Alþýðublaðið - 25.06.1942, Blaðsíða 3

Fíirmitwlaprur 25. iiint 1942.
ALDVBUBLADIÐ
Kafbátur af stokkunum.
Þetta er kafbáturinn Peto, þegar honum var hleypt af stokkunum í Bandaríkjunum fyrir
nokkru. Hann lá hálfpartinn á hliðinni, og hafði hann legið þannig við smíði hans, til hægð-
arauka og til þess, að fljótara væri að ljúka honum.
Sókn Rommels til Egypta-
lands er enn ekki hafin.
Djóðverjar hafa misst
100000 maons síðan
sókniii til Sevastpoi
var hafin.
LONDON í gær.
ÞAÐ ER NÚ ÁLITIÐ, að
Þjóðverjar hafi misst allt
«ð 100 000 manns á Krímskaga,
síðan þeir hófu árásirnar miklu
á Sevastopol. Er þetta manntjón
gífurlegt, þegar á það er litið,
hversu takmarkaðar og litlar
vígstöðvarnar eru. Enn fremur
gefur talan góða hugmynd um
Jað, hversu geysilegir bardag-
arnir hafa verið.
Þjóðverjar tefla stöðugt fram
nýju liði og óþreyttu og sækja
af sama ákafa fram á öllum víg-
stöðvum við borgina. Bardag-
arnir eru látlaust að heita má,
•dag og nótt, og halda Þjóðverj-
ar uppi stórskotahríð á borgina.
Herfræðingar í London hafa
arætt mikið um Sevastopol und-
anfarna daga. Kemur þeim sam-
an um, að borgin hafi hina
anestu þýðingu fyrir Rússa, en
jafnvel enn þá meiri þýðingu
fyrir Þjóðverja, ef þeir næðu
lienni. Borgin er fyrir þeim.
Áður en þeir hafa náð henni á
sitt vald geta þeir varla hafið
sóknina til Kaukasus. Hin ákafa
vörn Rússa sýnir það einnig
glögglega, að þeim er ljóst mik-
ilvægi borgarinnar, og svo virð-
ist, sem þeir hafi fullan hug á
að verja hana, götu fyrir götu.
Bardagar hafa undanfarna
daga blossað upp á Kharkow-
Fer hann suður fyrir varnar-
línur Breta í eyðimörkinni?
r----
Nahas Pasha réar Egypta.
LONDON í gær.
ROMMEL hefir enn ekki hafið hina miklu sókn sína
gegn Egyptalandi. Hersveitir hans eru að taka sér
i
stöðu framan við varnarlínur Breta, og smáorrustur hafa
átt sér stað á ýmsum stöðum.
Fréttaritarar í Egyptalandi hafa skýrt frá því, að her-
flutningalestir hafi sézt á leiðinni til suðurs frá Gambut,
og af þessu hafa þeir getið sér til, að ætlun Rommels sé
að sækja suður fyrir aðalvarnarlínur Breta og halda síðan
í austurátt alllangt frá ströndinni. Er hér um svipað her-
bragð að ræða og það, er Þjóðverjar fóru suður fyrir línur
Breta hjá Bier el Hakeim, fyrr í orrustunni um Libyu.
Þjóðverjar hafa nú flutt all-
mikið og öflugt stórskotalið til
vígstöðvanna á landamærunum
og herma sumar fregnir, að þeir
hafi þegar gert skothríð á her-
stöðvar Breta.
NAHAS PASHA RÓAR
EGYPTA
Nahas Pasha, forsætisráð-
herra Egypta, hefir gefið yfir-
lýsingu í egypzka þinginu þess
efnis, að Bretar mundu leggja
fram allt, sem í þeirra valdi
stæði til þess að verja Egypta-
land.
Nahas sagði, að aðstaða Breta
væri nú betri en hún var fyrir
vígstöðvunum, og hafa Þjóð-
verjar sótt á með miklu liði.
Þeir hafa mikinn fjölda skrið-
dreka, sem opna leiðina fyrir
fótgönguliðið.
Rússar hafa viðurkennt, að
þeir hafi orðið að hörfa lítillega.
rúmu ári síðan, er herir öxul-
ríkjanna voru á sömu slóðum
og þeir eru nú.
Þá kvaðst hann nýlega hafa
átt viðræður við yfirmenn Breta
í landinu og þá fengið tækifæri
til þess að kynna sér áætlanir
þeirra. Eftir þetta kvaðst hann
öruggur um framtíðina.
HVAÐ GERÐI FLUGHERINN ?
jVfikil gagnrýni hefir komið
fram í Englandi um bardagana
í Libyu. Eitt af þeim atriðum,
sem menn hafa heimtað skýr-
ingu á, er: Hvað gerði flugher-
inn? Sú skoðisn hefir komið
fram, að gefnar hafi verið út
rangar skýrslur um starfsemi
hans, því að því var alltaf hald-
ið fram, að Bretar hefðu full
yfirráð í lofti, en mönnum þyk-
ir heldur fá merk þess, er litið
er á orrusturnar í heild.
Brezki flugmálaráðherrann
sagði, að þetta yrði tekið fyrir í
fireia uin islaod i jrfir
lðð afflejMjun blðöBin.
1012 ára afmæli alþingisstofnunarinnar
WASHINGTON, 24. júní.
\T’Ht 100 BLÖÐ í Bandaríkjunum birtu í dag grein um ísland
í tilefni af 1012 ára afmæli alþingis í landinu, og var það
kallað „gimsteinn lýðræðisins“. Greinin var skrifuð af þekktum
blaðamanni, Fredrik Haskin, við Washington Evening Star.
Samkvæmt óskum öldungaráðsþingmannsins Henrik Ship-
sted var greinin skráð í skýrslum öldungadeildarinnar. í grein-
inni segir meðal annars á þessa leið:
„Nú, þegar sjálfum máttarstoðum lýðræðisins er ógnað með
falli, er það hressandi að hugsa til þess, að ein þjóð, íslendingar,
halda í ár hátíðlegt 1012 ára afmæli alþingis í landi sínu.
Sagan hefir sýnt, að lýðræðið
á íslandi hefir ekki aðeins stað-
izt í yfir 1000 ár, heldur er það
sterkara í dag en nokkru sinni.“
Þá er í greininni farið nokkr-
um orðum um stofnun alþingis
á Þingvöllum 930, og segir, að
fyrstu þingmennirnir hafi verið
„Norðmenn, fullir ævintýra-
þrár og óhræddir við hamfarir
náttúrunnar eða fjandskap
mannanna“.
„Þessir gömlu íslendingar,“
heldur greinin áfram, „komu
upp þingi, þar sem allt viðkom-
andi landi þeirra var rætt á
frjálsum grundvelli.“
Því næst ræðir greinin um
frelsisbaráttu íslendinga, en
segir svo:
„Gegnum alla sögu íslands
hefir frelsisþráin gengið eins og
rauður þráður, og hún hefir
byggzt á hugsjónum þessara
gömlu víkinga, sem lögðu
grundvöllinn að stjórn þjóðar-
innar.
íslendingar geta kennt öðrum
lýðræði, því að valdagræðgi
þeirra, sem vilja ráða fjöldan-
um, hefir aldrei fengið neinn
byr þar.
En hið aldagamla lýðræði ís-
lands hefir nýja þýðingu fyrir
Vesturheim. Bretar óttuðust, að
landið félli í hendur Þjóðverja
og yrði þeim flota- og flugstöð,
og settu þar á land her til þess
að vernda það 1940.
Hinn 7. júlí 1941 tilkynnti
Roosevelt forseti ,að ameríksk-
ar hersveitir yrðu sendar til
þess að taka við af brezka hern-
um og styðja hann. Samkomu-
lagið um þetta innihélt einnig
lóforð um það, að herinn yrði
fluttur á brott að stríðinu
loknu.“
Að lokum segir Haskin í
grein sinni:
„ísland stendur sem gim-
steinn lýðræðisríkjanná í aug-
um þeirra, sem ógnað hefir
verið með missi þess. Það er
■ *
umræðunum um Libyumálin,
sem fara fram í þinginu innan
skamms.
LOFTÁRÁSIR
Brezkar tundurskeytaflugvél
ar, sem hafa bækastöðvar sínar
á Malta, hafa gert árásir á ít-
alska skipalest, sem var á sigl-
ingu suður af ,,tánni“ á Ítalíu. í
skipalestinni voru nokkur flutn-
ingaskip ásamt fjórum tvmdur-
spillum. Tvö skipanna voru hitt
með tundurskeytum og að lík-
indum einn tundurspillanna.
auðugt á sviði bókmennta og
menningar, þar er talað elzta
núlifandi tungumál Evrópu og
þar er hver maður læs. Landið
er að miklu leyti sjálfu sér nóg
ög þar er svo lítið um afbrot,
sem mest má verða.“
Oliver LyttletOB om
strlðsframleiðsli
Bandribjanna.
LYTTLETON, framleiðslu-
málaráðherra Breta, er
kominn aftur til Englands úr
Ameríkuför sinni. Hann hefir
sagt, að framleiðsla Breta nálg-
aðist nú hámarkið og væri
mannaflinn það, sem aðállega
setti henni takmörk. En á hinn
bóginn sagði hann, að ekkert
gæti stöðvað framleiðslu Amer-
íkumanna, nema ef það væri
hráefnaskortur.
Hann sagði þetta á blaða-
mannafundi og var hann þá
spurður, hvort hætta væri á"
hráefnaskorti í Ameríku.
„Ekki beinlínis,“ svaraði
hann, en framleiðslan er komin
á það stig, að fara verður var-
lega með hráefnin og nota þau
til hins ýtrasta. Á því má sjá,
hversu gífurleg framleiðslan er
orðin.“
Lyttleton sagði, að áætlanir
hefðu verið gerðar um að sam-
ræma framleiðslu Ameríku og
Bretlands. Þannig mundu að
mestu leyti verða framleiddar
sprengjuflugvélar í Ameríku,
en á hinn bóginn að mestu leyti
orrustuflugvélar í Englandi.
Ráðherrann sagði, að flug-
vélaframleiðsla Breta og Amer-
íkumanna væri nú orðin svo
mikil, að hún væri meiri en öll
framleiðsla möndulveldanna að
Japan meðtöldu.
Wmrchill á fundi
Innan skamms verður hald-
inn sérstakur fundur í Kyrra-
hafsráðinu hér, eftir því sem
Steven Early tilkynnti í dag.
Fundinn munu þeir Churchill
og MacKenzie King sitja, auk
þeirra, sem eiga sæti í ráðinu.
Venjulega eru þeir Halifax lá-
varður og sendiherra Kanada
fulltrúar hvor síns ríkis í ráð-
inp.