Alþýðublaðið - 18.08.1942, Blaðsíða 6

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Þriðjudagur 18. ágúst 1942.
6
opnar kl. 7 í kvöld, hvað
sem öllu veðri líður.
„Rauða myllan“ opnar
kl. 8 með eftirfarandi pró-
grammi:
1. Sif Þórs.
2. Alfreð Andrésson.
3. Pétur Á. Jónsson,
óperusöngvarn
4. Helga Gunnarsdóttir
söngkona.
Veitingar í veitingatjald-
inu ,,Blýhólknum“. allt
kvöldið.
Spámaurinn og spákonan
segja sannleikann fyrir eina
krónu.
Spilatjaldið „Gæfudísin“
verður opið.
Tófoak, sælgæti og log-
iheitar pylsur ásamt loft-
belgjum selt um allt svæð-
ið (loftbelgirnir óætir).
Klifurstengur 'handa
strákum.
Aðgöngumerki á 2 kr.
Skemmtunin ihættir kl.
11,30.
Qóðan þurrk og
góða skemmtun*
HANNES Á HORNENU
Framh. af 5 s.íðu.
okkar. Hún var bæði sorgieg og
vel leikin, og vorum við mjög
snortnar, sérstaklega í lokin, þeg-
ar hetjan var dauð og allt í kalda
koli.“
„EN I>Á HRUKKTJM við upp
við það, að harkalegt fótatak
glumdi við, og sætavísunarstúlka
skeiðaði þvert yfir gólfið, og reif
opna fremri útidyrahurðina. Ef
það er endilega nauðsynlegt, að
stúlkurnar ösli svona þvert yfir
góifið, áður en myndin er búin,
vildum við a. m. k. leggja til, að
bíóið sæi þeim fyrir gúmmíbotn-
um í sóla.“
„FINNST OKKUR þetta nú
vera heldur galli á svo nýju og
vönduðu bíói, sem byrjar starf-
semi sína á því, að sýna viður-
kenndar stórmyndir.“
„ANNAÐ ER ÞAÐ LÍKA, sem
okkur langar til að minnast á í
sambandi við bíóin, — það er, að
þegar myndinni er rétt að ljúka,
þá ryðjast allflestir á fætur, eins
og þeir búizt við, að húsið muni
hrynja á vþí augnabliki, sem
myndin endar, og eyðileggja gjör-
samlega endirinn fyrir hinum, sem
kunna þó dálítið meiri mannasiði."
„Á HEIÐI NOKRURRI hafa
verið gerðar einkennilegar endur-
bætur á símalínunni. Hefir verið
sett ein þverslá á staura lands-
símans og síminn svo lagður eftir
þeim,“ segir X-l2 í bréfi.
„EG GERI RÁÐ fyrir, að þetta
sé gert í samráði við landssíma-
stjóra, og að honum hafi óður en
verkið var hafið, verið tilkynnt
hvernig þessar þverslár yrðu fest-
ar á staurana, svo hann gæti geng-
ið úr skugga um, að engar skemd-
ir yrðu á staurunum.“
„EN SLÁRNAR eru þannig
settar á, að borað er gegnum staur
ana og bolti settur þar í, sem
síðan heldur þversláinni. Þessi að-
ferð hlýtur að veikja stáurana að
miklum mun, og flýta fyrir því, að
þeir fúni.“
Hannes á horninu.
OLÍAN f KAUKASUS
(Frh. af 5. síðu.)
á jþrjátíu dögum. Þetta er auð-
vitað geysilegt skrum. Með allri
sinni tækni og skipulagningu
myndu íþeir í hæsta lagi geta
virkjað olíulindirnar á ný á sex
mánuðum. Það er erfitt að
eyðileggja olíuna í iðrum jarð-
ar, en !það er hægt með því að
hella saltvatni í dælurnar. En
aðvitað r ekki hægt að eyði-
leggja þær lindir, sem ekki er
enn jþá farið að virkja.
En jafnvel þótt gert sé ráð
fyrir því, að nazistarnir flytji
með sér borvélar og sérfræð-
inga, þá er þeim alls ekki nóg
að ná olíunni upp á yfirborðið.
Hreinsunarstöðvar er ekki hægt
að byggja á einum degi og ekki
einu sinni á þrjátíu dögum.
Stóra hreinsunarstöð er tveggja
ára verk að byggja. Hægt væri
reyndar að flytja olíuna eftir
Doná til Þýzkalands og hreinsa
hana þar, en til þess þarf stór-
an skipaflota. Og meðan verið
væri að byggja hreinsunar-
stöðina, yrði látið dynja á þeim
látlaust sprengjuregn.
Auðvitað verður bæði sovét-
iðnaðurinn og sovétherinn fyrir
miklu tjóni, ef nazistarnir ná
Kaukasus á sitt vald. Með til-
liti til þess verður að breyta
vörn í sókn.
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN
Framh. af 4. síðu.
arhöfðingjana í vetur í þeirri
fávísu von, að geta kúgað verka
lýðinn með slíkum þvingunar-
lögum.
* f
Tíminn gerði kaupgjaldsmál-
in og verðbólguna að umtals-
efni í forystugrein sinni á laug-
ardaginn meðal annars á eftir-
farandi hátt:
„Hvorki launiþegar eða framleið-
endur almennt græða á því að
lækka gengi og kaupgetu krónunn-
ar til þess að fá fleiri peninga
handa á milli að nafninu til.
• • • •
Þetta sáu allir og viðurkenndu
í orði og verki á fyrsta ári ófrið-
arins. Menn voru sammála um að
greiða dýrtíðarbætur á grunnkaup
sakir óhjákvæmilegrar verðhækk-
unar, en láta grunnkaupið haldast
sem mest óbreytt. Einn af bezt viti
bornum mönnum Alþýðuflokksins
sagði, að hækkun á grunnkaupi og
verðbólgu myndi aðeins „gera þá
fótæku fátækari og þá ríku rík-
ari“.
Þessi staðhæfing er enn þá 1
fullu gildi.
En þrátt fyrir þetta er stað-
reyndin nú orðin sú, að allar lokur
hafa verið dregnar frá flóðgáttum
þeim, sem áttu að hafa hemit á
dýrtíðinni, verðbólgunni og kaup-
gildi krónunnar."
Það er rétt. En hver var það
bara, sem dró lokurnar frá flóð-
gáttum dýrtíðarinnar? Það var
ekki byrjað á þvi að hækka
kaupgjaldið! Svo mikið ætti
Tíminn að muna. Það var inn-
lenda afurðaverðið, sem flokk-
ur Tímans fékk með brögðum
tekið út úr gengislögunum og
hækkaði síðan langt á undan
kaupgjaldinu og langt umfram
það, sem kaupgjaldið hefir
nokkru sinni hækkað! Þannig
voru lokurnar dregnár frá flóð-
gáttum dýrtíðarinnar. Það voru
Framsóknarhöfðingjarnir sjálf-
ir, sem gerðu það.
nanna a
Eimskjpafélagsskipanam.
Yfirlýsing frá forsætisráðherra
Eftirfarandi yfirlýsing barst
Alþýðublaðinu í gær frá
skrifstofu forsætisráðherra:
BLAÐIÐ TÍMINN, er út
kom síðastliðinn laugardag
skýrir frá því, að stjórn Eim-
skipafélags íslands hafi orðið
við kröfum yfirmanna á skipum
félagsins um að greiða þeim
100 kr. áhættuþóknun á dag í
utanlandssiglingum, en 15 kr. á
dag í strandferðum. Telur blað-
ið þetta mjög misráðið, en stað-
hæfir að það „hafi ráðið miklu
um afstöðu meiri hluta stjórn-
arinnar, að forsætisráðherra
réði til að gengið yrði að samn-
ingum við yfirmennina“, eins og
blaðið orðar það, og síðan báet-
ir blaðið við: „Mælti forsætis-
ráðherra eindregið með kröfum
yfirmannanna.“
Jafnframt birtir blaðið út-
drátt úr einni fundargerð
stjórnar Eimskipafélag íslands
um þetta mál því til sönnunar
að umboðsmaður ríkisstjórnar-
innar í stjórn Eimskipafélags ís-
lands hafi verið með öllu and-
vígur þessari .kauphækkun.
Út af þessu telur forsætisráð-
herra rétt að birta eftirfarandi
útdrætti úr fundargerðum
stjórnar Eimskipafélags ís-
lands:
I. Árið 1942, laugardaginn 8.
ágúst kl. 10,30 árd. hélt stjórn-
in fund á skrifstofu félagsins.
Mættir voru auk útgerðarstjóra
varaformaður Hallgrímur Bene
diktsson, Jón Ásbjörnsson, Hall-
dór Kr. Þorsteinsson, Jón Árna-
son og Guðmundur Ásbjörns-
son.
Þetta gerðist:
1. Varaformaður skýrði frá því
að í gær, föstudaginn 7. ágúst,
kl. 2 síðd. hefði sáttasemjari,
herra Björn Þórðarson lög-
maður mætt á skrifstofu fé-
lagsins og voru þar mættir að
hans tilhlutun umboðsmenn
yfirmanna á skipum félags-
ins. Enn fremur voru mættir
varaformaður Hallgrímur
Benediktsson, Guðmundur Ás
björnsson, Jón Árnason og
framkvæmdastjóri Guðmund
ur Vilhjálmsson. — Umleit-
anir sáttasemjara báru engan
árangur og afréðu stjórnar-
nefndarmenn, félagsins að
skrifa ríkisstjórninni um
málið og er bréfið innfært
hér, á eftir fundargerðinni.
2. Með skírskotun til þess að
sáttasemjari hefir lýst því yf-
ir, að 'hann treystist ekki til
þess að leysa deiluna milli
stjórnar Eimskipafélags ís-
lands og yfirmanna á skipum
þess, samþykkir stjórnin að
ganga að kröfu yfirmanna á
Fjallfoss og Lagarfoss, um að
greiða þeim kr. 15,00 á dag í
áhættuþóknun í fyrirhugaðri
strandferð hvors skips, vest-
ur og norður um land.
3. Rætt var um kröfur yfir-
manna um aukna áhættu-
þóknun, þeim til handa, í
Ameríkuferðum, og mögu-
léika á því að Goðafoss og
Selfoss gætu komizt af stað
sem fyrst. Jón Árnason fram-
kvæmdastjóri lagði fram svo-
hljóðandi' tillögu:
Félagsstjórnin samþykkir
að greiða yfirmönnum á
Goðafoss og Selfoss kr. 100,00
á dag sem áhættuþóknun í
fyrirhugaðri ferð hvors skips
til U.S.A. Jafnframt óskar
stjórn Eimskipafélags íslands
eftir því, að stjórnir stéttar-
félaganna taki upp heildar-
samninga um kaup og kjör
skipshafna á skipum félags-
ins. Tillagan var samþykkt í
einu hljóði.
4. Formaður tilkynnti sátta-
semjara framanskráða fund-
arsamþykkt og lofaði sátta-
semjari að koma henni á
framfæri við hlutaðeigendur.
II. Árið 1942 sunnudaginn 9.
ágúst kl. 10 árdegis hélt stjórn-
in fund á skrifstofu félagsins. Á
fundinum mættu, auk útgerðar-
stjóra, varaformaður Hallgrím-
ur Benediktsson, Jón Ásbjörns-
son, Halldór Kr. Þorsteinsson,
Guðmundur Ásbjörnsson og Jón
Árnason. Eggert Claessen og
Richard Thors voru fjarverandi.
Þetta gerðist:
1. Rætt var á ný ýtarlega um
kröfur yfirmanna á skipum
félagsins. Á meðan á fundin-
um stóð átti varaformaður
samtál við forsætisráðherra,
sem er staddur á Þingvöllum,
og réði hann til að gengið yrði
að samningum við yfirmenn á
skipunum í samræmi við
kröfur þeirra, eins og málum
væri nú komið. Svohljóðandi
tillaga kom fram á fundinum,
frá varaformanni:
Félagsstjórnin ályktar að
ganga að kröfum yfirmanna
skipanna um hækkun áhættu-
þóknunar, samkvæmt kröf-
um, sem fyrir liggja frá þeim.
Tillagan var samþykkt með 3
atkvæðum gegn 2. Jón Árna-
son og Jón Ásbjörnsson.
Hér greinir svo fyrirvara
Jóns Árnasonar framkvæmda-
stjóra, er birtur var í Tímanum,
svo og fyrirvara hrm. Jóns Ás-
björnssonar.
Til frekari skýringar skal
þess getið, að þegar umboðs-
maður ríkisstjórnarinnar í
stjórn Eimskipafélags íslands,
Jón Árnason framkvæmda-
stjóri, bar fram á fundi stjórn-
ar félagsins framangreinda til-
lögu um að greiða yfirmönnum
þá 100 króna áhættuþóknun,
er þeir höfðu krafizt, hafði
hvorki hann né neinn annar úr
stjórn Eimsikpafélag íslands
ráðfært sig við ríkisstjórnina.
Þegar óskað var umsagnar
forsætisráðherra stóðu málefni
því þannig, að búið var að bjóða
fram að ganga að kröfum yfir-
manna um áhættuþóknunina að
því er snerti eina ferð tveggja
skipa, en því tilboði var hafnað
af yfirmönnunum, en þeir buðu
hins vegar að gera um þetta
samninga, er giítu fyrir öll 6
skip Eimskipafélags íslands, er
væru uppsegjanlegir með viku
fyrirvara.
Þegar þannig stóðu sakir,
taldi forsætisráðherra hyggi-
legast fyrir Eimskipafélag íá-
lands, að ganga að tilboði yfir-
mannanna út frá þeim forsend-
um, að úr því búið væri að
bjóða 100 kr. áhættuþóknun
fyrir tvö skip, myndi aldrei nást
frjálsir samningar á lægri
grundvelli. Að gera fyrst slíkt
tilboð, en láta síðan skipin
verða af skipalest þeirri, er þá
var á förum, væri að tapa á
báðum vígstöðvum, og því
myndi skynsamlegast úr því
sem komið var að gera um
þetta samning með viku upp-
sagnarfresti, þar éð slíkur
samningur myndi ekki binda
vilja þingsins til að ákveða
lægri áhættuþóknun, ef. slíkur
vilji væri fyrir hendi umfram
fyrra tilboð stjórnar Eimskipa-
félags íslánds ef að því hefði
verið gengið.
Reykjavík, 17. ágúst 1942.
U mf erðatálmanir á
landi oi í islenzkri
landhelfi.
(Tilkynning frá atvinnumála-
ráðuneytinu.) *
ATHYGLl almennings og
sjófarenda skal vakin á
því að í 44. tölublaði Lögbirt-
ingablaðsins 14. ágúst 1942 birt-
ir ríkisstjórnin í heild þær til-
kynningar, sem i gildi 'eru, og
áður hafa verið birtar, um um-
ferðatálmanir á landi og í ís-
lenzkri landhelgi, en reglur
þessar hafa hernaðaryfirvöldin
sett á undanförnum árum.
Efni þessara reglna er eftir-
farandi:
I. Umferðatakmarkanir fyrir
þá, sem nálgast sjávarströndina
eftir að farið er að skyggja.
II. Takmörkun siglinga eftir
að skyggja tekur.
III. Bannaðar veiðar og akk-
erislegur skipa á nánar til-
greindum svæðum á Seyðisfirði
og á Hrútafirði.
IV. Umferðatálmanir og
bannsvæði í Hvalfirði.
V. Bönnuð lægi í Faxaflóa.
VI. Bannsvæðið við Gróttu-
tanga (Seltjarnarnes og Hval-
eyri, vestur af Hafnarfirði).
VII. Umferðarbann í Skerja-
firði.
VIII. Bannsvæði við flugvöll-
inn í Reykjavík.
IX. Bannsvæði við flugvöll-
inn á Kaldaðarnesi.
X. Bannsvæði við herbúðir.
XI. Umferðatakmarkanir á
Reykjanesi.
Áríðandi er að almenningur
og sjófarendur kynni sér ná-
kvæmlega þessar reglur og fari
eftir þeim í hvívetna, til þess að
komizt verði hjá slysum og ó-
þægindum.
Þetta tölublað Lögbirtinga-
blaðsins fæst ókeypis á af-
greiðslu blaðsins Fríkirkjuvegi
11 í Reykjavík svo og hjá lög-
reglustjórum úti um land.