Tíminn - 11.06.1963, Blaðsíða 7

Útgefc íitíi: FSAMSOKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Tómas Árnasoli — Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb). Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson Auglýs-
ingastjóri: Sigurjón Davíðsson Ritstjórnarskrifstofur f Eddu-
húsinu, símar 18300—18305 Skrifstofur Bankastræti 7: Af.
greiðslusimi 12323 Auglýsingar, sími 19523 - Aðrar skrif.
stofur. sími 18300 — Áskriftargjald kr 65.00 á mánuði innan
lands. í lausasöiu kr 4.00 eint. — 'Prentsmiðjan EDDA h.f —
\
Efling
F ramsóknarflokksins
Það verður að teljast höfuðeinkenm þingkosninganna,
sem fóru fram á sunnudaginn, að aðalandstæðisflokkur
rikisstjórnarinnar Framsóknarflukkurinn, hefur mun
sterkari aðstöðu eftir en áður. Hanr hefur ekki aðeins
bætt við sig tveimur þingsætum heldur aukið atkvæða-
magn sitt verulega.
í þessari eflingu aðalstjórnarandstöðuflokksins er vissu
lega fólginn áfellisdómur 'um þá stjórnarstefnu, sem
fvlgt hefur verið síðastliðið kjörtímabil. Ef menn væru
ánægðir með stefnuna, myndu þeir ekki efla aðalandstæð-
ing hennar.
Jafnframt er svo fólgin í eflingu Framsóknarflokksins
viðurkenning íhaldsandstæðinga á því, að hér þurfi að
efla einn sterkan umbótaflokk. íhaldsandstæðingar megi
ekki skipa sér í marga smáflokka, því að íhaldið eitt græð-
:r á slíkri sundrungu. Bæjar- og sveitarstjórnarkosning-
arnar í fyrra báru ótvírætt vitni um vaxandi skilning
íhaldsandstæðinga á nauðsyn þess, að þeir efldu einn
sterkan umbótflokk. Þetta kom þó enn betur í ljós í þing-
kosningunum á sunnudaginn.
Af hálfu stjórnarflokkanna verður vafalaust reynt að
túlka það sem fylgi kjósenda við ,.viðreisnina“, að stjórn-
arflokkarnir hafa ekki misst meirihiuta sinn i kosning-
unum. Þetta fer þó fjarri því að vera rétt túlkun. Hér
hefur það hins vegar gerzt, eins og oftast áður, að gott
árferði er þeim flokkum, sem fara með völd, jafnan mik-
ill styrkur. Menn eru ekki eins breytingafúsir, þegar vel
árar. Því heyrir það til undantekninga, að stjórn hafi
fallið, í góðu árferði, þótt léleg hafi verið.
Efling aðalstjórnarandstöðuflokksms er hins vegar
ems og áður segir, örugg vísbending um vaxandi and-
stöðu gegn stjórnarstefnunni, þótt hún hafi komið síður
i ljós en ella vegna hins hagstæða árferðis.
Ósigur kommúnista er athyglisverður, þótt ekki komi
liann á óvart. íslendingum er að verða það ljóst, eins og
hinum norrænu frændum þeirra að kommúnistaflokk-
urinn hefur engu hlutverki að gegna 1 lýðræðisþjóðfélagi.
nema sem sértrúarsöfnuður. Þess vegna hélt fylgi komm-
únista áfram að minnka og það kom þeim síður en svo
að nokkru haldi, að þeir reyndu að hyljast nýi’ri gæru
með ,,samfylkingunni“ við Gils og Berg Aðeins sára fáir
létu blekkjast af þessari nýju ,,gæru“.
Efling Framsóknarflokksins mun gera honum mögu-
legt að veita aukið viðnám gegn kjaraskerðingarstefn-
unni og viðleitni stjórnarflokkanna til að koma hér á
hinu úrelta þjóðfélagi ,,hina góðu, gömlu daga“. Efl
ing Framsóknarflokksins mun veita iionum aukinn styrk
til þess að standa gegn fyrirætlunum ríkisstjórnarinnai
um innlimun í Efnahagsbandalag Evrópu. Sigur Fram
sóknarflokksins mun Uka þýða það að stjórnarflokkarn
ir munu telja sér nauðsynlegt að fara að með meiri gál
en ella.
Framar öðru styður svo sigur Framsóknarflokksins af
því, að hér eflist einn sterkur jmbotaflokkur, en slíkt
er vissulegast sigurstranglegast í þeirn glímu við "nide
öflin, sem framundan er. Meðan ihaldsandsí ngai
dieifa kröftum sínum, verður íhaldinu ekki hnekkt
Kosningarnar á sunnudaginn voru merkur áfangi á þeirr
braut, að íhaldsandstæðingar þoki sér saman í einr
ílokk, en það er frumskilyrði þess. að fyrr en síðar verði
knúin fram sú stefnubreyting, sem þjóðin þarfnast.
Rætt við Guðlaug Rosinkranz, þjóðleikkásstjóra
Eg hitti Guðlaug Rósinkranz
þjóðleikhússtjóra á dögunum,
og þá barst sjónvarpið í tal.
Notaði ég tækifærið að spyrja
þess, hvernig það legðist í þá
leikhúsmenn, ef ætti að fara að
vinda oráðan bug að því að
koma hér upp íslenzkri sjón
varpsstöjí.
— Eruð þið hræddir um að
slíkt myndi draga úr að'sókn
að leikhúsunum? Hver er
reynslan hjá öðrum þjóðum?
— Hún hefur víst verið sú
víðast t'yrst í stað, að dregið
hafi úr aðsókn að leikhúsum,
og þó einkum að kvikmyndahús
unum. Hvergi hef ég séð þess
svo mikii merki og á ferð minm
um Bandaríkin fyrir nokkrum
árum Á örfáum stöðum var
það viðkvæði manna, að kippt
hafi verið grundvellinum und-
an tilveru leikhúsanna og miklu
fremur kvikmyndahúsa, enda
var þeim lokað þar unnvörp
um Og það kvað við líkan tón
á Norðurlöndum fyrir nokkr-
um árum, t. d. í Svíþjóð drógu
kvikmyndafélögin framleiðslu
sína saman ..m helming. En
ekki er þetta, sem betur fer,
varanlegt til frambúðar. Bíóum
fækkar sjálfsagt mikið frá þvi
sem áður var. En ég er þeirrar
trúar, að leikhúsin nái sér
aftur á strik, af þeriri einföldu
— Það á víst til að vera gör
ótt þar eins og annars staðar
Eg minnist þess, sem mikið var
um ræci manna á meðal og 1
blöðum fyrir fáum árum, að
sannað'ist á tvo unga drengi að
hafa gert morðtilraun við telpu
inni í heyhlöðu til sveita á
Norður-Svíþjóð. Og það kom
upp úr kafinu, þegar þeir voru
teknír cii yfirheyrslu, ag þeir
höfðu rað'izt í þetta af því að
þeir höfðu séð það í sjónvarp-
inu Svipaða sögu er að segja
frá fleiri löndum. Af því má
gjörla sjá, ag sjónvarpið get
ur verið skaðlegt, haft skað-
leg áhrif á böm og unglinga.
Víðast hneigjast sjónvarps-
menn að því að flytja glæpa-
sögur eða kvikmyndir, sem blas
ir við öllu heimilinu, þar sem
opnað er fyrir slíkt, og víðast er
það víst svo. Það er haft
opið fyrir sjónvarpið í tíma og
ótíma. Og því miður er flest
það, sem þar er flutt annað
hvort ómerkilegt léttmeti, has-
arkenndir reyfarar og jafnvel
glæpaefni.
— Þér eruð þá fremur mót-
fallinn sjónvarpi?
— Ekki því í sjálfu sér. Þetta
er tæki til margra góðra hluta
og margt er það gott, sem í
því er flutt, og ég er viss um
að það eigi eftir að taka mikl-
dýr sjónvarpstæki til að geta
horft á þetta sjónvarp. En von-
andi hetur það upp á eitthvað
frambærilegra að bjóða.
— En hvað segið þér um is-
lenzka sjónvarpið, sem margii
vilja nú koma á sem skjótast?
— Eg leyfi mér ag draga í
efa að' það sé tímabæit. Fyrsi
er að líta á kostnaðarhliðina.
Jafnvel þótt fé sé fyrir hendi
til að koma þessu upp, þá er
ekki allt fengið með því. Þeir
sem til þekkja, vita, að það er
dýrt að koma þessu á fót. En
síðan kemur viðhald og endur-
nýjungar kostnaður við starfs-
lið og eíni. Ekki er útvarpið
okkar ofhlaðið af starfsliði, og
ekki má það koma fyrir, að
kastað se höndum til sjónvarps
efnis Rætt hefur verið um að
fá útlendar myndir og efni
en það verð'ur ag teljast ó
heppilegt fyrir mál okkar og
menningu að byggja mikið a
flutning erlends efnis, t. d
mynda með' útlendum texta
þag hlýtur að hafa sljógvandi
áhrif á málkennd, einkum
barna og unglinga á heimilun
um, sem við hljótum þó að
leggja áherzlu á að' vernda
okkar móðurmál í lengstu lög
Við vitum, að börn og ungling
ar eru fíkin í að horfa á kvik
myndir og sjónvarp. Og það
GUÐLAUGUR RÓSINKRANZ
um breytingum og framförum
— Hefið þér mikið kynnzt
því af eigin raun?
— Eg hef vissulega séð margi
gott í sjónvarpi erlendis, þó
að ég hafi ekki gert mér mikið
far um að horfa á það þai.
En einu sinni tók ég mig til hór
heima að horfa á sjónvarpið
frá Kefiavíkursjónvarpinu eitt
heilt kvöld Það hófst á morð
leikriti og gekk mest út á að
sem flestir væru drepnir og þeu
voru furðumargir á ekki lengri
tímá' Þvi næst kom hnefaleika
keppni, þar sem birtist frámuna
legur ruddaskapur, keppendum
höfðu veiið gefin örvandi lyi
til að halda sem lengst út, og
lauk peim leik með því að
andlit flestra voru lamin t
klessu. að því er virtist. Þetta
var nú hið fyrirferðamesta,
sem flutt var í því sjónvarpi
kvöldið það. Og samt eru þeir
margir hér, sem kaupa sér
er eilífui ófriður, ef á ag fara
að banna þeim að sjá þetta éða
hitt, sem fæst svo fyrirhafnar
lítið sem bað eitt að skrúfa
frá tækinu. Það kvarta margir
undan því, ag sjónvarpið taki
mikinn tima frá öðrum hugðar-
efnum. Og ég hef heyrt marga
úllendinga segja, að við ís-
iendingar séum vel settir að
hafa ekki fengið sjónvarpið
Þeir eru víst búnir að fá nóg
af því heima fyrir. En það get
ur verið góð dægradvöl, sem
heldur heimilisfólkinu sam
an svo að ég nefni
nú einhverja kosti þess.
Fyrst og fremst er þess ósk-
andi að þeir, sem róa að þvj
öllum á-’um að koma á íslenzku
sjónvarp; hið fyrsta — þó að
það hljóti og eigi einhvern tíma
að koma — geri sér ljóst, að
þetta verður æði dýrt, ef vanda
á til þess, og betra að bíða unz
nægilegur undirbúningur hef
ur tarið fram til að gera það
vel úr garði.
MWMKMnMM
ástæðu, að sjónvarpið getur
ekki komið í staðinn fyrir Ipik-
húsin. í leikhúsunum er hin
lifandi Iist, sem verður aldrei
slík í sjónvarpinu og til að kom
ást í námunda við og standa
andspænis lifandi list, fer fólk
ið í leikhúsin.
— Er ekki um að ræða neina
samvinnu erlendis milli leik
húsa og sjónvarps, er t. d. sjór,
varpað úr leikhúsum?
— Það er alls ekki gert, þvi
ag allt annarri tækni þarf að
'oeita í pví að leika fyrir sjón
varp en á leiksviði. Það er
held ég ekki um neina sér
staka samvinnu að ræða milli
leikhúsa og sjónvarps, nema
ef vera skyldi það, að leikhús
gefa sjonvarpi eftir leikara tii
að koma þar fram. Því ag leik
rit eru oft flutt í sjónvarpi.
og t Svíþjóð eru þeir farnir
að flytja ballett í sjónvar'pinu
sínu
— Er sjónvarp þar í landi
! fyrirmyndar?
TÍMINN, þriðjudaginn 11. júní 1963 —
J
7