Alþýðublaðið - 15.01.1943, Qupperneq 2

Föstudagur 15. jamxar 1843»
fjðrsðfnnnin til
stnðnings m'óðrækn
isstarfi íslendinga
meginlandinn er
hafin.
tð vera lokið 21. ð m
FJÁRSÖFNUNIN til styrkt-
ar þjóðræknisstarfi ís-
ienzkra stúdenta í Kaupmanna-
kufii meðal íslendinga á megin-
landi Evrópu er hafin.
Eins og áður er sagt, er ætl-
azt til að henni verði að mestu
lokið á hálfrar aldar afmæli
stúdentafélagsins 21. þessa
mánaðar, og verða peningarnir,
sem safnast, síðan sendir út.
ÖU dagblöðin taka á móti
samskotum. Hjá Alþýðuiblaðinu
er iþeim veitt móttaka í af-
greáðslu folaðsins, gengið frá
Hverfisgötu. Enn fremur er tek-
iö ó móti samskotum í upplýs-
ingaskrifstofu stúdenta í
Grundarstíg 2A.
Ætlast er til þess, að íslend-
ingar almennt taki þátt í þess-
ari f jársöfnun. Hinsvegar standa
Gairðsstúdentar einir að því að
safna fé tU eins herbergis í foin-
um nýja stúdentagarði til minn-
ángar um gamla Garð í Kaup-
mannahöfn og dvöl þeirra þar.
Á þetta foerbergi að vera fyrir
danskan stúdent, sem kynni að
stunda nám foér við háskólann.
Sfglingamar og fisksalan héðan til Englands:
„M WooKod tðkst Dað, sem þýzkom
kafbátom og tnndnrdaflnm tðkst ekki“
— að stöðva siglingar íslenzkra togara til Englands
Harðorð uaimælt breztcra btaða
og manna i sambaudi við sigh
ingarnar og fisbsbluna béban.
M
IKLAR UMRÆÐUR hafa undanfarið átt sér stað í
ýmsum enskum blöðum um hina nýju skipulagningu
enska matvælaráðuneytisins á fisksölunni innanlands.
Eins og kunnugt er var eitt ákvæðið í þessari nýskipulagn-
ingu fisksölunnar, að íslenzkum skipum væri gert að skilyrði, að
sigla einng til austurstrandar Bretlands.
í brezka blaðinu „Grimsby Evening Telegraph“ segir í sam-
bandi við þetta mál 8. des. s. I., að þýzkmn kafbátum, timdur-
duflum og flugvélum hefði ekki tekizt að hindra íslenzka sjó-
menn í því að koma með fisk til Englands; en Lord Woolton,
matvælaráðherra Breta, hefði tekizt það með skipun sinni um að
íslenzku sjómennirnir skyldu einnig sigla til austurstrandar-
innar.
Verkakonor halda
árshátíð sína I kvöld
A
Alhfðnsamband
stofnað fjrrir Anst-
firðingafjörðnng.
pví eru 811 verkalýðsfé-
1. S. I. á Anstfiðrðum.
A'
Skoðanir manna í Englandi
um nýskipulagningu fisksölunn-
ar munu þó vera nokkuð skipt-
ar. Fer hér á eftir kafli ur
grein, sem birtist 8. des. í
„Grimsby Evening Telegraph,'‘
þess blaðs, sem ummælin hér
að ofan eru höfð eftir
ðgætilegir akstnr á kálitu
verðnr litlim dreng að basa.
■■■■ .. ..-
Aunar slasaðist, en sá þriðji slapp
með naumindum frá bifreiðinni.
HRÆÐILEGT slys verð á
Sauðárkróki síðastlið-
inn þriðjudag. Minnstu mun-
aði að þrír drengir biðu bana
við það. Einn þeirra lést sam-
Rafinagnsupppvotta-
vélar f ntatsölnbúsnm.
Sýjung, sem eykur jjjrifnað
og hreinlæti og gerir vinn-
una léttari
NOKKXJR matsölu- og veit-
ingahus hér í hænum hafa
tekið upp þá nýjung, eða eru í
þann veginn að gera það, að
setja upp rafmagnsuppþrotta-
■vélar í eldhusum sínum. Þessar
vélar eru hið mesta þarfaþing,
aulca hreinlæti og eru því góð
heilbrigðisráðstöfun og létta
erfiðu og leiðu starfi af eldhús-
stúlkunurrc.
Vélar þessar eru fluttar hing-
að frá Englandi og hafa alls
staðar gefizt mjög vel, þar sem
þær hafa verið notaðar.
Vélarnar ganga alveg frá
borðbúnaðinum frá því hann
kemur frá gestunum og þar til
hann er þvegina og þurkaður og
lítur hann betur út en þegar
hann er þveginn upp á gamla
mátann
Svo miklu betri þótti þessi
uppþvottaraðferð og hreínlát-
ari, til dæmis í. Noregi, *ð þar
var það leitt \ Ufe að öll mat-
•jsoh o?r veitinjpfvn'c skyldu k*fa
Fvh á 7. öu.
stuudis, annar meiddist mik-
ið, en sá þriðji slapp með
naumindum.
Klukkan um 3 á þriðjudag-
inn sátu þrír drengir undir hús-
vegg á Sauðárkróki: — Helgi
Jósefsson, 14 ára, Gísli Blöndal,
8 ára og Haukur Þorsteinsson,
10 ára að aldri.
Þennan dag var glerháit á göt
um þorpsins og var gatan þar,
sem drengirnir sátu eins og
spegill.
Húsið, sem drengirnir sátu
undir, var við götuenda, og
hornhús. Allt 1 einu kom bif-
reið á dálítilli ferð fyrir horn-
ið, en um leið og biíreiðin
beygði, missti bifreiðarstjörinn
vald á henni, vegna hálku, og
gat hann ekki stöðvað hana. —
Rann hún á augabragði upp að
húsinu, þar sem drengirmr
sátu. Næstyngsti drengurinn,
Haukur, slapp frá henni, en
Helgi og Gísli klemmdust milli
hennar og húsveggjarins. Jieið
Helgi samstundis bana, en
Gíslí slasaðist mjög aivarlega.
Sést þó ekki mikið á honum
útvortis, en talið er líklegt, að
hann sé skaddaður innvortis.
Sýslumaður SkagfirðingÉj
Sigurður Sigurðsson, skýrði At
þýðublaðinu frá því í gær, að
hann hefði verið að túka við
rannsókn málsins. Hefði komið
í ljós, að bifreiðþi hefði verið
á ofmiklum hraða, eða um 20
enskum mílum. — Þetta var
vöruflutningabifraið, meö um
500 kg. af kolum.
Ér talið vafasamt. að bifreið-
arstjórinn hefði getað „tekið
hornið“, þó að hann hefði verið
á löglegum hraða.
„Fiskkaupmenn í Grimsby
eru mjög óánægðir með yfirlýs-
ingu Mr. Mabane, fulltr. mat-
vælaráðuneytisins í neðri mál-
stofu brezka þingsins, þar sem
hann segir:
„Ef fiskkaupmennirnir vildu
tryggja það, að fiskurinn kæm-
ist til neytendanna, eins og
hann á að gera, þá væri fisk-
dreifingunni borgið.“
Fiskkaupmaður í Grimsby
sagði við þetta blað í dag, „að
fiskkaupmenn í Grimby gerðu
allt, sem í þeirra valdi stæði til
þess að tryggja dreifingu fiskj-
arins á grundvelli hinnar nýju
reglugerðar.“
„Við hófum nákvæmar skýrsl
ur um fiskinn, sem við íölcum
mánaðarlega á móti og hvað
mikinn fisk við höfum látið af \
hendi. Við gerum allt, sem við
getum til þess að fylgja hinni
nýju reglugerð um fiskdreif-
inguna, því annars eigum við á
hættu, að missa atvinnu okkar.“
Fislckaupmaðurinn heldur á-
fram:
„Ef ásakanir Mr. Mabanes
í okkar garð, fiskkaupmanna,
eru réttar, því er þetta mal þá
ekki rannsakað? Viðskipíaþæk
ur okkar standa þeim opnar.“
„En það, sem í raun og veru
eru vandræðin, er, að hið nýja
fisksölufyrirkomulag er mjög
óheppilegt. Woolton, lávarður,
var yaraður við þessu af
mönnum, sem höfðu langa
reynslu að baki sér í fisksölu-
málunum, en hann tók ráð-
leggingar okkar ekki til greina.
Nú hefir það komið í Ijös, að
við höfðum rétt fyrir okkur, en
sökin er látin falla á okkur á
RSHÁTÍÐ Verkakvenna
félagsinis Framsóknar
verður haldin í kvöld í Iðnó
og hefst hún klukkan 8.30.
Hefir mjög verið vandað
til árshátíðar þessarar. Hefst
hún með sameiginlegu borð-
haldi.
Þeir, sem ætla að sækja
þessa árshátíð eru beðnir að
taka aðgöngumiða sína fyrir
kl. 6 í dag.
þeim grundvelli, að við höfum
reynt að eyðileggja þetta nýja
fyrirkomulag.
Aðaltilgangur hins nýja fyrir-
komulags átti að vera, að létta
á flutningi fiskjarins með járn-
brautum landsins, en hið gagn
stæða hefir komið í ljós.“
„íslenzku sjómennirnir létu
tundurdufl, flugvélar og, kaf-
báta Þjóðv. ekki hindra sig í,
að flytja fisk sinn til Eng-
lands,“ sagði kaupmaður einn
við blað þetta, ,,en Woolton lá-
varði tókst að stöðva þá með
því að skipa þeim að sigla á
austurströndina, í staðinn fyrir
á vesturströndina, eins og þeir
höfðu áður gert.“
„íslendingar neituðu þessu
Frh. á 7. síðu.
i
LÞÝÐUSAMBAND
Austfjarða var stofnað
fyrir fáum dögum.
Er það fjórðungssambandy
sem I eru öll verkalýðsfélög-
in á Austfjörðum.
Eru þá fjórðungssambönd
starfsrækt meðal verkalýðsfé-
laganna í tveimur fjórðungum,
Vestfirðingafjórðungi og Aust-
f irðingaf j órðungi.
Slík sambönd samræma starfs-
háttu verkalýðsfélaganna og
auðvelda samstarf þeirra.
Undanfari stofnunar hins
nýja fjórðungssambands var
sinn sameiginlegi fundur
verkalýðsfélaganna í haust, sem
haldinn var á Eskifirði, en þá
var kauptaxti verkalýðsfélag-
anna á Austfjörðum samræmd-
ur.
V’
baroaveiki.
EGNA FREGNANNA, sens
hingað hafa borizt um að
bamaveiki væri komin npp á
ísafirði hefir ótti gripið uns
sig hjá fólki, sem á born, er
ekki hafa verið bólusett gegn
henni.
Nú tilkyninir Ungbamavemd
Líknar, að börn séu bólusett hjá
henni á föstudögum kl. 6—
í Templarasundi 3, en áður verð
ur að txlkynna um böm í síma
5967 'klukkan 11—12 sama dag.
Sjöðnr til að verðlanna fslenzka
Mameno, jn sferifa gott máL
Stofnaður til minningar um Björn Jóns-
sor» ritstjóra af ættingjum hans.
A
ÖNDVERÐU ÁRINU
1913 birtist í „ísafold“
ávarp tólf manna um stofn-
un minningarsjóðs um Björn
Jónsson ritstjóra og ráðherra
sem þá var nýlátinn. Safn-
aðist þá nokkurt fé, sem
geymt hefir verið í sparisjóði
síðan. Nú um áramótin hefir
sjóðseignin verið aukin og
Ungnr maðar sieppnr með lííi, m
skaðbrennðnr nr logandi i élarrðmí
Mansi var mé fer®Iitsa vélima, er
skyifidilega kwIkmmM í &teliselin.
A'
LANDSSPiTALANUM hér
liggur ungur maður, Jón-
atan Jónsson frá Eyrarbakka,
sem slapp með naumindum úr
vélarrúmi vélbátsins ,Stíganda‘
héðan úr bænum, en báturinn
var þá í Keflavík. Átti Jónatan
illt undankomu úr vélarrúminu
sem skyndilega varð eitt eldhaf,
en tókst að vaða út úr því skað-
brendur á höndum og í andliti.
Atburöur þessi varð sl. föstu-
dagskvöld. Vélbáturinn „Stíg-
andi“ var í „slippnum“ í Kefla-
vík og var Jónatan Jónsson,
sem er 21 árs gamall og véla-
maður bátsins að hreinsa vél-
ina upp úr steinolhi, sem var á
Frh. á 7. síðu.
jafnframt ákveðið að skipu-
Ieggja sjóðinn og láta hann
taka til starfa.
Skipulagsskráin er dagsett
14. jan. 1943 (fæðingardegi Ól-
afs, sonar Björns heitins) og
skal leitað ríkisstjórastaðfesting
ar á henni. Stofnféð er nú kr.
15.211:08, en gert ráð fyrir að
sjóðurinn geti aukizt með gjöf-
um og á annan hátt.
í skipulagsskránni segir:
„Tilgangur sjóðsins er að
verðlauna mann, sem hefir að-
alstarf sitt við blað eða tíma-
rit og hefir, að dómi sjóðs-
stjómarinnar, undanfarin ár
ritað svo góðan stíl og vandað
íslenzkt mál, að sérstakrar við-
urkenningar sé vert.“
Til þessa skal varið 3/4 vaxta
af sjóðnum, er safnazt hafa.
Landsbanki íslands hefir
fjárgæzlu sjóðsins.
Fyrsta úthlutun verðlauna úr
sjóðnum fer fram á 100 ára
fæðingardegi Björns Jónssonar,
8. okt. 1946.
Fyrstu sjóðsstjórniita skipa,
í samræmi við ákvæði skipu-
lagsskrárinnar, þessir menn:
Sigurður Nordal, prófessor,
formaður.
Björn Guðfinnsson, Wctor,
Frh. á 7. v-ju.