Alþýðublaðið - 05.01.1943, Blaðsíða 5

®Sf3SjQéagtnr S. janúar 1943.
#

■wÆSíí'ÝrííSÍ:

lillllll
KHMI
lillllllll
mmm
iiiiii
iiiiii
|s:::|IÍÍ5
• •',
: ;

V'i
i
1 •*r+**^*+^»*+*i*0+4*nf^»+**+*m*++%^****+***mr*mm0m+*ii*****m**
Vel miðað.
Á myndinni sést Bess Ehrhardt, sem er fræg skautamær í U.S.A. æfa bogalist í nágrenni heimilis síns í Kalifomíu.
„J
ÆJA, en viQ fengum
efcki að haldast lengi við
þar.“ hélt Adams áfram. „Fimm
tundurskeytaflugvélar í viðbót
jflugu yfir. I>ær völdu sér að
skotspæni rússneskt skip, sem
sigldi næst okkur. Við héldiun
®kkur í auðinni fjarlægð á
hlið við iþað, því að það var
einnig fermt sprengiefni. Allt
i einu beygði svo rússneska
sikipið, til iþess að forðast tund-
urskeyti, sem beint var að þvi,
þvert í veg fyrir okfcur. Það
leit efcfci út fyrir annað en að
árekstri yrði ekfci afstýrt. Á
síðustu stundu tókst samt aó
láta bæði sfcipin sigla samsiða
í sómu stefnu, og voru það að-
eins 20 fet á milli þeirra. Allt
fcomst í uppnám á báðum skip-
cun. Bæði við og Rússamir
dcnsuðum um a þilfarmu og
koliuðumst á.
Næsta árás var gerð af steypi
ílugvélumi. Þá var komig glaða
sólskin, en nofckrir þyfckir ský-
flókar voru á himninum. Við
heyrðum greinilega suðið í flug
vélunum, en áttum bágt með að
eygja þær, því að þær heldu
sér í beir.ni stefnu við sólina.
Þeim tókst að hæfa rússneska
skipið með eprengju. Logar og
reykjamökkur fóru að gjósa
út úr því á ýmisum stöðum. Það
bar óðfluga í áttina til okfcar,
svo að ofckur fór efcki að verða
iun sel ,því að við vissum, að
ef það spryngi í loft upp mynd-
um við fara sömu leið, ef við
Ihéldum okkur í námunda við
það. Við fórum því að keppast
við að halda okfcur svo langt
frá því is©m við frefcast gátum,
en við það urSum við aftur úr
Sestinni. En það er það versta
sem fyrir nokfeurt skip getur
komið, þegar hætta ©r á • árás-
um flugvéla að þser leggja
slíkar eftirlegukindur ávallt í
einélti.
Þrjár sprengjuflugvélar réð-
ust að okkur. Þær slepptu mörg
um sprengjum báðum megin við
gkipið, og munaði oft mjóu, að
þaer hittu okkur. Við féllum
Síðepi ffpelra:
Skipalest til Murmánsk.
um fcoll og hentumst oft lang-
ar leiðir. Stundum vorum við á
floti í sjó, sem heLtist inn yfir
cldustokMnn. Þá hélt ég, að
öllu væri Lökið fyrir okkur, en
aidrei íiitti ofckur nein sprengja.
Við gengum aftur að ’byssunum.
Um það Leyti sem við vorum
að fcomast aftur á okfcar stað í
skipaiestiinni, vax önnur árás
gerð á okfcur.
Þú mansit eftir stráfcnum,
Chronister, sem ég var að segja
þér frá? Þessum 17 ára ungl-
ing? Hann stóð á stjómpailinum
og stjórnaði byssu stjómborðs-
megin. Hann hefir víst verið
eitthvað Ijótur á svipinn, því
að skipstjórinn fann ástæðu til
að spyrja hann: „Hvað er að
þér, drengur minn?“ Og hann
svaraði: „Ekfcert. Ég býst við,
að é'g hafi étið einhvem óþverra
því að és hef verk í maganum11.
Svo hélt laann áfram að stjórna
byssunni.
Meðan öli þessi ósköp dundu
yfir, var Hiss skipstjóri eins
rólegur og hann væri í kirkju.
Eftir að flugvélarnar höfðu
varpað sprengjunum báðum
framjþiifari rússneska sfcipsins,
og stundum brá fyrir skærum
loga út úr reykjarhafinu. Við
sáum að skipshöfnin var í óða
önn að ráða niðurlögum eldsins
með vatnsslöngum. Rússarnir
voru rólegir í bragði og virtust
ekki hugsa út í það, að þeir
væru með sprengjuefni undir
fótunmn. Þeir hefðu getað far-
ið í 'björgunarbátana og kom-
izt yfir í önnur skip, en þeir
igrirðu jþr^' ekki. Tvær aðrar
skipshafnir 'hö-fðu þegar yfir-
gefið skip sín. Nokkra bátanna
rak framhjá skipi okkar. En
samkvæmt skipun létum við þá
fara framhjá án þess að sinna
þeim, því að sérstöfeu skipi var
ætlað það hlutverk að bjarga
þeim.“
„Urn þessar mundir kom fyrir
skoplegt atvik,“ sagði Carle-
berry. Ég þekkti strák á einu
skipanna, sem tók fyrir borð.
Það var svalur náungi. Ég sá
hann, þar sem hann sat einn
á björgu!narbáti, sem flaut á
hvoífi. Öldumar hossuðu hon-
um upp og niður. Þegar hann
fór framhjá ofckur 'heyrðum við
annan vænginn, og það var nóg
handa henni.
Þá urðum við varir við það,
að fhxgvélarnar voru famar að
skjóta á ofckur úr vélbyssuœ.
Ein flugvél stefndi á skip ofckar,
flaug lágt og lét kúlnahríðina
rigna yfix okkur úr 9ex vélbyss-
um. Ég skil það efeki enn í dag,
að 'hún skyldi ekki hæfa neinm
af okkur. I annað skipti voruim
við að skjóta á flugvél og hún
aftur á okkur, og tvö önnur
skip skutu á hana yfir þilfarið
á ofekar skipi.
Nú 'hafðli (Rússunium tekizt
að ráða niðurlögum eldsins á
skipi sínu, en það var komið út
úr sínum stað í skipalestinni.
Tveim skipum hafði enn verið
sökkt fyrir ofckur.
Næsti dagur var rólegur. Það
var fjórði dagurinn frá því að
við höfðum fyrst orðið flugvéla
varir. Það höfðu verið hlé á
milli loftáráisanna, en ef það
voru ebki flugvélar, sem óreittu
okkur, þá voru alltaf kafbátar
í nánd við okkur. Við vorum.
utarlega í skipalestinni. Ég held
að engum manni hafi komið dúr
á augu. Samt vorum við farnir
að vona, að mestu hörmungarn-
ar væru liðnar hjá. En það var
ekki því að heilsa.
Daginn eftir var kalsaveður,
dálítið frost og allhvass vind-
ur. Þegar flugvélar komu til
órása og ég þurfti að ganga
upp stiga til að fara á minn stað,
fann ég til nokkurrar vanlíðun-
ar. Ég var kominn með sótthita
Sjö sprengjuflugvélar 'komu, og
á eftir 'þeim komu nokkrar
steypiflugvélar. Nú sá ég bezt,
hvernig vökurnar og áreynslan
var farin að fá á okkur, þegar
mér varð litiö á einn hásetann
á þilfarinu. Hann bandaði frá
sér með hendinni eins og hann
ætlaði að hrinda sprengjunum.
frá skipinu. Ekki er úlíklegt, að
ég hafi farið eins að sjálfur, þó
að ég tæki ekki eftir því.
Skothríðin frá okkur var
ekki eins áköf og hún hafði
áður verið, því að það var far-
ið að ganga á skotfærabirgðirn-
ar. Þetta var orðin nokkurs
konar þolkeppni. Við vonuðum,
að geta staðizt þó nokkrar árás-
ir fram undir myrkur — eða í
einn til tvo klukkutíma.
En eftir 'hálftíma reið önnur
alda af sprengjuflugvélum
yfir okkur. Tvær sprengjur
féllu són hvorum megin við
skipið og skóku það allt og
hristu. Þó að við værum orðnir
tilfinningasljóir datt okkur í
Frfc. á 6. síðu.
Verðlagseftirlitið — ríksstjómin og almeimingur. —
Nokkrar þýðingarmiklar spurningar um bifreiðaakstur
þeirra og útbúnað — og svör lögreglustjóra.
ÍKISSTJÓRNIN fer fram á
það við almenning, að hann
styðji að því að ve(rðlagseftirlit
liti, þá ætti að vera hægt að koma
lagi á málin.
megin við okkur, kallaði hann í einhver hljóð frá .honum gegn-
gagnum pipuna til McCarthy
niður í vélarúmið: „Ertu þama
ennfþá, Mac?“ Ekki vissi óg,
hverju Mac svaraði, en ég
heyrði, að skipstjórinn hló
kuldahlátri. En seinna heyrði
ég að þegar sprengurnar höfðu
fallið næst skipinu, hefðu öll
ljóst slokknað í vélarúminu, og
allt lauslegt, járnarusl og fleira
farig á tjá og tundur. Þeim
hafði sízt liðið betur þarna niðri
heldur en okkur uppi.
Alltaf varð eitthvert skip í
lestinni fyrir árás. Þyfckir, svart
ir Teykjarmekkir stigu upp frá
u.m hávaðann úr byssunum. Um
-leið og hann flaut framhjá
heyrðum við, að hann söng
fullíum hálsi „Hi-ho, Silver“
(enska gamanvísu)“
Svo hélt Adams áfram: Við
máttum taka á allri karl-
miennsku til þess að bugast ekki,
þegar við sáum skipin vera að
sökkva og mennina á floti
hrönnum saman. Við stóðum
við byssumar og skutum á
hvaða flugvél sem við sáum,
hvort sem 'hún var í færi eða
ekki. Við hæfðum samt eina
flugvél. Við skutum af henni
hennar beri árangur. Á blaða-
mannafunöinum sl. laugardags-
morgun tók forsætisráðherrann
það ákveðið fram, að stjórnin
mynái hafa mjög strangt eftirlit
með því að ö!l verðlagsákvæði
væru í heiðri höfð.
ALMENNINGUR á þv£ a3 fá
nótur yfir það, sem hann kaupir.
Hann á að geyma auglýsingar rík-
isstjórnarinnar og bera svo nót-
urnar saman við þær. Ef hann
finnur eitthvað athugavert, þá
þer honum að snúa sér til verð-
lagseftirlitsins.
HÉR ER UM hagsmuni almenn-
ings að ræða og ætti hann því að
vera fús til samvinnu við ríkis-
stjórnina um þetta. Það er hætt
við að til að byrja með verði dá-
lítil brögð að því að verðlagsá-
kvæði verði ekki haldin — en
þegar frá liður — og ef almenn-
ingur heldur einnig uppi eftir- |
UM BIFREIÐAR
þeirra skrifar „Mjöll'
farandi bréf: „Nýlega
þínu, að bifreið hefði
og akstur
: mér eftir-
stóð í blaði
ekið á tvær
unglingsstúlkur og þær báðar fall-
ið á götuna, en bifreiðin ekið í
burtu og skilið þær eftir liggj-
andi þar. Það hefir komið fyrir
nokkrum sinnum áður, að bifreið-
ar hafa ekið í burtu, þegar þær
hafa gert slys, og síðan hefir rann
sóknarlögreglan auglýst eftir upp-
lýsingum frá sjónarvottum.“
„MIG HEFIR OFT furðað á
þessu og hugsað um í hverju þetta
gæti legið, en þá var ég heldur
ekki farin að aka bíl, nú í sura-
ar hefi ég ekið mér til skemmt-
unar og tekið eftir ýmsu, þar á
meðal því, að stór fjöldi, íslenzkra
þifreiða er númerslaus, ýmist að
framan eða aftan, og stundum
hvort tveggja, stundum er pappa-
númer á framrúðu eða afturrúðu,
Frh. á S. aiðu.