Alþýðublaðið - 01.03.1942, Blaðsíða 6
Siumudafrur 1. marz 13-12.
Félag ungra jafnaðarmanna.
Félagsfnndnr
$ veröur haldinn i Iðnó uppi mánudaginn 2. marz kl. 8.
5 Fundarefni
\
•
s
s
\
V
s
s
i
1. Stutt fræðaluerindi.
2. Ávarp: Arngrímnr Kristjánsaon.
3. Siga dýrtiðarmál8in8, umræður, frum-
mælandi: Jón Emilsson.
Fjölmennið! félagar!
Stjórnin.
Géður Asfaltpappi
*
á þök og innnan huss í mörgum þykktum, einnig
ASFALTFILT undir Linoleum og' HÁRFLÓKI
fyrirliogjandi.
Jóra Loftsson
Sími 1291.
Á fundi í bifreiðastjórafélaginu „Hreyfill,“ er haldinn
vár aðfaranótt þess 28. febr. s.l., var eftirfarandi ályktun
gerð:
„Fundur í bifreiðastjórafélaginu „Hreyfill" haldinn að-
faranótt þess 28. febr. 1942 ályktar, að með tilliti tir bráða-
birgðalaganna um gerðardóm og verðlags- og kaupgjalds-
málum, býst félagið ekki við að fá þá kaups- og kjarasamn-
inga fyrir meðlimi sína, við atvinnurekehdur, að viðunandi
f sé, og samþykkir því að gera ekki heildarsamning íim kaup
og kjör að þéssU sinni, og ákveður að gefá hverjum einum
meðlim félagsins frjálst að ráða sig fyrir það sem bezt býðst
en áskilur sér hins vegar rétt til þess að taka upp samninga-
umleitanir við atvinnurekendur þegar tækifæri gefst að
dómi félagsins.
Þessi samþykkt gildir þó ekki fyrir þá bifreiðarstjóra
sem starfa hjá Strætisvagnafélagi Reykjavíkur."
Samkvæmt ofanritaðri samþykkt heimilast meðlimum
félagsins að ráða sig sem bifreiðarstjóra fyrir þau beztu
kjör, sem hverjum einum er mögulegt að fá.“
Reykjavík, 1, marz 1942.
STJÓRNIN.
Húseiggnin
Kaplaskjólsvegur 12. ineð tilheyrandi érfðafestu-
landi er til sölu. Tilboð sendist undirrituðum, er gef-
ur allar nánari upþlýsingar, Réttur til að hafna öllum
tilboðum er áskilinn.
Guðlaugur Þorláksson.
Austurstræti 7.
Sími 2002.
ÁVARP TUTTUGV VERKALÝÐSFELAGA.
Frh. af 2. síðu.
FA. sfjómar Verkakvennafél. „Framtíðin,“ Hafnarf.
Sigurrós Sveinsdóttirir.
Stjóm Bakarasveinafélags íslands:
EgiU Gíslason. Guðm. B. Hersir. Ágúst K. Pétursson. Guðin.
Ingimundarson. Þórður Hannesson.
í stjórn Starfsmannaféiagsins Þór.
Bjöm Pélsson.
Stjórn Starfsstúlknafél. Sókn:
Aðalbeiður 8. Hólm. Vilborg Ólafsdóttir. Guðrún 3. Kjerúlf,
Rannhæfar dýrtiðarráðstafanir.
Frh. af 4. síðu.
ingsgjaldsins, eins og síð-
ar skal nánar gerð grein
fyrir.
6. Hinni ahnennu heimild um
útflutningsgjald, sem nú
er í lögum, sé breytt í
heimild til þess að leggja
útflutningsgjald á vörur,
sem seldar eru með stríðs-
gróða.
7. Úr dýrtíðarsjóði sé einnig
varið fé til að styrkja þá
framleiðendur, sem ekki fá
viðunandi verð fyrir af-
urðir sínar, hvort heldur
þær eru seldar innanlands
eða fluítar út.
8. Heimild fyrir ríkisstjórn-
ina, ef nauðsyn krefur, til
að kaupa birgðir af nauð-
synjavörum og annast
dreifingu þeirra á þann
hátt, sem hún telur heppi-
legast.
Skulu nú þessi 8 atriði tillagn-
anna rædd nokkuð.
í dýrtíðarfrumvarpi Alþýðu-
.flokksins á háustþinginu var
bent á þann megingalla verð-
lagseftirlitsins, að því væri
dreift á marga aðilá, sem ekkért
samstarf haf a sín á milli og enga
. sameiginlega ábyrgð á því, að
halda niðri verðlaginu.
Núverandi stjórnarflokkar
hafa nú loks fallizt á þessa
kröfu Alþýðufl. og hafa falið
hinum svo kallaða gerðardómi
eins konar yfirstjórn alls verð-
lagseftirlits. Þó að þetta þýð-
ingarmikla atriði hafi verið tek-
ið úr tillögum Alþýðuflokksins,
hefir þeim þ.ó verið stórspillt að
cðru leyti og því spurning, hvort
ekki ér ver farið en heirria set-
ið.
í fyrsta lagi hefir ríkisstjórn-
in við skipun dómsins gengið
algerlega fram hjá samtökum
launþega, og má það þó furðu-
legt heita, þar sem gérðardóm-
inum er jafnframt ætlað að vera
æðsta úrskurðarvald í kaup-
gjaldsmálum. -
í öðru lagi eru starfsreglur
gerðardómsins, hvað verðlags-
eftirlitið snertir algerlega ófull-
nægjandi. Gerðardóminum er
fyrirskipað eftir hvaða reglum
hækka megi kaupið, en honum
eru engin fyrirmæli gefin um
verðlagsákvarðanirnar eða eftir
hvaða reglum hann megi leyfa
verðhækkanir. Virðist þetta
harla einkennilegt. Eins og fyrr
var getið, leggja flutningsmenn
til að „gerðardómur“ þessi verði
lagður niður, en í hans stað
á að koma ríkisverðlagsnefnd
sú, sem um ræðir í frumvarpi
þessu. Er gert ráð fyrir, að nú-
verandi verðlagsnefndir verði
aðeins ráðgefandi,
1 frumvarpinu eru ríkisverð-
lagsnefndinni gefnar ákveðnar
meginreglur að starfa eftir,
sviþaðar því, sem tíðkast er-
lendis. Ætlast er til, að nefndin
hafi einnig með höndum á-
kvörðun farmgjalda, og eru í
frumvarpinu ákveðnar miklar
farmgjaldalækkanir á skömmt-
um tilteknum vörum. Ekki er
unarvörunum og nokkrum öðr-
þó tilætlunin, að sú lækkun
verði til þess að farmgjöld á
öðrum vörum verði hækkuð að
sama skapi, heldur er gert ráð
fyrir að lækkunin sé greidd úr
dýrtíðarsjóði, að svo miklu
leyti,. sem álitið er að skipa-
félögin geti ekki borið lækkun-
ina af gróða áranna 1940 og
1941.
Lagt er til að allir tollar á
skömmtunarvörum og nokkr-
'um öðrum vörum verði felldir
niður. A.uk þess munu þm. Al-
þýðuflokksins í sérstöku frum-
varpi bera fram tillögur um
breytingar á tollskránni til
lækkunar.
Greinargerð hins fyrra dýr-
tíðarfrumvarps Alþ.flokksins
fýlgdu útreikningar, sem sýndu,
að ef tollalækkun þessi yrði
tramkvæmd, svo og sú lækkun
á farmgjöldum og álagningu,
sem frumvarpið gerir ráð fyrir,
myndu þær ráðstafanir einar
nægja.til þess að það lækki vísi-
töluna um tæp 5 stig, og er þá
aðeins tekin með hin beina
lækkun vísitölunnar, en ekki
hin óbeina. Var þetta miðað við
verðlagið 1. október.
Þótt skipafélögin hefðu feng-
ið fullar uppbætur fyrir farm-
gjaldalækkvinina, hefði þessi
lækkuii visitölunnar ekki þurft
að kosta hið opinbera nema
rúmlega 2,7 millj. króna eða
um 566 þús. kr. á hvert stig,
sem vísitalan væri lækkuð.
En vitanlega ættu skipafélögin
að geta borið einhvern hluta
þessa kóstnaðár.
' Dýrtíðarsjóði er fyrst og
frerpst ætlað áð standa straum
af útgjöldum til þess að koma
í veg fyrir frekari hækkun vísi-
töjunnar, ef hægt er.
Er gert ráð fyrir að dýrtíðar-
sjóður fái yfir að ráða um 13
milljónum króna tekjum miðað
við 1 ár, auk hugsanlegra tekna
af útflutningsgjaldi. Fylgdi sér-
stök áætlun um tekjur dýrtíð-
arsjóðs hinu fyrra frumvarpi og
vísást til þess.
Verði gengi íslenzku krón-
unnár hækkað, þykir hæpið að
gera ráð fyrir mjög miklum
tekjum af útflutningsgjaldi, en
sjálfsagt þykir þó að heimildin
standi, ef um háar ísfisksölur
yrði að ræða.
Rétt þykir að kostnaðurinn
við gengishækkunina verði að
einhverju leyti greiddur úr
dýrtíðarsjóði. Er því gert ráð
fyrir að verja megi allt að 6
milljónum króna úr sjóðnum í
þesu skyni. Má og benda á það,
að þörfin til framlaga út dýr-
tíðarsjóði verður miklu minni,
ef gerigi er hækkað.
Ef afgangur yrði af fé dýr-
tíðarsjóðs, skal það geymt til
þess að mæta þeim erfiðleikum
og atvinnuleysi, sem búast mó
við eftir stríð, og til þess að
hefja nýjar framkvæmdir.
Loks er í frumvarpinu á-
kvæði um verðuppbætur til
þeirra framleiðenda, sem ekki
geta selt afvurðir sínar viðun-
andi verði vegna styrjaldar-
ástandsins og um heimild fyrir
ríkisstjórnina til hirgðasöfnun-
ar af nauðsynjavörum. Vísast
um þetta til hinnar fyrri grein-
argerðir, svo og um önnur atríði
frumvarpsins, sem ekki hefir
verið drepið á hér.
Hálf milljón.
Frh. af 2. síðu.
þess, að ríkisstjórnin sjái um
að bændur losni við þá hækk-
un, sem orðið hefir á þessari
nauðsynjavöru þeirra.
„Tíminn“ skýrir frá því, að
verð á erlendum áburði muni
hækka um 30—40%., ef ríkis-
valdið hlaupi ekki undir bagga
Af þessu tilefni ræðir „Tím-
inn“ nokkuð um „ráðstafanim-
ar gegn dýrtíðinhi“ og segir:
„Áburðarmálið verður próf-
steinn um það, hvort hér er
aðeins að ræða um samkomu-
lag í orði, en ekki á borði. —
Slíkt hefir, ekki verið óalgengt
í sögu dýrtíðarmálsins. En
flestum Framsóknarmönnum
mun áreiðanlega þykja nóg
komið áf slíkum vinnubrögð-
um. Nú verður að fást úr því
skorið, hvort heilindi eru á
bak við samkomulagið eða
ekki.“
Og þegar Tíminn skrifar
þetta, veit hann um samþykt
Framsóknarmanna og Sjálf-
stæðismanna í fjárveitinga-
nefnd alþingis. Og hann veit
það ennfremur, að þar með er
þetta mál ákveðið, því að rík-
isstjórnin ætlar að veita þetta
fé, án þess að spyrja alþingi
frekar um það.
Hvað eiga stríðsgróðamerin
Sjálfstæðisflokksins að fá jí
staðinn fyrir þetta?
Skipaferð
fellur um næstu helgi vestur og
norður, til
Patreksfjarðar,
Bíldudals,
ísafjarðar,
Siglufjarðar og
Akureyrar.
Tilkynningar um vömr, verða
að koma fyrir miðvikudags-
kvöld (4. marz).
Bifreiðastjórafélaglð Hrejfill
Ávkhátið félagsins verðnr haléin að Hótel Borg
priðjudaginn 3. marz kl. 10 e. h.
Aðgöngumiöar seldir: á Aðalstöðinni, Bifreiða-
stöð tslands og Bifreiðastöð Steindórs,
Skemtinefniin.