Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 08.05.1938, Side 8

8
ALÞÝÐUBLAÐH)
AFMÆLÍÐ H4NS DÓR4 LITLA
Frh. af 3. sfðu.
una undan koddanum, fékk
Dóra litla hana og sagði:
„Eigðu þetta skinnið mitt, —
þú getur notað hana á sunnu-
dögum. Hann hljóp upp um
hálsinn á henni og kyssti hana
marga kossa á hrukkótta kinn-
ina. Svo fór hann úr gömlu
peysunni og klæddi sig í þá
nýju og horfði hugfanginn á
rauðu rendurnar.
Þá kom Lína með ljómandi
fallega rósaleppa, rétti honum
og sagði: „Hérna Dóri minn. —
Hafðu þetta, þó það sé lítið.“
Dóri kyssti hana líka, en þó
með hálfum huga. Hann var
dálítið feiminn við Línu, því að
hún hafði komið til Eysu um
haustið, og honum fannst hún
alltaf vera hálf ókunnug.
Svo leið dálítill tími. Þá
sagði Sigurður vinnumaður: —
„Komdu hérna Dóri minn,“ og
þegar hann kom til hans, gaf
hann honum ljómandi fallegan
vasahníf, með brúnu skafti og
nýsilfurhlýrum. Dóri þakkaði
fyrir með ljómandi augum,
velti hnífnum fyrir sér svolitla
stund í lófa sínum og þaut svo
fram í eldhús. Hann varð að ná
sér í spýtu, til þess að reyna
í honum bitið. Þegar hann kom
inn aftur settist hann á rúmið
sitt og fór að tálga.
Við kaffið og lummurnar
hafði færst værð yfir fólkið.
Húsfreyjan og Lína tóku
prjónana sína, en Sigurður bók
ofan af hillu, og fór að lesa.
Samt leit út fyrir, að Ólafi
bónda væri eitthvað mikið niðri
fyrir. Hann strauk skeggið og
gaut augunum í sífellu útundan
sér á Dóra litla.
Hann hafði víst ekki alt af
verið góður við hann, skinnið
litla. Ónei, það gekk nú svona
í henni veröld.
Það var eins og eitthvað hefði
bráðnað innan í honum við
heitt kaffið, og þegar hann sá
gleðina og þakklætið á andliti
drengsins, fékk hann alt í einu
löngun til þess að gefa honum
eitthvað líka. Hann var nú orð-
inn gamall og átti líklega ekki
langt eftir ólifað. Það gat verið
að drengurinn mundi þá hugsa
svolítið hlýlegar um hann. Ójá.
Skyldu þau ekki reka upp
stór augu í baðstofunni, ef hann
kallaði nú á Dóra og gæfi hon-
um spegilfagran tveggja króna
silfurpening? Hann fálmaði með
hendinni undir sængurhornið,
þar sem hann átti sokkbol hálf-
an af silfurpeningum; svo
sagði hann: „Dóri!“
Allir litu upp.
„Findu mig hérna, Dóri litli.“
Dóri lagði frá sér hnífinn og
gekk að rúminu til hans. Þá
fékk. hann honum þegjandi 2
krónu pening.
Dóri varð mállaus af undrun
og horfði eins og í leiðslu á
peninginn, þangað til fóstra
hans sagöi:
„Ætlarðu ekki að þakka
fóstra þínum fyrir, hróið mitt.“
Þá loksins skildi hann, að Ólaf-
ur hafði gefið honum pening-
inn. Hann beygði sig með hálf-
gerðum hryllingi yfir rúmið.
Þegar hann kysti Ólaf á kinn-
ina, fann hann að þar var ekk-
ert eftir annað en skinnið og
beinin, svo magur var hann orð
inn.
Það var steinhljóð í baðstof-
unni. Húsfreyjan og Lína höfðu
lagt frá sér prjónana og Sigurð-
ur sezt upp í rúmi sínu. Ólafur
naut þess að sjá hvað hissa þau
voru; á dauða sínum höfðu þau
frekar átt von heldur en þessu.
„Viltu nú ekki lesa eitthvað
upphátt fyrir okkur í kvöld,
Sigurður minn,“ sagði hann,
„mér finst vera orðið svo langt
síðan þú hefir gert það.“
Sigurður játaði því og fór að
lesa.
Þannig leið kvöldvakan, þang
að til húsfreyjan slökti ljósið og
þau háttuðu. Þegar Dóri litli
var afklæddur, hafði boðið
fóstru sinni góða nótt og var
búinn að kúra sig niður undir
sænginni fór hann að hugsa
um viðburði dagsins.
Þetta var skemtilegasti dag-
urinn, sem hann hafði lifað,
fanst honum. Allir höfðu verið
svo undur góðir við hann og
gefið honum eitthvað í afmæl-
isgjöf, meira að segja fóstri
hans. Hann var kannske ekki
eins vondur og hann hafði hald-
ið. Svo las hann bænirnar sínar
og Faðirvorið og að lokum bað
hann guð að fyrirgefa Ólafi alt
ilt, sem hann hafði gert, og taka
hann til sín þegar hann dæi.
Skömmu seinna var hann sofn-
aður, og hann brosti í svefnin-
um, því að undir koddanum
hans lá spánýr vasahnífur og
spegilfagur tveggja króna silf-
urpeningur.
í hinum enda baðstofunnar
er Ólafur bóndi að berjast við
andvökuna. Svitinn bogar af
honum og hann stynur annað
slagið. Hann liggur á maganum
og teygir hægri hendina inn
undir sængurhornið, þar sem
silfurpeningarnir hans liggja,
— ávöxtur hálfrar aldar strits
og stríðs.
Það er eins og honum sé fró
að því að þreifa á sokkbolnum,
hann veit þá, að þeir eru þar
allir skínandi og fágaðir.
En svo rankar hann við sér.
Þeir voru þar ekki allir; einn
vantaði, og það var autt rúm
eftir hann í hjarta hans. Hvers
vegna hafði hann verið að gefa
Dóra péninginn? Hafði hann
ekki unnið fyrir honum með
hálfrar aldar súrum svita?
Ekki þarfnaðist Dóri hans sér
til huggunar. Hann lá ekki
andvaka og kvaldist. Nei, Dóri
hafði ekkert með hann að gera.
Ólafur stynur og byltir sér,
en alt í einu skýtur upp hug-
mynd hjá honum.
Hann verður að fá peninginn
aftur hvað sem það kostar.
Hann sezt upp.
í baðstofunni er koldimt.
Hann hlustar. Gamla klukkan
á veggnum yfir kommóðunni
segir tikka-takka-tikk-takk. —
Vindurinn nauðar þunglyndis-
lega á þekjunni.
Svo fer hann fram úr.
Hjartað berst í brjósti hans
af áreynslunni, það brestur í
hverjum lið og hann titrar eins
og strá fyrir vindi þegar hann
gengur fram gólfið. Nú brakar
í fjöl undir fæti hans. Hann
stanzar og hlustar, svo heldur
hann áfram að rúminu til Dóra
litla.
Hann stingur hendinni undir
koddann og finnur peninginn.
Það er eins og einhver sælutil-
finning læsi sig um hann all-
an frá silfrinu. Þegar hann
gengur til baka inn gólfið finst
honum hann vera orðinn svo
léttur á sér. Þrautirnar eru
horfnar. En þegar hann kemur
að rúminu, er líkt og verið sé
að teygja hann og toga sundur
og hann svimar.
síðan heyrist lágur dynkur.
Það er að byrja að birta.
Stjörnurnar fölna smám saman
fyrir grágrænni dagsskímunni,
sem teygir sig lengra og lengra
upp á himininn.
Hann hafði stilt upp og birt
undir morguninn og rúðurnar í
baðstofuglugganum voru loðn-
ar af hélu og þar eru hlutirnir
að smáskýrast og taka á sig
sína réttu lögun.
Guðný húsfreyja sezt upp í
auðu rúminu, hún teygir úr sér
og geispar. Svo fer hún að
klæða sig.
Það var svo hljótt í baðstof-
unni, skyldi Ólafur sofa.
Hvað var þetta? Hún flýtti
sér að rúminu til hans.
Hann lá á grúfu fram yfir
það kaldur og stirðúr.
Hvað í ósköpunum hafði
maðurinn verið að gera niður á
gólf ?
Guðný lyfti líkinu hægt og
gætilega upp í rúmið. Það var
svo létt, svo undarlega létt.
Þá sá hún glampa á eitthvað
í annari hendinni. Hún rétti
úr stirðnuðum fingrunum, og
út úr lófanum valt spegilfagur
tveggja króna silfurpeningur.
Guðný horfði svolitla stund
á peninginn, svo tók hún hann,
gekk að rúminu til Dóra litla
og stakk honum inn undir
koddann.
Síðan fór hún út að glugga
og blés á eina rúðuna, þangað
til kominn var á hana kringlótt-
ur þíður blettur.
Úti var alt grátt, nema
hamrabeltin í brekkunni á
móti.
Tárin runnu eitt og eitt niður
hrukkóttar kinnarnar og féllu á
hnýttar, vinnulúnar hendur
hennar.
Hann hafði verið maðurinn
hennar í rúm þrjátíu ár.......
Svo þurkaði hún framan úr
sér á svuntuhorninu og vakti
Línu og Sigurð.
IIII!IIIIIIIIII1IIII!I
Verð viðtækja erlægra hér
á landi, en í öðrum lönd-
um álfunnar.
Vitækjaverzlunin veitir kaupendum viðtækja
meiri tryggingu um hagkvæm viðskifti en
nokkur önnur verzlun mundi gera, pegar bil-
anir koma fram í tækjunum eða óhöpp bera
að höndum. Ágóða Viðtækjaverzlunarinnar
er lögum samkvæmt eingöngu varið til
rekstur útvarpsins, almennrar útbreiðslu pess
og til hagsbóta útvarpsnotendum. — Tak-
markið er: Viðtæki inn á hvert— heimili.
Viðtœkjaverzlun ríkisins,
Lækjargötu 10 B. — Sími 3828.