Alþýðublaðið - 18.10.1942, Blaðsíða 4

AUÞTÐUBLA9IÐ
Siwnudagur 18. október 1&4?.
fUþijöuHððið
Útgelaaði: Alþýðuflokknrlxw.
Kitstjöri: Stefán Pjtítursson.
Ritstjórn og afgreiðsla í Al-
þýðuhúsinu við Hverfisgðtu.
Simar ritstjómar: 4901 og
4902.
Sfcnaar afgreiðsiu. 4900 og
4906.
Verð í lausasölu 30 aura.
Alþýöuprentsroiajan h.f.
GYLFI Þ. GtSLASON:
Sósíalistaflokkurinn op lýðræðlA.
Þýðingarmik"
111 dagur.
ISLENZK ALÞÝÐA hefir
í þúsund ár háð baráttu
sína við kúgun og harðrétti.
Oft hefir róðurinn verið þung-
ur og ferðalagið gengið seínt.
En þó hefir nokkuð' þokazt á-
leiðis, einkum síðustu áratug-
ina, síðan alþýðan kom á hjá
sér samtökum og stjórnmála-
flokki, sem ætíð berst fyrir
hagsmunum hennar. Veiga-
mesta sporið í frelsisbaráttu
íslenzkrar alþýðu var stofnun
Alþýðuflokksins, — stærstu
sigrar hennar hafa unnizt
undir forystu hans.
Áður en Alþýðuflokksins
naut við í íslenzkum þjóðmál-
nm var alþýðan sundruð og
varnarlítil. Réttur hennar var
einskis metinn, atvinnurekend-
Úr skömmtuðu verkalýðnum
kaup og kjör úr hnefa. Kosn-
ingarétturinn var ójafn, menn
misstu mannréttindi vegna þeg
ins sveitarstyrks, þá tíðkuðust
sveitaflutningar, þá voru eng-
in vökulög til, engar trygging-
ar, sjómannslífið var metið á
400 krónur í síðasta stríði, —
engir verkamannabústaðir.
í öllum þessum málum hafa
orðið stórstígar framfarir fyrir
atbeina Alþýðuflokksins.
En nú er um það að velja,
hvort tefla á öllum hinum
fengnu* hagsfaótum í tvísýnu og
voða, eða hefja upp sókn fyrir
aulmum mannréttindum og
hagsmunum fjöldans. Nú duga
engin vettlingatök, einbeitt, en
varfærin og örugg sókn verður
að hefjast. Það verður að
bægja dýrtíðarvofunni frá
dyrum fólksins, veita öllum
hlutdeild í auknum þjóðar-
tekjum og tryggja framtíð al-
þýðunnar að stríðinu loknu.
Það er þjóð okkar fyrir beztu
— að nú þegar verði tekin upp
bjargráðastefna Alþýðuflokks-
ins.
Það er undir þér komið, kjós-
andi góður, karl eða kona, hver
stjórnmálastefna ríkir hér í
landinu næstu fjögur ár. Á það
að vera hin neikvæða stefna
■dýrtíðarflokkanna, Framsóknar
og íhalds, stefna milljónamær-
inganna og hraskaranna, eða á
það að vera hin jákvæða um-
Framh. á 6. síðu.
ALÞÝÐUFLOKKURINN og
Sósíalistaflokkurinn, áður
Kommúnistaflokkurinn, hafa
löngtrm deilt hart, og ræðu-
menn Sósíalistaflokksins hafa
ráðizt mjög á Alþýðuflokkinn í
þessum umræðum. Ég tel það
að ýmsu leyti nijög miður farið,
að verkalýðsflokkar, sem að
verulegu leyti eiga sameiginleg
stefnumálj skuli eyða miklum
hluta orku sinnar í deilur sín á
milli í stað þess að beina öll-
um skeytum sínum gegn sam-
eiginlegum andstæðingum.
Alþýðuflokkurinn og Sósíalista-
listaflokkurinn eru báðir sósíal
istiskir flokkar, þeir vilja báð-
ir afnám auðvaldsskipulags-
ins — kapitalismans — skipu-
lags hins ótakmarkaða eigna-
réttar fárra einstaklinga á þeim
atvinnutækjum, sem almenn-
ingur á afkomu sína undir, þjóð
félags skipulagslausrar fram-
leiðslu og skefjalausrar og oft
óskynsamlegrar samkeppni á
sumum ■ sviðum viðskiptalífsins,
en óskoraðs valds auðhringa á
öðrum, skipulagsins, sem leitt
hefir til skiptis til kreppu og
styrjaldar og hefir ekki getað
notað vinnuafl borgaranna til
þess að framleiða nauðsynjar,
heldur lét um heim allan mill-
jónir vera atvinnulausar árum
saman, og gat þá fyrst veitt
öllum atvinnu, þegar það þurfti
á að halda vopnum og vígvélum
til þess að eyða lönd og brenna
borgir. Við viljum afnám þessa
skipulags, og út um heim er
hugsandi mönnum að verða það
æ ljósara, að það er dauðadæmt,
að í þessari styrjöld er sunginn
yfir því hrikalegur útfarar-
sálmur, hvað svo sem við kann
að taka.
Og við Alþýðuflokksmenn og
Sosíalistaflokksmenn erum' líka
sammála um, hvað við eigi að
taka, þ.e.a.s. hagkerfi sósíalism-
ans, hagkerfi skipulagðrar
framleiðslui, þar sem stöðugu
atvinnuleysi er útrýmt og öll-
um gefinn kostur á að vinna
að því að skapa nauðsynjar til
neyzlu og notkunar með hjálp
náttúruauðlindanna og þar sem
hið vinnandi fólk fær sjálft að
njóta alls / afraiksturs vinnu
sirmar.
En hvað er það þá, sem okk-
ur greinir á um? Það, sem
Alþýðuflokksmenn eða social-
demokrata og kommúnista um
allan heim hefir fyrst og
fremst greint á um, er það,
hvort skapa eigi skilyrði fyrir
framkvæmd sósíalismans með
stjórnarbyltingu eða hvort gera
eigi það með aðstoð lýðræðisins
og á þingræðislegan hátt. Við
Alþýðuflokksmenn viðurkenn-
um aldrei rétt nokkurs minni-
hluta til þessa gera stjórnar-
byltingu, — jafnvel ekki, þótt
ERINDIÐ, sem hér birtist, er útvarpsræða Gylfa Þ. Gísla-
sonar dósents á föstudagskvöldið, sem svo mikla at-
hygli vakti og Einar Olgeirsson átti svo erfitt með að svara.
Gylfi Þ. Gíslason.
hún sé gerð til þess að koma á
hagkerfi sósíalismaans — því
að hún hlýtur að hafa í för með
sér alræði minnihlutans þ. e.
a. s. afnám lýðræðisins, og í
kjölfar þess hlýtur að fylgja áf-
nám ritfrelsis og málfrelsis,
en þessi verðmæti álítum við
dýrmætari en svo, að við vilj-
um nokkurn tíma fórna þeim.
Og hvaða trygging er líka fyrir
því, að hugsjónir stjórnarhylt-
ingarinnar verði framkvæmdar,
þegar allt pólitískt vald er kom-
ið í hendur eins flokks, hvaða
vörnum væri hægt að koma
við, ef hann notaði vald' sitt
til þess að eyða hugsjónum bylt-
ingarinnar, og hefir ekki ein-
mitt slíkt átt sér stað í sögunni?
En sé meirihluti þjóðarinnar
fylgjandi hagkerfi sósialismans,
og sé um þingræði að ræða, er
stjórnarbylting auðvitað óþörf,
— þá má eins fara þingræðis-
leiðina.
Leið kommúnismans til fram
kvæmdar á hagkerfi sósíalism-
ans, þ. e. a. s. leið stjórnarbylt-
ingarinnar, sem farin var í Rúss
landi, hlýtur því að leiða til
einræðis, enda hefir hún gert
það þar, en við Alþýðuflokks-
menn viljum aldrei fórna lýð-
ræðinu og hinu andlega frelsi,
og við álítum einræði eins
flokks eða manns meira að segja
algjörlega andstætt sjálfri hug-
sjón sósíalismans. Við, sem
viljum framkvæma hagkerfi
sósíalismans, viljum við það
það ekki fyrst og fremst af því,
að við viljum sem fullkomnast
lýðræði í atvinnumálum, og er
þá nokkurt vit í því að byrja
framkvæmd þess með því að af-
nema lýðræði í stjórnmálum?
Ég sé sérstaka ástæðu til þess
að taka fram, að við Alþýðu-
flokksmenn eru einnig bylting-
armenn, ef sá skilningur er lagð
ur í orðið, að við viljum ann-
að þjóðskipulag en nú ríkir, þ.
e. a s. við erum fylgjandi bylt-
ingu í atvinnumálum, en við
viljum ekki koma breyting-
unni á með stjórnarbyltingu þ.
e. a .s. með pólitískri byltingu,
eins og kommúnistar um allan
heim hafa talið og telja nauð-
synlegt, og mætti því til sönn-
unar vísa til ótal rita þeirra
um þessi mál.
Forvígismenn íslenzka sósíal-
istaflokksins, arftaka kommún-
istaflokksins, háfa nú um skeið
talað svo sem þeir væru orðnir
andvígir /stjórnarbyltingum og
ákafir fylgismenn lýðræðis og
þingræðis. En þeir hafa áður
talað og skrifað mikið um þessi
mál, og meðan þeir ekki afneita
algjörlega þeim skrifum sínum
og játa, að þeir hafi þá haft
rangt fyrir sér, verða þeir að
sætta sig við, að menn álíta þá
nú tala þvert um hug sinn,
þetta sé tal, sem ætlað sé til
þess eins að hljóma vel í eyrum
kjósenda fyrir kosningar, en
tilætlunin sé að hafa ao engu
eftir kosningar.
Ég skal nú lofa ykkur að
heyra nokkur ummæli tveggja
leiðtoga sósialistaflokksins um
þessi mál, þegar engar kosn-
ingar stóðu fyrir dyrum og
láta ykkur dæma um það,
hversu heit sé. ástin á lýðræð-
inu.
Einar Olgeirsson skrifaði í
tímaritið Rétt árið 1933 grein,
sem hann néfndi: Sósialismi eða
fasismi, og þar eru þessar setn-
ingar:
„ . . . Kommúnistaflokkurinn
vill byltingu, af því að hann
vill socialismann, og veit, að
honum verður ekki komið á
öðru vísi, eins og reynslan í
Rússlandi og Þýzkalandi hefir
bezt sannað“. — „ . . . Hér sem
annars staðar gerast þeir (þ. e.
sósialfasistar), brautryðjendur
fasismans og verndarar auð-
valdsskipulagsins, reiðubúnir
til að verja auðvaldið með
hvaða vopnum sem er. Og þess
vegna á sá verkal., sem ætlar að
afnema þetta auðvaldsskipulag,
enga aðra leið en vægðarlausa
dægurbaráttu fyrir hagsmunum
sínum, háða með verkföllum og
hvaða öðrum ráðum, sem duga,
með rótfestu í þýðingarmestu
vinnustöðvum auðvaldsfram
leiðslunnar, og sú verkfalls
barátta leiðir til sífellt skarpari
árekstra við burgeisastéttina og
ríkisvald hennar og nær að lok
um hámarki sínu í vopnaðri
uppreisn verkalýðsins gegn her
væddri yfirstétt íslands.“ (Let-
urbr. hér). —
Brynjólfur Bjarnason sagði
eftirfarandi í grein um lýðræði
og fasisma í Rétti 1933. „Nú er
það verkefni sósial-demokrata
að viðhalda trúnni á lýðræðið
— og telja alþýðunni trú um,
að með kjörseðlinum sé haegt
að framkvæma sósíalismann, og
losa alþýðuna úr ánauðmni.’'
Og ennfremur; „Þegar krat~
arnir eru að telja verkalýðn~
um trú um, að hann megi ekki
beita ofbeldi, þá eru þeir að
leiða hann undir fallöxina. Af~
neitun ofbeldisins af verkalýðs-
ins hálfu er sama sem að beygja
sig undir ok auðvaldsins um ald
ur og ævi.“ (Leturbr. hér).
Hvað finnst ykkur, hlustend-
ur góðir, þegar þið berið þetta
saman við tal þessara stjóm-
málamanna nú fyrir kosningar
um óbeit þeirra á ofbeldi og ást
á lýðræði? Er hér ekki um há-
væran tvísöng að ræða?
í sjálfu sér væri ekkert við
þetta að athuga, ef þessir menn
hefðu skipt um skoðun og væru
nú farnií að aðhyllast skoðanir
,,kratanna“, ég myndi hiklaust
fagna því, en meðan þeir lýsa
því ekki skýrt og skorinort yfir.
að þeir hafi áður haft rangt
fyrir sér og játi villu sína —
þeir hafa. þurft að gera slíkt
áður — er ekki hægt að taka
það alvarlega, þótt þeir segist
vera á móti ofbeldi og fylgj-
and lýðræði — fyrir kosningar.
Það eru auðvitað engin ný-
sannindi, að kommúnistaflokk-
ur, þ. e. a. s. Sósíalistafl. sé
byltingarflokkur og andvígur
lýðræði og þingræði. En það
er þeim mun undarlegra, að
ýmsir skuli trúa því, að Sósí-
alistaflokkurinn sé lýðræðis-
flokkur, sem sameiningartil-
raunir Alþýðuflokksins og
Kommúnistaflokksins
1937;
strönduðu m. a. á því, að kom-
múnistarnir vildu ekki viður-
kenna, að leið laga og þing-
ræðis bæri að fara, til þess að
ná völdum og hefja fram-
kvæmd sósíalismans. í bréfi frá
samninganefnd KommúnistafL
til nefndar Alþýðuflokksins,.
dagsettu 24. sept. 1937, segir
orðrétt: „Við skulum báðir
hreinskilnislega viðurkenna,
að við aðhyllumst í þessu máli
tvær ólíkar skoðanir, við
kommúnistar þá byltingarsinn-
uðu túlkun á marxismanum,
og margir foringjar Alþýðu-
flokksins kenningar Revision-
ismans (endurskoðunar stefn-
unnar). Það mun hvorug-
ur aðili ætla sér þá dul að
sannfæra hinn tafarlaust um
sína skoðun né heldur að
heimta af hinum aðilanum, að
hann gefi upp sannfæringu
sína."
En nú tala þessir menn eins
og þeir hafi gefið upp þessa
sannfæringu sína, og væri.
raunar óskandi, að svo væri,
en ég held, því miður, að svo
sé ekki.
Ef þeir vilja fá menn til
þess að trúa því, að þeir hafi
skipt um skoðun, verða þeir
Það var miðstjórn Sjálfstæðisflokksins, sem
ákvað hækkun kjötsins! Kjósið A~listann!
/