Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 04.11.1934, Page 5

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
5
Dauði Dolgushovs. Saga eftir
Isaac Babel er einn af frœgustu smásagnarithöfundum
Sovét-Rússlands. Hann fœddist 1884 i Odessa. Fyrstu
sögur sínar skrifaði hann á frönsku.
Orustusvæðið nálgaðfct borgina.
Um hádegi paut Korotchaw sveit-
arforiTigi framhjá. Hann var í
svartri yfirhöfin og hrópaði til
mfn um leið og hann fór:
. — Samgöngum okkar er slitið.
Radzivillov og Brodi standa í
björtu báli.
Hann hleypti brott. Svört kápui-
löfin stóðu út í loftið; auguri
voru sem glóandi kol.
Á sléttunni voru stórskotalið--
amir að koma sér fyiir. Sól sást
milli duimbrauðra skýja. Hinir
særðu mötuðust í skotgröfunum.
Hjúkmnarkonurnar lágu í gras-
inu og sungu lágróma. Njósnar1-
flokkar hlupu um vellina og teit-
uðu að farargögnum. Afonka neið
framhjá mér í tveggja sknefa
fjarlægð. Án jress að líta við
sagði hann:
— Þeir ætla að velgja okkur í
dag. Sveitarforinginn fær hægt
andlát. Hann verður skotinin-
Pólverjarnir nálguðust skóginn.
Þeir komu vélbyssunum, fyrir í
tveggja mílna fjarlægð. Kúlurnar
þjóta. Kvalaópin aukast og verða
ópolandi. Vitiagaitchenko liðsfor-
ingi, sem sofið hafði í sólskininu,
hljóðar í svefni og hrekkur upp.
Hann stekkur á bak hesti sínum
og hleypir giegn riddaraflokknum,
sem óðum nálgast. Á andliti hans
eru rauðar rákir af óhægum
svefni; vasarnir eru fullir af rús-
i|num.
— Þetta verður skemtilegur
leikur, sagði hann og skirpti
steinum út úr sér. — Tiimoshka,
upp með fánann.
— Eigum við að gera árás?
spurði Timoshka og leysti fán-
ann. Á fánanum var stjama og
aaff.bætir
Það er vandi
að gera kaffi-
vinum til hæf-
is, svo að hinn
rétti kaffi-
keimur haldi
sér.
Þetta hefir G.
S. kaffibætir
tekist.
Reynið sjólf.
Reynslan er
ólýgnust.
Munið að
biðjanæstum
G. S. kaffi-
bæti.
Hann svikur
engan.
nokkur orð um priðja Intemaf
tionalirm.
— Við skulum sjá, sagði Vitia-
gaitchenko. Skyndilega hrópaði
hann:
— Á bak! KalliÖ stórskotaliðf
ana saman.
Trumbararnir börðu bumhurnar.
Stórskotaliðannir fylktu, Særður
maður skreið út úr skotgröf,
strauk handarbakinu um ennið og
sagði við Vitiagaitcbenko:
— Taras Grigorievitch, ég er
sendur af hinum særðu. Á að
skilja okkur eftir?
— Hugsið ekki um það. Þið
hrindið árásinni, tautaði Vitia-
gaitchenko og sló í klárinn.
— En við álítum, Taras Gri-
gorievitch, að við getum ekki
hmndið árásinni, kailaði særðá
maðurinn á eftir honum.
— Verið pið ekki að nöldra,
sagði Vitiagaitchenko og leit við
og verið run fram alt ekki hræddh
ir. Ég skal muna eftir ykkur.
Hann keyrði hestinn sporum.
Þá heyrði ég kjökrandi kvenf
rödd vinar mins, Afonka Bida.
— Vertu ekki að hleypa hiest-
inum strax, Taras Grigorievitch.
Fimm mílur er langur áfangi.
Hvemig förum við að, ef klárami-
ir uppgefast ? Það liggur ekkert
á. Þú hefir nógan tíma til þess
að lesa pemrnar af trjánum þínv-
um fyrir veturnætur.
— Áfram, skipaði Vitiagaitchen-
ko, án þ>ess að líta upp.
Herdeildin hóf gönguna.
— Ef það er satt, að sveitan-
foringinn sé skotinu, hvíslaði A-
fonka með skelfingu, — þá má
hamingjan hjálpa okkur.
Táriin runnu niður kinnar hans.
Ég horfði undrandi á Afonka.
Hann hringsnérist eins og skoppi-
arakringla, gneip hattinn sinn, sló
í hestinn og hieypti brott. Við
Grishook urðum einir. Allan dag-
inn ferðuðumst við um orustuj-
svæðið. Herdeildin var horfin.
Pólverjarnir tóku Brodi, en voru
hraktir aftur með gagnárás.
Pólskur njósnarleiðangur kom í
ljós. Þeir miðuðu á okkur rifflum
sínum og tóku að skjóta.
Grishook! hrópaði ég gegnum
kúlnaþytinn.
— Hégómi, svaraði hann dap-
urlega.
— Við eram glataðir! hrópaði'
ég skelfingu lostinn. — Við erum
glataðir, lagsmaður.
— Hvers vegna vinna konur ?
sagði hann ennþá dapurlegar. —
Hvers vegna trúlofast fólk og gift-
ist, og hvers vegna danza svarar
menn í brúðkaupi?
Löng, rósbleik rák sást áhimnf-
inum og hvarf. Vetrarbrautin
hvarf meðal stjamanna.
— Það vekur mér hlátur, sagði
Grischook skjálfancji rödd og
benti vlsifingri á mann, sem sat
við veginn. — Það vekur mér
hlátur, að konur em látnar vinna.
Maðurinn, sem sat við veginn,
var Dolgushov, simaviðgeröan-
maður. Hann teygði úr fótunum
og starði á okkur.
— Það er nú svona, sagði Dol-
gushov, þegar við komum til
hans. — Það er alt búið. ,Þið skilj-
ið. Það er alt búið.
— Við skiljum, sagði Grischook
og stöðvaði hest sinn.
— Það væri fallega gert af
ykkur, að sjá af einni kúlu handa
mér, sagði Dolgushov alvarlega.
Hann sat og hvíldi upp við tré.
Botninn var dottinn úr skónum
hans. Hann horfði fast á mig og
lyfti varfærnislega skyrtunni.
Iðrin féllu ofan á hné. Hjartað
sást slá.
— Ef Pólverjarnir koma, gera
þeir gys að mér. Héma er vasa-
bókin mín; þú skrifar mömmu
eina línu eða svo.
— Nei, sagði ég og reið burtu.
Dolgushov studdi hendinni á
jörðina og horfði á handarbakið
á sér.
Vqleniino var þjófur!
Nú eru átta ár síðan vinsæl-
asti kvikmyndalelkari sem uppi
befir verið, Rudolph Valentino,
lézt á dularfullan hátt. Hafði
haun etið gler, mulið örsmátt og
hafði mylsnan eyðilagt maga
hans. Þetta hafa kvikmyndablöðin
ryfjað upp fyrir lesendum sín-
um árlega. En nú hafa þau fengið
nýtt til að tala um. Það hefir
komist upp nýlega, að Valentino
var, áður en hann gerðist kvik-
myndaleikari, þjófur, og auk þess
hafði hann fé út úr fólki með
hótunum. Það var amerískur
blaðamaður, sem gróf þetta upp
úr skjölum lögreglunnar í New
York. Þegar lögneglan klófesti
Valentino fyrst fyrir þjófnað,
var hann sendisveinn og „tango'-
Idanzalri í mæturklúbb í New Yoillt.
Isaac Babel.
— Svo að þú ert að fara, tautf-
aði hann og skreið um kring. —
Flýðu þá, ragmennið.
Svitinn draup niður bakið á
mér. Ct úr sólmóðumni kom A-
fonka Bida á harða spietti.
— Hvað er um að vera? kallaði
hann glaðlega.
Ég benti á Dolgushov og reið
burtu.
Þeir töluðu djarflega saman.
Ég heyrði ekki hvað þeir sögðu.
Dolgushov rétti honum vasabók-
ina sína. Afonka stakk henni of-
jan í stígvélið sitt og skaut Dol-
igushov upp í munninn.
— Afonka, sagði ég með saml-
úðarbrosi og reið til hans. —
Þetta hefði ég ekki getað.
— Vík frá mér! sagði hann.
— Ég drep þig. Þú aumkar bræð-
ur þína eins og þeir væru kettir
eða mýs.
Ég reið burtu án þess að líta
við. Köldum svita sló um mig
alfan.
— Afonka, hrópaði Grischook.
— Hafðu þig hægan, kunningi.
Hann greip um handlegginin á A-
fonka.
— DjöfuIIinn hirði þig! hrópaði
hann. — Hann skal ekki sleppæ
Grischook náði mér eftirstund-
arkom. Afonka var ekki með honi-
um. Hann hafði farið í aðra átt.
— Grischook, sagði ég. — I
dag hefi ég glatað Afonka, mínf-
um bezta vini.
Grischook tók skemt epli úr
tösku sinni.
— Éttu þetta, sagði hann. —
Éttu þetta, gerðu svo vel.
Ég tók við þessari gjöf frá
Grischook og át eplið í auðmýkt
og undirgefni.
Bsrna-tryaoinqar
með peim hætti, að iðgjöld falla nið-
ur cf sá er biður um trygginguná
(uenjutega faðir barnsins) fellur frá
eða verður öryrki. — Leitið upplýs-
inga (látið getið aldurs yðar og hve-
nœr pér mynduð óska útborgunar á
tryggingarfénu. —
Lífsábyrgðarfélagið
THULE h. f.
Aðalumboð fyrir ísland
Carl D. Tulinius & Co.
Austnrstr. 14. Rvik. Simar: 2424 & 17 S.