Alþýðublaðið - 08.08.1942, Blaðsíða 7

Laugardagur 8. ágúst 1942.
| Bærinn í dag.j
Næturlæknir er Gunnar Cortes,
Seljavegi 11, sími 5995.
Næturvörður er í lyfjabúðinni
Iðimni.
ÚTVARPIÐ:
20.30 Hlj-ómplötur: Samsöngvar.
20.45 Upplestur (Ævar R. Kvar-
an).
21,10 Útvarpstríóið: Einleikar og
tríó.
21.30 Hljómplötur: „Egypzki ball-
ettinn“ eftir Luigini.
Hjónabanð.
í dag verða gefin saman í hjóna-
band af síra Friðrik Hallgrímssyni
ungfrú Guðrún Tulinius og Þor-
steinn Arnalds endurskoðandi.
Hallgrimsprestakall.
Messað í Austurbæjarskólanum
á morgun kl. 2 e. h. Síra Jakob
Jónsson.
Frá rannsóknarlögreglunni.
Hinn 31. júlí s.l. kl. 18,30 féll
brezkur hermaður af bifhjóli á
Hafnarfjarðarvegi rétt við gatna-
mót Fossvogsvegar og stórslasaðist.
íslenzkir menn komu þar að og
fluttu hann til ameríkskra her-
stöðva, sem eru þarna rétt hjá.
Láðist Ameríkumönnunum að
skrifa nöfn íslendinganna, og eru
þeir því vinsamlega beðnir að gefa
sig fram við rannsóknarlögregldna.
Enn fremur var íslenzkur bíll um
þetta leyti að beygja af Fossvogs-
veginum suður Hafnarfjarðarveg.
Hafi þeir, sem í bílnum voru, orð-
ið varir við slysið, eru þeir einnig
beðnir að gefa sig fram.
Frjálslyndi söfnuðurinn
messar á morgun kl. 5, síra J.
Au.
Fríkirkjan í Hafnarfirði.
Messa á morgun kl. 5,' síra J.
Au.
Ævar Kvaran
les upp í útvarpið í kvöld klukk-
an 20,45.
Happdrættið.
í dag er síðasti söludagur í 6.
flokki happdrættis háskólans.
Innbrot I haizka-
gerðina Bex.
INNBRÍjT var framið í fyrri
nótt í hanzkagerðina Rex,
sem hefir aðsétur sitt í húsi við
Skúlagötu.
Ekki er kunnugt um það ná-
kvæmlega á hvaða tíma. innbrot
ið var framið, en innbrotsþjóf-
urinn hafði brotið rúðu í hurð
og komizt þannig inn í verk-
stæðið.
Þegar Alþýðublaðið hafði tal
af rannsóknarlögreglunni í gær
var enn ekki búið að rannsaka
til fulls hverju eða hvað miklu
hafði verið stolið. En vitað er að
allmiklu af vörum hafi verið
stolið. Hins vegar mun innbrots
þjófurinn ekkj hafa náð í neina
peninga.
— Félagslíf. —
Meistarar- og 1. flokks menn,
sem ætla að verða með í ferða
laginu á morgun, mæti kl. 4
í dag við Austurbæjarbarna-
skólann eða hringi í síma
5226 ,kl. 2—4.
ALÞÝÐUBLAÐtD_________________________________7
Úthlutun bilreiðanna. 1
(Frh. af 2. afSu.)
án milligöngu. einkasölunnar.
Þannig hefir ein skóverzlun hér
í bænum nú viðað að sér 3 bif-
reiðum. Fékk kaupmaðurinn
nýja bifreið í fýrradag og átti
hann þó nýja fyrir, og verzlun-
arstjórinn fékk aðra. Ýmsir
skrifstofumenn og forstjórar,
sem ekkert hafa við bifreiðar
að gera, annað en aka frá heim-
ili sínu og til vinnustaðar, t. d.
Slippsins, Arriarhvols eða Edin-
borgar og svo heim aftur, máske
þegar bezt lætur með viðkomu.
hjá rakara. Þá er bifreiðum út-
hlutað til manna, sem alls ekki
hafa réttindi til að aka bifreið.
Þannig var ein bifreið send til
Akraness, eftir boði ráðherra,
til manns, sem ekki er farinn
að bera við að læra. Sárast af
öllu má þó telja það, þegar sum-
ir menn hér í Reykjavík fá tvo
bíla hvorn eftir annan og þau
. dæmi munu vera mýmörg að
sömu menn fái bíl ár eftir ár,
En það, sem mestum hneyksl-
um mun þó valda í augum alls
almennings, ,er það, hvað ein-
staka menn geta leyft sér og
komizt langt hjá einkasölunni á
meðan hún getur á engan hátt
staðið við loforð sín gagnvart
*t r
öðrum. Þannig upplýstist það a
fundinum, að menn jafnvel
skipta um bíla eftir nokkurn
tíma, þegar þeim bíður svo við
að horfa. Það er ekki lengra
síðan en í fyrradag, að bifreiðin
Z 5, eign Gísla Sveinssonar al-
þingism., illa meðfarin eftir
stuttan akstur og skemmd eftir
árekstur, var lögð inn til einka-
sölunnar og viðkomandi sýslu-
mannssonur ók bara á annarri
splunkunýrri út í staðinn. Núm-
erið bara skipti um bíl, það
skeði ekki annað. Það var að
vonum spurt um það á fundin-
um, hvort leyfð yrðu ný skipti
eftir næsta árekstur, en það
fékkst ekki upplýst.
Slík dæmi þessu lík munu
vera fleiri.
Það er ekki illa séð af at-
vinnubifreiðarstj órum, þó emb-
ættismenh og læknar fái bif-
reiðar. En það vekur undrun og
hneyksli, að þeim skuli, sumum
hverjum, líðast að fá bifreiðar
aftur og aftur og þá selja þá
eldri fyrir okurverð, oft til
þeirra, er hafa bifreiðaakstur-
inn að atvinnu og ekki hafa
getað fengið bifreið hjá einka-
sölunni. Þannig var það upplýst
á fundinum, af bifreiðarstjóra,
sem þar talaði, að honum hefði
verið neitað um bifreið hjá
einkasölunni. Var hann þó bú-
inn að vera atvinnubifreiðarstj.
síðan 1926, en átti nú enga bif-
reið, því bifreið hans hafði ver-
ið tekin upp í skatt meðan haxrn
lá sjúlcur og óvinnufær. Hins
vegar tókst honum að fá keypta
gamla bifreið af Sveinbirni
Högnasyni, sem var að fá nýja.
Þannig varð þessi bifreiðar-
stjóri að sæta því, að kaupa bif-
reið, sem Sveinbjörn Högnason
gat ekki notað, en var þó
ekki verri en það, að hún gat
kostað 9 þúsund krónur. Svo
hann vekur nú orðið á sér eft-
irtekt víðar en í Mjólkursamsöl-
unni — og „víða koma Hall-
gerði bitlingar“.
Ýmislegt fleira koma fram á
. fundinum, sem ekki er rúm til
að taka upp að þessu sinni, en
allt þetta bifreiðaúthlutunar-
fargan er nú orðið svo mikið
hneýksli, að við svo búið má
ekki lengur standa. Einnig þeir,
sem að úthlutuninni standa,
virðast vera komnir í vand-
ræði og þess albúnir, að hlaupa
frá öllu saman í fullkomnu úr-
ræðaleysi. Fer ekki hjá þyí, að
það opinbera verði að láta mal-
ið til sín taka, föstum tökum.
•
Sveinn Ingvarsson, forstjóri
bifreiðaeinkasölunnar, var
mættur á fundinum. Hins vegar
var Jakob Möller ekki mættur,
en þeim hafði báðum verið boð-
ið. Eftir að málið hafði verið
reifað og nokkrir bifreiðarstjór-
ar talað, bað forstjórinn um orð-
ið.
Skýrði forstjórinn fyrst nokk-
uð frá fyrirkomulaginu við út-
hlutunina fyrr og nú. Höfðu
hann og Einvarður Hallvarðss.
haft tillögurétt um hana eftir
að hún var falin einkasölunni,
en tekin frá Gjaldeyris- og inn-
flutningsnefnd. En með þjóð-
stjórninni var þessu breytt í
nefnd frá flokkum þeim, er að
stjórninni stóðu, þó þannig, að
úrskurðarvald var hjá ráðherra
þeim, er einkasalan heyrði und-
ir.
„Ég var fjarverandi eins og
þið vitið,“ sagði forstjórinn.
„Áður en ég fór, varaði ég við
því, að veitt yrðu leyfi til ein-
stakra manna, um kaup á göml-
um bifreiðum, utan við- einka-
söluna. Því erfitt mundi reynast
að stöðva slík leyfi, ef byrjað
yrði. Þó voru, meðan ég var
burtu, veitt mörg slík leyfi til
prívatmanna, það ^r rétt, en
það fór eins og ég spáði; það var
erfitt að stóppa. Leyfin urðu
140. — Svo koma þessar nýju
bifreiðar. Marga vantaði bif-
reið, og ekki gátu allir fengið
bifreið, sem um sóttu. Mönnum
fannst ekki óeðlilegt, að leita í
ráðuneytið eftir úrlausn og það
gerðu margir. Þetta félag stíl-
aði líka umsókn sína til ráðu-
neytisins en ekki til mín. Tel ég
það ekkert óeðlilegt. Þegar ég
svo kom heim, vissi ég ekki
hvar ráðherra stóð og hann
ekkr- hvar ég stóð, þó hvor um
sig viti nú hvar hinn stendur.
Ég er ekki að og vil ekki velta
sökinni yfir á aðra,“ sagði for-
stjórinn, „það væri ekki sæm-
andi. Umsóknirnar 1400, bif-
reiðarnar 200. Úr vöndu var að
ráða og ekki hægt að finna þá
Salómonslínu, sem allir gætu
sætt sig við.
Það, að atvinnubifreiðarstjór-
ar hafa orðið að bíða, er mín
sök, það skal ég viðurkenna. Ég
hefi lagt til að þeir fengju þær
30 bifreiðar, sem nú eru aðeins
ókomnar upp. Það er ekki af ill-
vilja til ykkar, heldur vegna
þess, að ég álít að þær bifreið-
ar henti ykkur betur. Þær eru
á 6 striga gúmmíum og á fjöðr-
um, er hafa sérstakan styrk-
leika. Enn fremur legg ég til að
þið fáið af þeirri sendingu, sem
nú er í Canada, bifreiðar, sem
ætlaðar voru til notkunar í Suð-
ur-Afríku og Egyptalandi. Von-
andi kemur þessi sending í síð-
s ari hluta septembermánaðar.
1 Um einstakar bifreiðaúthlut-
j anir vildi forstjórinn sem
Frænka mín
Ekkjufrú SOLVEIG GUOLAUGSDÓTTIR
verður jarðsungin frá dómkirkjunni mánudaginn 10. ágúst og hefst
athöfnin með húskveðju að heimili okkar Laufásveg 5 kl. 1.30 e. h.
Emilía Borg.
minnst tala. Þó kom fram ein-
staka viðurkenning, er upplýs-
ingar þær, er áð ofan getur
byggjast á, ýmist vegna beinna
fyrirspurna og þess, hverju
hann lét ósvarað.
„Þið eigið að hafa þetta öðru-
vísi,“ hélt nú forstjórinn á-
fram. „Þið eigið að fara fram á
að fá ákveðinn kvóta..“ Það er
full sanngirni og full nauðsyn
að atvinnubifreiðarstjórar og
bifreiðastöðvar fái að endur-
nýja bifreiðar sínar og fái á-
kveðinn kvóta af hverri send-
ingu.
Forstjórinn þakkaði fyrir að
fá að hafa haft tækifæri til að
tala við bifreiðarstjórana og er
ekki vafi á því, að vegur hans
óx við komuna á fundinn, þó
það gæti ekki leiðrétt misrétti
það, sem þegar er orðið í þess-
um málum, en sem verður að
útiloka að eigi sér stað í fram-
tíðinni.
Minni óánægja mundi ríkja
hjá bifreiðarstjórum, ef þeim
væri ekki lofað öðru en því,
sem hægt væri að standa við og
ef unnt væri, með minni fyrir-
höfn en nú, að ná tali af þeim
mönnum, sem með úthlutuninni
hafa einræðisvald yfir atvinnu
þeirra og máske lífsafkomu.
Er vonandi að árangur þessa
fundar verði sá, að friðsamleg
lausn þessara mála fáist, árang-
ursrík fyrir bifreiðarstjórana og
þá er tilgangi hans náð.
Krðfir atvlanBbfl-
stjóranna.
(Frh. af 2. síðu.)
en engin þeirra lent í eigu at-
vinnubílstjóra, nema þá fyrir
okurverð, þ. e. tvöfalt eða jafn
vel þrefalt verð.
Þrátt fyrir mikla vöntun á
leigubifreiðum !til mannflutn-
inga í bænum hefir engum at-
vinnubílstjóra tekizt að fá bif-
reið að tilstuðlun þess opinbera
á sama tíma, sem mikill fjöldi
manna, sem ekki hafa akstur að
atvinnu, hafa fengið bifreiðar,
og margir þeirra fleiri en eina.
Um leið og fundurinn vítir
það hróplega ranglæti, er ríkt
hefir í þessu efni og bitnað hef
ir fyrst og fremst á atvinnubif-
reiðastjórum svo og öllum al-
menningi, er bifreiðar nota skor
ar fundurinn því eindregið á
þá, er úthlutuninni ráða, að út-
hluta nú þegar næstu daga ti
atvinnubifreiðastjóra í Reykja-
vík 40—45 af þeim bifreiðum,
sem nú þegar eru komnar ti
landsins og eru á vegum Bif-
reiðaeinkasölunnar, og svo hlut
fallslega meiru af þeim bifreið
um, sem búið er að kaupa og
koma nú á næstu mánuðum.
Þá mælist og fundiu-inn til
þess* að úfhlutað' verði eftir
þeim lista, er Hreyfill hefir lát-
ið Bifreiðaeinkasöluimi í té.
ÓSPEKTIR Á LAUGAVEG-
INUM. Frh. af 2. síðu.
hnífskurð hægra megin á háls-
inn. Þessi íslendingur heitir Jón
Erlendsson og á heima á Hverfis
götu 74. Særðist hann mest
allra þeirra, sem lentu í þessu
upphlaupi, enda særðust aðrir
tiltölulega lítið.
Ameríksk og íslenzk lögregla
kom fljótt á vettvang og voru
ameríksku hermennirnir teknir
fastir. íslendingarnir voru og
yfirheyrðir. Samkvæmt fregn-
um, sem Alþýðulblaðið hefir
haft af þessu voru hermennim
ir undir áhrifum áfengis en ís-
lendingarnir ekki.
Rannsóknarlögreglan segir,
að enn sé óupplýst hverjir áttu
upptök að þessu upphlaupi. eða
út af hverju það spratt.
ÚTFLUTNINGSGJALDEÐ.
(Frh. af 2. síðu.)
verði ekki hærra en var á síð-
astliðnu ári. En ástandi land-
búnaðarins þykir nú svo komið,
að ekki sé útlit fyrir að bændur
fái risið undir hækkuðu síldar-
mjölsverði.
Gert er ráð fyriT, að útgjalda-
liður sá, sem þessi þingsályktun
bakar ríkissjóði, ef samþykkt
verður, nemi h. u. b. 1,4 millj.
króna. Skal afla þess fjár með
útflutningsgjaldi af fiski.
Finnur Jónsson sagði, að það
væri eflaust réttmæt ráðstöfun
að ríkisstjórnin leitaðist, svo
sem hægt væri, við að gera
bændum kleift að standast auk-
inn framleiðslúkostnað. En líka
þyrfti að taka tillit til þessa,
þegar ákveðið yrði verð á land-
búhaðarafurðum.
Útflutningsgjaldið gerði Finn
ur sérstaklega að umtalsefni, og
kvað Alþýðufl. hafa fyrir löngu
hvatt til þess, að slíku gjaldi
yrði komið á. En ræðumaður
benti á, að aðstæður hefðu
breytzt nokkuð við það, að
gróði fiskkaupaskipa væri nú
ekki eins mikill og áður, og
væri óánægja ríkjandi meðal
þeirra, sem selja og fiska í fisk-
flutningaskipin, yfir þessari
nýju reglugerð. Hana þyrfti því
að athuga nánar, enda hefði sér
heyrzt á forsætisráðherra, að
það myndi gert, og bæri því að
fagna.
. Þá kvaðst Finnur hafa það að
athuga við reglu'gerðina, að
ekki væri hægt að verja tekj-
um þeim, sem öfluðust með út-
flutningsgjaldinu, til annars en
síldarmjölsuppbótanna og þess
að bæta sveita- og bæjafélögum
upp tekjumissi þann, er þau
yrði fyrir vegna þessara ráð-
stafana. Þessu þyrfti að breytá
þannig, að ef sýnilegt yrði tap
hjá smábátaútveginum, þá
mætti veita þeim atvinnuvegi
uppbætur af því fé, sem af
gengi, ef eitthvað yrði.
Að lokum var henni vísað til
síðari umræðu.