Alþýðublaðið - 29.08.1942, Blaðsíða 2
2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Laugardagur 29. ágúst 1942»
Alþingi sampykkir launaupp*
bætur opinberra starfsmanna
Launauppbæturnar nema 25 til 30 prósent og
gilda frá og með 1. júli siðastliðnum.
Fransókn i stjórn-
arandstððn, segir
Jónas trá Hrif In.
Skrýtileg yflrlýsing
og nmræður á al-
pingi í gær.
ÞEGAR fundur sameinaðs
alþingis hófst í gær kvaddi
Jónas Jónsson sér hljóðs utan
dagskrár og flutti yfirlýsingu
fyrir hönd FramSÓknar, og var
hún á þá leið, að út af því sem
fram-'fór í efri deild í fyrradag,
þegar Alþýðuflokkurinn og
Kommúnistar lýstu yfir því, að
núverandi ríkisstjórn nyti ekki
lengur hlutleysis þeirra, þá vildi
Framsóknarflokkurinn taka
fram ,að hann væri l(ka í and-
stöðu við stjórnina.
Eftir að Jónas hafði flutt
þessa yfirlýsingu hófust bros-
legar viðræður milli hans og for
sætisr áðherrans.
Ráðherrann kvað stjórnina
aldrei hafa haft aðra stuðnings
flokka en Sjálfstæðisflokkinn,
og væri þessi yfirlýsing Fram-
sóknar óþörf og breytti engu.
Jónas taldi, að yfirlýsingar
Alþýðuflokksins og kommún-
ista sýndu, að einhverjir þræðir
(Frh. á 7. síðu.)
Sjðmannafélagið ákveður
að seflja upp sanminflum.
♦ ----j
Fól í gær stjórn félagsins og tveimur
nefnóum að semja við útgerðarmenn.
SJÓMANNAFÉLAG REYKJAVÍKUR hélt fund í gær-
kvöldi til að ræða ýms félagsmál, fyrst og fremst
kaupgjaldsmálin. En eins og kimnugt er hafa sjómenn á
togurunum og verzlunarskipaflotanum búið við óbreytta
samninga hvað grunnkaup snertir síðan í janúar 1941.
Á fundi Sjómannafélagsins í gærkveldi voru gerðar á-
lyktanir um að veita stjórn félagsins heimild til að segja
upp samningunum bæði fyrir togarasjómenn og sjómenn á
kaupskipunum. Var jafnframt ákveðið að kjósa nefndir úr
hópi beggja þessara starfsstétta til að semja, ásamt stjóm
félagsins við útgerðarmenn.
Bætt iannakjðr
ijósmæðra.
Aonars verða þær að hætta
stðrfum og fara í
aðra vionu.
M
SAMEINAÐ AIÞINGI samþykkti á fundi sínum kl. 5 í
gær þingsályktunartillögu þá um launauppbætur
handa opinbriun starfsmönnum, sem borin var fram fyrir
nokkru af sínum manni úr hverjum stjórnmálaflokki.
Var tillagan samþykkt með 36 atkvæðum gegn 1
(Páll Zoph.)
Samkvæmt þessari samþykkt
>ber ríkisstjórninni að láta greiða
embættismönnum og öðrum
starfsmöjnnum ríkisins og ríkis-
stofnana uppbót á laun þeirra
frá ríkinu eða ríkistofnunum
fyrir tímabilið 1. júlí 1942 til
30. júní 1943, eins og hér segir:
Á fyrstu 2400 kr. grunnlaun
ásamt verðlagsuppbót af henni,
eins og hún verður á hverjum
tíma, greiðist 30%.
Á þann hluta grunnlauna,
sem er ofan við kr. 2400.00, og
allt að kr. 10000.00, ásamt verð-
lagsuppbót, eins og hún verður
á hverjum tíma, greiðast 25%.
Uppbót þessi greiðist mánaðar-
lega.
Uppbót greiðist úr ríkissjóði
eftir sömu reglum á tímakaup
kennara; eftirlaun í fjárlögum
og lífeyrti úr lífey)'issjóðum
embættismanna, barnakennara
og ljósmæðra, svo og útborgað
skrifstofufé og embættiskostn-
að, að undanskilinni húsaleigu
og húsaleigustyrk.
Auk þessa fá opinberir starfs-
menn eins og kunnugt er 300
króna ómagauppbót, og hefir
helmingur þessarar upphæðar
þegar verið greiddur,
Ályktanir fundarins voru svo
hljóðandi:
1. Fundur í Sjómannafélagi
Reykjavíkur samþykkir að
heimila stjórn félagsins að
segja þegar upp, samkvæmt
heimild í lögum, gildandi kaups
og kjarasamningum á farskip-
um, togurum og öðrum skipum,
þar sem kaup eða hlunnindi eru
bundin í krónum.
2. Fundurinn samþýkkir að
kjósa nefnd, 1 mann af hverju
skipi ástamt stjórn félagsins til
þess að gera tillögur um kaup
og kjör og áhættuþóknun far-
manna og leggja síðan fyrir út-
gerðarmenn. Sömu mönnum á-
samt félagsstjórn er veitt fullt
umboð til að semja og undirrita
samninga.
3. Fundurinn samþykkir að
kjósa 7 manna nefnd ásamt fé-
lagsstjórninni til þess að uhdir-
'búa breytingar á kaupi, kjörum
Framhald á 7. síðu.
IKIL HÆTTA er talin
á því að ljósmæður
neyðist til að hverfa frá starfi
sínu víða um landið vegna
þess hve lág laun þeirra eru.
Af þessari ástæðu flytja
tveir þingmenn, Jón PáLmason,
og Bjarni Ásgeirsson þings-
ályktunartillögu í sameinuðu
þingi um 'breytingar á launa-
kjörum og skipun ljósmæðra.
Er þingsályktunartillagan
svohljóðandi:
•„Alþingi ályktar að fela ríkis
stjórninni að Iáta undirbúa,
svo fljótt sem verða má, breyt-
ingar á ljósmæðralögum, er feli
í sér bætt launakjör ljósmæðra
og að öðru leyti aukna trygg-
ingu fyrir áframhaldandi starfi
þeirra.“
í greinargerðinni segir:
,,Það er komið fram,- að eins
og nú stendur með öll launa-
kjör, þá fari brátt svo, að ljós-
mæður í landinu hverfi margar
frá starfi sínu, sökum iþess að
þau launakjör, sem þær hafa
við að húa ,eru mjög í ósam-
ræmi við almennt kaupgjald.
Hoxjfir þegjar til vandr|æða í
sumum héruðum landsins á
þess sviði. Flutningsm. hafa rætt
þetta mál við landlækni og
fengið þær upplýsingar; að á-
standið sé þannig í þessu efni,
að mikilla breytinga sé þörf.
Hefir landlæknir þegar skrifað
öllum sýslunefndaroddvitum í
landinu og beðið um álit þeirra
á málinu. Er þaþ g^einilega
skýrt frá, hvernig við horfir um
þetta mál, og vilja flutnings-
menn vísa til þeirra raka, sem
þar eru fram færð“.
* 1 sO
Verkakonur hefja samn-
inga við atvinnurekendur
------—» ......—
Rrefjast 8 stnnda vínnudags, kt. 1.40 tima-
kanps og 100°|o hærra i eftlrvinnn.
FVRIR SÍÐUSTU HELGI ritaði stjóm Verkakvenna-
félagsins Framsókn bréf til Vinnuveitendafélags ís-
lands, þar sem stjóm félagsins óskaði eftir að ræða viS at-
vinnurekendur um breytingar á kaupi og kjörum verka-
kvenna.
í gær ræddi svo stjórn félagsins við framkvæmdastjóra
Vinnuveitendafélagsins, Eggert Claessen, og lagði fyrir hann
uppkast að nýjum samningi milli félaganna.
Samkvæmt þessu samningsuppkasti gerir stjóm félags-
ins ráð fyrir að kaup verkakvenna hækki í almennri dag-
vinnu úr kr. 0,90 upp í kr. 1.40, en kaup í eftirvinnu, næt-
ur- og helgidagavinnu verði 100% hærra. Þá er og krafizt 8
stimda vinnudags og sumarleyfis í samræmi við orlofsfrum-
varp Alþýðuflokksins, sem nú liggur fyrir alþingi, hvort sem
það verði samþykkt á þessu þingi eða ekki.
Framkvæmdastjóhi Vinnuveitendafélagsins vildi enga
afstöðu til samningsuppkastsins að svo stöddu, en kvaðst
myndi ræða það við félaga sína.
Að sjálfsögðu em verkakonurnar staðráðnar í því að
halda þessum kröfum sínum til streitu, enda eru þær ekki
nema í full samræmi við þær kauphækkanir og kjarabætur,
sem margt annað verkafólk hefir þegar fengið.
Þrír menn slasast við
dynamitsprenglngu.
Slysið varð í Hnífsdai og særðist einn
mannanna á báðum augum.
Þrír menn slösuð-
UST og einn mjög
hættulega í fyrra|rvöld, er
„dynamit“ sprenging varð
skammt frá frystihúsinu í
Hnífsdal. Var maðurinn, sem
mest slasaðist, aðallega í aug
um, fluttur hingað með flug-
vélinni í gær og lagður á
Landsspítalann.
Slysið
hætti:
bar að með þessum
Þrír menn, þeir Sigurður S.
Guðmundsson, Ingimar Finn-
bjarnarson og Sigurður Bald-
vinsson, sem er verkstjóri við
frystihúsið, voru að sprengja
klett með ,,dynamiti“ og er
kletturinn rétt hjá frystihús-
inu. Þeim þótti ekki nógu fljótt
verkun í ,,dynamitinu“ og fóru
því inn í hús þarna skammt
frá, þar sem ,,dynamit“-hvell-
hettur voru geymdar til þess að
| athuga þær. — Allt í einu
Samiinoarui kaap á strand
ferðaskipi irð Venezuela.
O ÍKISSTJ0RNIN hefir í
undirbúningi að kaupa
430 smálesta skip frá Suður-
Ameríku, með það fyrir aug-
um að láta það stunda strand
ferðir hér við land.
Skip þetta er eins og að fram-
an segir lítið, og verð þess er
afarhátt ,eða um 200 þús. doll-
arar. Það var byggt í Hollandi
1937 og er því tiltölulega nýtt.
Skipið er skrásett í Vene-
zuela — en ríkisstjómin hefir
boðið í það fyrirgreint verð í
höfn í New York.
Samningar eru enn ekki und-
irritaðir um kaupin á skipinu,
Frh. á 7. síðu.
heyrðu menn, sem voru að
vinna skammt frá skúrnum
mikla sprengingu úr honum —
og þar sem þeir vissu að menn-
irnir þrír voru þar inni hlupu
þeir strax til. Er þeir komu i
skúrdyrnar mætti þeim ófögur
sjón. Lágu mennirnir allir á
gólfinu meðvitundarlausir og í
blóði sínu.
Strax var náð í lækni frá ísa-
firði og mönnunum hjálpað eft-
ir föngum.
Alþýðublaðið átti í gærkveldi
tal af héraðslækninum á ísa-
firði, Baldri Johnson. Sagði
hann að mennirnir væru allir
mikið sárir. Voru sár þeirra að-
allega á höndum og lærum mjög
stór um sig, en ekki djúp. Sátu
flísar úr hvellhettunni víða í
líkömum þeh’ra. Hættulegust
voru sár Sigurðar Guðmunds-
sonar. Höfðu flísar farið í bæði
augu hans og var ekki fullvíst í
gærkveldi, hvort hann myndi
halda sjóninni. Flugvélin kom
vestur í gær síðdegis og átti að
flytja hann til Reykjavíkur. Hin
um mönnunum Ieið eftir öllum
vonum.
Barnakórinn Sólskinsdeildin
hefir í hyggju að konia sér upp
söngskála til æfinga vegria vaxandi
erfiðleika á að fá fastan stað til
að æfa sig. í því tilefni ætlar kór-
inn að efna til hlutaveltu eftir
næstu mánaðamót. Þeir vinir og
velunnarar kórsins, sem vilja
stuðla að þessu,' eru vinsamlega
beðnir að láta okkur vita í bréfi,
merktu: „Sólkinsdeildin", eða
hringja í síma 3740.