Alþýðublaðið - 25.06.1943, Blaðsíða 5

Föstudagur 25. júní 1943.
AL5&YOUBLA080
AÐUR en japanski hermað-
urinn Ozaki fór að heiman
frá sér og út á vígstöðvarnar,
gerði hann þær varúðarráðstaf-
anir að myrða móðir sína, konu
sína og þrjú börn sín. Að því
er hann sagði fyrir réttinum,
kvaðst hann hafa gert þetta
vegna þess, að sér hefði fundizt,
að ef hann þyrfti að ala áhyggj-
ur í brjósti vegna afkomu fjöl-
skildu sinnar, myndi hann ekki
geta notið sín í styrjöldinni svo
sem réttmætt og skylt væri í
þjónustu föðurlandsins, og ekki
fallið með glöðu hjarta fyrir
keisarann. Enda þótt Ozaki
fengi mikið lof fyrir ættjarðar-
ást sína og tryggð við keisarann,
voru þeir til, sem litu svo á, að
fordæmi þetta væri ekki bein-
línis heppilegt frá þjóðhagslegu
og félagslegu sjónarmiði, og að-
ferð Ozakis við að afgreiða fjöl-
skylduvandamál sín þess vegna
tæplega eftirbreytnisvert. Að
vísu skipti tiltölulega litlu
máli um gömlu konuna, móður
Ozakis, eða öllu heldur, að frá-
falli hennar þótti enginn skaði,
en kona hans hafði verið nægi-
lega ung til þess að eignast fáein
börn í viðbót í þarfir hins jap-
anska styrjaldarreksturs, hvort
sem Ozaki þóndi hennar var til
þjónustu eða einhver annar.
Og, það sem furðulegast þótti,
var, að fordæmi Ozakis her-
manns þótti hið eftirbreytnis-
verðasta meðal almennings og
því var fylgt á víð og dreif um
landið þvert og ^ndilangt. Ung
eiginkona stakk sig í hjartað
með rýtingi bónda síns, og í
kveðjubréfi því, sem hún lét
eftir sig, lét hún hátíðlega í
ljós aðdáun sína á hinu fagra
fordæmi Ozakis og bar fram
þá frómu ósk, að sem flestir
teldu sér skylt að fylgja dæmi
hans og létta þannig öllum
heimilisáhyggjum af hinum
stríðandi hermönnum. Enn
fremur lét hún í ljós þá von,
að fleiri ábyrgar eiginkonur
fylgdu dæmi hennar og leystu
á þann hátt eiginmenn sína und-
an því að vinna verk, sem þeim
þætti ef til vill dálítið óvið-
kunnanlegt að þurfa að gera.
Gömul hjón fylgdu dæmi henn-
ar þegar í stað, en með þeirri
skýringu þó, í eftirskildu kveðju
bréfi, að þau hyrfu til forfeðra
sinna ofurlítið fyrir tímann af
þyí að þau væru hrædd við að
þurfa að lifa það, að synir
þeirra kæmu ef til vil lifandi
heim úr stríðinu, en við þá
skömm gætu þau ekki lifað.
Til þess að varna því,
að ættjarðarástarsjálfsmorðs-
aldan flæddi yfir allt landið og
í heimsókn hjá Dorothy Lamour
..............;;;;;.
i
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
$
s
s
s
s
s
s
s
Hin fræga kvikmyndastjarna, Dorothy Lamour, gifti sig nýlega W. R. Howard höfuðs-
manni. í tilefni af giftingunni íoru kviKmyndastjornurnar Lola Lane (lengst til vinstri),
Carole Landis og Cobina Wr ght (lengst til hægri) í heimsó ;n til stallsystur sinnar, og er S
myndin tekin ai þeim þar. $
Dýrkun
ans
an.
Eftirfarandi grein,
sem er eftir Peter V.
Russo, fjallar um Japan og
orsök þess, hversu hugrakk-
ir þeir virðast á vígvellin-
um.
s
S
s
,s
V
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
í
s
s
s
$
s
s
s
s
s
s
s
s
s
Akranes.
Akureyri.

gerði meiri usla en orðið var,
lýsti hermálaráðuneytið því op-
inberlega yfir, að það áliti til-
tæki þetta ekki einungis bera
vott um miklá eigingirni, held-
ur væri það einnig gagnstætt
siðavitund þjóðarinnar.' Menn
ættu ekki að fremja sjálfsmorð,
nema ef þeir væru fullkomlega
sannfærðir um getuleysi sitt á
öllum sviðum, og hermenn
sem notuðu hina auðveldu
og ábyrgðarlausu aðferð Ozakis
í því skyni að leysa fjölskyldu-
vandamál sín, myndu eftirleiðis
verða stranglega áminntir og
jafnvel sæta refsingu.
Iraðferðir Steiidðrs
BYRJAÐAR
Næsta ferð næstkomandi laugardag.
SJdleiOina annast Laxfoss
Afgreiðsla í Reykjavik hjá
Sameinaða, Tryggvagötu, sími 3025.
og á Akureyri í
Bifreiðastöð Oddeyrar, sími 260.
SÖGU Japana verður mjög
vart hinnar rótgrónu veg-
sömunar þjóðarinnar á dauðan-
um. Sá siður, að fremja kvið-
ristu, er í þeirra augum æðsta
fórn sjálfsrefsingar. Svo við-
kvæmir eru þeir fyrir æru sinni
og metnaði , að skólapiltur,
sem fallið hefur á studentsprófi,
telur sér skylt og sjálfsagt að
labba mörg hundruð mílna veg-
arlengd í þeim fróma tilgangi
að hoppa ofan í Uiharagíginn.
Samskonar viðkvæmni er það,
sem fær brottrekinn þjón eða
þernu til þess að dveljast síð-
ustu nóttina í húsi húsbónda
síns og kæfa sig þar á gasi.
Það var herinn, sem fyrst
breytti þessum sjúku hvötum í
form hetjuskapar og gerði þær
að þýðingarmiklum þætti í styrj
öldum. Það var ekki nóg, að
japanski hermaðurinn ætti ein-
ungis að hætta lífi sínu fyrir
málstaðinn. Hann átti beinlínis
að leita dauðans, því að það var
ekki fyrr en hann var dauður,
sem andi hans var tekinn í tölu
Einherja Yasukuni — Jinja —
Valhöll Japana — og gerður að
verndargoði þjóðarinnar Þegar
foreldrar, sem þykir vænt um
börn sín, kveðja syni sína, sem
eru að leggja af stað út á víg-
stöðvarnar, óska þeir þeim ekki
afturkomu. Það mundi ganga
guðlasti næst. Hin algengustu
kveðjuorð eru: — Ég vona, að
við hittumst hjá Yasukuni! Vin-
ir, sem eru að kveðjast og fara í
sína deild hersins hvor, breyta
setningunni og segja: — Við
hittumst aftur hjá Yasukuni!
í þessum kveðjuorðum liggur
annað og meira en banagrunur.
Það er stálharður ásetningur
um að láta aldrei á sig falla
þann blett, að reyna að forðast
dauðann.
Ó væri tekið full djúpt í
árina, ef sagt væri, að all-
ur japanski herinn væri gegn-
sýrður þessari dularfullu dauða-
þrá á vígvellinum, en erfitt er
að komast hjá því að láta hríf-
ast af hugmyndum þeim, sem
japönsk þjóðtrú gerir sér um
helgisiðina hjá Yasukuni. í maí
og október á hverju ári eru
framkvæmdir þar margbrotnir
helgisiðir. Bál eru kveikt og
slökkt með vissu millibili, menn
bera greinar hins heilaga
sakakitrés, prestar syngja
messur inni í hinu allra helg-
asta, en aðalathöfnin er þó í
því fólgin að taka í heilagra
manna tölu þá, sem látið hafa
líf sitt í þágu fósturjarðarinnar.
Allt þetta vekur óslökkvandi
löngun þeirra, sem utan við
standa, til þess að fá sem fyrst
að taka þátt í helgidóminum.
En til þess að svo megi verða,
þurfa þeir að falla á vígvellin-
um. Þess vegna gengur japanski
hermaðurinn til orustu með
tvær ákvarðanir í huga: fyrst
og fremst, að hann skuli aldrei
flýja, og í öðru lagi, að hann
skuli aldrei láta handsama sig
lifandi.
Ef hann fellur lifandi í hend-
ur óvinunum, á hann einskis
úrkosta framar, því að hann
getur enga von gert sér um gleði
endurfundanna í heimahúsum.
Hann hefur sett ævarandi smán
arblett á fjölskyldu sína og
ættingja, vinir hans munu ekki
kannast við hann framar og
hoíium er engin leið opin fram-
ar, nema leið sjálfsmorðsins.
Það er ekki hugrekki, eins og
við skiljum það hugtak, sem
hrvetur Japanina til að leita
dauðans á vígvellinum. Það er
miklu fremur óttinn við það,
að verða talinn úrkast þjóðfé-
lagsins og fá ekki að gerast
verndargoð þjóðarinnar eftir
dauðann. Kveðjuorð hermann-
anna eru: — Hittumst aftur
hjá Yasukuni! Þeir eiga raun-
verulega ekki um annað að
velja.
Fálkinn,
sem kom út í morgun, flytur
forsíðumynd af gljúfrinu á Skapta-
felli. Annað efni blaðsins er: Heim
kynni nútímalistar, eftir John
Steegman, Horfna djásnið, eftir
Jeanne Maxime-David, myndir o.
m. fl.
Leiðabók
Póst. og símamálastjórnarinnar
er nýkomin út. Er þar að finna á-
ætlanir bifreiða, sem ganga á öll-
um sérleyfisleiðum á landinu, svo
og bifreiða, er halda uppi reglu-
bundnum ferðum samkvæmt und-
anþágu.
•Kjötauglýsingar Sambandsins og kjötkaup okkar í haust.
— Eftirlitið með eldfærunum. — Enn um bifreiðastöðv-
arnar. — Hitaveituvinnan.
ÉG SÉ, að Samband íslenzkra
samvinnufélaga hefur undan-
farið auglýst látlaust til þess að
hvetja fólk til að kaupa kjöt.
Þetía er gott og blessað. Nauð-
syniegt er, að við kaupum sem
allra mest af því kjöti, sem við
framleiðum, því að því minna
þarf að flytja út af því til sölu og
þar með minna af kjöti, sem þarf
að uppbæta. Það er því margfald-
ur gróði að því að selja sem mest
af kjötinu á okkar eigin markaði.
EN ÞÓ(AÐ ÉG sé enginn „for-
retnings“-maður, þá langar mig til
að benda hinum alvitru, skeleggu
verzlunarmönnum sambandsins á
eitt atriði í þessu. — Það er stað-
reynd, sem ekki verður gengið
fram hjá, að þeir, sem kaupa kjöt
í tunnum á haustin, neyta meira
kjöts en hinir, sem kaupa það eft-
ir hendinni í kjötbúðunum. Þetta
. er mjög eðlilegt og það þarf því
ekki neinna skýringa við.
HVERNIG VÆRI NÚ fyrir
SÍS, eða aðra þá, sem hafa kjöt-
sölu með höndum, að gera meira
að því framvegis en gert hefur
verið undanfarin ár, að auka kjöt-
tunnukaupin í haust? Það þýðir
ekki að gera það með auglýsinga-
starfsemi einni saman, hvatningin
verður fyrst og fremst að liggja í
því, að verðið sé þannig á salt-
kjötinu, að mönnum finnist, að
það muni margborga sig að kaupa
kjötið í tunnum heldur en úr búð-
unum, frosið. Munurinn á verð-
inu þarf að vera meiri en hann
hefur verið til þessa.
„LEIGJANDI“ SKRIFAR mér:
„Mér finnst ákaflega slælegt orð-
ið eftirlitið með eldfærunum hér
í bænum. Ég hélt, iað það væri sið-
ur, og talið nauðsynlegt, að skoða
eldfæri á vissum fresti, en það
virðist ekki gert nú orðið. Hús-
eigendur hliðra sér hjá því að
leggja í kostnað, sem af þessu
eftirliti stafar, ef þeir eiga þá að
borga hann sérstaklega, en það er
vafasamur hagnaður að slá slíku,
sem þessu, á frest. Og hvað segja
vátryggingaféíögin? “
„R. 2“ SKRIFAR mér og er
mjög hrifinn af þeirri hugmynd
bifreiðastjóranna, að sameina all-
ar stöðvarnar í eina stöð. Segir
hann, að ef þetta kæmist til
framkvæmda, þá myndi það hafa
miklar endurbætur í för með sér.
Honum þykir stöðvagjald bifreið-
anna, kr. 1800 krpnur á ári, alltof
hátt. Það kveður því við í öðrum
tó nhjá „R. 2“ en þeim, sem rit-
aði mér líka um þetta mál nýlega.
„VÍKVERJI“ SKRIFAR: „Hér
eru enn nokkur orð um hitaveit-
una. Það sjá allir, sem nokkuð
fylgjast með því verki, að með
þeim vinnukrafti, sem fáanlegur
er, og þeim afköstum, sem nú eru
í „tízku“, verður verkinu ekki
lokið fyrir vetrarkuldana. Höfum
við ráð á því að láta heita vatnið
hjá Reykjum renna einn veturinn
enn út í sandinn? Eg segi nei, og
iv FYh. á 6. síðu.