Tíminn - 21.04.1963, Blaðsíða 15
Öræfaferð
Framhald af 9. síðu.
Ferðin austur yfir Núpsvötn
in gekk stórslysalaust. Sumir
minni bílanna stóSust að vísu
ekki raunina, en vatnsmagnið
var ekki meira en svo, að fljót
legt var að koma í þá taug og
draga til lands. Hið sama er að
segja um önnur vatnsföll Skeið
arársands. Vatnsmagn var
hvergi til trafala, en bleytur
nokkrar og svo ísskarir, sem
töfðu verulega. Ferðin sóttist
samt fremur seint, þvi ávallt
var beðið, þar til séð varð,
hvernig öllum reiddi af yfir.
Það var dálítið gaman að
fylgjast með viðbrögðum
manna við vötnin. Eitt var þó
flestum sameiginlegt: Þeir voru
með myndavélarnar á lofti. Fáir
voru smeykir við vatnsföllin,
enda voru þau lítil, eins og fyrr
segir. í okkar bíl var þó ein
undantekning. Þag var færeysk
stúlka, sem var á ferð^ með
tveimur vinkonumsínumíslenzk
um. Hún var óskaplega hrædd
við vötnin og virtist alltaf sann
færð um að eitthvað voðalegt
myndi gerast. Hún hélzt aldrei
í sæti sínu, heldur tróð hún sér
að útgöngudyrunum, til þess að
vera f'jófari út, þegar ósköpin
dyndu yfir. Og ekki man ég
eftir þeirri óbrúaðri sprænu á
leiðinni, að sú færeyska ræki
ekki upp óp, ef bíllinn hallaðist
hið minnsta. Hún var auðsjáan-
lega dauðskelkuð, blessuð dúf-
an, enda sögðu vinkonur henn-
ar, að hún hefði einhvern tíma
lent í bílslysi, er hún var barn.
Við hin gátum ekki að okkur
gert en að brosa að henni og
stundum hló hún líka, því hún
hefur víst fundið undir niðri,
að ekkert var að óttast, en
hræðslan var engin uppgerð,
því svitinn perlaði á stundum á
andliti hennar. Okkur fannst
þetta ólíkt hinum rólegu og
þrautseigu Færeyingum, og hún
var að öðru leyti ólík þeim Fær
eyingum, sem ég hefi kynnzt.
Hún talaði ensku, dönsku og
fleiri mál reiprennandi, en vildi
alls ekki tala íslenzku, svaraði
ekki einu sinni ef á hana var
yrt á því máli. Nóg um hana.
Aðrir voru ekki eins hræddir
við vötnin. Að minnsta kosti
ekki einn fararstjórinn hjá ann
arri ferðaskrifstofunni, sem
hafði samflot yfir sandinn. -—
Hann virtist hafa sérstakt yndi
af að vaða jökulvötnin. Og hann
var ekki að troða sér í klofhá
stígvél eða gúmbuxur, eins og
hinir. Nei, ekki aldeilis. Hann
óð út í eins og hann stóð, í síð-
um gallabuxum og bomsum og
öslaði fram og aftur (auðvitað
var maðurinn að hjálpa til). —
Ég skal bölva mér upp á að
hann hefur mest langað til að
leggjast til sunds. Og það var
eins og þetta væri smitandi, því
kunningi minn einn, sem var
með sama hópi og hinn, var far-
inn að ösla líka, þegar austur
á sandinn kom. Það var verið
að ræða um þetta fyrirbæri í
bílnum hjá okkur og þá sagði
Pétur: Það er alveg ágætt að
ferðast með honum N.N. . og
hann er ágætur fararstjóri.
Hann hefur bara einn veikleika
í ferðalögum, hann má ekki
sjá vatn, þá er maður. búinn að
missa hann út og hann farinn
að vaða.
Við stönzuðum við sæluhúsið
é sandinum og menn rituðu
nöfn sín í gestabók þess. Húsið
er lítið og biðröð myndaðist fyr
ir utan það. Sú bið var ekki
andskotalaus, því þeir, sem bún
ir voru að skrifa, héldu uppi
látlau^ri skothríð með snjóbolt
um á fórnarlömbin. Einkum var
einn duglegur. Hann var í okk
ar bíl og kallaður Steini, fjör-
kálfur hinn mesti. Sé hægt að
tala um veikleika fyrir vatni
hjá fararstjóranum, sem ég gat
um áður, þá var Steini ekki
síður veikur fyrir snjó. Hann
mátti bókstaflega ekki sjá snjó
svo að hann þyrfti ekki endi-
lega að láta einhvern ferða-
manna sinna njóta þess og þá
auðvitað helzt stúlkurnar. Og
það var eins og að skvetta vatni
á gæs að skamma Steina. Hann
var ekki síður fjörugur inni i
bílnum, heimtaði sífellt -að allir
væru að syngja og gerði það
sjálfur óspart eftir beztu getu,
kannski ekki endilega nákvæm-
lega sama lag og hinir, en vilj-
inn, drottinn minn .... Hvað
um það, þéssi ferð hefði ekki
verið nærri eins skemmtileg, ef
Steini hefði ekki verið.
Degi var tekið að halla, er
við komum að Skaftafelli. Ragn
ar bóndi kom til móts við okk-
ur niður á aurana og hann var
fenginn til þess að vísa leið-
ina inn í Bæjarstaðaskóg. —
Bæjarstaðaskógur er mjög fag-
ur í sumarskrúða, en að þessu
sinni var ekki mikið að sjá.
Við vorum heldur ekkert áfjáð
í að sjá hann í okkar bíl, en
sættum okkur við þennan krók,
öll nema einn maður. Sá heitir
Þórður og var hinn önugasti.
Sagði hann Guðmundi Jónas-
syni, að þarna væri ekkert að
sjá og veðrið væri þar að auki
vont. Vitaskuld kom Þórður
með, en ekki höfðum við lengi
farið, er fúla él var á. Svo sá-
um við skóginn tilsýndar upp
úr snjónum og vonbrigðin
skinu út úr mörgum andlitum.
Þá hló Þórður. Við fórum aldrei
upp í skóginn, en ókum í þess
stað að upptökum Skeiðarár,
þar sem hún spýtist undan jökl
inum. Það er tilkomumikil sjón,
er seint gleymist og þá mun
enginn hafa sér eftir króknum,
og Þórður kom út og tók mynd.
Það var komið myrkur, er
við komum að Hofi, en þar
skyldi ’gista. Þar er samkomu-
hús þeirra Öræftega, nýi.eg
bygging. Ekki rúmaði hún
nándar nærri allan hópinin, og
stór hluti hans varð að gista í
tjöldum um nóttina. Ekki trú1
ég að sú vi'St hafi sæl verið, en
tjaldbúar voru hinir roggnustu
og kváðust ekki vdja skipta á
svefnstöðum. Sumir sváfu líka
í bílunum, til dæmis var flat-
sæng mikil reidd upp á palli
farangursbilsins.
Næsta morgun var komið in-
dælisveður og skyldi nú ekið
um Öræfin, þessa fögru og
sérkennilegu sveit, er til
skamms tíma var ein afskekkt-
asta sveit landsins. Mikið mun
þessi sveit breytt frá upphafi
landsbyggðar, er Ingólfur Arn-
arson lenti skipum sínum við
Ingólfshöfða. Til forna^ var
þarna blómleg byggð með
fjölda býla og mörgum kirkj-
um. Hét þar þá Hérað milli
sanda. En á fjórtándu öld gaus
Öiræf'ajökull geysimiklu gosi,
er fylgdu vatnsflóð og öskufall
gífurlegt. Hefur þá með vissu
eyðzt mikil byggð og orðið aur
eftir, þar sem áður voru s’kógar
og tún. Þjóðsagan segir, að
ékki hafi annað lifað eftir en
ein kerling og blesóttur hestur.
er stökk fyrir björg, er menn
komu að. Víst er um það, að er
byggð festist þarna aftur, fékk
sveitin eitthvert kaldranaleg-
asta nafn, er um getur í ís-
lenzkri byggðasögu: Öræfi. En
enn er mikil veðursæld í Öræf-
um og sumargróður þar einna
fegurstur hérlendis. Þar mun
verða mikil paradis ferða-
manna, er samgöngur batna, og
náttúrufræðingar sækja þang-
að löngum. En Öræfin búa
eimnig yfir tignarlegri fegurð.
fegurð, sem nýtur sín allan
ársins hring, og þá fegurð skoð-
uðum við laugardaginn fyrir
páska. Við ókum austur alla
sveitina, austur að Jökulsá á
Breiðamerkursandi. Við geng-
um með jökullónum, gengum á
skriðjökla, söfnuðum fallegum
steinum og kuðungum uppi við
jökulröndina, svo nokkuð sé
nefnt. Skriðjöklarnir eru sífellt
að styttast og skilja þá eftir
sig margvíslegar menjar, m.a.
kuðunga og skeljar, er sýna,
að þar hefur eitt sinn verið
haf, er nú eru jöklar.
Á páskadag var haldið heim-
leiðis. Við stönzuðum í Skafta-
felli og gengum upp með hinu
fagra Skaftafellsgili, undir leið-
sögn Ragnars Stefánssonar,
bónda í Skaftafelli, er kunmi á
öllu skil, er við spurðum um,
og nutum útsýnisins frá Skafta
felli, sem vart á sinn lika á
byggðu bóli á íslandi. Síðan
var haldið á sandinn að nýju,
og nú voru vötn enn minni en
á austurleiðinni, og skal fljótt
farið yfir sögu. Gist var í
Klaustri næstu nótt, og þar
komust allir í hús. Morguninn
eftir hafði veður enn versnað,
og við fengum þræsingsbyl að
segja má, alla leiðina til
Reykjavíkur. Það var eins og
veðurguðirnir hefðu beðið með
snjókomuna og kuldann þessa
daga, sem við vorum í Öræf-
unum, svo við gætum notið
þeirra sem bezt.
Það var farið að kvölda, þeg-
ar við komum til borgarinnar
á ný. Pétur þakkaði fyrir sam-
veruna, og við farþegarnir
hrópuðum ferfalt húrra fyrir
honum, og fannst öllum hann
vel að því kominn, og höfðu
margir orð á, að annan eiins
fararstjóra hefðu þeir aldrei
haft, og voru ákveðnir í að
sitja um næstu ferð, er hann
færi um óbyggðir með ferða-
hópa.
Áð endirigu til ferðafélag-
anina: Þökk fyrir samfylgdina.
nib
Rússar og Kínverjar
áttuna innan kommúnismans í
Austur-Evrópu eftir fall Stal-
íns 1953, Ulraunirnar til að nálg
ast endurskoðunarsinnann Tító
og hinar æ ljósari árásir á vald
hafana í Peking, bæði í Moskvu
og annars staðar.
Kínverjar hafa fylgzt vel með
hvernig vesturlandamennirnir
fylkja sér um sínar eigin stofn
anir og siði og hraða æ meira
röskuninni innan sinna eigin
þjóðfélaga. Þeir muna vel, að
hinir öflugu þýzku kommúnist-
ar hurfu frá byltingu í fyrri
heimsstyrjöldinni og likja ítölsk
um og frönskum kommúnist-
um við þá, svo að ekki sé
minnzt á skoðanabræður þeirra
í Austur-Evrópu.
SKIPTINGIN í austur og vest
ur innan kommúnistaríkjanna
sjálfra er í þann veginn að kom
ast á, og hún fer nokkurn veg-
inn eftir landfræðilegri og þjóð
ernislegri skiptingu. Leiðtogar
Kína gera ráð fyrir þessari
skiptingu og þeir trúa, að þjóð
irnar í Asíu, Afríku og Suður-
Ameríku, — utan hinna gömlu
vesturlanda, muni aðhyllast
stefnu þeirra gagnvart auð-
valdslöndunum og evrópsku
kommúnistaflokkunum, sem
lúti forustu Sovétríkjanna.
Fim rök Maos leiða í raun
og veru til sömu niðurstöðu og
þung rökhyggja Krustjoffs. í
gær (9. apríl) komu Sovétríkin
o.g Bandaríkin sér saman um
að koma á beinu fjarritunarsam
bandi milli Hvíta hússins og
Kreml. Það var kjarnorku-
sprengjan, sem knúði þau inn
á þessa braut. En Kína mun
eiga snaran þátt í að ýta á eftir
þeim í þessum efnum á kom-
andi árum. (Þýtt úr Politiken).
TÍMINN, sunnudaginn 21. apríl 1963 —
Ódæðisverk á Akureyri
ED-Akureyri, 20. apríl.
Sá atburSur varS hér í
nótt, aS drukkinn gestur
stórslasaSi húsráSanda og
liggur hann enn þá meSvit-
undarlaus á sjúkrahúsinu.
Ribbaldinn situr í gæzlu-
varShaldi og bíSur dóms.
Klukkan a® ganga tvö í nótt
er leið var lögreglan hér á Ak-
ureyri beðin um að koma í hús
eitt hér í bæ.
Seint um kvöldlð hafffli komlð
þangað gestur, og var hann
ölvaður. Hafð'i hann dvalizt
nokkra stund í íbúðinnii, enda
kunnugur fólkinu, er þarna
bjó, og v'ddi ekki yfirgefa íbúð-
ina, þrátt fyrir óskir húsráð'-
enda» Kom þá til stympinga
milli hans og húsbóndans og
lauk þeim á þann veg, að gest-
urinn hrinti húsbóndanum nið-
ur stigann. Lá hann þar í blóði
sínu, meðvitundarlaus og með
mikinn skurð á hnakka, er lög-
reglan kom.
Hann var þegar fluttur á siúkra
húsið og síðari hluta dags í dag
hafði hann ekki komizt til með-
vitundar og ekkert unnt að
segja um Iíðan hans. Það skal
tekið fram, að húsráðandi var
algerlega ódrukklnn, er atvik
þetta gerffiist. Hann er fullorð-
inn maður, en árásarmaðurinn
ungur. Lögreglan neitaði að
gefa nafn hans upp, svo og
ódæðismannslns, sem nú situr
í gæzluvarðhaldi a< bíður þess
að verða yfirheyrður.
Fiskstofninn
Framhald af 16. síðu.
Að sögn Tass-fréttastofunnar sagði
hann að ílak kafbátsins myndi
skemma fiskistofninn á svæði
rneð mörg púsund kílómetra radí-
us. Bandariskir vísindamenn telja
hins vegar, að geislavirkni kaf-
bátsins muni ekki verð'a teljandi.
Rannsókn Treshner-slyssins er
enn haldið áfram, og í gærkvöldi
var tilkynnt opinberlega, að flak-
ið væri enn ekki fundið, ög það
gætu liðið margar vikur, jafnvel
mánuðir, áður en leitinni verði lok
iö.
Undirforingi, sem áður var í
áhöfn kafbátsins, sagði við vitna-
leiðslur í gær, að tæki kafbátsins
hefðu ið'ulega bilað í fyrri ferðum
hnns. Hann sagði, að áhöfnin hefði
haft svo mikið að gera við viðgerð-
ir, að tími hefði enginn verið til
lier- og björgunaræfinga.
70 ára:
Framhald af 5. síðu.
Fólkið þín beið með fögnuði og
þra
þú færðir þvi gjafir og seiminn.
Bréfin. Dagblöðin. Fréttir þeim
frá
er farnir voru út í heiminn.
Og sjúkra margra var síðasta von
að sæist á ferff yfir Klyfin
pósturinn Benedikt Benjamínsson
en bæri þeim hjálpandi lyfin.
Og þannig leið vinur minn ævi
þín, æ
þau erfiðu skyldustörf rækja.
Og alltaf fyigdi þér blessun í bæ
og bezt þótti til þín að sækja
um fyrirgreiðslu á fjölmarga lund
þú fús varst að leysa hvem vanda.
Glaðastur ailra á gleðinnar stund
garpur norður hafsstranda.
Þar strendur, hlíðar og illfærar ár.
ótnes, firðir og víkur.
Brimaldan bupga og bergsalur hár,
blærinn er svalandi strýkur.
Norðursins háreystu hugþekku
fjöll
og hafsvalur austnorðan gjóstur.
Þau biðja þér heilla og blessunar
öll. '
Benedikt Sr.randapóstur.
X—10
Þinglausnir
Framhald aí 1 slðu.
steins nieff því aff rísa úr sætum.
Forseti íslands, herra Ás-
geir Ásgeirsson, las upp for-
setabréf um þinglausnir og
sagffi Alþingi slitiff. Baff hann
síffan þingmenn aff rísa úr sæt-
um og heiffra fósturjörffina. —
Þingmenn hylltu forseta og fóst
urjörff meff ferföldu húrrahrópi.
Tekinn af lífí
Framhald af 16. síðu.
skilaboð konunnar. Ráðuneytið
tók hins vegar fram, að Banda-
ríkin gætu ekki skipt sér af dóms
málum anmarra landa og því hefði
spánsika sendiráðinu aðeins verið
tilkynnt, að forsetinn hefði fengið
boð frá frú Garcia.
Fóstrur
Framhalá af 16. síðu.
rauðu blöðruna verður lesin upp
áður en sýning hefst, svo að böm-
in geti betur notið myndarinnar.
Olgerðin
Framhald af 16. síðu.
an ekki mikil til að byrja með.
Nú er ölgerðin til húsa á Ægis-
götu og síðustu áratugina hefur
framleiðslan aukizt mikið og er
alltaf að aukast. Hún framleiðir
nú þrjár tegundir öls og tíu teg-
undir gosdrykkja.
Flokksþingið
Framhald aí 1. síðu.
6,30 síðdegis. Fundir hefjast að
nýju kl. 8,30 síðdegis og verður
þá umræðum haídið áfram.
Á mánudaginn er gert ráð fyr-
ir að nefndin starfi fyrir og eftir
hádegi, fratn til kl. 6,30 síðdegis,
en kl. 8,30 hefst fundur að nýju
í Súlnasalnum og verða mál þá tek
in til afgreiðslu. Gert er ráð fyr-
ir að þinginu ljúki á sumardaginn
íyrsta, þann 25. þ.m., en eins og
fyrr segir verður lokahófið I Súlna
salnum.
Þeir sem hugsa sér að fá miða
aff lokahófinu þurfa að hafa sam-
band við flokksskrifstofuna í Tjarn
ar götu 26, sem fyrst, eða dyra-
verði á flokksþinginu.
Móðir okkar.
Jónína Sigurðardóttir
frá Leiti, Dýrafirði,
verður jarðsungin 22. apríl frá Fossvogskirkju ki. 10,30. Athöfninnl
verður útvarpað. — Blóm vinsamlegast afþökkuð, en þelm, sem
vildu minnast hennar er bent á Slysavarnafélag íslands.
Dætur hinnar látnu.
Útför bróður okkar,
Magnúsar Ágústs SígurSssonar
« frá Flatey á Breiðafirðl,
fer fram frá Fossvogskirkju þriðjudaginn 23. april kl. 10,30 árdegis.
Systkini hins látna.
15