Alþýðublaðið - 20.06.1942, Blaðsíða 5

Laugardagur 20. júní 1942.
ALSÞYfEMJBLAf>!Ð
EG HlEFI OFT verið spurð
að því, hvort óhætt muni
að líta á Jaþani sem heilbrigðan
og hraustan kynþátt, andlega
og líkamlega. Auðvitað er ekki
auðvelt að dæma um andlegt
heilsufar þjóðar, sem er svo ger-
ólík okkur og öllum öðrum Ev-
rópuþjóðum. Fiskimennirnir og.
bændurnir, sem búa við strönd-
ina, eru mjög liðlegir og kná-
legir á velli, enda þótt þeir séu
fremur smávaxnir. En þegar
við komum upp frá ströndunum
til fjallanna, fara bændurnir að
verða smávaxnari og óhraust-
legri. Og því norðar sem dreg-
ur, því meira fer að bera á fólki,
sem sýnilegt er að hefir liðið
skort. Og í borgunum eru jap-
önsku skrifstofumennirnir jafn
fölleitir, kinnfiskasognir og
flatbrjósta og stéttarbræður
þeirra í Evrópulöndunum.
Margir borgarbúar hafa gam-
an af að segja hver öðrum frá
sjúkdómum sínum og kvillum
— lungnaveiki, gigt, höfuðveiki,
hita, taugaveiklun. Margir
þeirra hafa með sér töflur og
lyf og þeir hafa gaman af að láta
lækni skoða sig. í engu öðru
landi er jafnmikið rætt um lík-
amsrækt og mataræði og í Jap-
an. Japanir hafa einnig mikinn
áhuga á íþróttum og fimleikum.
Japanir öfunda hvítu mennina
af kröftum þeirra og hreysti og
líta á þá sem fyrirmynd, sem
keppa beri eftir að líkjast. Þeir
hafa alltaf álitið . Evrópumenn
sterkari og hraustari en sig
sjálfa, og ef til vill hafa þeir á
réttu að standa. Almennt heilsu-
far í Japan er vafalaust lélegra
en í mörgum öðrum löndum.
*
Um margar aldir hefir meiri-
hluti Japana búið í borgum. Á
18. öld var Tokio stærsta borg
í heimi, en nú orðið er hún
þriðja stærsta. Borgarlífið þar
eins og annarsstaðar, veikir lík-
amlegan og andlegan þrótt íbú-
anna. Færustu og hæfustu menn
Japana, hvort sem þeir eru her-
foringjar, háttsettir embættis-
menn eða fjármálaspekingar,
eru sjaldnast komnir af háaðlin-
um, eins og margir álíta, heldur
eru bændasynir. Verksmiðjurn-
ar útvega sér að mestu leyti
starfsfólk úr sveitum landsins.
Vera kann, að líkt sé í öðrum
löndum, en í Japan er svo mikill
skortur á bændum, að stór hætta
stafar af fyrir tilveru þjóðarinn.
ar. Líf japanska bóndans hefir
jafnan verið erfitt og mjög hefir
verið þröngvað kosti hans, og á
síðustu áratugum hefir legið við
algeru hruni bændastéttarinn-
ar. Ástæðan er leiguliðaskipu-
lagið, sem hefir neytt bændurna
til ^ð borga 40—70 prósent af
Yokohama í Japan.
Mynd þessi var
þegar gert
tekin fyrir stríð af Yokohama
loftárás á borgina og
ema
hafnarborg To'kio. Nú hafa Bandaríkjam.
enginn veit, hvenær sú næáta kemur.
H
ÖFUNDUK þessarar greinar er þýzk stúlka, sem skriíar
að jafnaði í þýzka blaðið Frankfurter Zeitung. Eng-
inn grunar þana um að hafa tilhneigingu til að sverta Jap-
ani. í bók, sem hún hefir gefið út, her hún fram þá skoðun,
að Japanir muni aðlokum bíða ósigur fýrir Kínverjum. Hö£-
undur greinarinnar, Lily Abegg, er fædd í Janan og hefir
aiið þar mestan aldur sinn.
af tekjum sínum. Það eru ákaf-
lega fáir bændur í Japan, sem
eiga jarðir feínar sjálfir. Hmn
aukni hagnaður af silkiorma-
rækt og hið lága vöruverð á
hrísgrjónum hefir neytt bændur
til að leggja svo hart að sér, að
þeim hefir legið við hungur-
dauða. Þessi heimskulega stefna
í landbúnaðarmálum hefir verið
ríkjandi um, langt skeið, og vel
getur svo farið, að hún valdi að
lokum ægilegu hruni Japana.
*
Hungur og eymd hefir valdið
mörgum kvillum og sjúkdóm-
um meðal japanskra bænda.
Tíðustu sjúkdómarnir eru gigt
og tæring. Erlendir læknar full-
yrða, að sjötíu prósent að
minnsta kosti af japönsku
bændafólki gangi með tæringu.
Gigtin, sem óteljandi Japanir
þjást af, stafar sennilega af hinu
raka og stormasama loftslagi og
vinnunni á hrísökrunum. Jap-
anir eru afarhræddir. við kvef.
Jafnvel hlýjustu dagana um há-
sumarið ganga þeir í þykkum
og góðum fötum. Sjóböð þora
þeir ekki að fá sér nema þegar
milli Bretlands og íslands halda áfram eins og að
undanförnu. Höfum 3—4 skip í förum. Tilkynn-
ingar um vörusendingar sendisf
Cnlliford & Clark Ml.
BRADLEYS CHAMBERS,
LONDON STREET, FLEETWOOD.
hlýjast er, frá júlímánaðarlok-
um til ágústmánaðar. Evrópu-
menn furða sig oft á því, hve
Japanir eru augnveikir og hafa
skemmdar tennur. Hvergi sjást
jafnmargir menn með gleraugu
og í Japan. Tannskemmdirnar
stafa auðvitað af óhollri fæðu.
Kínverjar eru miklu hraust-
ari og hæfari hermenn en Jap-
anir, og jafnvel Malayar líka. Ef
til vill er það aðeins trúin á hið
háleita hlutverk Japana, sem
styrkir þá til þess að sigrast á
veikleikum sínum. Það hefir
verið sagt, að hin mörgu eld-
fjöll hafi að sumu leyti mótað
lundarfar Japana. Það er satt,
að bræðiköstum og taugaæsinga
flogum Japana má líkja við eld-
gos. Til dæmis furða menn sig á
hinum tíðu sjálfsmorðum í Jap-
an. Meðaltal er 15 000 sjálfs-
morð á ári í Japan, eða 50 á dag.
Aðalorsök sjálfsmorðanna er sú,
að litið er á þau sem fórn á altari
þjóðarinnar. Til dæmis ef ungur
maður hefir áhyggjur út af
stefnu Japana í stjórnmálum,
getur honum dottið í hug að út-
vega sér áheyrn hjá forsætisráð-
herranum. Að því fengnu réttir
hann forsætisráðherranum
skjal, þar sem hann hefir látið
álit sitt í ljós, og til þess að und-
irstrika það betur, fremur hann
sjálfsmorð í nærveru forsætis-
ráðherrans, meðan hann er að
lesa skjalið.
Þegar Bandaríkin samþykktu
innflytjendalögin, frömdu
fjöldamargil- Japanir sj álfsmorð
fyrir framan ameríkska ræðis-
mannsbústaðinn í Tokio. Þegar
flotamálaráðstefnan var í Was-
hington frömdu margir ungir
Japanir sjálfsmorð, þegar jap-
önsku fulltrúarnir lögðu af stað,
þar sem þeim fannst opinber
sendiför til Washington vera
niðrandi fyrir þjóð þeirra. Af
scmu ástæðu var Hara forsætis-
ráðherra myrtur á sínum tíma
■ af ungum ættjarðarsinnum. í
rússnesk-japönsku styrjöldinni
frömdu japanskir, foringjar
sjálfsmórð, af því einu, að þeir
höfðu ekki orðið fyrir rússnesk-
um kúlum fyrstu fimm mínútur
styr j aldarinnar.
*
En tíðari eru þau sjálfsmorð,
sem framin eru vegna vonbrigða
í ástamálum, fjölskylduvand-
ræða, særðra tilfinn., fátæktar
og alls konar óheppni. Staðfestu
leysi japansks sálarlífs sést bezt
á því, að ef saklausir vegfarend-
ur sjá af tilviljun einhvern ó-
hamingjugepil vera að fremja
sjálfsmorð uppi á hinu fræga
sjálfsmorðsfjalli, Mihara, finna
þeir ef til vill upp á því að labba
til þeirra og fremja sjálfsmorð
þeim til samlætis. Þess vegna er
mönnum boðinn varnaður á
því að ávarpa ókunnuga, sem
þeir hitta á þessu fjalli.
Mihara er eldfjall við Tokio-
flóa, og þar er dásamleg útsýn.
Þegar Japanir eru staddir uppi
á þessu fjalli og horfa ofan í gíg-
inn, fyllast þeir óviðráðanlegri
löngun til þess að henda sér of- ’
an í hann — og þeir láta það
eftir sér.
Japanskir embættismenn
hlýða fremur íögunum en skip-
unum yfirmanna sinna, ef þetta
hvorttveggja er ekki í samræmi.
Þess vegna er nýjum.skipunum
oft ekki hlýtt. Margar lagasetn-
ingar hafa verið stældar eftir
Evrópulöggjöf, og embættis-
mennirnir eiga erfitt með að
skilja hana. Þess vegna kjósa
þeir heldur að fara eftir bók-
stafnum en að hugsa sjálfir.
Hugmyndir Japana um skyldu
sína hafa oft haft hinar kynleg-
ustu afleiðingar. Embættismenn
hafa framið sjálfsmorð af ótta
við að þeir vanræktu skyldu
sína, en aðrir, sem hafa óttast,
að þeir væru ekki starfi sínu
vaxnir, hafa framið sjálfsmorð.
Flestir útlendingar, sem koma
til Japan í fyrsta skipti, furða
sig á því, hve Japanir eru seinir
að skilja, og bera þá saman við
Kínverja, sem virðast skilja allt
strax. Þó er það ekki svo, að
Frh. á 6. síðu.

00 ODDfíaiW _’\í
no Do ao o| e ns a }■ n „ i
Nú er íarið að nota mig sem grýlu. — íþróttamaður
skrifar mér eftirtektarvert bréf um vonda stjórn á
Ibróttavellinum.
UTANBÆJAítMAÐUR“ skrif
ar mér á þessa leið: „Mér
finnst það skylda mín að segja
þér frá dálitlu atviki, sem kom
fyrir á einu helzta kaffihúsi bæj-
arins fyrir nokkrum kvöldum. Ég
kom þangað og bað um að mér
yrðu seldar 3 „Grape fruit“-flösk-
ur og Ginn pilsner. Þegar stúlkan
kom með flöskurnar tók ég sjálfur
upp tómar flöskur og vildi láta
þær í staðinn svo að ég þyrfti ekki
að borga glerið. Stúlkan neitaði
því og kom mér það alveg á óvart,
þar sem ég veit að það tíðkast alls
síaðar, áð glar sé tekið í skiptum.“
„ÉG SAGÐI, að það yrði þá að
hafa það, en ég myndi skrifa þér
línu u msvona framferði. Þá sló
stúlkan undan og kvaðst myndi
taka glerið. Kom nú að því að ég
skyldi borga innihaldið. Stúlkan
nefndi þá verð, sem var hærra en
sams konar vörur eru seldar ann-
ars staðar. Ég hótaði Hannesi ait-
ur og lækkaði stúlkan þá verðið.
Ég vil aðeins þakka þér fyrir að-
stoðina. Ég hygg að þú komir
fleiru góðu til leiðar.“
KUNNUR ÍÞRÓTTAMAÐUR
hér í bænum sendi mér eftirfar-
andi bréf í gær: „Það er oft verið
að ávíta íþróttamenn okkar fyrir
lélega ástundun við æfingar ög
því slæman árangur á kappmót-
um. Sem betur fer felst þó minni
sannleikur í þessu en margur
hyggur. Eftir að hafa kynnzt vel
öllum aðstæðum, dirfist ég jafn-
vel að kveða upp alveg gagnstæð-
an dóm og segja, að íþróttameim
okkar séu yfirleitt duglegir og
áhugsamir við æfingar.“
„ORSÖKIN til þess, að árangur
þeirra er ekki betri en raun ber
vitni um, felst aftur á móti í því
að allar aðstæður eru slæmar og
æfingaskilyrðin afleit, en vallar-
stjórnin þó lélegust. Það er erfitt
að bera í bætifláka fyrir þá van-
rækslu og slóðaskap, sem vallar-
stjórnin gerir sig seka í aftur og
aftur. Nærtækt dæmi er 17 júní
mótið núna, og ekki úr vegi að
minnast þess lítillega.“
„ÞAÐ ER ekki ósennilegt að
frjálsar íþróttir legðust álveg nið-
ur, ef ekki væri til við suðurenda
leikvangsins dálítill grasblettur til
æfinga. Eins og gefur að skilja
verða t. d. hlauparar oft að æfa á
sjálfri hringbrautinni, jafnframt
því sem þeir æfa á grasinu.“
„NÚ í VOR hefir þetta hins veg-
ar ekki verið hægt með góðu móti,
því brautin hefir verið bæði hörð
og víða grýtt. Oft var kvartað und-
an þessu við vallarstjórn, sem lof-
Frh. á 6. síðu.