Alþýðublaðið - 10.02.1943, Page 2

. Mrðarson stór-
kanpmaðar í gæzlnvarðbaldi.
-------,.
Réttarranasókn hófst í gær i stór-
felldu gjaldþrotamáli hans
GUÐMUNDUR H. ÞÓItÐARSON stórkaupmaður var úr-
skurðaður í gæzluvarðhald í gær.
Fyrir nokkru varð hann gjaldþrota og hefir verið aug-
lýst eftir kröfum í bú hans.
í gær hófst svo réttarrannsókn í lögreglurétti Reykja-
víkur út af gjaldþroti hans og að lokinni yfirheyrslunni úr-
skurðaði Valdimar Stefánsson, rannsóknardómarinn Guð- |
mund í gæzluvarðhald. Guðmundur H. Þórðarson hefir verið J
rnjög Umsvifamikill undanfarin nokkur ár í fjármála- og J
verzlunarlífinu hér í Reykjavík. Hefir hann talist eiga fjölda i
l
húsa, veitingastaða, jarða, verzlana o. s. frv.
Er talið að gjaldþrotamál hans verði mjög víðtækt og
eitt hið stærsta, sem hér hefir komið fyrir.
Reynslaa a! fyrstn herferö-
inni gegi rottnnnm er géi.
—------------ ■».
Þær hafa drepizt í fiúsundatali.
.............■»
Eitrað é bilsuns, við sorpbauga,
meðfram s|ávarstrbndinni
Oðf i örfirsey.
UTHLUTUN rottueiturs-
ins er nú lokið að þessu
sinni. Alls hefir verið úthlut-
að 2300 pökkum, eða 46 þús-
und skömmtum í 1650 hús,
auk þess hefir mikið af eitri
verð sett við sorphauga og
meðfram sjávarströndinni og
í Örfirisey.
Rannsókn hefir enn ekki far-
ið fram á árangrinum af þess-
ari eiturherferð, en margt hend
ir til að hann sé dágóður. Sjást
rotturnar víða liggja dauðar.
Alþýðublaðið ótti í gær tal
við heilbrigðisfulltrúann, Ágúst
Jósefsson, um eitrunarherferS-
ina og sagSi hann meðal ann-
ars.
„Samfcvæmt ákvörðun bæjar
ráðs og borgarstj óra var 'ákveð-
ið að gera tilraun til útrýming-
ar á rottum í húsum og á sorp-
Ihaugum hsejarins, svo og þeim
stöðum mieðfram sjónum frá
Eiði á Seltjarnarnesi inn að
Kleppi, þar sem rottugangur
hefir verið rnest óberandi. Var
til þess niotað nýtt rottueitur,
sem 'kallað er „Ratoxin“, en það
hefir ekki verið notað hér óður.
„Ratoxin“ er hvítt duft, og er
því skipt í skammta, 1 teskeið
i hvert bréf-, en skammitarnir
fátnir í rottuholurna eða á þá
staði í húsum, þar sem rott-
unnar hefir orðið vart. Á sorp-
haugum og öðrum stöðum ó her-
svæði eru skammtarnir hafði
stærri, frá 60—250 gr., og þeim
komið fyrir í holuim og öðrum
stöðum þar sem rekja má slóð
rottunnar.
Hinn 1. þ. m. var byrjað að
úthluta eitrinu, og var ’þegar
mikil aðsókn, sem hélzt óslitin
alla vikuna. Á mónudaginn
komu enn beiðnir frá nokkrum
húsum . Alls er nú búið að sinna
kvörtunum frá 1650 húsum, og
úthluta til þeixra 2300 pökkum.
Hver pakki inniheldur 60 gr.,
sem jafngildir 20 smáskömtum •
Á sorphaugum og meðfram
sjávarsitröndinni er búið að
dreifa 1000 pk. á 250. gi\, 1100
ipk. á 200 gr. og 2540 pk. ó 60
gr.
Svo rækileg eitrun sem þessi
hefir aldrei áður farið fram hér
í bænum. Um árangurinn er
ekki hægt að segj að svo stöddu,
þ ví ekki hefir runnist tími til að
rannsaka það til hlítar, vegna
annríkis við útMutunina. En
þær fregnir, :sem ég hefi fengið
frá ýmisum ihúseigendum og
efitir því, sem tími hefir unnist
til að athuga sorphaugana og
strandilengjuna, virðist miikill
og góður órangur hafa fengist
af heríerð þessari.
Þó verður það aldrei of oft
brýnt fyrir fólki, að brenina
öllu matarkyns o.g láta ekki í
isorp'í'látin annað en gjall og
ösiku, og að hafa góð sorpílát
með loki við hús sín.
Að síðustu vil ég benda fólki
á að loka vandlega á eftir sér
ikjallaradyrum þegar það geng-
um um, láta ekki kjallaragiugga
standa opna að nauðsynjalausu,
og láta heilar rúður í þá, ef þær
brotna. Enn fremur að þrífa
vel allar geymslukompur og
ihúsagarði og kringum sorpílát-
in. Ef allir gerðu skyldu sína
í þessum efnum myndi mikilli
hættu og óþægindum afstýrt,
og miikið fé sparast.“
Er þess að vænta að almenn-
ingur fari eftir' þessum leiðbein-
inigum heilbrigðisfiffltrúa. Það
væri hagur alfra, bæjarbúa og
bæjarfélagsins.
Kjörbréfanefnd Alþýðuflokksms
vill vekja athygli félagsmanna á
því, að í skrifstofu félagsins í Al-
þýðuhúsinu við Hverfisgötu liggia
frammi uppástungulistar til stj'Órn-
arkosningar í félaginu. Þeir félags-
menn, sem gera vilja uppóstungur,
skili þeim í skrifstofuna fyrir 13.
febr. n.k., en þann dag rennur út
frestur sá, er uppástungurn skal
lokið fyrir.
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Miðvikudagúr 10. l. brpar I9t3.
r
I
eð 23:2
Ný lagagrein til að fyrirbyggja okur á
húsum, bryggjum og portum fyrir báta.
Husaleigufrum-
VARP ríkisstjórnarinn-
ar var samþykkt við lok 3.
umræðu í neðri deild í gær,
með 23 atkvæðum gegn 2.
Breytingartillaga þeirra Stef
áns Jóhanns Stefánssonar og
Áka Jakobssonar, sem á að
fyrirbyggja leiguokur á hús-
um ,bryggjum og pöllum
fyrir línuveiðabáta, sem róa
úr landi, — var samþykkt
með 16 atkv. gegn 12.
Gegn tillögunni greiddu
Framsóknarmenn og þrír Sjálf-
stæðismenn atkvæði.
í umræðunum hafði komið í
ljós, að sumir þingmenn kunnu
ófagra sögu að segja af óheyri-
legu leiguokri í sumum ver-
stöðvum. ■ Hafa þeir, sem hafa
yfirráð verbúðahúsá, skúra,
bryggja op palla, neytt aðstöðu
sinnar við aðkomusjómenn og
smábátaútgerðarmenn og látið
þá greiða ósanngjarnlega háa
leigu. Útgerðarmenn hafa orðið
að taka,þessum afarkostum, því
að oft er ekki í annað hús að
venda.
Einkum mun það vera í
Hornafirði, sem þessum frunta-
skap er beitt við aðkomusjó-
menn og útgerðarme/m, og eiga
þeir í höggi við Kaupfélag
Austur-Skaftfellinga.
í umræðunum lenti þeim
ginkum saman, Lúðvík Jósefs-
syni, sem hélt fram hlut aust-
firzkra útvegsmanna, og Páli
Þorsteinssyni, þm. Austur-
Skaftfellinga, sem var látinn
reyna að verja hendur Jóns ív-
arssonar kaupfélagsstjóra.
Þeir Stefán Jóh. Stefánsson
og Áki Jakobsson báru síðan
fram eftirfarandi breytingartil-
lögu.
,.Á eftir 14. gr. komi ný gr.,
er verði 15. gr., svo hljóðandi:
Öll ákvæði þessara laga um
íbúðarhúsnæði gilda og um
leigu á húsum, bryggjum og
pöilum tjl línuveiðabáta, sem
róa úr landi.
Hafi leiga eftir slík hús,
bryggjur og palla verið greidd
með aflahlut, getur leigutaki
krafizt, að leigan verði metin til
peningaverðs, og má leiga þessi
ekki hækka meira en sem svar-
ar hækkun almennrar húsa-
leigu.“
Páll Þorsteinsson fékk Gísla
Guðmundsson til þess að bera
fram með sér breytingartillögu
við breytingartillögu þeirra
Stefáns og Áka. Var sú brt. á
þessa leið:
„Meginmál till. orðist svo:
Öll ákvæði þessara laga um
íbúðarhúsnæði gilda eftir því
sem við á einnig um leigu á hús-
um, bryggjum og pöllum til
fiskibáta og fiskiskipa.
Sé leiga eftir slík hús, bryggj-
ur og palla greidd með aflahlut,
getur leigutaki eða leigusali
krafizt, að metið sé, hve stór sá
aflahlutur skuli vera.“
Um þessa breytingartill. var
viðhaft nafnakall, og var hún
felld með 16 atkv. gegn 12. Með
henni voru:
Páll Þorst., Gísli Guðm.,
Sveinbj. Högnason, Bjarni Ásg.,
Eysteinn Jónss., Skúli Guðm.,
Sig. Þórðarson, Jörundur Brynj
ólfsson, Páll Zóph., Jón Sig.,
Pétur Ott. og Ing. Jónss.
Móti tillögunni voru: Jón
Pálmason, Lúðv, Jós., Ól.
Thors, Sigfús Sigurhj., Sig.
Bjarnason, Sig. Guðnason, Sig.
Frh.. á 7. síðu.
RettarrannsAko lok
ið jfir Jóoi ívars
syni kaipfélagsstj.
Ríkisstjórnin mun úrskurða
bvort hofða skuli mál
gegn honum
VALDIMAR STEFÁNS-
SON, sefn skipaður var
rannsóknardómari í málinu
út af kærunni á' hendur
Jóni ívarssyrii, kaupfélags-
stjóra í Hornafirði fyrir brot
á verðhækkunarbanninu,
hefir nú lokið rannsókn
sinni.
Valdiimar f ór austur til Horna
fjarðar um fyrri helgi, dvaldi
þar við rannsókn m'álsins í 6-
daga og kom aftur 'hingað síð-
astliðinn laugardag.
Valdimar Stefánsson er nú að
lúka við skýrslu sína til ríkis-
Sitjórnarinnar, en jhún á síðan
.að ákveða hvcjrt höfða skuli
mál gegn Jó-ni íwarssyni.
¥fir 20 pðsDRdir
maona hafa séð
,A hverfanda hve!í‘
*
M 20. þúsundir manna
‘ hafa nú sér kvikmyndina
,,Á hverfandi hveli.“
Kvikmyndin hefir verið sýnd
17 sinnum. var fyrst sýnd 24.
janúar, en síðan hafa verið 'hafð
ar 2 sýnöigar á hverjum degi.
Aðsóknin að kvikmyndinni er
allt af jafn mikil og stendur
fólk í lest við kvikimyndahúsið
á hverjum degi áður en opnað
er.
Nokkuð minni eftirspurn er
eftir aðgöngumiðum að sýning-
unni kl. 4 ©n að •sýningunni
klukkan 8, endá eru flestir við
vinnu þá.
Verðnr nýtl tttvarps
ráð hosið á pessn
piogi?
Frumvarp um pað sampykkt
við 1. umræðu i efri deild
ÞAU tíðindi gerðust í efri
deild í gær, að samþykkt
var við 1. umræðu breyting á
i lögum inn útvarpsrekstuir ríkis-
ins. Útvarpsráð hefir áður verið
kosið til fjögurra ára í senn, ent
samkvæmt þessu frumvarpi á að
kjósa það á fyrsta þingi eftir
hverjar almennar alþingiskosn-
ingar.
Ef frurnv. verður samþykkt,
verður nýtt útvarpsráð kosið,
strax á iþessu þingi, en það útv.
ráð, sem nú situr, var kosið í
vor. Meirihluti allsherjarnefnd-
ar flyitur frv
Frv. er svohlj'óðandi:
4. gr. ilaga nr. 68 28. des 1934
orðist iþannig:
Útvarpsráð skipa fimm menn.
Skulu þéir ásamt jafmnörgum
varamiönnum kosnir Muffalls-
ikosningu á Alþingi á fyrsta.
þingi eftir hverjar almennar
alþingiskosn'ingar. Kennslumála
ráðherra skipar formann úr
flokiki hinna kosnu útvarps-
ráðsmanna
Lög iþessí öðlast þgar gildL
Skal kjósa í útvarpsráð sarnkv.
lögu-m þessum á 'þingi því, er
nú situr, o-g f-ellur þá niður um-
'boð hinna fyrri útvarpsráðs-
mann-a.
Greinargerð. Með gildandi lög
u>m er A-lþingi fengin kosning
útvarpsráðs. En kosningin gildir
til nokkurra ára í s'enn án til-
'ldts tii breytinga þeirra, sem
verða kunni á ‘styrkleikaihlút-
fö-llum á alþi-ngi við a'lmennar
kos-ningar. Þetta er óeðlilegt,
því að úr því að Alþingi er
f-enginn þessi kosningarréttur.,
sýriist sj'áifsagt, að hvert nýkos-
ið alþi-ngi kjósi útvarpsráð að
■nýju. M'eð því einu móti er
skapaður möguleiki fyrir því, að
útvarpsráð sé í s-amræmi við
óskir almennings á hverjuna
tírna. Sami héttur er hafður á
um 'kosningu menntamálaráðs
o-g hefir vel gefizt, og er því
rn-eð frv. þesu lag-t til, að svo
verði einnig farið um útv-arps-
ráð.
Einn oefndarm., Hermann
Jónasson, -hefir tjáð sig eigi.
reiðu'búirin til að taka afstöðu
til málsins.
Frv. var sámþ. með sam-
Mjóða atkv. við 1. umr. í Ed.
í gær.
f K.R.erað hefjast aðnjja.
- ♦" -............—
Hertaka íþróttahúss félagsins hefir stað-
ið starfsemi félagsins mjög fyrir prifum
T ÞRÓTTASTARFSEMI
i K. R. er nú komin í
fullan gang, þrátt fyrir ýmsa
erfiðleika.
Svo sem kunnugt er, er
íþróttahús félagsins nú bjór-
stofa brezkra sjóliða, svo
muha má það tvenná tíma.
He’fir búsnæðisleysið orðið
félagsstarfinu til mkils baga.
Frá því í ihaust hafa þó ver-
ið reglubundnar æfingar í Mið-
hæja-rbarnaskóla og nú í byrjun
febrúar 'fengust einnig 7 tímar
á viku í Ausiturhæjarskólanum.
Þetta 'bætti a ðvísu úr, en er
þó alls ekki s-amhærilegt við
-þann stundafjölda, sem félagið
hafði til æfinga -á m-eða-n K. R.-
hússin-s naut við.
Á síasta ári situnduðu uim
650 imenn Og kn-ur æfinigar á
vegum- K R. auk skíðamanna.
En skíðmen-n eru margir í fé-
laginu, til dœmis dvöldu 140
manns þar um síðustu helgi.
Mun óhætt að ségja að 750
Frh. á 7. siðu.