Alþýðublaðið - 15.03.1942, Blaðsíða 2
Í.:'V; •■'i'jrí S.W»*.Ííí>b.
SÉáfðag#' ‘ la’.'TSíafír :ÍS?ít,
I
íhrif baktjalda-
samningsiDS.
PPLJÓSTRANIR AL-
U ÞÝBUBLAÐSINS í gær
& ráðabruggi Sjálfstæðis-
flokksforsprakkanna og
Framsóknarhöfðingjanna um
samstjórn í Reykjavík eftir
kosningarnar og samvinnu í
kosningunum sjálfum, þar á
meðal það, að lána nokkur
hundruð ihaldsatkvæði á
Framsóknarlistann gegn því,
að Jens verði strikaður út
af honum til að Hilmar kom-
ist að, hefir vakið stórkost-
lega athygli í bænum.
Kunnugt er, að margir
Framsóknarmenn hafa þegar
ákveðið að svara svikráðun-
um með því að strika Hilmar
út. Fjöldi annarra mun svara
þeim með þvi að yflrgefa
Framsókn hreint og beint og
greiða atkvæði með Alþýðu-
flokknum. Það sama munu
óteljandi Sjálfstæðismenn
gera. Þeir munu afþakka
þann heiður, að vera lánaðir
Framsóknarhöfðingjunum
sem atkvæðafénaður!
8 p
AlþýtaflokkurliBD leggur tlls
tenn : 1 tyr 1 r Ri
Akranes, Siglufjörður, Norðfjörður sérstök kjördæmi
Hlutfallskosning i
Frumvarp um þessar breyt-
ingar á kjördæmaskipun*
inni verður lagt fram á
alþingi núna eftir helgina.
EFTIK HELGINA leggur Alþýðufiokkurinn fram á al-
þingi fnunvarp til laga um breytingar á kjördæma-
Kjósíð
snemma í dag!
Kvíttið fyrir
kúgunarlögin i dag-
skipun landsius, sem þrátt fyrir þær breytingar, sem gerð-
ar voru á henui 1933, hefir hvergi nærri skapað jafnrétti
milli flokkanna um þingmannatölu, miðað við kjósenda-
fjölda, en það kemur ekki hvað sízt til af því, að bæimir
hafa ekki haft rétt til þess að kjósa þann f jölda þingmanna,
sem þeim ber, f samanburði við sveitimar.
Aðalefni þessa fmmvarps er, að Reykjavfk skuli fram-
vegis hafa 8 þingmenn í staðinn fyrir 6 nií, að Akranes,
Siglufjörður og Norðfjörður skuli verða sérstök kjör-
dæmi með einum þingmanni hvert — og að hlutfallskosn-
ing skuli vera í þeim tvímenningskjördæmum, sem nú eru.
Að öðru leyti á núverandi kjördæmaskipun áð hald-
ast og gert er ráð fyrir allt að 11 uppbótarþingmönmun,
eins og nú, þannig, að tala þingmanna getur komist upp
í 44.
í greinargerð. fyrir frumvarp-
BæjarstjirnarkosniDgariar
heflast klnkkan lð i dag.
Kosið verðnr á premur
stöðum, 35 kjðrdeildum
J DAG er kosið í 35 kjör-
deildum og á þremur
stöðum kosningin hejst kl. 10
f. h.
Alþýðuflokkurinn leggur á-
VerkamanninnmfArnað
fyrir Bjarna Ben.
KOSNINGASMALAR íhalds
ins gengu eins og grenj-
andi ljón um bæinn í gær til
>þess að hvetja liðmennina
til að flytja Bjarna Bene-:
diktsson, borgarstjpra, sem er
x ,10. sæti á Sjálfstæðisflokks-
listanum upp í 7. sæti — og
þar með upp fyrir Gísla
Guðnason, Gunnar Þorsteins-
son og Helga Herm. Eiríksson.
Það getur svo sém ekki leik-
ið á tveim tungum, hvað býr
á bak við þetta. En viðkunnan
legra hefði vissulegá verið að
Sjálfstæðisflokkurínn hefði
hampað verkamahninum á sín-
um listá, Gísla Giíðnasyni, svo
litið ftxihna urídanfarið, ef það
er iiú meiningin áiðJ fórna hon-
um á þentíáh hatt fynr borgar-
stiórann.
mjög starf kosningaskrifstof-
herzlu á að kjósendur A-list-
ans kjósi snemma. Það léttir
Fólki er skipað þannig í
kjördeildimar:
í Bai-naskólanum:
Á neðri hæð, gengið inn um
miðdyr:
(Tölurnar framan við nöfnin
merkja númer kjördeildar).
inu segir:
,,Árið 1934 var síðast gerð
breyting á ákvæðum stjórnar-
skipunarlaganna og almennra
laga um kosningar til alþingis.
Var þá jafnframt bundin í
st j órnarskipunarlögunum há-
markstala alþingismanna og
eins kjördæmaskiptingin. En
höfuðtilgangur þeirra breyt-
ingar var sá, að þingflokkar
skyldu hafa þingsæti „í sem
fylstu samræmi við atkvæðatölu
sína við almennar kosningar“,
eins og komizt er að orði í sjálf-
um stjómarskipunarlögunum.
Þó var reynt að samrýma það
þessum tilgangi, að hin eldri
kjördæmaskipun héldist ó-
breytt.
Nú er nokkur reynsla komin
á í þessum efnum, og skulu hér
rifjuð upp úrslitin frá síðustu
kosningum, árið 1937. Þá voru
kosnir í kjördæmum 38 þing-
1. Aagot—Anna Matthíasd. , „
s . c - , | menn, og reyndxst atkvæðatala
2. Anna Oddgeirsson—Asrun. | 5 *
3. Ásta—Bjarnason.
Á neðri hæð, gengið inn
um suðurdyr:
6. Elín—Finnrós.
7. Finnur—Guðbjartur.
8. Guðbjörg—Guðlína, .
9. Guðmann—Guðmundur.
10. Guðni—Guðrún ívarsd.
11. Guðrún Jakobsd.—Gunnar
1 Á efri hæð, gengið iim um
miðdyr:,
12.. Gunnarína—Hannveig. r .
13. Hans—Héðinn.
14. Hilaríus—Ingibj. GunnLsd.
15. Ingibj. Halldórsd.—Janus,,
16. Jarþrúður—-Johnson. ,
17. Jón—Jóna.
Frh. á 7. síðu.
2011
766
2216
4932
3578
þeirra 5 flokka, sem fengu þing-
menn kosna í kjördæmum, og
tala kosinna þingmanna fyrir
hvern flokk vera þessi:
Sjálfstæðisfi. 24132 12
Framsóknarfl. 14556 19
Alþýðufl. 11084 5
Kommúnistafl. 4932 1
Bændaflokkur 3578 1
Af hinum 11 uppbótarþing-
sætum hlaut svo SjáKstæðis-
flokkurinn 5, Alþýðuflokkurinn
3,. Kommúnistaflokkurinn 2 og
Bændaflokkurinn 1. Varð þá
þingmannatala flokkanna og
meðaltal atkyæða á hvern þing-
mann syo .sem hér aegir:
Framsóknarflokkur 19 766
Sj álfstæðisflokkur 17 1419
Frh. ó 7. síðu.
Til minnis i dag:
Þegar Cjarni Benedikts-
son talaði við launpegana
Hvað sagðl hann 21. néveinber fi hansf
um kaapgjaldið?
O JÁLFSTÆÐISFLOKKURINN gafst upp við að vera með
^ kúgunarlögum Framsóknarhöfðingjanna síðastliðið
haust. Bjarni Benediktsson skýrði þessa afstöðu flokks síns
í grein í Morgunblaðinu 21. nóvember. Hann sagði:
„Þeir (þ. e. Sjálfstæðisverkamenn) sýndu fram á, að
þoti eðlilegt hefði verið og óhjákvæmilegt að skerða rétt
launþeganna 1939, þegar illa gekk og allt var rekið með tapi,
þá gégndi allt öðru máli nú. Nú gengi állt atvinnulíf vel.
Meinið/væri sagt vera, að stríðsgróðinn væri of mikill. En
samt ætti ráðið að vera hið sama og áður. Ráðast á garðinn
þar sem þann væri lægstur og skerða enn hag launþeganna,
sem ekki væri of glæstur hjá þeim, sem aðeins hefðu sínar
föstu tekjur og ófullkomna verðlagsuppbót.
Fyrir þessum rökum beygðu ráðamenn Sjálfstæðis-
flokksins sig fúslega. Þeir sáu fullvel, að ekkert vit var í
að kunna áldrei annað ráð til bjargar en réttarskerðingu
launastéttanna. Og að þvi aðeins er unnt að krefjast fórna af
verkálýðnum, þegar illa gengur, að hann fái rífan hlut, þegar
betur vegnar.“
En um áramótin var annað hljóð komið í strokkinn. Þá
gekk Sjálfstæðisflokkurinn sem heild með sömu kúgunarlög-
unum. Þessi svik sín staðfesti hann á alþingi á fimmtudag
með því að greiða atkvæði með kúgunarlögum Framsóknar.
Svarið Sjálfstæðisflokknum og borgarstjóra hans á eftir-
minnilegan hátt í dag. Kvittið fyrir kúgunarlögin.
Kolaveröið á að stðrbækka
eftir kosningarnar.
Kolin biða á kafnarbakkannm
eftir þvíaðstjórnin ákveði verðið
"P YRIR nokkru síðan
-*■ fékk ríkissíiómin kola-
skip hingað. Var ætlunin
að kolakaupmennimir hér í
Reykjavík keyptu kolin —
þegar búið væri að skipa
þeim upp.
Kolin í þessu skipi eru ágæt
húskol, reyklaus, eins og svo
er kallað og einhver þau beztu
sem hingað hafa komið.
Mjög erfiðlega gekk að fá
verkamenn til að skipa upp úr
skipinu óg varð umboðsmaður
ríkisstjórnarinnar að bjóða
verkamönnum 50 aura kaup-
hækkun á hvérjum tíma ef þeir
yildu vinna við skipið. Gengu
þeir inn á það.- Ekki er kunnugt
,unj að þessi kauphækkun hafi
verið sett í bankastjóradóxninn.
Er .og ekki neftia gott urri það
að segj a að verkamenn fái ka,ixp-
hækkun, en þetta dæmi sýnir
hvernig ríkisstjómin fer að því
að framkvæma sín eigin lög-
Þetta er þó ekki aðalatriði þessa
máls.
Lokið var við að skipa upp
úr kolaskipinu aðfaranótt síð-
astliðins mánudags,, eða fyrxr
viku síðan.
Hins vegar er ekki enn byrj-
að að selja ko!in.Ástæðan er sú
að kolin eiga að hækka stórlega
í verði. Hins vegar er ekki talið
heppilegt að hækka verðið svo
rétt fyrir þennan þýðingar-
mikla kjördag. Það á að fresta
verðhækkuninni þar til á morg-
un eða hinn daginnj þar til eftir
kosningarnar.
Kjósið
snemmá í
KvittiÓ fyrir
1'
lcúgunaiiögin í da®