Tíminn - 22.05.1963, Qupperneq 7

Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Tómas Árnason. — Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indrið'i
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karisson. Auglýs-
ingastjóri: Sigurjón Davíðsson. Ritstjórnarskrifstofur í Eddu-
húsinu, símar 18300—18305. Skrifstofur Bankastræti 7: Af-
greiðslusimi 12323. Auglýsingar, sími 19523. •— Aðrar skrif-
stofur, sími 18300. — Áskriftargjald kr. 65.00 á mánuði innan
lands. í lausasölu kr. 4.00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h.f. —
Skýr yfirlýsing
knúin fram
Það hefur að vonum vakið mikla athygli, að í svar-
orðsendingu brezku stjórnarinnar til íslenzku stjórnar-
innar varðandi Milwood-málið, segist hún áskilja sér
„iyrirvara um efnishlið og lagarök málsins11, þótt hún hafi
hvatt Smith skipstjóra til að lúta íslenzkri lögsögu. Nán-
a*ra skilgreinir svo stjórnin ekki, hvað hún á við.
Það eru bersýnilega þessi ummæli orðsendingarmnar,
sem hafa orðið þess valdandi áð bæði norska fréttastoi'-
an og Reuter hafa sent frá sér fréttaskeyti, þar sem það
e’- haft eftir diplómatiskum heimildum, að í orðsendingu
ýu ríkisstjórnarinnar komi fram, að hún viðurkenni
ekKi 12 mílna fiskveiðilandhelgi íslands.
Það var í tilefni af þessu, sem Tíminn bar fram
þá kröfu í gær, að „íslenzka ríkisstjórnin krefðist
þess eindregið, að brezka stjórnin upplýsi og segi
skýrum orðum hvað hún á við með þessum ummæi-
um um fyrirvara varðandi „efnishlið og lagarök
málsins"".
Sem betur fer hefur utanríkisráðherra talið sér skvlt
að verða strax við þessari kröfu Tímans og leitað skýrra
svara hjá brezku stjórninni. Og brezka stjórnin bregzt nú
fyrr og betur við, þegar Tíminn á í hlut en íslenzka ríkis
stjórnin. Hún veit, að einbeitni Tímans er meira í sanv
ræmi við íslenzka þjóðarviljann en undirlægjustefna rík
isstjómarinnar. Orðsendingu íslenzku ríkisstjórnarinna''
um Milwood-málið svarar hún neikvætt, en kröfum Tím
ans svarar hún jákvætt. í svari sínu viðurkennir hún ekk.
aðeins 12 mílna fiskveiðilögsögu ísfands ótvírætt í fyrsia
sinn, heldur lýsir jafnframt yfir því, að hún muni ekki
Dera fram óskir um framlengingu á undanþágunum, <- r
þær falli úr gildi.
Þetta er gott, svo langt sem það nær og sönnun þess
að einbeitni í utanríkismálum er betri til árangurs er,
undirlægjuháttur. En fjarri fer því. að hér sé fengin við
unandi lausn. Eftir er, að brezka stjórnin biðjist fyrirgefn
Ingar á framkomu Hunts skipherra og lofi því, að þaö
skuli aldrei endurtaka sig við íslandsstrendur, að brezkt
herskip hjálpi landhelgisbrjót til að flýja. Og áleitni
Breta er vissulega ekki úr sögunni, þótt þeir treystisi
ekki lengur til að halda undanþágunum til streitu. Næst
mun verða reynt að komast inn . landhelgina eftir bak
dvraleiðum, t. d. með réttindum brezkra útgerðarmanna
til fisklandana og fiskverkana her
Því er það jafn nauðsynlegt og áður, að þjóðin hafm
undanhaldsstefnu stjórnarflokkanna í kosningunum 9
júní.
Lítilþægir enn
Ekki ber á öðru en að stjórnarblöðin séu ánægð meö
svar brezku stjórnarinnar, þótt hún hafnaði alveg kröfum
isienzku stjórnarinnar og lýsti velþóknun sinni á him;
„augljósa og grófa broti“ Hunt skiplierra gegn íslenzka
ríkinu. Þegar stjórnarblöðin eru svona lítilþæg og un<í
irgefin fyrir kosningar hvað verður þá eftir þær?
T í M I N N, miðvikudagurinn 22. maí 1963.
| GísSi SVSagnússorí, EyhildarhoStí:
„Vakri Skjóni hann
skal heita“
i.
Þeir eru orðsnjallir ritstjórar
Morgunblaðsins. — Einn þeirra
fann upp skemmtilegt nýyTði í
vetur: „auðstjóm“. Hann segir í
blaðinu 10. febrúar, að Sjálf-
stæðismenn leggi „kapp á auð-
stjórn almennin@s“. — (Auðk.
hér). Hann veit ihvað hann syng-
ur, fuglinn sá, — enda ekki um
að villast.
Þeir, sem ráðið hafa lögum og
lofum á landi hér frá því í árs-
lok 1958, hafa stefnt að því vit-
andi vits að þyngja byrðar
þeirra, sem minnstan hafa burð-
armáttinn, en létta á hinum, sem
breiðust hafa bökin. Þetta er hin
eina og sanna auðstjórn: láta
fjármagnið drottna, — fólkið
þjóna. Þess vegna voru skattar
lækkaðir á hátekju- og stóreigna-
manninum, svo að nam tugum
þúsunda, og færðir yfir á bak
bóndans, verkamannsins, launa-
mannsins, í formi söluskatta.
Þess vegna var reynt svo sem
kjarkur entist til, að þrengja
kosti sarrivinnufélaganna, sem
verið hafa almenningi mestur og
beztur skjöldur og skjól. — Þess
vegna voru útlán takmörkuð, af-
urðalán til landbúnaðar lækkuð,
okurvextir lögfestir, gengið fellt
— tvífellt a-uk heldur, þjónustu-
gjöld alls konar hækkuð upp úr
öllu valdi (póstur, sími o.m.fl.),
öllu stefnt að einu marki: auð-
stjórn.
Aldrei haía jafn víðtæk verk-
föll yfir dunið og á valdatíma
Auðstjórnarbandalagsins. Sum
þeirra braut ríkisstjórnin á bak
aftur með, bráðabirgðalögum,
öðrum svaraði Hún með gengis-
lækkun í hefndarskyni, enn öðr-
um með gerðardómi, sú hin sama
ríkisstjórn, sem í öndverðu sór
fyrir, að hún mundi nokkru sinni
hafa afskipti af vinnudeilum. Og
Inú eru allir samningar lausir —
í lok kjörtímabilsins. Fram und-
an er stórkostleg launahækkun
starfsmanna hins opinbera, svo
jjj að nema mun tugum og jafnvel
B hundruðum milljóna samtals
I Verkföll vofa yfir og geta hafizt
I hvenær sem er. En ríkisstjórnin
stendur eins og þvara og starii
stjörfum augum út í óvissuna og
sortann — í mesta uppgripaári.
sem yfir þetta land hefur gengið.
Þess vegna er Alþingi rofið og
kosningar færðar fram — og sú
barnalega ástæða færð til, að sjó-
menn mundu verða komnir á
síldveiðar á venjulegum kjör-
degi. Eins og sjómenn séu ekki
alltaf á sjó þegar gefur, afli fæst
og friður er í landi.
Hvílik ríkisstjórn!
Auðstjórnarbandalagið hefur
unnið sér til óhelgi í innanlands-
málum Þetta vita allir og viður-
kenna flestir með sjálfum sér.
Þó má vonandi bæta fyrir það
afhroð, sem þjóðin hefur goldið
vegna glapa misviturra manna í
valdasessi. Þetta hlýtur að taka
sinn tíma, að vísu. En það er á
Ivaldi þjóðarinnar sjálfrar. Hún á
þar við sjálfa sig um að eiga
og ekki aðra.
II.
Með efnahagsbröltj sínu hefur
Auðstjórnarbandalagið níðzt á al
menningi. í utanríkismálum hef-
Gísli Magnússon
ur þannig verið á haldið, að vel
má ætla, að þjóðinni allri verði
til ævarandi tjóns.
Fullur sigur var> unniRn í 12
mílna deilunni, sagði dómsmála-
ráðherrann í útvarpsræðu 1961.
Hann sagði satt En svo lyppaðist
ríkisstjórnin niður, svínbeygð af
Bretanum, erlendum hleypt inn
3.—vél
í íslenzka landhelgi, eiðar að
engu hafðir.
Annað var þó verra.
Með landhelgissamningnum af
salaði ríkisstjórnin yfirlýstum
rétti íslendinga til frekari út-
færslu og friðunar á landgrunn-
inu öllu.
Ilyqð ár að kalla slík-t■, afsal
landsréttinda?
Ríkisstjórnin sæmdi ■ nafn-
greindan mann 200 þúsund
króna verðlaunum fyrir að vilja
ekki, að eigin sögn, gerast land-
ráðamaður. Sú upphæð, sjöföld.
hefði veirið betur komin hjá rík-
isstjórninni sjálfri, ef hún hefði
ógert látið það sem hún gerði.
Sigurður Ólafsson stóðst prófið
og fékk sínar 200 þúsund kr„
hreinsaður af öllum landráða-
sökum. Ríkisstjórnin féll á próf-
inu.
Sök bítur sekan. Auðstjórnar-
bandalagið finnur gerla, að með
landhelgissamningnum var unnið
óhappaverk. Til þess að reyna að
breiða yfir ósómann er sannleik
anum snúið við, ósigurinn og
aumngjahátturinn kallaður sig-
ur.
„2ja ára afmæli landhelgissig
ursins.“
Þannig hljóðaði fjögurrá dálka
fyrirsögn í Morgunblaðinu 9.
marz s.l.
Þeim dánumönnum þótti ekki
taka því að minnast 4 ára afmæl-
is 12 mílna útfærslunnar á síð-
astl. hausti. Ónei. Engin ástæða
til afmælisfagnaðar hennar
vegna, enda gerð í fullkomnu
trássi við þann flokk, sem kennir
sig við sjálfstæði. — En ó-
mennskunnar, niðurlægingarinn-
ar, — hennar bar að minnast
með fognuði, hana bar að túlka
sem sigur — og látlaust jóðlað
tannlausum gómi á því góðgæti
viku eftir viku.
Er hægt að hugsa sér öllu
meira þýlyndi, öllu auvirðilegri
blaðamennsku? — Þetta mundi
heita að snúa faðirvorinu upp á
ónefnda persónu.
„Vakri Skjóni hann skal heita,
honum mun ég nafnið veita
þó að meri það sé brún“.
III.
Þeim, sem hafa í huga feril
Auðstjórnarbandalagsins í land-
helgismálinu, getur naumast
komið á óyart afstaða þess til
Efnahagsbandalags Evrópu.
Aðild þjóðar að EBE kostar
það, m.a., að þjóðin verður að
afsala í hendur þessa stórríkis
veigamiklum þáttum löggjafar-
valds og efnahagslegs sjálffor-
ræðis. En hvað er að fást um
það! Eins og það sé ekki ólíkt
veglegra að vera kolamokari á
erlendu stórskipi 'en formaður á
íslenzkri smákænu! Vi’ssulega.
— En jarðveginn þarf að undir-
búa áður en sjálf sáningin hefst.
Því er talað um, að íslenzk þjóð
búi við „úrelt“ sjálfstæði — ekki
fullum 19 árum eftir að hún hef-
ur endurheimt þetta sjálfstæði
fyrir þrotlausa baráttu hinna
beztu manna.
Að hverju ber þá að keppa?
Jú, takmarkið er „tvenns kon-
ar sjálfstæði“, þar sem þjóðin
sjálf hefur hinn veikari þáttinn
í eigin höndum, en afsalar hin-
um gildari þættinum í hendur
erl'endum auðhringum, sem inn-
byrða hina íslenzku smákænu
umsvifalaust í stórskipið, svo að
inælt sé á máli viðskiptamála-
ráðherrans — og sporðrenna
henni ,á einu augabragði.
Ferill Auðstjórnarbandalags-
ins *í EBE-málinu er þessi:
í fyrstu var það full aðild —
og stoða þar engir svardagar í
gegn. En þjóðin reis öndverð
mót þvílíkri óhæfu. Næst kom
aukaaðild. Enn rigndi andmæl-
kom eins og bjargengill af himnj
um. Þá var það, að de Gaulle
sendur og sparkaði í endann á
Breta-num. Þar með var EBE úr
sögunni og óþarfar með öllu
frekari umræður um málið af ís‘-
lendinga hálfu — fram yfir
kosningar.
Skömmu eftir að EBE var tal-
ið vera í andarslitrunum, birti
íslenzka utanríkisráðuneytið
fréttatilkynningu þess efnis, að
skipaður hefði verið íslenzkur
sendifulltrúi hjá Efnahagsbanda
laginu. — Hversu lengi mundi
hann þurfa að vaka yfir líkinu?
Dómsmálaráðherra sagði í að
alræðu Sjálfstæðisfl. á eldhús
degi hinn 18. þ.m.: „Það er þýð
ingarlaust að eyða tíma og orku
í að þvæla um það, sem liðið
er“.
Ojæja. Sumir hafa nú haldið,
að ósjaldan mætti draga rök-
réttar ályktanir af fenginni
reynslu Og sjálfur gekk ráðherr-
ann á snið við sína eigin kenn-
ingu. Öll var ræða hans, frá
upphafi til enda, ein samfelld og
óslitin afsökun vegna framkomu
hans sjálfs og þeirra utanstefnu
manna í EBE-málinu. Sök bítur
sekan.
Mundi ekki þjóðin þegar hafa
Jært nóg af leiðsögu þeirra ó-
happamanna, sem skeyta hvorki
um skömm né heiður. hvort
heldur er í innanlands eða ut-
anríkismálum, en slá undir nára
og hleypa á hundavaði. kyrjandi
svo að kveður við:
„Vakri Skjóni hann skal heita“.
Á síðasta vetrardag 1963.
7.