Alþýðublaðið - 03.06.1941, Blaðsíða 3

a»RIP.mPAGINN 3. JÚNÍ 1941
r------------ mtBDBiaBD -------------------------------
HM•*!*$: S&ts&áa. Pétanxna.
Rttetjém: JUþýttulséss&asi TTJ:0 H IVttriGÍSttiA til.
Ífeaa^: 4®8S: B£fes&|ésá, 4©@4: Jfoiaiæcato ferétfeir. B8S&: WmÉím PéA
BB»ða (feaáaaa) Ms®is»a«it 21S. 40©»: ViíhJ. £.
Bsa (teiEssHa) BsávasBaaetei 38.
AfgreíSsða: AlþýítefaásmH. viffl HverfegíM®.
efefiEr: mm og «®s.
VerS ter. 8.6® á i®áasH®i. 15 aurar 1 Ifnssssliu.
AL»fSUPl£NTSHIBUN H. F.
Hver er með kjósendadekur?
■■■■'‘.i,.y.v,l;::'ir.;.'Su)j. -
AÐALFUNDUR
H.F. Eiœskipafélags íslands verður haldirm
laugardaginn 7. júní kl. í. e. h. í Kaupþings-
salnum í húsi félagsins. Aðgöngumiðar og at-
kvæðaseðlar verða afhentir hluthöfum eða um-
boðsmönnum þeirra á miðvikudag 4. og fimtu-
dag 5. júní kl. 1-5 e. h. báða dagana.
Veiðíbana.
Samkvæmt ákvörðum bæjarráðs er hér með
bönnuð hvorskonar veiði fyrir löndum bæjar-
ins við Elliðaárvog, á tímabilinu frá 1. júní til
1. september.
Ma£míigaisst|órlMii i Meyk|avik.
LINOLEUM
ýmsar gerðir, nýkomið
J. Þorlákss®!! & IfwHnasisii
Skrifstofa og afgreiðsla Bankaatrœti 11. Sími 1280
Peysufataklæði
nýkomið
Verzlunin Dyngja
Laugaveg 25
Þriðja 45066 smálesta
TÍMINN vair að kvarta undan
því fyrir hátíðina, að dýr-
tfeafrmálin hefðu ekki ve'rið rædd
íyrir opnmn tjöldum þanniig, að
ailmennmigi gæfist kiostur á að
fylgjast með þeim ágroiuingi,
sem þar hefði komið fram. og
iét um leið þau orð falla, að
það væá vissulega „ekkert annað
en kjóstendadekur, sem er þess
valdandi, að nokkriír þingmenin
hafa undanfarið hrndrað lausm
dýrtíðarmálsins.“
Það er Tímanum. alvelg eins vel
ItauinnUgt og öllum öðruim, að dýr-
tíðarmálin eru nú í nefnd, seim
skipuð var fulltrúum allra stjórn-
aiftokkanna í því skyni, að ná
samfcoanulagi Um lausn þai'rra.
Og enda, þött Alþýðublaðið hafi
löngu á undan Tímanum o,g raun-
BK’ öllum öðrtum blöðum oig miklu
hfepusrslausar en þau, skrifað um
þessi mál og nauðsyn þeiss að
taka þau fösturn tökum, hafði
það þó ekki ætlað sér að halda
Mippi neitnUm deilum Wm þau
meðan nefndin væri að veriri. En
*r þvi að það ólíklegasta hefir
skeö, að eininitt Tíminn skuJi
hafa farið að kvarta um leyndina,
sem höfð sé á umræðunum Um
dýrtíöarmálin qg dylgja Wm það,
®ð nokkrir þíhgnienn hafi hing-
að tí-1 — af kjásendadekri —
hindrað lausn þeirra, finnst Al-
þýðublaðlnu rétt að verða við
ósk hans og giera sitt tíl þess, að
almenningur fái nokkra hugmynd
ttm það, hvað rætt hefir verið
am dýrtíðannáUn á bak við
tjöldin.
Það er öllum kunnugt, að Al-
þýðublaðið og einstakir Alþýðu-
flokksmenn, sem í það skrifa,
hentu strax í fyrrasumar og fyrra
haust mjög alvarlega á naUðsyn
þess að gtera róttækar ráðstafanir
til að stöðva vöxt dýrtíðarilnnar
Og fcomu fram með ákviebnar til-
lögur þar að lútandi- En þær
tillögur fengu engar undirtektir
hjá blöðum hinna stjómaTfliokk-
anna, og var Tíminn í því efni
sizt bétri ten blöð Sjálfstæðis-
flokksins, enda hafði Framsókn-
ttrflioikkiurinn fyrstur beitt sér fyr’ir
því, að verðlagið á innlendum
lifsnauðsynjum var gefið frjálst,
en það leiddi teins og kunnugt
er til þess, að kauplagiö var síð-
ar einniíg gefið frjálst og kapp-
hlaupið milli verðlags og kaiup-
lags fco,mst í algleyming.
Þegar þing kom saman í vetur,
var pað viðurkennt af öllum
stjómarfliokkunum, að brýma
nauðsyn bæri til þess, að það
tæki dýrtíðarmálin tíl aðvartograr
íhugunar og úrlausnar; og að
sjálfsögðu var þ,að þá hlutverk
viðskiiptamálaráðuneytisins, ann-
ars ráðuneytiisins, sem Framsókn-
arflol.knrinn fer með, að undi’r-
búa lausn þieirra ioig leggja þaU
fyrir þiugið. En tveir og hálfur
tnánuður liðu af þiúgtímanum án
þess, að nokkuð væri á þau
minnzt- Það var ekki fyrr en í
aþríllok, eða um það leyti, sem
venjulega líður að þingtokum, að
Framsóknarflokknum þóknaðist
að hreyfa dýrtíðarmálunuui við
hina stjórnarflokkana. Það vair
rétt áður en ákvörðunin var ték-
in um það, að fresta kosningun-
uim, sem áttu að fara fram til'
álþingis í sumar.
Þá lagði Framsóknarflokkurinn
allt í einiu fyrir samstarfsftofcka
sína uppkast að friumvarpd ti]
laga um heimi'Id fyrir ríkisstjórn-
ina tíl þess að leggja útflutn-
ingsgjald á allar útfluttar afnrð'r,
oig áttí að verja því tii þess að
greiða bændum verðuppbót á
þær afurðir þei'rra, sem seldar
væru á innlendum markaði, svo
að hægt væri að halda útsölu-
verði þeirra tU almennings stöð-
ugu og hjálpa á þann hátt til
þess að hiudra frekari ( vöxt dýr-
tíðarinnar í laindmu.
Þessi hugmynd fékk góðar
undirtektir í Alþýðuflodtknum,
enda er hún'; það sem hújn nær,
ekki fjarri því, sem Alþýðublað-
ið otg eihstakir Alþýðuflokksmenn
höfðu fyrir löngu háldið fram
að gera þyrfti, þó að hún kontí
nú því miður nokkuð sed'nt, þar
eð bezti tími’nn til þess að skapa
slíkan verðjöfnunarsjóð með
skattlagningu útfluitningsins, í
því skyni að stöðva verðhækkun-
'ina á innlendum nauðsynjum', er
mjög sennilega fyrir löngu liðinn.
En Framsóknarflokkurinn minnt-
ist ekkert á það, hve md'klu fé
ættí yfirleitt: að verja til verðupp-
bótarinnar, hver ætti að úrskurða,
hvenær hennar væri þörf, og hve
há hún skyldi vera- En vitanlega
er pað þó engu þýðángarminna
atriði en fjáröflunin sjáif til
verðuppbótarinnar, svo framar-
ltega, að nokkur trygging eigi að
vera fyrir því, að fénu verði ekki
beinlínis ausið út að nauðsynja-
lausu til þess að sfcapa einni stétt
framleiðenda í landinu sem ailra
hæst verð fyrir afurðir sínar á
fcostnað annarra stéttia, sem verða
að börga brúsarm.
En F rams ó kn a rftokku rinn virt-
ist ekki hugsa um neitt aninað en
að fá heimdld fyrir stjórndna til
tekjuöflUnar í þessu skyni. Og
þó að hann talaði upphaflega
ekki um annað en útflutn'ings-
gjialdiið, þá kom það þó fljótt í
ljós, að hann hafði sariinarlega
ekki í huga, að láta hið opin-
bera skera hinia fyrirhuguðu verð-
uppbót ti] landbúnaðarins við
neglur sér. Því að, þegarbúið
var að samþykkja kiosn-
ingafrestunina, bætti hann
nýjum lið inn í uppkastið að
heimildariagafrumvarpi sínu þess
efmis, að stjórniin skyldi, auk út-
flutninigsgjaldsins, hafa heimild
tíl þess að leggja á almennan
launaskatt — alílt að 10»/o af
lauiLUm manna — með þessa
verðuppbót fyrir augum!
Það skal hér alveg ösagt lát-
ið, hvað því hefir valdið, að
Framsóknarflokkiirinn kom ekki
með þessa tillögu sína um al-
mennan lauinaskatt fyrr en eftir
að frestun alþingi'skosninganna
hafði verið ákveðin- Svo mi'kið
er víst, að Alþýðuflokkurinn tal'di
það ekki fcoma ti'l mála, að binda
launastéttum bæjanna og lauds-
ins alls siíkar byrðar og gtera
þannáig að engu þá skattalöggjöf,
sem þingiðvar rétt búi'ð aöganga
frá- Og því síður taldi hann það
koma til mála, að þimgið fremdi
slfkt gerræði, þar eð það var
búið að tafca sér vald til þess að
fresta kosningum og framlengja
umboð sitt.
Ef það er þetta, sem Tíminn
á við með dylgjum sínum um
það, að „nokkrir þingmenn hafi
undanfarið hmdrað lausn dýrtíð-
armálsins“, þá getur AlþýðufIiokk-
urinn árei'ðanlpga kiinnroðalaust
játað þáð, að hann hafi hindrað,
að það yrði leyst á kostnað
launastéttanna í landinu einna —
— * með almennum launiaskatti,
eins og Framsóknarfl'okkurinn
ætlaðis't ti'I, oig fullyrt er, að
ýmsir áhrdfamenn í Sjálfstæðis-
flokknum hafi eirmig viljað. Ef
Tíminn vill kalla slíka afstöðu
Al]:ýíunokks'ns „kjósendadekur“,
þá hann um það- Framsóknar-
menn gieta að sjálfsögðu gilt úr
flokki talað, því að hér eir ekki
u:m það að ræða að taka milljóndx
króna af kjósendum hans og út-
hluta þesim á meðal kjósenda í
bæjunum, heldur þveri á móti, að
taka milijónir af bæjunutm táil að
greiða kjósendum Framsóknar-
flokksins í verðuppbót á afurðir
þeirra.
En frá Alþýðuflokksins sjón-
armiði var lausn dýriíðarmálanna
allt of viðurhlutamikið mál til
þess, að hægt væri að flana að
henui á þann hátt, ssm Fraim-
sófcnarfliakkuirinn vi'ldi. Það var
Alþýðuflokkurinn, sem beitti sér
fyrir því, að sú nefnd var sett
á laggirnar, sem nú er starfandi
að því, að finna skynsamlega
laUsn dýriíðarmáianna, sem allir
stjómarflokkamir geta sætt sig
við iog von er ti'I að beri ti'lætl-
aðan áranguir. 1 tillögum Fram-
sóknarflokksins var engiln trygg-
ihig fyrir sliku- Þar viriíst yfir-
leitt ekki vera um annað hugsað
en að fá nógu víðtækar heimildir
til fjáröflunar á kostnað bcejanna
í því skyni • að geta greitt kjós-
endum hans sran allra hæst verð
fyrir afurðir þeirra.
OUCIÍ3133
iV
„Sáðinw
Strandferð vestur um land
n.k. fimtudagskvöld 5. þ.m.
Vörumóttaka á venjulega
víðkomustaði í dag og fram
til hádegis á morgun. Pant-
aðir farseðlar óskast sóttir
á morgun.
Var ,Bismarck6
stærsta herskip
í heimi ?
50006, ekkl 35 006 smál.
t't TVARPIÐ í LONDON
skýrði frá því síðastliðið
laugardagskvöld, að brezkir
flotasérfræðingar væru þeirrar
skoðunar eftir þær upplýsingar,
sem þeir hefðu fengið af viður-
eigninni við þýzka orustuskip-
ið „Bismarck“ og frá sjóliðs-
mönnunum af því, sem bjargað
var, að hinni réttu smálestatölu
orustuskipsins hafi verið hald-
ið leyndri af þýzku stjórninni.
„Bismarck“ hafi ekki verið
35 000, heldur 50 000 smálestir.
Ef þetta er rétt, hefir „Bis-
marck“ ekki aðeius verið stærsta
herskip í heimi á okkar dögum
og 10,000 smálestum stærri en
brezka orustuskipiö „Ho'od“, held-
ur og stærsta herskipið, sem.
niokkm sinini í sögunni hefir sézt
/
á höfunUm.
Ástæðan ti-1 þess, að Hitler hafi
haldið stærð O'rustluskipsins
’leyndri, er talm hafa verið sú,
að samkvæmt flotasamningi, sem
gerður var niilli Bnglands og
Þýzkalaiids árið 1935, skuldbundu
bæði ríkin sig íil þess, að
byggja ekki stærri orusfuskip en
35000 smáléstir .
orostBsklpíð I ImerilN.
Það var tiLkynnt í Washmgtoa
á laugardaginn, að omstuskipið
„Sbuth Dakota“, 45,0CK> smálesité
ir, myndi hlaupa af ^stokkunœm
næstkomandi laugiardag, tveianur
mánuðum áður en ráð var fyria*
gteri.
„Soutli Dakota“ er þriðja or-
ustuskipið af þessari stærð, sem
smíðað hefir verið í Bandatríkj-
unum upp á síðkastið. Hin tvö,
,,Washington“ og „Norih Caro-
lina“ hlup'u af stokkunium x halust-
Færepognr verðar
fyrir bifreii.
INN af hinum færeysku
verkamönnum, sem hing-
að eru nú komnir ,varð fyrir
bifreið s.l, sunnudagskvöld. Var
það á Suðurgötu, rétt hjá f-
þróttavellinimi.
Færeyingurihn fótbrotnaði og
handleggsbnotnaði, og vair haun
fluttur á Landsspítalann, þair sean
hann nú liggur. Bifneiðin var R
65, fólksflutningabifreið.
Á axmað hunðrað manns
komu í Gróðrarstöðina nýlega til
að hlusta á léiðbeiningar Hákons
Bjarnasonar, skógræktarstjóra, um
sáningu birkifræs.