Alþýðublaðið - 17.07.1943, Blaðsíða 3
ALPYÐU6' ADIO
Laugaröagur 17. júii 1943.
Eftir einnar viku innrás:
Churchill og Roosevelt aðvara ítali;
Orriistur harðna sunnan við Catania
Bandamenn
taka marga tæi.
20000 fanQar teknir.
LONDON í gærkveldi.
ORRUSTAN um Cataniu
getur ákveðið örlög Sik-
ileyjar, sagði útvarpið í Róm
í gær. Um sama leyti stóðu
yfir hörðustu orrustur, sem
enn hafa átt sér stað á Sikil-
ey, og átti 8. herinn við
þýzkar vélahersveitir í fjöll-
urnum sunnan við Catania-
sléttuna. Báðir aðilar draga
að sér lið og vélahersveitir,
og sennilega dregur til stór-
orrustu innan skamms.
Ein vika er nú liðin frá
því að innrásin á Sikiley
hófst. Bandamenn hafa á
þessari fyrstu viku náð ár-
angri, sem er mun meiri en
nokkurn mann óraði fyrir, og
enn hafa aðalátökin ekki haf-
*
Gefizt upp eða
þið hafið verra af, segja þeir Churchill og Roosevelt
við ítali.
S
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
Eina von Itala
að gefast upp.
Hðrmuleg stjórn faslsta.
lissie
aðeins
rmn
i. fri
er nn
Orel.
Náigast Orel-Boryansk braurtna.
MOSKVA í gærkveldi.
RÚSSNESKI herinn hefir enn sótt fram í hinni nýju sókn
við Orel. Síðast þegar fréttist, voru fremstu hersveitir
hans aðeins 25 km. frá borginni sjálfri og höfðu þá sótt fram um
15 km. á fjórða degi sóknarinnar. Ellefu þýzkum gagnálilaup-
um hefir verið hrundið.
Staljm heilmsótti lOrelvígstöðvarnar skömmu áður en
sóknin hófst, og gefur það í skyn, að Rússum sé meira en lítil
alvara og að sókn þessi sé hin mikilvægasta.
izt um eyna. ítalska útvarpið
gaf í dag yfirlit yfir herstöð-
una' á eynni og sagði að lok-
um: Hersveitir möndulveld-
anna bíða í víglínu, sem nær
frá Agrigento þvert yfir eyna
niður á Cataníusléttuna.
BORGIR TEKNAR
Bandamenn hafa enn tekið
margar borgir og mörg þorp.
Tilkynning Eisenhowers í dag
nefndi margar nýjar borgir,
en frá falli sumra þeirra höfðu
fréttaritarar skýrt áður. Meðal
nýrra staða, sem bandamenn
hafa tekið eru: VIZZINI, sem
er 45 km. frá ströndinni og
lengra inni í landi en nokkur
önnur borg á valdi bandamanna,
CANICATTI, mikilvæg járn-
brautar- og samgöngumiðstöð,
sem hersv.eitir Pattons hafa
tekið. Hún er 30 km. frá strönd-
inni. Aðrar smærri borgir eru
BISCARI, VITTORIA, BAGNO,
CANTORELLO, FORTIiNO og
RIESTI.
FANGAIt TEKNIIt
Tala fanga, sem teknir hafa
verið er nú komin upp í 20 000,
og hafa Ameríkumenn tekið 15
þúsund af þeim. Mikið af þess-
um föngum hafa verið fluttir
yfir til Norður-Afríku.
Rómarútvarpið skýrir frá því,
að stöðugt sé flutt lið og birgðir
til Sikileyjar.
HERFORINGJAR
Þeir Eisenhower og Alex-
ander hafa enn farið til Sik-
ileyjar og voru þar alllengi í
viðræðum vii herforingja
sína.
Montgomery hefir haldið
fund með blaðamönnum og
skýrt þeim frá því, hversu
ágætlega kanadisku her-
mennimir hafi reynzt í her
hans.
SÍfiUSTU FBÉTTIB:
ÆR fréttir hárust frá
Norður-Afríku seint í
nótt, að hersveitir Montgo-
merys hefðu með aðstoð fall-
hlífahersveita tekið mikils-
verða samgöngumiðstöð
nokkrum mílum sunnan við
Catania.
8. herinn sækir hratt yfir
Cataniasléttuna, 'þrátt fyrir
harða mótstöðu þýzkra úr-
valssveita.
Sprengjuflugvélar banda-
manna hafa kastað geysimikl-
um fjölda af fregnmiðum með
iboðskap þeirra Roosevelts og
Churchills yfir ítálskar borgir.
Meðl þeirra hersveita, sem 8.
herinn hefir rekizt á, er hin 15.
vélahersveit þýzka hersins, sem
hefir verið endurreist frá því
Bretar gereyddu henni í Norð-
ur-Afríku.
LOFTÁRÁSIR
Flugvélar bandamanna hafa
gert ógurlegar loftárásir á
margar af borgum ítala, þar á
meðal Messina, Palermo og
Foggia. í Messina sprakk skot-
færalest í loft upp og miklir
eldar komu upp. Miklar árásir
hafa einnig verið gerðar á
meginland Italíu, á Neapel að
sunnan, en á samgönguæðar á
Norður-ltalíu frá Bretlandi.
Alls mun 800 smálestum af
sprengjum hafa verið kastað á
Messina.
Norðan við Orel eru fram-
sveitir Rússa aðeins 10
km. frá borginni Sorokin, sem
er á hinni mikilvægu járnbraut
arlínu milli Orel og Bryansk.
Eftir þeirri braut verða Þjóð-
verjar að flytja allar birgðir
úg liðsauka til sejtuliðsins í
OOrel. Er það sýnilega takmark
Riússa, að ná þessum bæ og
rjúfa brautina.
í tilkynningu rússnesku her-
stjórnarinnar í kvöld er í fyrsta
sinn í langa hríð ekki getið um
nein áhlaup Þjóðverja við Biel-
gorod. Eru Þjóðverjar senni-
lega búnir að flytja lið norður
á bóginn til þess að bjarga við
hjá Orel.
I orrustum þessum hafa Rúss-
ar notað allmikið hina nýju fall-
byssu sína, sem „Katusha“ kall-
ast og er hið ægilegasta leyni-
vopn. Þýzki undirforinginn
Frankenfeldt hefir sagt frá því,
eftir að hann gafst upp, að her-
menn hans hafi flúið í allar átt-
ir, þegar þeir uruðu fyrir skot-
hríð úr byssum þessum.
WASHINGTON — Amer-
íkska flotastjórnin hefir til-
kynnt, að eitt af flugvélamóð-
urskipum þeim, sem fylgdu
skipalestum á Atlantshafinu
hafi sett met með því að sökkva
tveimur kafbátum og ef til vill
átta í viðbót.
| LQNDON — Lögð hefir verið
j fram hér víðtæk áætlun um
LONDON í gær.
EIR Winston Churchill
forsætisráðherra og-
Franklin D. Roosevelt forseti
gáfu í dag út ávarp til ítölsku
þjóðarinnar. Eina lífsvon
ítala er að gefast upp fyrir
hinum yfirgnæfandi her-
mætti bandamanná, segir m.
a. í ávarpinu.
Ávarpi þessu var fyrst út-
varpað kl. 1 frá Algier, en eftir
það hefir því verið útvarpað frá
mörgum enskum stöðvum á
tveggja tíma fresti. Ávarpinu
var útvarpað á ítölsku, frönsku,
þýzku og ensku, og skorað var
á alla þá, sem heyra það á
ítalíu, að skýra nágrönnum og
vinum frá því.
í ávarpinu segja þeir, forset-
inn og forsætisráðherrann m. a.:
„Vegna hinnar hörmulegu
stjórnar Mussolinis og fasista
hans hafa hersveitir Bret-
lands, Bandaríkjanna og Ka-
nada gengið á land á Ítalíu.
Mussolini ganaði með
ítölsku þjóðina út í stríð, sem
hann hélt að Hitler hefði
þegar unnið. Stríð þetta er á
engan hátt sæmandi frelsis-
hugsjónum og menningu
ítala, sem Bretland og Banda-
ríkin eiga svo mikið að
þakka.
Þjóðverjar hafa á öllum
vígstöðvum svikið ítali, en
nú hafa vonir Hitlers uk
heimsyfirráð verið að engu
gerðar.
Það er bandamönnum eng-
in ánægja, að ráðast inn á
Ítalíu. En tilgangur þeirra er
aðeins að hrjóta á hak aftur
leiðtoga þjóðarinnar, sem
hún hefir ekki valið sér.
Eina von Itala til þess að
afla sér virðingar og skipa
veglegan sess í endurbygg-
ingu Evrópu er að gefast upp
þegar í stað. Það er ítölum
engin vansæmd.
ítalir eiga nú um tvennt
að velja: Að deyja fyrir Hit-
ler og Mussolini eða lifa fyrir
land sitt og siðmenningu.“
Bandatneou taka
Mobo á Nýja Bninen
NEW YORK — Bandamenn
hafa tekið Mobo á Nýju Guineu
ög fellt 1000 Japani. Þeir sækja
nú til Salamaua.
kennslumál Breta eftir stríðið.
Eru þar margar afarmerkileg-
ar tillögur, sem stefna að því,
að öll börn fái jafnar aðstæður
til að þroskast og njóta mennt-
unar. Börn verða skólaskyld ti‘.
16 ára aldurs.
Vibngðmnl
innrás.
Eftir
Hanson W. Baldwin
i ♦
Á ÞRE|d FJARLÆGUM víg-
stöðvum, á Sikiley, í Rúss-
landi og á Suður-Kyrrahafi,
hafa bandamenn undanfarið
unnið mikla sigra
í fyrstu stóror-
ustum fjórða
stríðssumarsins.
Innrásin á Sikil-
ey heldur áfram
með miklum
hraða og Banda-
mönnum gengur
framúrskarandi
vel. Þeir hafa al-
ger yfirráð í lofti, Þeir hafa
náð öruggri fótfestu á suð-
urhluta eyjarinnar, peir
hafa um 8 flugvelli á valdi
valdi, hinar mikilvægu hafn-
ir Syrakusa og Augusta eru
í höndum þeirra og þeir
hafa rofið mikilvægar sam-
gönguleiðir.
FYRSTA HÆTTULEGA tíma-
bil innrásarinnar, land-
gangan, er hjá liðin, og allt
hefir tekizt vel. Annað
hættulega tímabilið, þegar
Möndulherirnir gera öflug
gagnáhlaup er að hefjast.
FYRSTU DAGA innrásarinnar
voru fréttir af Sikiley af
mjög skornum skammti, en
þó hefir þetta komið greini-
lega í Ijós:
1) Landgangan hefir komið
Möndulveldunum algerlega á
óvart.' Herforingjar þeirra
vissu, að hennar var von,
en héldu að hún yrði gerð á
öðrum stað.
2) Varnir ítala hafa enn sem
komið er verið afar lélegar.
3) Fyrstu varnirnar voru í
höndum ítalskra setuliða í
strandhéruðunum, en þýzki
herinn er nú fyrst að komú.
til skjalanna og verður án
efa notaður áfram til auk-
inna gagháhlaupa eins og hjá
Augusta.
4) Taka Syrakusa sýndi, hve
gagnlega það er, að ráða log-
um og lofum á sjónum.
5) Þýzki flugherinn var afar
seinn til að hefja árásir á
skipaflota Bandamanna.
Mun það vera vegna þess, að
þýzku sprengjuflugvélarnar
hafa verið fluttar til flug-
stöðva norðar á Ítalíu, þar
sem loftárásir Bandamanna
eru ekki eins harðar. Samt
sem áður gerðu Þjóðverj-
arnir harðar árásir á skip
in, þótt ekki bæru þær
mikinn árangur.
INNRÁSIN ER SÝNILEGA
stórkostleg sókn gegn meg-
inlandinu. Bandamenn hafa
flutt mikinn her til Norður
Afríku, eins og sjá má af því,
að Kanadamenn hafa verið
settir í 8. herinn brezka og
algerlega nýr amerískur her,
7. herinn undir stjórn Patt-
ons, tekur þáÚ í bardögun-
um.