Tíminn - 27.04.1963, Blaðsíða 8
STJORNMALAALYKTUN
i.
Þrettánda flokksþing Pramsóknarmanna vill með tilliti
til dagskrármálefna á líðandi stund taka fram og leggja
áherzlu á, að stefna flokksins er og hefur ætíð verið:
Að vernda sjálfstæði landsins og afsala í engu réttindum
þess.
Að efla menntun, visindi og tæknikunnáttu.
Að vinna að jafnvægi í byggð landsins og sífelldu landnámi.
Að styðja þegna þjóðfélagsins jöfnum höndum til ein-
staklingsframtaks og frjálsra félagslegra samtaka.
Að útvega fjármagn eftir því sem unnt er og skynsam-
legt þykir til uppbyggingar atvinnulífsins við sjó og
í sveit og dreifa því til atvinnugreina og landshluta með
þeim kjörum, sem viðráðanleg eru.
Að vinna að því að sætta fjármagn og vinnuafl og tryggja
svo sem hægt er, að hver og einn beri sem réttastan
hlut frá borði af þjóðartekjunum.
Að stuðla að aukinni framleiðslu og framleiðni.
Að vinna móti verðbólgu og jafnvægisleysi í fjármálum
þjóðarinnar.
F' _ ii.
Árið 1959 stofnuðu núverandi stjórnarflokkar — með
stuðningi Alþýðubandalagsins — til kjördæmabyltingar í
þeim tilgangi að reyna að tryggja aðstöðu sína til frambúð-
ar og skerða Framsóknarflokkinn, ef unnt væri.
í tvennum alþingiskosningum það ár lofuðu Sjálfstæðis-
flokkurinn og Alþýðuflokkurinn, svo sterklega sem þeir
áttu orð til, að þeir skyldu stöðva dýrtíð og kveða niður
verðbólgu, ef þeir héldu völdum — og gera þetta án þess
að þyngja álögur. Leiðin til bættra lífskjara er að kjósa
okkur, sögðu þeir.
Ennfremur lýstu þeir yíir .þvíf að. þeh. eetluðu engu að
kvika frá 12 mílna landhelgínn.b'^é^^^þas^rstjóiJ^iA.hafði
knúið fram.
Út á þessi loforð fengu flokkarnir meirihluta á Alþingl,
samanlagt, þótt naumur væri.
III.
Núverandi ríkisstjórn var mynduð síðla árs 1959. Hún
skírði sjálfa sig Viðreisnarstjórn, en tók upp starfsemi og
stefnu, sem braut algerlega í bág við kosningaloforð flokka
hennar. Hún setti með atbeina þingflokka sinna efnahags-
löggjöf í febrúar 1960, sem fól í sér kollsteypu frá kosninga-
loforðunum.
í árslok 1960 gaf forsætisráðherrann út þann gleðilega
boðskap, að ef óviðráðanleg óhöpp steðjuðu ekki að, væri
framundan tími „stöðugs verðlags og batnandi efnahags“.
Sá boðskapur var út í hött og hlaut að reynast blekking,
eins og í pottinn var búið.
Síðan hafa verið metár aflábragða. En þrátt fyrir það
neyddist sami ráðherra um s. 1. áramót til að játa, að alger-
lega hefði mistekizt að stöðva verðbólguna, sem hafði þó
verið höfuðverkefni rikisstjórnarinnar. Þannig fórst fyrir
að bæta lífskjörin.
í landhelgismálinu gerðu stjórnarflokkarnir undanslátt-
arsamninga við Breta, minnkuðu landhelgina um þriggja
ára skeið, og í framhaldi af því má búast við, að þá skorti
festu til að synja um framlengingu þeirra samninga. Enn-
fremur afsöluðu þeir um alla framtið af hálfu íslands
einhliða rétti á útfærslu íslenzkrar landhelgi. Þannig lit-
ilsvirtu þeir kosningaloforð sín í þvl máli elnnig.
IV.
Framsóknarflokkurinn er andvígur stefnu núverandi rík-
lsstjórnar. Hann varaði við því að torvelda almennar fram-
kvæmdir með lánsfjársamdrættl, styttingu lánstima, fryst-
ingu sparifjár og vaxtaokri. Einnig varaði •hann m. a. við
hlnni hóflausu hækkun söluskatta, endurteknum gengis-
fellingum, tillitsleysi við félagssamtök almennings, svo og
frumbýlinga á öllum sviðum þjóðfélagsins.
Stefna ríkisstjórnarlnnar miðar að því að breyta
efnahagskerfi þjóðarinnar á þá leið að auka — en ekki
minnka — misskiptingu þjóðarteknanna, koma á þjóð-
félagsháttum í stíl stórkapitalisma. Efla fjármagns-
vald á fárra höndum og ætla því valdi að sjá fyrir
nauðþurftarverkefnum handa efnalega ósjálfstæðum al-
menningi. Þessi stefna er afturganga liðins tíma á íslandi
og dregur mátt úr heilbrigðu athafnalífi, eins og þegar
hefur í ljós komið hérlendis á þessu stjórnartímabili, þó
miklu meira hefði orðið í venjulegu árferði.
Sérstakt góðæri hefur af náttúrunnar hendi verið
á íslandi við sjávarsíðuna á tímabili núverandi ríkisstjórn-
ar. Hins vegar hafa, vegna rangrar stjórnarstefnu, metár í
aflabrögðum ekki dugað til að þjóðin hafi getað haldið í
horfinu með eðlilega og nauðsynlega framþróun efnahags-
mála sinna í heild og þó enn síður að því er jöfnuð kjara
snertir. Erlendar skuldir umfram innstæður erlendis hafa
hækkað síðan í árslok 1958, þó að ekki hafi verið ráðist í
neinar gjaldeyrisfrekar stórframkvæmdir á þessu tímabill.
Sparifé landsmanna í bönkum og sparisjóðum hefur ekki
vaxið teljandi meira að krónutölu en nemur verðfalli gjald-
miðilsins.
Fjárfestingarframkvæmdir hafa dregizt saman í ýmsum
þýðingarmestu greinum og færzt á færri hendur en áður.
Dýrtíðin liggur eins og mara á almenníngi og gleypir
arð vinnu hans. Menn lengja vinnutíma sinn. Til þess
gefast tækifæri meðan metafli helzt. En lenging vinnu-
tímans hrekkur þó alls ekki til sæmilegrar lífsafkomu hjá
mörgum, enda ekki öllum tiltækt eða fært að leggja á sig
aukið erfiði.
V v.
Dýrtíð sú og verðbólga, sem þjóðin býr við, og hið skað-
lega efnahagskerfi ríkisstjórnarinnar, gengur nærri efna-
hag almennings og torveldar fólki að koma fyrir sig fótum
til heimilisstofnunar og sjálfstæðs atvinnureksturs. Hús-
næðisekla færist í aukana, af því svo dýrt er orðið að koma
upp húsnæði, ekki hægt að fá nægileg lán til þess né að
standa straum af lánsfénu með þeim háu vöxtum, sem á
það eru lagðir. Þeir, sem standa á gömlum merg og búa við
kjör eldri stofnlána, þola ástandið að sjálfsögðu skár.
Gagnvart íbúum sveitanna er tillitsleysi stjórnarstefn-
unnar afar harkalegt.
Launa- og kaupgjaldskerfið er i upplausn, og vinnu-
friður hangir á bláþræði.
Menn þreifa á því daglega í viðskiptum sínum að dýr-
tíðarvöxtur og verðbólga þróast örar en þekkzt hefur áður.
Afleiðingar þess sem ríkisstjórnin er búin að aðhafast
eru þó ekki'nándar nærri að öllu komnar fram í verðlag-
inu enn þá.
r VI.
Flokksþingið harmar að þau miklu tækifæri, sem góð-
ærin hafa veitt þjóðinni til hagsbóta og framfara á starfs-
tíma núverandi ríkisstjórnar, hafa að miklu leyti farið 1
súginn, sökum rangrar stjórnarstefnu. Hinu ber þó að
fagna, að fyrri ára uppbygging, landhelgisútfærslan og
gjafir góðæranna hafa dregið úr þeim ófarnaði, sem af
stefnunni hefði leitt ella, og orðið hefði afdrifaríkur í
meðalárferði, hvað þá ef harðæri hefði að steðjað.
En hvorki getur íslenzka þjóðin sætt sig við að sóa fram-
faratækifærum sínum né treyst á stöðugt góðæri til þess að
bjarga frá óáran af völdum sjálfskaparvíta 1 stjórnarfari.
Stjórnarstefnunni verður að breyta.
VII.
Tryggja verður varanlegan vöxt þjóðarframleiðslunnar,
efla iðnað til vinnslu á afurðum lands og sjávar, auka vél-
væðingu, framleiðni og fjölbreytnl framleiðslunnar og gera
hana þar með árvissari.
Hér á landi fjölgar fólkinu örar ep víðast hvar annars
staðar. Eftir fjóra áratugi má gera ráð fyrir að íbúar lands-
ins verði fjögur hundruð þúsund. Þessi fjölgun ásamt sí-
vaxandi kröfum nútímafólks til aukinnar neyzlu og bættrar
þjónustu á æ flelri sviðum, gerir þá nauðsyn óumfiýjan-
lega, að sífellt sé haldið áfram atvinnuuppbyggingu 1 land-
inp til að tryggja varanlegan vöxt þjóðarframleiðslunnar,
sem verður að vera mun örari en meðal þeirra þjóða sem
fjölgar hægar og lengra eru komnar á sviði iðnaðar og
vélvæðingar.
Af hinni öru fólksfjölgun leíðir einnig, að yngri kynslóð-
irnar eru tiltöfeilega fjölmennastar, en það er einmitt unga
■MMMMWMHHMAðB
T f M I N N, laugardagurlnn 27. apr5 1963. —
8