Alþýðublaðið - 15.01.1943, Qupperneq 8
Ay»YiUBU0IP
Postudagrur 15. janúar 1943.
$
■ NÝ‘' BIÖ
DrAfnr reiðinnnr.
(The Grapes of Wrath)
Stórmynd gerð samkvæmt
hinni frægu skáldsögu eft-
ir John Steinbeck.
Aðalhlutverk leika:
Henry Fonda
Jane Darwell
John Carradine.
Sýnd kl. 6.30 og 9.
Ý Sýnd kl. 5.
PÓSTRÆNINGJARNIR
{Pony Post)
Spennandi Cowboymynd
með Johnny MacBrown.
Bönnð fyirir böm innan
12 ára.
VIKTORÍA OG KLEOPATRA
IV/í AÐUR nokkur var á ferð
í EnglancLi meðan Viktoría
drottning sat þar enn að völd-
um.
Þegar hann var í London fór
hann í leikhús, en þar lék Sara
Bernhardt, hin heimsfræga leik
kona, hlutverk Kleopötru í sjón
leiknum „Antoníus og Kleo-
patra“.
Nú var þangað komið í leikn-
um, er Kleopatra fær fregnina
um ósigur Antoníusar við Ak-
tíum. Leikkonan var í essinu
sínu þetta kvöld. Hún rak rýt-
inginn í þrælinn, sem flutti
henni fregnina, hamaðist, grenj-
aði og froðufellandi, reif allt og
tætti og féll svo örmagna niður
í þáttarlok.
Þegar lófatakinu linnti um
síðir heyrði ferðamaðurinn, að
brezk frú miðaldra, sem sat ná-
lægt honum, sagði með ánægju-
tón í röddinni við sessunaut
sinn:
„Lifandis-skelfing og ósköp
er þetta nú ólíkt heimilislífi
blessaðrar drottningarinnar okk
ar!“
*
p INHVERJU sinni bað gam-
all maður en ríkur sér
ungrar ekkju. Ekkjan bað vin-
konu sína að ráða sér heilt í
þessu. — En ráðið mér samt
ekki frá því fyrir alla muni,
bætti hún við.
*
GETURÐU sagt mér, hvað
það er, sem fólk kallar
fagnaðarhaátíð eða júbelí?“
spurði kona éin grannkonu sina.
„Já, það get ég, sagði grann-
konan. „Þegar fólk er búið að
vera gift í tuttugu og fimm ár,
þá er það silfurbrúðkaup og
júbelí. Og þegar hjón hafa
hangið saman í fimmtíu ár er
það gullbrúðkaup og líka júb-
elí, — stórjúbélí. En ef maður-
inn er dauðar, þá er það fagnað-
arhátíð.“
i 5TUART CLOETE :
IFYRIRHEITNA
LAN Di-Ð
land, þetta var ekki Eden og
höggormur sundurþykkjunnar
skreið meðal fólksins og freist-
ingin .Stóð nakin íyrir því og
bauð því öll gögn sín og gæði,
en þeirra gæða myndu ekki
börn þessa fólks fá að njóta, ef
þannig færi fram, sem helzt var
útlit á. En það veigraði sér við
að yfirgefa þennan stað, sem
það hafði lagt svo mikið á sig
til þess að ná, og þannig gróí-
ust rætur þess dýpra og dýpra í
þennan jarðveg, þessa frjóu,
gróðurríku mold.
6.
Þannig leið þetta ár, sem var
bændunum gott ár. Snemma
hafði byrjað að rigna og dag
eftir dag hafði verið hellirign-
ing og uppskeran var méiri en
nokkru sinni áður í landnáms-
sögu Búanna. Árið eftir var líka
gróðurríkt, en þó höfðu rigning-
ar ekki byrjað jafnsnemma og
árið áður eða verið jafn miklan
En betra var, að rigningar væru
of miklar en of litlar. Enn þá
höfðu þessir framverðir og
brautryðjendur Búanna aldrei
komizt í kynni við það böl, sem
stafar af rigningarskorti á þess-
um slóðum, og þegar þeim varð
hugsað til hinna gömlu heimila
sinna, horfðu þeir unaðsfangn-
ir á græn blöð skógartrjánna,
sem regnið draup af.
Stundum datt þeim í hug. að
ekki væri fjarri því, að þeir
sæju grasið vaxa, jurtirnar
iblómgast og kornið þroskast.
Það var ekki fyrr en árið 1840,
sem Búarnir fundu, að ekki var
allt með felldu. Þeir'guta horn-
auga til skóganna, trjánna, sem
uxu, en báru þó engan ávöxt,
og til kvikfjárins, sem var kom-
ið að hungurdauða, þrátt fyrir
hávaxið grasið, sem einungis
var sina, sem þó var ekki hægt
að brenna vegna þess, að það
var svo rakt. Hundruð kinda
drápust úr ormaveiki og þegar
svo var komið söfnuðust sjak-
alar og gammar að nýlendu Bú-
anna til þess að gæða sér á
dauðum kindaskrokkúm, sem
lágu hér og þar afvelta í högun-
um. Verst af öllu var þó, ef
kvikfénaðinum varð það á að
éta þetta næringarlausa gras,
því að á því lifðu ormarnir, sem
ollu dauða fjársins. Loks fór að
bera á ýmsum fleiri kvillum í
búfé, og þannig lauk að kalla
mátti, að bústofn Búanna kol-
félli.
Fyrir það varð naumast synj-
að, að flest fyrirbrigði náttúr-
unnar þróuðust hér í skjóii
fjallanna og hlýindum láglend-
isins og öllu var jafnt skipt milli
fólksins, sem byggði þennan
víðlenda dal, jafnvel plágunum.
1 hvert skipti, sem hjarðir voru
reknar heim úr haga, voru
menn óttaslegnir, hræddir um,
að færra kæmi heim en rekið
hafði verið um morguninn. Og
lok skomu engispretturnar, vot-
viðrin höfðu úndirbúið jarðveg-
inn fyrir þáer, og gegn þeim
vildu Búarnir engar ráðstafanir
gera, þar eð þær voru plága,
send- af skaparanum.
Nú var þó svo komið, að sum-
ir Búanna voru famir að álíta,
að þeir, sem ákveðnast mæltu
gegn brottflutningi, hefðu haft
á réttu að standa. Við vorum
varaðir við þessu, sögðu þeir
Við vorum varaðir við því að
flytjast til upplandanna í norð-
urátt. Við vorum varaðir við
því, en við fórum samt.
Sumir töluðu um að fara, en
þó fór enginn. Hins vegar fóru
menn að leggja stund á veiöar,
drógu úr akuryrkjunni, létu
plógana ryðga og hið ræktaða
land falla í órækt. Hver vegna
áttu þeir að berjast við náttúru-
öflin með plógi, fyrst þeir hofðu
byssur? Hvers vegna áttu þeir
að rækta meira en þeir þurftu
til heimilisnotkunar, fyrst þeir
gátu ekkert selt?
Þegar þeir hugsuðu sig um,
þóttust þeir sannfærðir um, að
skaparinn hefði fýrirhugað
þeim þetta. Hann hafði ætlazt
til þess, að þeir veiddu. Þetta
hefði þeim átt að vera Ijóst
fyrir löngu, vegna þessa hafði
allur veiðidýrafjöldinn verið að
sveima þarna í nágrenninu. Þess
vegna hættu þeir akuryrkjunni
og hófu veiðar. Guð hafði gefið
þeim vísbendingu, en þeir höfðu
verið blindir á vísbendingu hans
og höfðu í þrjú ár látið undir
höfuð leggjast að hlíta leiðsögn
hans, en hegðað sér andstætc
vilja Hans.
Auk þess höfðu þeir gaman
af veiðum, þeim fundust þær
eðlileg dægrastytting, og meðal
veiðimannanna var enginn, sem
felldi fleiri veiðidýr en Hendrik
van der Berg, sem lagði að velli
hvern fílinn af öðrum. Afurð-
irnar seldu þeir farandkaup-
mönnum, sem létu þá fá púður í
staðinn og fluttu þeim fregnir
af Zwart Piete, sem naut mik-
ils álits meðal Portúgalsmanna
og Araba.
7.
Þegar Hendrik var svona oft
fjarverandi datt von Rhule ekki
í hug að láta tækifærin ónotuð.
Hann lét í veðri vaka, að hann
þyrfti að taka börnin í auka-
tíma, þegar hann reið þangað,
en alltaf fé^k hann þó færi á að
tala við Sannie. Og stundum
fylgdi hann henni upp í hlíð-
ina, þegar hana langaði að svip-
ast um- Hann var eini mennt-
aði maðurinn meðal Búanna og '
BSTJARNARBIÖHB
Heir IiIri til feMirJ
(They Died With Théir
Boots On).
A.meríksk stórmynd úr ævi|
Custers hershöfðingja,
Errol Flynn
Oliva de Havilland
Sýnd kl. 4 -— 6,30 — 9.
Bönnuð fyrir börn ihnan
12_.ára.
IV*
hafði fyrir löngu séð, hvernig
fara myndi. Aðeins hinir harð-
gerðustu myndu lifa.
Margir voru þegar dánir og
margir myndu deyja eða verða
drepnir, en þeir, sem eftir lifðu,
myndu, á sama hátt og Hend-
rik, taka sér kynblendingsstúlk-
ur til fylgilags, eða jafnvel
blökkustúlkur og geta við þeim
kynblendinga, sem væru betur
hæfir umhverfinu. Allt þetta
fólk, menn, konur og börn, var
leiksoppur í hendi hinna miklu
örlaga. Stundum, þegar hann
var í slíku skapi, gerði hann
gys að guðdóminum og helgi
hjónabandsins og gerði Sannie
hrifna og óttaslegna í senn.
GAMLA Blð!
Hvenpjóðin.
(The Wornen)
Norma Shearer
John Crawford
Rosalind Russell
Paulette Goddard
Joan Fontaine
Sýnd kl. 6% og' 9
Kl. 3(4—6VL> L
HENRY KLAUFI
(The Golden Fleeing)
Lew Ayres — Leon Errol.
— Nei, nei, Sannie, sagði
hann, greip hönd hennar og
strauk hana, — við skulum lifa,
meðan okkur er lífs auðið. Ég
hefi gert margt um ævina, bæði
gott og illt, og ég iðrast einskis,
hvorki hins góða né hins illa.
Ég iðrast einungis þess, sem ég
hefi ekki gert, þegar ég hafðist
ekki að og sat með hendur í
skauti. En Búarnir álíta, að
dyggðin sé einungis í því fólgin
að hafast ekki að. Þeir, sem
aldrei tala um annað en guð og
nautpening, vita ekki, að hafi
guð skapað okkur, þá hefir hann
einnig skapað hendur okkar, og
þær eru skapaðar til að vinna
með þeim.
Hnefaleikakappinn
Rauði logi.
þeim slóðum, sem ég stunda
veiðar mínar á,“ hrópaði hann
á Indíánavísu. ,,Elgskjöt skal
hanga í reykskála mínum í
kvöld. Rauði Logi þarf ekki að
vera svangur fyrst um sinn.“
En allt í einu mundi hann í
sigurgleði sinni eftir því, að
hann hafði haft ákveðinn til-
gang með þessum bardaga.
Hvar var drengurinn, sem
hann hafði bjargað?
ANNAR KAFLI
LEYNDARMÁL
HÖRUNDSFLÚRSINS
AUÐI Logi sneri sér við og
sá piltinn liggja í grasinu.
Það hafði liðið yfir hann. Hnefa
leikarinn hljóp til hans og lyfti
höfði hans.
Hann neri fyrst hendur drengs
ins og vanga, en hljóp síðan of-
an að ánni og sótti vatn í leður-
skjóðu og hellti í andlit pilts-
ins, sem lá grafkyrr.
En meðan hann var að þessu,
tók hann eftir því, að föt drengs
ins voru öll rifin og tætt, og á
bakinu á honum sá hann för,
sem gátu verið eftir högg.
Hnefaleikarinn varð bálvondur,
þegar hann sá þau. Hvaða ó-
þokki hafði farið svona með
piltinn?
Þegar Rauði Logi sá, að
drengurinn var að ranka við
sér, sneri hann honum á aðra
hliðina og lyfti upp skyrtunni
hans.
Og nú sá hann ennþá fleiri
för, eins og eftir högg, og hann
sá líka annað, sem var miklu
dularfyllra: Á herðum drengs-
ins var fullt af hörundsflúri,
sem Indíánar nota mikið, ýmis
konar tákn og merki.
,,Ha? Þetta er skrítið!“ taut-
aði Rauði Logi. ,,En bíðum við!“
Tjaldið hans var skammt frá,
og hann þóttist vita, að betra
væri fyrir drenginn að liggja
þar. Hann bar hann því þangað.
Þegar þar var komið fór pilt-
urinn að komast til sjálfs sín.
Hann opnaði augun og sá Rauða
Loga.
,,Indíáni!“ stamaði hann.
„Maðurinn, sem bjargaðl mér
undan elgnum.“
Hann settist upp og Rauði
Logi hjálpaði honum til þess.
Hann var undrandi á svipinn
og virtist vera að reyna að
muna eitthvað.
Rauði Logi sá, að pilturinn
var svo grannur, að hann hlaut
að hafa soltið hálfu eða heilu
hungri undanfarið. Hann var
f WHAT LUCK/5HE I5 T00 M
FAE FEOM THE VILLAGE TO
KNOW WHAT HAE HAPPENED/
6HE WILL LEAD ME TO THE J
t CAMP OFOUR ALLIE6/ jÆ
WHy„.AH,..YESi
X KNOWA WAY
TO KILLTHEM
ALL/ ANIDVOU
CAN HELPME/
•v WILLVOU?r
( OH/ YOU ONE
AMEKICAN FRIENDS/
ME NANU/ 'WHY YOU
HECE ? YÓU 60 FI6HT
YELLOWMEN MAYBE ?
Wide Worid Feituuu
ÍSCAPINgWo
THE JUNGLE A6
THE6UNS OFTHE
FIRIN6 SQUAD
FAIL TO 60 OFF
JOE ELUDES HIS
PURSUECS...AND
COMES UPON...
•fnfiKK.
IFÍVEN IN THEIG OWN
JUN6LE I WILL OUTWIT
THESB F0OLS/X MUST FIND
THE JAPANESE CAMP QUICKLY;
NOW TO WARN THEM OF
GAID/
Byssumar, sem skjóta átti
nj ósnarann með, voru af óþekkt-
um ástæðum ekki í lagi, og
komst hann. undan inn í frum-
skóginn.
Njósnaninn (hugsar): Ég verð
að ná sambandi við Japani sem
fyrst .til fþess að aðvara þá.
Njósnarinn (hugsar): Heppnin
e r með mér. Ég íæt ihana leið-
beina mér til bækistöðva þeirra.
Dóttir Saraks: Ó, einn hinna
amerísku vina. Hvers vegna
ertu kominn hingað? Þú ætlar
■kannske að fara til bardaga við
iþá gulu?
Njósnarinn: Hvers vegna ....
Já. Ég veit ráð til að drepa þá
alla. Og þú getur hjálpað mér