Alþýðublaðið - 29.05.1942, Blaðsíða 5

f’&rtsiáagur 2D. maí ÍNS.
ALÞVÐUBLAÐH)
loiald Nelsoo, maðariin, sei stjðraar
hergagnaframleiðslQ Bandarikjanna.^
Hann'á að birgja heri Banda-
manna að vopnum og f lugvélum
DONALD M. NE.LSON hefir
með höndum eitt hið erfið
asta starf í heimi um þessar
rnundir. Hann á að sjá um að
stjóma ameríksku hergagna-
framleiðslunni, sjá um, að skrið-
drekamir, hyssurnar, skipin og
llugvélarnar, sem ameríkski her
inn þarf á að halda, sé tilreiðu.
> Hann hefir fullt tuniboð frá
forsetanum, óg enginn maður í
Washingtön hefir meira vald
en hann, nema forsetinn. Hið
ábyrgðarmikla starf að breyta
friðartímaframleiðslu Banda-
ríkjanna í stríðstímaframleiðslu
ihvílir algerlega á herðum
Nelson’s.
Á hverjum morgni fær hann
frá hagfræðingum sínum stóra
skrá, sem kölluð er Daily
Progress Report, og á þessari
skrá getur hann séð hvernig
framleiðslunni miðar svo að
tsegja á hverri klukkustund
dagsins. I>ar getur hann séð, ef
skriðdrekaframleiðslan í einni
verksmiðjunni er orðin á eftir
framleiðslunni í öðrum verk-
smiðjum, og úrlausn málsins
jgetur hann fundið við skrifborð
sitt. Hann getur séð hvað að er
í þessari verksmiðju, án þess
að koma á staðinn, og gefið
skipanir, sem kippa þessu í lag.
Ef til vill kemst hann að raun
um, að spara verður eitthvert
hráefnið, svo sem aluminium, af
því að það er nauðsynlegt til
hergagnaframleiðslunnar, og þá
gefur hann út skipun um, að
allir Óbreyttir borgarar verði
að hætta að nota það.
Nelson er stórvaxinn og
hraustur starfsmaður, rúmlega
fertugur að aldri. Hann var einn
af framkvæmdastjórum fyrir-
íækis eins, þegar forsetinn bað
hann að koma til Wasington og
taka að sér þýðingarmikið emb-
ætti í þágu iiergagnaframleiðsl-
unnar. Fyrirtækið, sem hann
var einn af framkvæmdastjór-
um hjá, heiíir Sears Roebuck og
rekur mjög víðtæka viðskipta-
starfsemi. Það selur nærri því
alla hugsanlega hluti til heimilis
halds og foúskapar, allt neðan
fráhámálum upp í dráttarvélar.
í vörulistum fyrirtækisins eru
ekki færri en hundrað þúsund
mismunandi vörutegundir, og á
venjulegum tímum verður fyr-
irtækið að ná í um hundrað og
fimmtíu milljón sterlingspimda
virði árlega af vörum, til
þess að fullnægja eftirspum
viðskiptavinanna. Starf Nedsons
sern eins aí aðalframkvæmda-
stjórum þessa fyrirtækis var
ekki ólíkt núverandi starfi hans
í Washington, nema að núver-
andi starf hans er töluvert erf-
iðara. Hjá Sears Roebuck var
starf hans fólgið í því að reikna
út, hversu mikið þyrfti af hverri
vörutegund af þessum hundrað-
þúsund tegvmdum og líta eftir
því, að vömtegundin væri til
þegar eftirspurnir færu að ber-
ast. Sem framkvæmdastjóri
þessa risavaxna fyrirtækis, var
hann vissulega einn af stærstu
vörukaupendum í landinu. Starf
hans krafðist nákvæmrar þekk-
ingar á birgðum og framleiðslu
landsins í hverri grein, og senni
lega hefir enginn maður í Banda
ríkjuniun haft meiri þekkingu á
slíku en Nelson. Um þessar
mundir þarf Nelson einnig að
kynna sér hversu mikið þarf
af hverri tegund hergagnafram-
leiðslunnar, og hann þarf að sjá
um, að aMt þetta sé til, þegar
til þarí að taka. Munurinn er
aðeins sá, að vörutegundimar,
sem hann þarf nú að sjá um eru
skriðdrekar, flugvélar, byssur
og skip, en áður voru það hár-
nálar, miðstöðvarofnar, raf-
magnseldavélar og dráttarvélar.
Nelson var fæddur í borginni
Hannibal í Missouri-fylki. Þar
var heimili Mark Twains, hins
mikla kímniskálds, sem skrifaði
um Tom Sawy er og Huckle-
berry Finn og líf þeirra við
Missippifljót. Nelson hefir
þannig alizt upp í borg Tom
og Hucks, enda þótt bemska
hans hafi ekki verið jafn ævin-
týraleg óg þeirra. Móðir Nelsons
dó, þegar hann var þriggja ára,
og faðir hans var eimlestarstjóri
sem sá son sinn sjaldan í upp-
vexti hans. Drengurinn var al-
inn upp á heimili ömmu sinnar.
Hún hét frú MacDonald, skozk
að ætt, vingjarnleg, en ströng og
siðavönd, dugleg og smekkvís.
Nelson segir að hann hafi kom-
izt að því mjög ungur, að hann
gat ekki leikið á ömmu sína, og
til þess að lenda ekki í missætti
við hana yrði hann að vera þæg-
ur og góður drengur. Hann virð-
ist hafa verið góður drengur,
Fólksbif reiðin B1111
er til sölu, svo sem hún nú er, í viðgerðarvinnustofu
P. Stefánssonar.
Verðtilboð, er miðað við staðgreiðslu, sendist skrif-
stofu rninni fyrir hádegi latigardagiim 30. maí næstk.
Borgarstjóriim.
en engipn róömmudrengur. í>að
má ef til vill segja sem svo, að
Nelson tilheyri að sumu leyti
eldri kynslóðinni, þeirri kyn-
slóð, sem dó áður en bílamir
fóru að þjóta um og hestvögn-
unum var fleygt í ruslaskemm-
una. Ei að síður er Nelson nú-
tímamaður og virðist að útliti
yngri en hann er. En að srnnu
leyti virðist hann fremur
hugsa sem nítjándu aldar maður
en sem tuttugustu aldar maður.
Hann er dugiegur, jafnlyndur
maður og virðist miklu fremur
traustur en glæsilegur. Oft-
ast virðist hann vera áhyggju-
laus, en það kemur stundum
fyrir, að hann klemmir saman
varirnar og verður embeittur
á svipinn, þegar han nþarf að
berjast fyrir einhverju máli.
Hann hefir ágætt vald á sjálf-
um sér, en þó er hann hvorki
kaldur né tilfinningalaus,
Hann er þvert á móti tilfinn-
ingarríkur, góðhjartaður mað-
ur, mjög samvizkusamur og má
ekki vamm sitt vita í neinu.
Hann ann starfinu. Hann heldur
sér utan samkvæmislífsins í
Washington að svo miklu leyíi
sem hann getur, en þó getur
hann ekki komizt hjá því að
sitja fundi með samstarfsmönn-
um sínum. Hann hefir gaman
af að sitja í hópi vina sinna og
drekka fáein glös af skozku
víni. Venjulega fer hann á fæt-
ur klukkan sjö á morgnana og
er seztur við skrifborðið kiukk-
an hálf níu.
Hann heimsækir forsetann.
einu sinni til tvisvar á viku
hverri, og sækir ráðuneytis-
fundi, talar við herforingja,
flotaforingja, iðjuhölda og þing-
menn, þegar svo ber undir.
Hami er þægilegur og viðmóts-
góður við alla, sem heimsækja
hann í skrifstofuna, en þó má
ráða það af svip hans, að nú
standi styrjöld yfir, og hann
hafi mikið að gera. Hann ein-
beinir huganum að því einu að
leysa þau vandamál, sem hon-
um hefir verið trúað fyrir,
halda hergagnaframleiðslunni í
fullmn gangi. Hann er einlæg-
ur ættjarðarsinni, og hann vill
ekki, að Bandaríkin tapi þess-
ari styrjöld. Skömmu eftir hið
mikla áíall í Pearl Harbour,
fór hann til New York, þar sem
hann átti að halda undirbúna
ræðu á fundi Sambands fram-
leiðenda, en þegar hann var
byrjaður að ávarpa þá, lagði
hann frá sér hin skrifuðu blöð
og talaði upp úr sér.
— Ef einhver ykkar, sagði
hann — dregur framleiðsluna
á langinn með samningum, 'þá
er hægt að gera samningana
seinna, en framleiðslunni verð-
ur að halda áfram, hvað sem
það kostar. Framleiðið hergögn-
in, skilmálana getum við rætt,
þegar tími er tii. Reynið að
finna heppilegri framleiðsluað-
ferðir, ef þið getið, en haldið
áfram að framleiða, hvað sem
á dynur. \
Donald Nelson
einn un þá skoðim, a5 það
hafi verið alveg óforsvaranlegt að
láta loftvamaæfingona i ívrra-
kvöld standa eins iengi og raun
varff á. Enda get ég ekki séff,
hvaffa nauffsyn er á því aff hafa
æfingu svona lengi. Starf loft-
varnanefndar og starfsmanna
hennar á aff ganga út á þaff aff
hafa alit sem bezt nndirbóiff, e£
til árásar kemur. Æfingamar ern
hafðar til aff geta kornizt aff ratiu
tua hvemig þær starfsaffferffir
gefast, sem bónar hafa veriff tii.
I*Aí) ER MJÖG hægur vamdi
fyrir loftvamanefnd aff hafa und-
irbúið loftvamaæfingar þannig, að
reynsla fáist um það skipulag,
sem starfa ó eftir. Vitanlega mega
æfingaimar og allt sem þá fer
fram, ekki vera að öllu leyti „til-
búnar“, því að þá er ekki hægt að
fá nóga reymslu af því hvemig
skipulagið gefst. Æfingamar eiga
•þó aðeins að vera æfingar og ekk-
ert annað.
ÉG ER ALVEG sannfærður um
það, að loftvartnanefmd tekst ekid.
í framtíðinni að fá fólk til að
hlýða cettuin reglum, ef hún ætl-
ar að haga æfingunum eins og
í fyrrakvöld. Enda sást þetta
greinilega. Fólk hlýddi mjög vel
öjlum reglum að svo miklu leyti,
sem ég gat fylgsí með, fyrst í stað.
Em fólk fór að ókyrrast þegar æf-
ingin var búin að standa í eina j
klukkustund, og þaö varð ekki við
það iróðið, þegar hún hafði staðið
í hálfan, annan tíma. Undir það
síðasta var fólk hætt að hlýða, —
það stökk um göturmar, þusti út
úr loftvamabyrgjunum, lá t'iti í
gluggunum og svo framvegis.
LOFTVARNANEFND og fram-
kvæmdastjóri henmpr hljóta áð
sjá, að einmitt þetta dregur ur
æfingunni. Það setur rugling &
allar fyrirætlanir nefndarinmar og
gerir starf hjálparsveitamna alveg
óframkvæmanlegt. Ég sá þessa
merki líka í fyrra kvöld. Varð-
menn urðu að gefast upp við að
stjóma fólkimi, þegar líða tók á
æfinguna. Þeir streyttust við að
fá fólk til að hlýða og tókst það
ágætlega til að byrja með, en síð-
ar fór þetta alveg út um þúfur.
FÓLK VERÐUR að vita, að
það sé nauðsynlegt að það hlýði
— til þess að það geri það. Það
játar að eðlilegt sé, að loftvama-
nefnd þurfi að fá reynslu af þvf
skipulagi sem hún hefir búið út,
en það neitar því alveg að hún
þurfí tvær klukkustundir til þess.
Er þess að vænta, að loftvarna-
nefnd haíi ekki næstu loftvarna-
æfingu eins lamga og þá sem fram
fór í fyrra kvöld, því að með því
að hafa æfinguna svona langa, var
fólki misboðið.
„HÁDEGISVINUR" skrifar mér
á þessa leið: „Getur þú sagt mér
hvers vegna hádegisútvarpið byrj-
ar ekki fyrr en klukkan 15 mín-
útur gengin í 1? Ég skil ekki þessa
ráðsmennsku. Vitanlega getur út-
varpið byrjað á mínútunni 12, eins
og það gerði áður, og það er áreið-
anlegt að almenningur myndi vtlja
það miklu fremur ''
NEI, ÞVÍ M) ’ -eit ég 'eltíki
með vissu hveis . þetta er
haft svoma. En ef ég man rétt var*
það haft til afsökunar þessari ráð-
stöfun, að það væri gert til aff
spara. Nú er það hins vegar kunn-
ugt, að útvarpið stendur sig vel
við það, eins og nú er komið hag
þess, að það byrji aftur að útvarpa
klukkan 12 á hádegi.
Hannes & hcrniau.
Loftvarnaœfingm stóð allt of lengi í fyrrakvöld.
Hvemig eiga svona æfingar að vera? — Hvers 4
vegna er ekki hádegisútvarpið íátið byrja kl. 12
stundvíslega?
G BÝST EKKI VIÐ, aff ég sé