Tíminn - 09.06.1963, Blaðsíða 9

erum baráttuglöð
GÓÐIR fniKÍarmenn.
Landið okkar, ísland, hefur
sérstætt svipmét og svo er einn
ig um þjóðina. Því að um-
hverfið skapar manninn ekki
síffur en maðurinn umhverfið.
Útlendingar sem hér koma,
reka augun í margt sérkenni-
legt og framandi bæffi í fari
náttúrunnar og fólksins.
Berist talið að stjómmálum,
spyrja þeir gjarnan, af hverju
kommúnistar séu miblu öflugri
hér en á hinum Norðurlöndun
um. Af hverju skyldi nú þetta
stafa? Er það vegna þess, aff
við íslendingar séum þetta tor
næmari að skilja effli og til-
gang kommúnismans en frænd
ur okkar eða stafar það af því,
að við erum svo langt frá móð-
urlandi kommúnismans, Rúss-
landi, og „fjarlægðin gerir fjöll
in blá og mennina mikla“, eins
og alkunna er. Þá er oft spurt,
hvernig standi á því, að sósíal-
demókrataflokkurinn á fslandi
sé svona pínulítiil og í nánu
samstarfi viff íhaldsmenn, alls
staðar þar, sem hann getur því
við komið. Eru þetta virkilega
sósíaldemókratar þama á ís-
landi, sem eru í ríkisstjórn
með íhaldsflokknum, sagði
einn af fulltrúum í borgar-
stjóm Stokkhólms við mig fyr-
ir skömmu: Hér í Svíþjóð væri
samvinna þessara flokka alveg
óhugsandi: Þá finnst mörgum
útlendingum það mjög merki-
legt og raunar einstætt aff hér
á íslandi skuli vera til flokkur,
sem er flokkur allra stétta. Og
aff þessi flokkur, skuli hafa inn
an sinna vébanda svo til alla
heildsala og kaupmenn lands-
ins en vera samt, eftir því sem
blað hans hefur haldið fram
bezti málsvari samvinnustefn-
unnar á landii hér.
Ekki síður þykir þaff merki-
legt. að þessi flokkur skuli
vera mesti þjóðnýtingarflokk-
ur landsins í útgerð, og hafa
þá innan sinna vébanda flesta
stórútgerðarmennina.
Að ekki sé minnzt á þau
ósköp, að hann telur sig vera
langbezta málsvara verka-
manna og annarra launþega,
þótt atvinnurekendur ráði
meiru í flokknum en nokkur
önnur stétt. Það er ekkert und-
arlegt, þegar á allt þetta er
litið, þótt mörgum finnist þessi
flokkur merkilegur og sérstæð
ur. Það er margt öðruvísi á ís-
landi en annars staffar.
Viff srum samankomin hér
vegna þess, að eftir tvo daga á
að kjósa til alþingis. Það er
svo sem engin stórframkvæmd
aff setja blýantskross á papp-
írsspjald. Samt er þetta athöfn,
sem engínn ætti aff gera í hugs-
unarleysi, því að það getur
skipt ótrúlega miklu máli,
hvar kross er settur. Stjórn
málamennirnir hafa að undan-
förnu verið og eru enn önnum
kafnir við að sannfæra hæst
virta kjósendur um, hvar kross-
inn eigi að vera. Talsmenn Al-
þýffuflokksins segja, að bezt sé
að setja hann í fremsta reitinn
á kjörseðlinum. Það sé trygg-
ing fyrir því, að fólk fái að
njóta blessunar viffreisnarinnar
næstu 4 árin og að hér stjórni
flckkar. sem engin hætta sé á
að t'ari aff rífast á miðju kjör-
Ræða Kristjáns Benediktssonar, fjórða manns B-Iist
ans í Reykjavík, á kosningafundinum í Gamla Bíói
tímabili, a. m. k. ekki út af
málefnaágreiningi. Það stend-
ur sem sé þannig á hjá Alþýffu-
flokknum, að hann hefur að
eigin sögu tæmt málefnaskrána
og ekki fundið nein ný mál til
að berjast fyrír. Hann er því í
eins konar rúsmennsku hjá
íhaldinu og aðstoðar eftir getu
við framkvæmd viðreisnarinn-
ar. Ekki eru samt allir Alþýffu-
flokksmenn ánægðir með þetta
hlutskipti. T. d. virðist Hannes
á hominu óttast mjög, að við-
reisnin og íhaldsstuðningur
muni ekki reynast flokknum
eins vel til atkvæðaöflunar og
meðan hann barðist fyrir verk-
fallsréttlnum, almannatrygging
unum eða afnámi vökulaganna
á sínum táma.
Hannes segir í Alþýðublað-
inu fyrir skömmu: „Það eru
fleiri en ég sem finnst, að for-
ystu Alþýðuflokksins hafi
stundum skort hugkvæmni. Að
vísu hafa ágætismenn verið
valdir. En hvar er fólkið? —
Hvers vegna er það ekki með?
Eitthvað meira en lítið hlýtur
aff vera að — ástæðuna verffum
við að vita“. Svo mörg eru þau
orð. Hannes á horninu eða Vil-
hjálmur S. Vilhjálmsson hefur
um langt skeið veriff í forystu-
sveit Alþýðuflokksins og blaða
maður við Alþýðublaðið. Úr
ritstjórnarskrifstofu blaðsins
hér í næsta húsi sér hann vítt
yfir líkt og Ingólfur á Arnar-
hóli
Hann sér höfnina, lífæð höf-
uðborgaiinnar. Verkamennim-
ir, sem þar vinna, eru fyrir
löngu hættir að láta sig dreyma
um 8 stunda vinnudag. Þeir
hugsa um það eitt að standa
sem lengst, svo að launin
hrökkvi fyrir nauffsynlegustu
þörfum fjölskyldunnar. Slík er
nú_ viðreisnin.
í höfninni gefur aff líta skip
og báta. Þar era sjómenn að
búast til síldveiða. Hví skyldu
þeir ekki hugsa hlýtt til Al-
þýðuflokksins og viðreisnarinn
ar og þá alveg sér í lagi vegna
ferffardómslaganna á s. 1. árl.
norðaustri gnæfir Amarhvoll.
Flestir þeir, sem þar vinna,
höfðu þokkaleg laun á dögum
vinstri stjómarinnar. Þessi
laun hefur viðreisn íhalds og
Alþýffuflokks gert að sultar-
launum og verra en það. Hvað
ætli dvelji þetta fólk að sýna
sig hjá Alþýðuflokknum. Og ef
þeir við Alþýðublaðið litu nú
dálítið lengra upp úr raunum
sínum en rétt til næsta nágrenn
is gætu þeir greint græn tún á
bændabýlum undir Esju og
Akrafjalli. Mikið held ég að
bændurnir þar vegsami „við-
reisnina . einkum ef þeir þurfa
aff kaupa sér dráttarvél og
borga nærri helmingi hærra
verð fynr hana en þurfti fyrir
5 árum
Þag er víðsýnt úr gluggum
Alþýðuhússins. Þaðan má
margt sjá og skoða. En illa er
nú Bleik brugðið, ef þeir Al-
þýðuflokksmenn koma ekki
Kristján Benediktsson
auga á ástæðurnar fyrir því,
að fólkiff yfirgefur flokk þeirra.
Slíkt heíffi einhvern tíma þótt
feigðarmerki á landi hér.
Talsmenn Sjálfstæðisflokks-
ins eru ekki síður vissir í sinni
sök varðandi staðsetningu
krossins á kjörseðlinum en þeir
hjá Alþýðuflokknum. „Auðvit-
aff kjósa menn flokk allra
stétta” Þetta hljómar afar fal-
lega og freistar margra. Það
era nefnilega ekki allir, sem
átta sig á þvi, að SjáHstæðis-
flokkurinn er ekki aðeins floks
ur allra stétta heldur líka flokk
ur einnar stéttar — þeirrar,
sem fjármagninu ræður. Meðan
þeir herrar sitja í gullkerrunni
og halda um stýristaumana er
leið annarra stétta til bættra
lífskjara hvorki beinn né breið
ur vegur, því að flokkur hinna
ríku byggir tilveru sína á því,
að margir séu fátækir. Þetta
hefur viðreisnin sýnt og sann-
að áþreifanlega. Meðan Fram
sóknarmenn stjórnuðu, þótti
sjálfsagt, að sem allra flestir
þegnar þjóðfélagsins eignuðust
verffmæti, enda var það svo.
Eftir fjögurra ára „viðreisn
arstjórn“ er hins vegar svo
komið aö stór hluti þjóðarinn
ar hefur vart möguleika til að
eignast neitt. Einkum unga
fólkið, sem byrjar sinn búskap
með tvær hendur tómar. Þetta
er nú orðiff svo augljóst, að
jafnvel íhaldið óttast afleiðing-
amar. Hvarvetna gefur að líta
slagorg þeirra „Eign handa öll-
um“. Það er ekkert sagt um
það hvort allir eigi að eiga
jafnt Og það er heldur ekkert
á það minnzt hversu mikil þessi
eign má vera. Á það má benda
að í Rússlandi var til skamms
tíma leyfilegt aff eiga 10 hæn-
ur og eitt svín.
Nei, „viðreisnin“ hefur gert
hina ríku ríkari og þá fátæku
fátækari. Og það slagorff íhalds
ins nú að gera verði sérstakar
ráðstafanir til þess aff tryggja
að allir geti eignazt eitthvað,
auglýsir betur en nokkuð annað
þá misskiptingu auðs og eigna.
sem „viðreisnarstjórnin er að
innleiða hér á landi. Blað
þeirra Sjálfstæðismanna, Morg
unbiaffig hefur gert nokkuð að
því á undanförnum vikum að
birta viðtöl við fólk úr ýmsum
stéttum og fá þdð til að vitna
um ágæti ríkisstjómarinnar og
viðreisnarinnar. Vitanlega er
þess vandlega gætt að ekkert
komi fram 1 þessum viðtölum
annaff en lof og prís um þessa
aðila. Stundum henda þó smá
slys og annað gægist fram en
ætlað var. Þannig átti Mbl. fyr
ir skömmu viðtal við bónda af
Vesturlandi og spyr hann fyrst
nokkurra almennra spurninga,
sem bótidinn svarar greiðlega.
Þá spyr blaðamaðurinn, hvern-
ig sé að búa núna, og hvað sé
að segja um afkomuna. Og
skynja þá allir er lesa, að
blaðamaðurinn er kominn að
kjamanum. Sjálfstæffisbóndinn
virðist líka skilja, aff þetta er
hin mikla prófraun, sem hann,
sanntrúaður flokksmaður verð-
ur aff standast. En erfitt er
það „Jú, afkoman er sæmileg.
Búið gefur af sér góffan arð og
svo er þaff áin. Tekjurnar af
henni Koma í góðar þarfir
núna.
Fátt sýnir betur, hvernig við
horf aimennings til kommún-
ista er en einmitt það, að fylg-
ismenn þeirra ýmsir og jafnvel
forystumenn telja vænlegast að
halda- því fram að það séu raun
veralega allt aðrir en kommún-
istar, sem ráða Alþýðubanda-
laginu. Þessu hafa alltof marg-
ir trúað til þessa og því er
flokkur kommúnista hlutfalls-
lega miklu stærri hér en í ödl-
um nágrannalöndum okkar. Á
sama tíma og menn á hinum
Norðurlöndunum yfirgefa kom
múnista í stóram stíl, era menn
hér, sem telja sig lýðræffis-
sinna, og ég hygg aff séu það,
sem ganga kommúnistum á
hönd og berjast raunveralega
undir merki þeirra nú í þess-
um kosningum. Á ég hér við
þá Gils Guffmundsson og Berg
Sigurbjömsson, sem gerzt hafa
húskarlar á þvf samyrkjubúi,
sem kallar ság Alþýðubandalag.
Þeir menn, sem þar stjórna,
trúa ekki á þaff þjóðskipu-
lag, sem við búum við. Mark-
miff þeirra er að koma hér á
öðrum þjóðfélagsháttum, sem
viff þekkjum af afspurn. Þessu
má enginn kjósandi gleyma í
hita kosninganna, þegar önnur
og óskyld mál eru á dagskrá.
Ég vii engu um það spá hvort
hinir nýju húskarlar dragi
mikla björg f bú kommúnista,
tel ég þó litlar líkur til þess.
En ömurlegt má nú hlutskipti
Bergs og Gils kallast, miðað
vig það, sem þeir hafa áffur
sagt og skrifað, að þeir skuli nú
verja kröftum sínum til að
reyna að þoka þeim Einari og
Brynjólfi í áttina að því marki
sem allir kommúnistar allra
landa stefna að, þótt þeir fari
ýmsar leiffir til að ná því. Það
þarf engan ag undra, þótt ýms-
um fyrrverandi Þjóðvarnar-
mönnum sé óljúft ag fylgja for
•ingjunum í vistina.
Um Framsóknarflokkinn er
það að segja, að flestir eru
sammála um ag hann muni
vinna á í þessum kosningum.
Kemur þar tvennt til: Góð mál
efni og skelegg barátta annars
vegar — en hins vegar óvinsæl
stefna stjórnarflokkanna í svo
til öllum málum, einkum þó í
kaupgjaldsmálum og afstöffu
okkar til annarra þjóða og þá
einkum varðandi EBE og land-
helgina Framsóknarflokkurinn
er ekki stéttarflokkur. Hann
rúmar alla, sem vilja réttlátt
þjóðfélag á íslandi. Hann hef
ur trú á þjóðinni og landinu.
„Þetta land á ærinn auð, ef
menn kunna að nota hann“
Framsóknarflokkurinn bersi
gegn þeim öflum í þjóðfélag-
inu sem ætla sjálfum sér meiri
rétt en öðram, þeim sem vilja
Framhald A 13. sRíu.
tTm 1 ÍI Ns raEMdagurínn 9, júní 1963. —