkunum
hefir tekið Vigfus Sigurgeirsson,
og hafa þær tekizt mjög vel,
eins og það er líka erfitt að fá
góðar ljósmyndir af slíkum lista-
verkum, án þess að þau tapi að
einhverju gildi sínu.
kvlkmyndahúsin vandi betur til
kvikmynda sinna, en þau hafa
gert. — Valið á myndiimi, sem
nú er sýnd í Gamla Bíó, ber
sannarlega að þakka.
r-S-n
JOITN DICKSON CARR:
—.ai__________________
Horðin í vaxmyidasafninn.
45.
myndi fara með hana á spítala, svo að allt yrði uppskátt um
félagsskap okkar? Óekkí! Lögreglunni er svo mikið í mun
að ná í mig, að ég fer ekki að gera henni leitina auðveldari.
Það var þá eins gott að binda enda á ævi hennar í garðinum.
Og okkar á milli sagt, þá var það ég, sem hjálpaði henni inn
í eilífðina. Þú manst það, að þú sást ekki hvernig hún leit
út eftir byltun*.
Ég leit aftur fram úr felustað mínum. Hún sat þarna eins
og hún hefði verið dáleidd og snéri andlitinu frá mér. Galant
gretti sig og gerði gælur vð glasð sitt, um leið og hann hristi
vínblönduna. En þó að hann virtist hinn rólegasti mátti þó
sjá, að hann var bálreiður. Hann vissi, að hann myndi aldrei
geta fyrirgefið henni það, að hún hafði farið til lögreglunnar
með þetta mál.
— Hnífurinn, sem ég notaði var allt öðruvísi en aðrir hníf-
ar. Hann var með króka á endanum og hann skilur eftir
merki. Og á einhvem hátt hefir hann ratað inn í búningsklef-
ann þinn. Þér myndi ekki veitast auðvelt að finna hann, en
lögreglan mun hafa uppi á honum.Bannsettur heimsk-
inginn þinn, sagði hann og reyndi að bæla niðri í sér reið-
ina. Lögreglan mun ákæra þig fyrir bæði morðin. .... Það
er að segja, ef ég gef henni bendingu. Þú stakkst höfðinu
undir fallöxina nóttina, sem Claudine Martel var myrt. Hefirðu
gert þér það ljóst? Samt sem áður hefirðu kjark til þess að
ana beint til lögreglunnar.
Um stund hélt ég, að hann ætlaði að fleygja glasinu sínu
í andlit hennar. En þó náði hann að lokum valdi á sér.
— Jæja, góða mín.....Vertu óhrædd, ég geri það ekki. Ég
fór með líkið ofan að ánni. Ég fór með hana í myrkrinu í
mínum eigin vagni og kastaði líkinu í sjóinn. Það er ómögu-
legt að sanna nokkuð upp á mig. En þú.........
— Og Claudine? ........
— Ég veit ekki, hver hefir myrt Claudine. En um það
ætla ég að fræðast af þér.
Hann stóð á fætur, tók stól og settist beint fyrir framan
hana. Hann klappið á hné sér og kötturinn kom fram úr
dimmunni og settist á hné honum. Hann sat þögull stundar-
korn, strauk kettinum og brosti.
— Jæja, vina mín, ef þú ert nú orðin rólegri, þá lofaðu mér
að halda áfram. Ég skal segja þér skýrt og skilmerkilega,
til hvers ég ætlast af þér. Með því að koma því þannig fyrir,
að grunurinn lenti á þér, var ég að losa mig við það, að nokk-
ur grunur lenti á mér. Það mun aldrei falla neinn grunur á
mig, vina mín, þeir hafa ekkert sönnunargagn gegn mér.
Og nú er ég að fara burtu frá París.
— Fara til París?
Hann hló stuttum, snöggum hlátri. — í stuttu máli sagt,
vina mín, þá ætla ég að draga mig 1 hlé. Og því ekki það?
Ég er orðinn allvel auðugur maður, og ég hefi aldrei verið
sérlega fégráðugur rrtaður. En ég ætla sarnt ekki að setjast í
helgan stein, fyrr en ég hefi jaínað sakir mínar við vissan
mann — sem kallaður er Bencolin. Hann brá fingrunum upp
að nefinu á sér: — Það var hann, sem setti þetta ör á nefið
á mér. Og alltaf, þegar ég lít 1 spegil, man ég eftir vini mín-
um, Benrolin. Og samt sem áður hefir mér orðið sæmilega til
kvenna, eins og þú veizt. Sumar stúlkur eru hrifnar af mönn-
um, sem hafa ör á andlitinu. Það gerir þá karlmannlegri. Þær
ímynda sér, að maðurinn hafi fengið örið í einvígi. En þetta
— að þú fórst til hans áður en þú komst til mín, hindrar
mig í því að gera upp reikninga mína við hann.
— Ég ætla þess vegna að fara, sennilega til meginlands.
Mig hefir alltaf langað til þess að búa úti í sveit og eiga þar
náðuga daga. Ég skal skrifa fallegar og góðar bækur, þegar
ég er seztur að á árbakkanum með skóginn í baksýn. Og ég
skal láta skurðlækni ná örinu af nefinu á mér. Ég hefi ekki
viljað láta afmá það meðan ég hafði ekki jafnað sakir mínar
við Benrolin. Ég mun verða laglegur aftur, og þá vill senni-
lega engin kvenmaður líta við mér.
— Hamingjan góða!! Hvað ertu að segja?
— Eins og þú máske veizt, þá á ég allmikið í þessu húsi,
eða réttara sagt, mjög mikið. En nú hefi ég samt sem áður
meðeiganda að húsinu, en þú hefir vafalaust ekki himi minnsta
grun um það, hver það muni vera. Auðvitað hefirðu veitt því
eftirtekt, að ég er hvergi opinberlega nefndur eigandi að hús-
inu. Félagi minn sér um það allt saman.
— Hvað k'emur þetta allt mér við?
— Vertu þolinmóð, Hann bandaði frá sér með hendinni.
Svo breytti hann röddinni, og það var auðheyrt, að hatrið